Þjóðviljinn - 30.05.1981, Síða 16

16 SÍÐA — ÞJÓDVILJINN HelgSn 30: mai 1981'
MJ=| Frá Fræðsluskrifstofu Reykjavíkur
' V Innritun í framhalds-
skóla í Reykjavík
Tekið verður á móti umsóknum um náms-
vist i framhaldsskóla i Reykjavik dagana
1. og 2. júni næstkomandi i Miðbæjarskól-
anum i Reykjavik, Frikirkjuvegi 1, kl.
9.00—18.00 báða dagana.
Umsókn skal fylgja ljósrit eða staðfest af-
rit af prófskirteini úr 9. bekk grunnskóla.
í Miðbæjarskólanum verða jafnframt
veittar upplýsingar um þá framhalds-
skóla, sem sækja á um þar, en þeir eru:
Armúiaskóli, (viðskiptasvið, heil-
brigðis- og uppeldissvið),
Fjöibrautaskólinn i Breiðholti,
Hagaskóli (sjávarútvegsbraut),
Iðnskólinn i Reykjavik,
Kvennaskólinn i Reykjavik, (uppeldis-
svið),
Menntaskólinn við Hamrahlið,
Menntaskólinn i Reykjavík,
Menntaskólinn við Sund,
Verslunarskóli íslands,
Vörðuskóli (fornám).
Umsóknarfrestur rennur út 5. júni og
verður ekki tekið á móti umsóknum eftir
þann tima.
Þeir sem ætla að sækja um námsvist i
ofangreinda framhaldsskóla eru þvi
hvattir til að leggja inn umsókn sina i Mið-
bæjarskólann 1. og 2. júni næstkomandi.
Fræðslustjóri.
Kvennaskólinn í Reykjavík Innritun fer fram i skólanum dagana 1,—5. júni kl. 9—14. 1. og 2. júni verður einnig innritað i Miðbæjarskólanum kl. 9—18. Við Kvennaskólann er starfrækt uppeldis- svið og geta nemendur valið um þrjár brautir: Menntabraut, sem leiðir til stúdentsprófs eftir 3—4 ár, fóstur- og þroskaþjálfabraut og félags- og Iþróttabraut, sem ljúka má á tveim árum, en einnig geta leitt til stúd- entsprófs eftir 4 ár. Upplýsingar um uppeldissvið og starf- rækslu þess fást i skólanum i sima 13819 og þar er tekið á móti umsóknum. Skólastjóri

Sfl Borgarspítalinn A »vs A I|ILausar stöður H júkrunarfræðinga vantar nú þegar til starfa á gjörgæsludeild, geðdeild, lyflækn- ingadeild og á hjúkrunar og endurhæf- ingardeildir á Grensási, i Hafnarbúðum og við Barónsstig. Vinnustimi einnar stöðu gjörgæsludeildar er kl. 9—17 virka daga. Staða deildarstjóra við göngudeild geð- deildar. Staðan veitist frá 1. ágúst. Umsóknarfrestur er til 1. júli. Hjúkrunarfræðinga vantar til sumaraf- leysinga á flestar deildir spitalans. Hluta- vinna og stakar vaktir koma til greina. Nánari upplýsingar eru veittar á skrif- stofu hjúkrunarforstjóra simi 81200. Reykjavík, 29. mai 1981. Borgarspitalinn
Mexíkópistill frh.
sami hér i Mexikóborg og i Puerto
Angel. Hér kostar hann fjórum
sinnum meira, er skorpinn og
skrælnaður og lyktar stundum
illa. Lifum við enn i minningunni
um spriklandi fiskinn i fjörunni i
Puerto Angel.
Nú orðið fá fiskimennirnir
þokkalegt verð fyrir aflann, en
þar til á siðasta ári hafði fisk-
kaupmaður nokkur einokun á
kaupunum og borgaði smánar-
verð fyrir. Heldur þætti islensk-
um sjómönnum afkoman slæleg
af afla þeim er dreginn er á land i
Puerto Angel, en hér eru kröf-
urnar aðrar og nægjusemin
meiri. Fiskur fæst i matinn og
útgjöld eru ekki mikil. Hér þarf
að fá klæði og einfalt skýli y.fir
höfuðið.
Meö Pepe
á œvintýraslóöir
Einn af þeim er við kynntumst i
Puerto Angel var 32 ára gamall
fiskimaður Pepe Cruz Herrera.
