Þjóðviljinn - 08.05.1980, Blaðsíða 6

6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 8. mal 1980

Stefán Jónsson
l
Frumvarp þing-
manna allra flokka
Skyldu-
trygging
farþega
erlendis
Þingmenn úr öllum fiokk-
um hafa lagt fram á Alþingi
frumvarp sem á aö tryggja
islenskum þegnum fyllsta
öryggi varöandi læknishjálp,
sjúkrahúsdvöl og aöra um-
önnun á feröum þeirra utan-
lands. Fyrsti flutningsmaöur
frumvarpsins er Stefán
Jónsson, en- meöflutnings-
menn hans eru Lárus Jöns-
son, Karl Steinar Guönason
og Guömundur Bjarnason.
Samkvæmt frumvarpinu
er feröaskrifstofum, flug-
félögum og öörum þeim aðil-
um, er selja kunna
islenskum þegnum far milli
lslands og annarra landa,
skylt aö tryggja farþegana
fyrir tjóni af vöidum slysa og
sjúkdóma, og skal
tryggingarupphæöin nægja
til þess aö greiöa hugsan-
legan mismun á kostnaöivið
læknishjálp, sjúkrahúsdvöl,
lyfjakaup og sjúkra-
flutningum, þar sem feröa-
maöurinn dvelst og á bóta-
rétti samkvæmt fslenskum
lögum um almannatrygg-
ingar. Gert er ráö fyrir aö
trygging þessi gildi frá brott-
farardegi frá tslandi tii
komudags.
Þá er I frumvarpinu
ákvæöi þess efnis aö láti
feröaskrifstofa, flugfélag
eöa annar söluaöili farseöils
hjá liöa aö tryggja farþega,
ber söluaðila farseöils fulla
fjárhagslega ábyrgö á
greiöslu þess kostnaöar sem
farþegi kann aö veröa fyrir
vegna sjúkdóms eöa slysa I
feröinni, umfram þaö sem
greiöist lögum samkvæmt af
hálfu almannatrygginga.
Nánari grein verður gerö
fyrir frumvarpinu sföar.
— þm
Gunnar Thoroddsen um hinar miklu orkuframkvæmdir ríkisstjórnarinnar:
Þýða auknar útflutn-
ingstekjur og innflutn-
ingssparnað
Hitaveituframkvœmdir síðan 1970
hafa sparaö okkur 15 miljarða
í olíuinnflutningi
þingsjá
Gunnar Thoroddsen forsætis-
ráöherra mælti s.l. þriöjudag
fyrir fjárfestingar- og lánsfjár-
áætlun rlkisstjórnarinnar fyrir
áriö 1980. Hér á eftir fara þau
atriöi úr ræöu forsætisráöherra er
fjalla um orkuframkvæmdir, en
áætlunin felur I sér verulega
aukningu framkvæmda I orku-
málum frá fyrra ári eöa um
rúmlega þriöjung:
,,1 fjárfestingaráætlun ársins
1980 er gert ráö fyrir, að 127
miljöröum króna veröi variö til
opinberra framkvæmda. Þessi
fjárhæö er tæplega 39% af
heildarútgjöldum til fjármuna-
myndunar samkvæmt fjár-
festingaráætlun, en var 33% á
árinu 1979.
Aukning opinberra
framkvæmda stafar aö lang-
mestu leyti af framkvæmdum á
sviöi orkumála, sem beinlinis eru
forsenda aukinnar framleiöslu og
athafna á vegum einstaklinga og
samtaka þeirra. Hér á landi eru
þessar framkvæmdir á vegum
opinberra fyrirtækja, en i raun og
veru má líta á þær margar hverj-
ar sem hina arövænlegustu at-
vinnufjárfestingu. I heild veröur
hlutfail orkuframkvæmda af
þjóöarframleiöslu tæp 6% og er
það meö þvi allra mesta á siöustu
áratugum. A næstu árum skila
þessar framkvæmdir sér i aukn-
um Utflutningstekjum og
innf 1 utningsspa rna öi.
Framkvæmdir viö rafvirkjanir
og rafveitur aukast um 46% og
ber þar hæst Hrauneyjarfoss-
virkjun. Alls er ætlaö aö verja til
raforkuframkvæmda um 50
miljörðum króna á árinu. Þar af
veröur 31 miljaröi variö tii
framkvæmda viö Hrauneyjar-
fossvirkjun, en framkvæmda-
áform miöast viö aö unnt veröi aö
taka fyrsta áfanga virkjunarinn-
ar i notkun haustiö 1981.
