Þjóðviljinn - 29.11.1979, Síða 9

Fimmtudagur 28. nóvember 1979 ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 9
Lúðvík Jósepsson formaður
Alþýðubandalagsins
— Ég hef verið á ail-
mörgum kosningafund-
um víðsvegar um landið
að undanförnu í flestöll-
um kjördæmum landsins,
í kaupstöðum og kauptún-
um en einnig í sveitunum.
Það er augljóst af þess-
um fundum að allmikill
áhugi er fyrir kosningun-
um og margar spurning-
ar heyrast um það hvað
koma muni upp úr kjör-
kössunum. Það er skoðun
min eftir þessa fundi alla
og viðtöl mín við forystu-
sveit okkar um allt land
að staða f lokksins sé góð í
öllum kjördæmum. Al-
þýðubandalagið stendur
vel í heild, þó að flokkur-
inn eigi í harðri baráttu
við alla hina flokkana.
Hugur flokksfélaga okk-
mæta meö því meöal annars aö
nýta ónýtta eöa vannýtta fiski-
stofna viö landiö og meö þvi aö
vinna verömætari vöru úr fram-
leiöslu þeirri sem þegar á sér
. staö i landinu úr sjávarafurö-
um. Jafnframt er unnt aö skapa
aukin verömæti meö þvi aö
auka framleiöslu islensks iön-
aöar, sem vinni meira af þvi
sem viö notum sjálf en nú er
innflutt. Meö þessum hætti
veröur meira til skiptanna og
unnt aö koma i veg fyrir þaö aö
kauphækkanir breytist I verö-
þenslu og gengissig.
2.
I ööru lagi leggjum viö á-
herslu á aö unnt er aö auka
framleiönina stórlega. Viö eig-
um ekki aö þola þaö lengur aö 70
frystihús af 100 i landinu séu
rekin meö 25% lakari afkomu en
hin 30 húsin. Viö eigum ekki aö
una þvi öllu lengur aö okkar iön-
aöur sé rekinn meö 60% þeirra
afkasta sem tlökast i grannrikj-
um okkar.
Lúövik Jósepsson: Leggiö allir fram þá vinnu sem þið mögulega
getiö og ieggiö megináherslu á aö koma i veg fyriraðlaunamenn
tvistri sér.
Höfiunn samdráttar-
og kaupladkkunarleiö
ar er góður, hvarvetna er
vel unnið og sums staðar
með miklum ágætum.
Tvær leiðir
1 kosningunum er mest rætt
um veröbólguna og hvernig á aö
mæta þeim efnahagsvanda sem
henni fylgir. Þaö er spurt um
tillögur flokkanna gegn verö-
bólgunni og hvaöa ráö eru til
þess aö draga úr dýrtiöinni oe
loks hvernig stendur á þessari
miklu veröþenslu hér á landi.
Auövitaö er mikiö rætt um
leiftursókn Ihaldsins,en sú kenn-
ing þess aö unnt sé aö koma
veröbólgunni niöur i svo aö
segja einu vetfangi er argvitug
blekking. Til þess aö ráöa niöur-
lögum veröbólgunnar eru aö-
eins til tvær leiöir. Þaö á hiö
sama viö hér á landi og alls
staöar annars staöar: Annars
vegar aö gripa til róttækra sam-
dráttar- og kauplækkunaraö-
geröa sem venjulega fylgir at-
vinnuleysi. Hin leiöin er aö
vinna sig fram úr vandanum
meö aukinni framleiöslu og
framleiöni, ströngu aöhaldi i
verölagsmálum og sparnaöi.
Deilurnar hér á landi eru i þess-
um efnum þær'sömu og annars
staöar og fylkingarnar skiptast
meö svipuöum hætti i grund-
vallaratriöum. Hér á landi birt-
ast þessar meginfylkingar ann-
ars vegar I Alþýöubandalaginu,
en hins vegar I Sjálfstæöis-
flokknum. Þegar fjallaö er um
þessi mál kemur svo i ljós aö aö-
eins stigsmunur er á tillögum
Alþýöuflokks og Framsóknar I
þessum efnum annars vegar og
Sjálfstæöisflokksins hins vegar.