Pepe stundar nokkuð sérstæðar
veiðar, en hann kafar eftir
svörtum kórölum. Bauð hann
okkur með i veiðitúr einn daginn.
Ókum við norður með ströndinni i
tvo tima og niður að lóni þvi er
Laguna Chagahua heitir. Við
enda vegarins, ef veg skyldi
kalla, var örlitið þorp, Zapotalito.
Lifa þar allir af fiski. Þeir þorps-
búar er við sáum voru annað
hvort hreinir svertingjar eða
mjög blandaðir afrisku blóði, en
það er fágætt hér i Mexikó.
Siðan var siglt út lónið býsna
langa siglingu og minnti gróður-
inn og umhverfið allt á fræðslu-
myndir islenska sjónvarpsins af
leiðöngrum um Amazonfljótið. í
vatnsborðinu voru þétt tré með
loftrætur vafðar i óleysanlegar
flækjur. Undarlegir fuglar görg-
uðu annað veifið, annars var
náttúran ótrúlega kyrr, friður yf-
ir öllu, vatnið lygnt, skógurinn
þéttur, lokaður, fullur leyndar.
Einstöku kofar gægðust milli
trjáa, berrössuð börn að leik.
Okkur var sagt að Chagahua-lónið
og umhverfi þess væri þjóðgarður
og undraði engan, enda svæðið
likast ævintýri. Við fengum
reyndar takmarkaða hugmynd
um dýralifið við lónið. Pepe
spurði okkur seinna hvort við
hefðum ekki séð neina krókódila
við lónið, en þar ku þeir svamla,
dekraðir og sælir.
Á kóralveiðum
Við mynni lónsins blöstu við
klettar á hægri hönd en langt
sandrif á þá vinstri. Undiralda
var nokkur og braut i mynninu.
Farþegar voru nú settir af nema
húsbóndinn i liði útlendinganna.
Héldum við siðan til hafs, Pepe,
Marchal yngri bróðir Pepes og
aðstoðarmaður, svo og undirrit-
aður. Pepe stýrði bátnum örugg-
lega i gegnum mynnið og siðan
var siglt eina stund norður með
landi. Pepe einn þekkti miðin og
virtist hvila nokkur leynd yfir
staðnum, enda talsvert i húfi, þvi
svartur kórall er einungis veiddur
á þremur stöðum við strendur
Mexikó og skartgripir úr svörtum
kóral þykja miklar gersemar.
Um siðir var numið staðar,
býsna langt frá landi. Þarna
sagði Pepe vera 50—55 metra
dýpi. Pepe setti nú á sig súrefnis-
kút, belti eitt þungt með blýlóðum
og fleiri hluti er ég kann ekki að
nefna. Velti sér siðan á bakið og
hvarf i djúpið. Marchal slakaði út
köðlum framá en undirritaöur sat
i skut og sólbrann. Pepe dvaldist
nokkuð og svipti þá farþeginn sig
klæðum og stakk sér allsnakinn
til stunds i Kyrrahafið með 50
metra af bláum sjó undir fótum
sér. Að stundarfjóröungi liönum
birtist Pepe úr djúpinu og hafði
þá fundið nægju sina af kórölum
og bundið i þá köðlunum. Hvildi
hann sig nú nokkra stund en þreif
siðan járnkarl einn mikinn og
hvarf að nýju útbyrðis. Liðu nú
einar 20 minútur uns kippt var i
kaðla úr neðra. Tókum við
Marchal þá aö hala inn kaðlana
og brátt birtust kórallatré, sum
svört, önnur i margvislegum
grænum og gulgrænum litum. Svo
birtist Pepe sjálfur og veiðin var
innbyrt. Var báturinn þá fullur af
greinaflækjum.
Að þvi búnu var haldið áleiðis
til lands og virtist Pepe
allánægður með veiði dagsins. Er
við nálguðumst land var siglt upp
undir kletta við svarrandi
frákastið og þar brugðið á aðra
veiði. A 3—4 metra dýpi stungu
þeir bræður sér til botns og týndu
ostrur af kappi. Meðan annar
kafaði hélt hinn bátnum i ölduna.