Framkvæmdir viö hitaveitur
hafa veriö mjög miklar undan-
gengin ár. I þessari áætlun er gert
ráö fyrir verulegum lánveiting-
um til hitaveitna sveitarfélaga og
er áætlaö, aö þessar framkvæmd-
ir aukist aö raungildi um 17% á
árinu. Áætluö útgjöld vegna hita-
veituframkvæmda á þessu ári
nema rösklega 20 miljörðum
króna. Stærstu verkefnin á þessu
sviöi eru Hitaveita Akraness og
Borgarf jaröar, Hitaveita
Akureyrar, Hitaveita Suöurnesja
og Hitaveita Reykiavikur.
Aformaö er að leita heimildar
til erlendrar lántöku fyrir bæjar-
og sveitarfélög, er nemi rösklega
-6,5 miljöröum króna. Þar af
renna 5 miljarðar til hitaveitu-
framkvæmda, 1.1 miljaröur til
raforkuöflunar i Svartsengi og
hálfur miljaröur til ýmissa ann-
arra verkefna á þessu sviði.
Raforkuframkvæmdir skila sér
fyrst og fremst i auknum útflutn-
ingstekjum og greiöslur af lánum
til þeirra valda þvi ekki sömu
hækkun á greiðslubyröi og lán til
hitaveitna, sem auka ekki
útflutning heldur spara innflutn-
ing og hafa þvi hagstæö áhrif á
viðskiptajöfnuðinn á þann hátt.
Stefán Jónsson
Spyr um ráðstöfun
gengismunasjóðs
Stefán Jónsson hefur beint
tveimur fyrirspurnum til
sjávarútvegsráöherra. önnur
fyrirspurnin er um gengismuna-
sjóö en hin er um úthlutun úr ald-
urslagasjóöi fiskiskipa. Fyrir-
spurnum þessum veröur svaraö á
næstunni, en þær hljóöa orörétt
svona:
1) Hvernig var ráöstafaö geng-
ismunasjóöi haustiö 1978?
2) Hvaöa útgeröarmenn
fengiö úthlutun úr aldurslaga-
sjóöi fiskiskipa
a) Út á hvaöa báta?
b) Hversu gömul var aflvél i
hverju einstöku tilfelli?
c) Hvaö var gert viö aflvél og
annan vélabúnaö bátsins?
— bm
hafa
Fjármálaráðherra 1 umræðum um lánsfjáráætlun:
Erlendar skuldir
lækka á þessu ári
I ræöu Ragnars Arnalds fjár-
málaráöherra viö umræöur um
fjárfestingar- og lánsfjáráætlun
rikisstjórnarinnar s.l. þriöjudag
kom fram aö hlutfall skulda
miöaö viö þjóöarframleiöslu
myndi lækka á þessu ári og veröa
34%, þrátt fyrir erlendar lántökur
upp á 85,5 miljaröa. 1 ræöu sinni
fjallaöi Ragnar einnig um ráö-
stafanir til aö efla innlendan
sparnaö og takmarka erlendar
lántökur. Þá fjallaöi hann einnig
nokkuö um skyldu lifeyrissjóö-
anna til að verja 40% af ráö-
Verða 34% af
þ j óðarframleiðslu
stöfunartekjum sinum til kaupa á
veröryggðum skuldabréfum
rikissjóös, en greint var frá þeim
þætti ræöunnar I gær.
1 upphafi máls sins sagöi
Ragnar aö 1 jóst heföi veriö siöan I
haust aö framkvæmdaáform
opinberra aöila varöandi fjárfest-
ingar heföu erlendar lántökur
stefnt i um 110 miljaröa. Miöaö
viö vergar þjóöartekjur heföi
skuldahlutfall íslendinga gagn-
vart öðrum þjóöum veriö um
34,9% i lok siöasta árs. Sagöi
Ragnar aö varhugavert væri aö
hækka þetta hlutfallskulda miöaö
viö tekjur þjóöarinnar. Vextir
væru háir á erlendum lánum og
þvl yröi aö gæta hófs i erlendum
lántökum.
Fjármálaráöherra sagöi aö
reynt heföi veriö aö lækka er-
lendar lántökur meö rööun verk-
Framhald á bls. 13
,,í heild veröur hlutfall orkufram-
kvæmda af þjóöarframleiöslu tæp
6% og er þaö meö þvi allra mesta
á siöustu áratugum".
Til þess aö sýna hvaöa stæröir
hér er um aö ræöa má geta þess,
aö sú breyting sem oröið hefur á
fjölda ibúa I oliukyntum húsum
frá þvi á árinu 1970 svarar til þess
aö 74 þúsund manns færri búi á
þessu ári við oliukyndingu en
heföi veriö ef viö á þessu ári
stæöum I sömu sporum um hús-
kyndingu og viö gerðum á árinu
1970. Láta mun nærri aö þetta
jafngildi oliusparnaöi aö fjárhæö
um 11 miljaröa króna fob. á árinu
1980 og er þá eingöngu metinn sá
sparnaöur sem stafar af breyt-
ingum á húsakyndingu heimila.
