Þjóðviljinn - 20.12.1978, Blaðsíða 10

10 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Miövlkndagnr 20. desember 1978
Miövikndagnr 20. desember 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 11

1
5Sl LÚ jMt
mL 7 ss
iKmÉ ' í!] 1

Oddur sterki á Skaganum
Um 300 stckkaöar myndir ern á sýningunni I Bókhlööunni á Akranesi.
Teigakot, siöasti torfbærinn á Akranesi-
Akranes gamla tímans
Viö Steinsvör. Heimaskagi I baksýn. A myndinni eru Bjarni Brynjólfsson Bæjarstæöi, Asbjörn Jónsson
Melshúsum, Ólafur Asmundsson Háteig, Siguröur Jónsson Melshúsum, strákurinn Jón Andrés Niels-
son, ólafur Bjarnason, Niels Kristmannsson, Halldór á Grimsstöönm, Benóný Jósefsson, Lárus Arna-
son og Arni Bergþórsson Ráöageröi.
voru kynnt skipulagsmál Akraness. Þann
f und sóttu 50 — 60 manns og kom þar fram
mikill áhugi að varðveita eitthvað af þeim
gömlu timburhúsum sem enn standa á
Skaga. Sá áhugi hefur m.a. vaknað við að
sjá þróun bæjarins í myndum á sýningunni
Akranes gamla tímans.
Helstu Ijósmyndarar sýningarinnar eru
þrír, þeir Magnús Ólafsson (1862-1937), Sæ-
mundur S. Guðmundsson (1873-1955) og Arni
Böðvarsson (1888-1977). Magnús var verslun-
arstjóri hjá Thomsensverslun á Akranesi
1885-1901 og tók á þeim tíma allmikið af
myndum þó að hann lærði ekki Ijósmyndun
f yrr en ef tir þann tíma. Sæmundur var lærð-
ur Ijósmyndari og rak stofu i Georgshúsi
1905-1912. Árið 1913 tók svo Árni við stof u Sæ-
mundar og rak hana f yrst einn en siðar með
syni sínum Ólafi sem enn rekur hana.
Þorsteinn sagði að miklar upplýsingar um
myndirnar og það sem á þeim er haf i komið
fram eftir að sýningin var opnuð og enn-
fremur hefur borist mikið af gömlum Ijós-
myndum, einkum af fólki. Algengt er að 10 —
12 manna hópar beri saman bækur sínar á
sýningunni um einhver tiltekin atriði og
skráir Þorsteinn þau jafnóðum. Sýningin
verður opin út desember.
—GFr
Fiskþvottur við Stcinsvör 1911. Myndin er llklega tekin af Albert Engström.
tþróttamót Haröar Hólmverja 2. júli 1922.
Þorsteinn Jónsson þjóöháttafræöingur viö myndavél Magnúsar Ólafs
sonar.
Nú stendur yfir Ijósmyndasýning í Bók-
hlöðunni á Akranesi sem hefur vakið þar
mikla athygli. Nefnist hún Akranes gamla
tímans og hef ur verið saf nað á hana gömlum
Ijósmyndum af Skaga, allt frá því fyrir alda-
mót. Veg og vanda af sýningunni hefur Þor-
steinn Jónsson þjóðháttafræðingur, og hefur
hann látið stækka upp flestar myndirnar,en
þær eru alls um 300 talsins og fylgja þeim ýt-
arlegar skýringar og skýringakort. Blaða-
maður og Ijósmyndari Þjóðviljans brugðu
sér uppá Akranesá föstudaginn var,skoðuðu
sýninguna og ræddu við Þorstein.
Þorsteinn hefur undanfarið unnið að und-
irbúningi verkefna um menningarsögu
Akraness í„Safn til sögu Akraness", einkum
byggðaþróun Akraness. Hefur hann skilað
skýrslu um timburhús á Akranesi f yrir alda-
mót. Þegar að þeim þætti verkefnisins kom
aðsafnaáeinn stað Ijósmyndum, uppdrátt-
um og teikningum varð honum Ijóst að frá
Akranesi var miklu meira af myndefni en
hann hafði grunað. Var það tilefnið til sýn-
ingarinnar. Að baki hennar liggur tveggja
mánaða sjálfboðavinna Þorsteins og hefur
hann því gripið til þess ráðs að hafa Ijós-
myndirnar til sölu. í tengslum við sýninguna
hafur m.a. verið skygignimyndadagskrá um
Akranes í nútíð og fortíð og á fimmtudag
Fiskverkunarfólk.
Um aldamótin. Húsin eru Bakarliö, Læknishúsiö, Georgshús og Hoffmannshús. Takiö eftir talrörinu
milli Bakarisins og Hoffmannshúss. Þaö siöarnefnda var fyrsta hús á Akranesi meö vatnsleiöslu úr
brunni inn i eldhús og skoljpleiöslu.
Fremst á myndinni er Vlnaminni (rdst 1894), til hægrl er Barnaskólinn (1880), I þyrpingunni fyrir
miörimynd SyöstiSandur (1896), Krókur (1901), torfbærinr Miösandur (1892) og Sandur (1901). Efst til
vinstri eru Böövarsverslun (1892) og Deild (1885-1887). Efst fyrir miöju eru Bákki (1872), Thomsenshús
(1873) og Fagragrund,