Undirr.itaður húkti á þóftu, hélt
sér fast og fylgdist með. Eftir að
hafa ausið upp ostrum drykk-
langa stund var enn kippt með
landinu og nú mundaði Pepe
teygjubyssu eina merkilega og
stakk sér i brimiö meðan Marchal
stýrði bátnum. í þriðju tilraun
kom Pepe upp með vænan robalo.
Héldum siðan til lands, menn,
kórallar, ostrur og robalo.
Innan við mynnið voru hinir
ferðafélagarnir teknir uppi, en
þeir höfðu notið sjávar og sólar á
meðan. Siðan siglt til baka til
Zapotalito.
Pepe og Marchal brutu ostrur
úr skeben vinkona þeirra i næsta
húsi tók aflann og hóf siðan mat-
reiðslu. Innan stundar var öllum
boðið i mat: hráar ostrur, chile
serrano, tómatar og hrár laukur i
forrétt og siðan pönnusteiktur ro-
balo i aðalrétt og öl drukkið með.
Hafa islenskar fiskætur vart
bragðað þvilikt lostæti i annan
tima.
í fangelsinu í
Pochutla
Daginn eftir var tekið til við að
hreinsa kóralinn, brjóta hrúður
utan af greinum, og flokka þær
siðan. Var það mikil vinna en
þarna sátu þeir Pepe, Marchal og
tveir, þrir menn að auki og börðu
kóral fram eftir morgni. Eftir að
hafa hreisnað kóralinn og flokkað
var hann bundinn i knippi. Leit
hann þá út eins og kræklóttar
birkihrislur islenskar og var litið
augnayndi. Siðan var ekið með
Pepe og veiðina upp til Pochutla
en þar er unnið úr kórölunum.
Er á staðinn kom gerðum við
okkur ljóst að vinnustaðurinn var
tugthús, eitt af fylkisfangelsunum
i Oaxaca. Var fangelsið hið
rammlegasta og sterkur lög-
regluvörður allt um kring. Pepe
ræddi við dyraverði og siðan
urðum við að biða drykklanga
stund. A meðan fræddi Pepe
okkur um kóralavinnuna.
Skömmu eftir að hann hóf
veiðina, fyrir 5—6 árum bauð
hann fangelsisyfirvöldum það
verkefni fyrir fangana að vinna
skartgripi úr kórölum, en fram til
þess tima höfðu fangarnir ekki
haft neitt fyrir stafni.
Að lokum var Pepe hleypt inn
og fékk húsbóndinn að fylgja
með, en eigi húsmóðirin. Töldu
menn eigi á það hættandi að
draga kvenpening inn i þá
ljónagryfju. Við gengum upp
stiga, rimlahlið opnuðust og lukt-
ust að baki okkar. Loks komum
við inn i stóran garð þar sem
margir fanganna voru saman
komnir, en alls voru 58 fangar
innan múra. Þarna voru menn á
aldrinum 14 ára til sjötugs,
dæmdir til innilokunar frá tveim-
ur árum til lifstiðar fyrir öll
hugsanleg brot, helst rán og
manndráp.
Og svo hófust viðskiptin.
Nokkrir fanganna keyptu hálft
kiló, sumir meira, aðrir ekkert,
höfðu nægar birgðir fyrir. Pepe
lagði kóralinn á vog-; nokkuð af
besta gæðaflokki, annað lakara.
Meðalverð var 150 pesos (37 þús.
krónur gamlar) kilóið. Mikið var
þráttað um gæði og verð og tók
langa stund að selja allan
kóralinn. Á meðan Pepe seldi var
undirritaður önnum kafinn að
skoða gripi þá er fangarnir höföu
gert og vildu ólmir selja. Sást nú
fyrst hver umskipti höfðu orðið á
kóralinum frá þvl hann var brot-
inn úr sjó og þar til hann var
orðinn að skartgripum i höndum
fanganna i Pochutla. Þarna voru
hálsmen og festar, armbönd,
hringar og eyrnalokkar, en auk
þess alls kyns smágripir aðrir,
róðukrossar og smáfigurur.
Flestir voru gripir þessir listilega
gerðir. Besti kórallinn verður
sem tinna, koisvartur og
gljáandi; annar hefur brúnleitar
finar æðar eða árhringi og er
einnig mjög fagur.
Fangarnir vinna gripina mikið
með handverkfærum en þarna
voru líka nokkur „smergel”, en
öll er vinnan afar seinleg og
krefst greinilega elju og
þolinmæði, auk þess sem lögun
kóralanna gerir miklar kröfur til
listfengi og hugmyndaauðgi
verkamannsins. Var gaman að
fylgjast með vinnu fanganna.