Leið Alþýðubandalags-
ins: Vinna sig út úr
vandanum.
Talsmenn hinna flokkanna
klifa á þvi aö viö höfum enga til-
lögu fram aö færa gegn verö-
bólgunni. Þaö er vegna þess aö
þeir telja enga leiö færa aöra en
samdráttar- og kauplækkunar-
leiöina. En okkar tillögur byggj-
ast á þvi aö þjóöin reyni aö
vinna sig út úr vandanum meö
jákvæöum hætti. 1 meginatriö-
um felast okkar tillögur i eftir-
farandi:
1.
Aukningu framleiösluverö-
Við leggjum áherslu á aö
skipuleggja betur en veriö hefur
ráöstöfun fjármuna I fram-
kvæmdir. Viö viljum ekki ein-
blina á þaö hversu há prósenta
þjóðarframleiðslunnar fer i
fjárfestinguna heldur á þaö
hvernig fjárfestingin skilar sér
aftur inn i þjóðarbúiö — meö
öörum oröum: Viö viljum
greina á milli verkefnanna. Viö
teljum aö stórauka beri fjár-
festingu i aukinni hagræöingu
og vélvæöingu atvinnuveganna,
en á sama tima teljum viö að
draga beri úr fjárfestingu I
kauphöllum og skrifstofubygg-
ingum.
4.
Þá teljum viö aö unnt eigi aö
vera aö spara miljarða og aftur
miljaröa meö þvi aö draga
skipulega úr milliliðakostnaðin-
um i þjóöfélaginu.
Mér er ljóst aö talsmenn
hinna flokkanna telja okkar leiö
enga leið. Þeir vilja vikja frá
þeirri hugsun aö viö eigum
möguleika á þvi aö framleiöa
meira og þeir stara á þaö eitt aö
skera og skera og lækka kaupi,
jafnvel þó aö slik stefna geti
kostað stórfelld átök um kaup-
gjaldsmálin.
Hverjar yrðu
afleiðingar leiftursóknar
íhaldsins?
Sjálfstæöisflokkurinn hefur
lýst þvi yfir aö hann ætli aö
skera niður rikisútgjöld um 35
miljaröa.
I fyrsta lagi meö þvi aö skeröa
framlög til framkvæmda um 10
miljaröa króna — til hafna,
vega, skóla og sjúkrahúsa.
Dettur nokkrum manni i hug aö
þetta dragi úr verðbólgu þegar
stærstu fyrirtækin I landinu eru
I staöinn látin sleppa viö aö
borga 10 miljarða i skatta?
1 annan staö hefur Sjálfstæö-
isflokkurinn lýst þvi yfir aö
spara eigi um 12 miljaröa i rik-
isrekstrinum i einni svipan. Af
þessari upphæö eru 7-8 miljarö-
ar i launagjöld, en þaö jafngildir
árslaunum um 2000 starfs-
manna. Hver yröi afleiðingin af
þvi aö framkvæma slikan niöur-
skurö i einni svipan jafnhliöa
þvi sem dregið yröi úr framlög-
um til atvinnumála? Afleiöingin
yröi auðvitað 2000 atvinnuleys-
ingjar. Ekki dregur þessi leiö úr
veröbólgu tafarlaust. Nei, þessi
leiö dregur ekki úr veröbólgu
fyrr en atvinnuleysiö færi aö
segja til sin i kverkatökum á
launafólkinu sem ekki gæti sótt
veröbætur fyrir veröhækkanirn-
ar. Hér virðist vera treyst á þaö
aö atvinnuléysiö dragi úr verö-
bólgunni á siöari stigum.
Loks, svo aöeins þrjú dæmi
séu nefnd, gerir Sjálfstæöis-
flokkurinn ráö fyrir þvi aö
draga úr niöurgreiöslum land-
búnaöarafuröa um 7 miljaröa
og aö verölag búvöru hækki þar
meö um 30%. Ekki dregur þaö
úr veröbólgunni, og þó enn siður
þaö stefnumál Sjálfstæöis-
flokksins aö gefa verslunará-
lagningu „frjálsa”.