En breytingin hefur einnig náö til
fyrirtækja og lauslega má áætla
aö sá innflutningssparnaöur geti
numiö 4 miljöröum á árinu 1980.
Þessar tölur gefa hugmynd um
hversu mikilvæg innlend húshitun
er á sviöi gjaldeyrissparnaðar. I
ljósi þessara staöreynda leggur
rikisstjórnin kapp á framkvæmd-
ir viö hitaveitur og fjarvarma-
veitur á þessu ári.”
— þm.
Skattalœkkun
Viö höldum áfram aö birta dæmi um áhrif breytinganna á
álagningarkerfi tekjuskatts fyrir lágtekjufólt einstæöa foreldra
og barnafjölskyldur.
Boriö er saman hvaö fólk heföi þurft aö greiða i tekjuskatt nú i
ár (eöa fengiö greitt i formi barnabóta) annars vegar samkvæmt
gamla skattkerfinu, og hins vegar eftir þeim nýju álagningar-
reglum, sem Alþingi hefur nýlega samþykkt aö tillögu Ragnars
Arnalds.
1 sumum dæmanna er um „öfugan” tekjuskatt aö ræöa, þaö er
aö segja menn borga engan tekjuskatt, en fá meiri eöa minni
hluta sjúkratryggingargjalds og útsvars greiddan af rikinu i
formi svokallaös ónýtts persónuafsláttar frá tekjuskatti, — eöa
beinlinis borgaö út i formi barnabóta.
1 dæmunum er jafnan viö þaö miöaö, aö tekjur hafi á síöasta
ári hækkaö um 45%, þaö er til jafns viö hækkun verölags. Einnig
er jafnan viö þaö miöaö, aö frádráttur samkvæmt eldra kerfi
heföi numiö 5% af tekjum, en hann gat auövitaö veriö meiri eöa
minni i reynd, og aö frádráttur samkvæmt nýja kerfinu sé nú
lögboöinn lágmarksfrádráttur einstaklinga kr. 550.000. — eöa
10% af tekjum eftir þvi sem viö á«Frádrátturinn getur nú veriö
meiri i reynd, en ekki minni.
Dæmin sem viö birtum eru reiknuö af embætti rlkisskatt-
stjóra.
Dæmi V
Hjón meö 2 börn á framfæri, bæöi börnin innan 7 ára aldurs.
Tekjur eiginmanns áriö 1979 kr. 4.000.000.-. Tekjur eiginkonu
engar. (Rétt er aö taka fram, aö dagvinnutekjur samkvæmt II.
taxta Dagsbrúnar aö meötöldu orlofi og miöaö viö fullar aldurs-
hækkanir og samfellda vinnu allt áriö voru áriö 1979 kr.
2.502.609.-)
Gamla skattkerfiö: Samkvæmt þvl heföu þessi hjón fengiö I
„öfugan” tekjuskatt upp i greiöslu sjúkratryggingagjalds og út-
svars kr. 276.814.-.
Nýju álagningarrcglurnar: Samkvæmt þeim fá þessi hjón I
„öfugan” tekjuskatt, til greiöslu uppi sjúkratryggingagjald og
útsvar og aö hluta greitt út sem barnabætur kr. 545.000,-.
Hagnaður þessara hjóna við breytinguna er kr.
268.186,-, sem er 6,71% af öllum tekjum þeirra á síð-
asta ári.
Dæmi VI
Hjón meö fjögur börn, þar af 2 yngri en 7 ára. Tekjur eigin-
mannskr. 4.000.000,-.Tekjureiginkonukr. i.000.000,-(Munum aö
dagvinnutekjur Dagsbrúnarverkamanns voru um 2.500.000,-)
Þetta eru tvöfaldar dagvinnutekjur !
Gamla skattakerfiö: Samkvæmt þvi heföu þessi hjón fengiö I
„öfugan” tekjusktt upp I greiöslu á sjúkratryggingagjaldi og
útsvari kr. 598.262,-.
Nýju álagningarreglurnar: Samkvæmt þeim fá þessi hjón I
„öfugan tekjuskatt til greiöslu upp I sjúkratryggirgargjald og
útsvar og aö hluta greitt út sem barnabætur kr. 748.250,-.
Hagnaður þessara hjóna við breytinguna er kr.
149.988,- sem er 3% af öllum tekjum þeirra á síðasta
ári.
|_Fleiri dæmi á morgun