Fangarnir voru ákafir að koma
gripum sinum i lóg, og eins og
Mexikönum er lagið byrja þeir
ávallt á tvöföldu þvi verði sem
þeir gera sig ánægða með i lokin.
Eftir vandlega skoðun og mikið
prútt keypti undirritaður nokkra
ódýra gripi, einkum kvenna-
skraut, en auk þess figúru eina
netta með firnavænu karl-
mennskusymbóli.
Fangarnir selja eitthvað af
gripum sinum beint en langmest
kaupir Pepe, en hann selur þá
siðan til Mexikóborgar og fleiri
borga. Hófst nú slðari þáttur
viðskiptanna, sala fanganna og
kaup Pepe. Færðist nú fjöri leik-
inn. Margir fanganna skulduðu
Pepe nokkrar fjárhæðir eftir fyrri
efniskaup og tók hann þá gripi
uppi. Einn fanganna hélt bókhald
um öll viðskipti Pepes og
fanganna. Gaman var að fylgjast
með kaupslaginu, enda kunnu
báðir aðilar til verka. Fóru sumir
gripir á 100 pesosa, aðrir á
1200—1500. 1 lokin var Pepe kom-
inn með væna kippu af festum,
lokkum og hringum.
Sigríður
á fund fanganna
Siðan var okkur hleypt út og
rammgerð hliðin luktust að baki
okkar. Við gengum út I frelsið og
brennandi Mexikósólina, en
fangarnir sneru aftur á vit kórala
sinna til óhaminnar listsköpunar I
ófrelsi sinu. Heimsóknin I fang-
elsið I Pochutla var vissulega
einstök lifsreynsla.
A heimleiðinni spurðum við
Pepe um samskipti hans við
fangana. Kvaðst hann telja kóral-
vinnuna mjög jákvæða fyrir
fangana, þeir fengju útrás og
dræpu timann, auk þess sem þeir
öfluðu nokkurra tekna. Pepe
sjálfur hefur vafalaust nokkuð
gott fyrir sinn snúð.
Slðan um daginn fór Pepe aðra
ferð til Pochutla með meiri kóral
og fékk Sigriður dóttir okkar að
fylgja með. Var henni hleypt inn i
fangelsið á fund fanganna, eftir
mikið þref Pepe við verðina, og
fannst henni mikið koma til vinnu
þeirra. Hélt hún af þeirra fundi
hlaðin gjöfum, alls kyns gripum
gerðum úr kóröllum.
Komið var nú að lokum dvalar
ckkar i Puerto Angel og lO.janúar
héldum við heim á leið. Ókum við
norður til Acapulco á einum degi
og komum þangað undir myrkur.
Hétt fyrir utan borgina urðum við
bensinlaus, en tókst brátt að
útvega 10 litra á bæ við veginn. A
leiðinni með brúsann að bllnum
varð á vegi okkar drukkinn,
ungur maður, sem bað okkur gefa
sér 20 pesosa fyrir öli. Ekki
vildum við verða við óskum
mannsins en þá tjáði kaupi okkur
að faðir hans væri háttsettur i
löggunni og skyldum við hafa
verra af. Er við komum i úthverfi
Acapulco tókum við eldsneyti á
fyrstu bensinstöð. Þar reyndi
bensinstrákur að stela af okkur 20
pesosum. Voru þvi móttökurnar i
Acapulco litt uppörvandi.
Eftir langa leit fundum við loks
hótel það er vinir okkar i Puerto
Angel höfðu bent okkur á. Áttum
við þar mjúka nótt þrátt fyrir
kakkalakka og önnur
smákvikindi bitlegri.
Við yfirgáfum Acapulco án þess
að nýta okkur heimsfrægan sand
og sjó i þeim ágæta stað. Þurftum
heldur ekki að sakna þess eftir að
kunningi okkar i túrista-
ráðuneytinu hér tjáði okkur að
sjórinn i vikinni I Acapulco ætti
ekki sinn líka. Jafn baneitrað
skitaskólp fyndist ekki á plánetu
þessari.
Að áliðnum degi komum við
heim til Mexikóborgar, þreytt en
sæl eftir einstaklega lærdómsrika
ferð og ánægjuleg kynni af fólki
og náttúru i Oaxaca.