Þaö er þvi ljóst aö i tillögum
Sjálfstæöisflokksins felst stór-
felld hætta á atvinnuleysi og aö
ekki dregur úr veröbólgu I
fyrstu, en kauplækkanir eiga aö
fyljga i kjölfariö. „Leiftursókn
gegn veröbólgu” er nakin kaup-
lækkunar- og samdráttarstefna.
Allt íslenskt
launafólk
ætti að skipa
sér um leið
Alþýðu
bandalagsins
þvi allir
launamenn
eru andvígir
kauplækkun,
samdrætti og
atvinnuleysi
Sama íhaldsstefnan
með tilbrigðum
Alþýðuflokkurinn og Fram-
sókn hampa einnig hugmyndum
um baráttu gegn veröbólgu,
— Já, en þegar menn skoöa
tillögur þeirra sést aö þar er
einungis um aö ræöa einskonar
tilbrigöi viö ihaldsstefnuna. All-
ir heimta þeir niöurskurö fram-
kvæmda: I fjárlagafrumvarpi
Tómasar Arnasonar er gert ráö
fyrir 15% niöurskurði framlaga
,til stofnlánasjóöa. Sjálfstæöis-
flokkurinn leggur til 3Ö% niöur-
skurö. Bæöi Framsókn og ihald-
iö leggja til aö bönd veröi sett á
kaupiö hvað svo sem verölag
hækkar mikið. Allir flokkarnir
flytja tillögur um erlenda stór-
iöju á sama tima og skera á niö-
ur framlög til Islenskra atvinnu-
vega.
Þegar stefnur og tillögur
þessara tveggja flokka, Fram-
sóknar- og Alþýðuflokks eru
skoöaöar, sést aö i raun eru
stefnurnar aöeins tvær sem tek-
ist er á um, stefna Sjálfstæöis-
flokksins — stefna Alþýöu-
bandalagsins.
Hvað tekur við?
Hvaö tekur viö aö kosningum
loknum? Þaö fer vitaskuld eftir
úrslitum kosninganna og hvern-
ig atkvæði falla. Min skoöun er
sú að mestar likur séu á þvi að
Sjálfstæöisflokkurinn muni
leggja mikla áherslu á aö fá aö
mynda rikisstjórn. Hann þarf
þvi aö gera þaö upp viö sig hvort
hann vill starfa meö Alþýöu- eöa
Framsóknarflokki. Ég held að
allar likur séu til þess aö Sjálf-
stæöisflokkurinn geti valiö
þarna á milli eins og honum
sýnist. Aö visu er þaö svo aö
komi Alþýöubandalagiö sterkt
út úr kosningunum — bæti til
dæmis viö sig þingsætum —
mun koma hik á Framsóknar-
flokkinn og jafnvel Alþýðuflokk-
inn. En fari kosningarnar á þá
lund sem siödegisblööin spá nú
aö Framsóknar- og Sjálfstæöis-
flokkur verði sigurvegarar
kosninganna þá efast ég ekkert
um aö þeir munu mynda hér
rikisstjórn eftir kosningar og i
kjölfar slikrar stjórnarmyndun-
ar fylgdi timabil hörkuátaka á
vinnumarkaði meö minnkandi
framleiðslu og þaö er fullvist aö
ekki dragi úr verðbólgu meö
þeim hætti.
— Er vinstristjórn útilokuð?
— Nei, þaö vil ég ekki segja.
Komi Alþýöubandalagiö sterk-
ara út úr kosningunum mun sá
möguleiki vissulega koma til at-
hugunar en til þess aö slikt geti
leitt til vinstristjórnar meö
raunverulega vinstristefnu
veröur óhjákvæmilega aö tak-
ast samkomulag um aögeröir
gegn verðbólgunni sem byggj-
ast á þeirri jákvæöu leiö sem viö
boöum og þar meö aö verö-
bólguvandinn veröi ekki leystur
á kostnaö almennra launa-
manna meö atvinnuleysi og
skertum kaupmætti.
Abyrgð launafólks
1 kosningunum um helgina
veröur tekist á um launakjör al-
mennings. Ég dreg þaö ekki I
efa af margra ára reynslu aö
launamenn telja sig sist of-
haldna af sinum launum og
kaupmætti launanna. Þar gildir
einu hvort um er aö ræöa verka-
menn i fiski eða bæjarvinnú,
iönaöarmenn, iönverkafólk,
skrifstofufólk' kennara eöa aöra
starfsmenn. Þetta fólk gerir allt
kröfu um þaö i stéttarfélögum
sinum aö þaö fái haldiö launa-
kjörum sinum og i félögunum er
allt þetta fólk reiöubúiö til þess
aö hefja verkfall til aö verja
kaupmátt launanna. En getur
þaö þá verið aö stór hluti þessa
sama launafólks láti blekkjast
svo i átökunum að þaö gangi aö
kjörborðinu og kjósi þá flokka
sem hafa þaö aö yfirlýstri
stefnu aö skera niöur kaupiö?
Þaö væri i rauninni mikiö á-
byrgöarleysi ef launamenn viö
þessar aöstæöur kysu yfir sig i-
haldsstjórn kauplækkunar-
flokka en geröi siöan kröfu til
þess rétt á eftir aö stéttarfélögin
snúist til varnar. Launamenn
veröa aö gera sér ljóst aö það er
ekki hægt ab halda uppi launa-
kröfum I stéttarfélögum en
kjósa samtimis kauplækkunar-
flokka til alþingis. Slikur tvi-
skinnungur mundi leiöa yfir
þjóðina hörö og mikil átök og
margvislegar hættur. Þaö er
fráleitt aö skilja á milli kjara-
málanna og stjórnmálanna.
Meb atkvæöi sinu er fólk aö á-
kveöa kjörin.
Standa saman og sigra,
eða tvístra liði og tapa
t þessum kosningum skiptir
mestu sem jafnan fyrr aö mönn-
um takist aö greina aöalatriði
frá aukaatriöum. Kjósendur
þurfa aö gera sér ljóst aö i
grundvallaratriðum er tekist á
um þær stefnur sem ég rakti áö-
an til baráttu gegn verðbólg-
unni: Hvort á aö leysa verö-
bólguvandann meö kreppu og
atvinnuleysi eöa meö jákvæöum
aðgerðum I samstarfi viö sam-
tök launafólks. Aubvitaö ætti
allt islenskt launafólk aö skipa
sér i þessum átökum meö ann-
arri þessari leiö, þvi allir launa-
menn eru andvigir kauplækkun,
samdrætti og atvinnuleysi. En
þá kemur spurningin mikla:
Eru allir launamenn sammála
um aö verja sin kjör, eöa tvistra
þeirfylkingum? Meginatriðiö er
aö launamönnum takist að sam-
einast um einn flokk sem þeir
geta trúaö fyrir málstaö slnum i
þessum átökum um grundvall-
aratriðin — fremur en að deila
sér i fjóra hluta á milli flokk-
anna. Crslit kosninganna velta
á þvi aö launamenn skynji mátt
samstöbunnar og niöurstaöan
veröur I samræmi viö þau úrslit.
Viö stuöningsmenn Alþýöu-
bandalagsins vil ég segja:
Geriö nú skyldu ykkar þessa
siðustu daga til kosninga. Legg-
iö allir fram þá vinnu sem þiö
mögutega getiö og leggiö á þaö
megináherslu að koma I veg
fyrir aö launamenn tvistri sér.
Viö launamenn vil eg segja
þetta: Gætiö vel aö þeirri staö-
reynd aö þaö væru hrapalleg
mistök ef þib nú af vana eöa aö-
gæsluleysi hélduö áfram aö
kjósa þá flokka sem heimta aö
þeir tekjulægstu fórni og veija
þá leiö sem kallar yfir þjóöina
kreppu og kauplækkun.
Launamaöur: Gættu aö stööu
þinni áöur en þú greibir atkvæöi
á kjördegi.