Þjóðviljinn - 15.07.1981, Blaðsíða 1

A þessari mynd sést þegar Gisli (leikinn af Arnari Jónssyni) hrekst upp á klettinn, þar sem hann er
veginn. Vonast er til aö myndin veröi tilbúin i nóvember. Leikstjóri og höfundur er Agúst Guömunds-
son. Nánar veröur fjallaöum kvikmyndatökuna i Sunnudagsblaöinu. — Ljósm.: þs.
kvikmyndaður
„Sækja
þeirnúað
honum
tveggja
vegna”
Kvikmyndun „Útlagans” er nú
senn lokiö, en undanfarna daga
hafa verið kvikmynduð stærstu
bardagaatriöi myndarinnar inni I
Vatnsdal i Baröastrandarsýslu.
Eigast þar við Eyjólfur Grái og
hans menn, sem Gisli berst einn
við þar til hann er yfirbugaður
með ,,svo mörguin og stórum sár-
um, að furða þótti i vera”, eins og
segir i Gisla sögu Súrssonar, sem
myndin byggir á.
Áður en Gisli er veginn hefur
hann fellt sex menn með ýmsu
móti, segir i sögunni, og er svo
særður að hann sveipar að „sér
iðrunum og skyrtunni og bindur
fyrir að neðan með reipum”.
Hann fellur loks niður Einhamar
og var það atriði tekið i fyrradag.
Fréttir af niðurstöðum súrálsmálsins byrjaðar að leka út:
Allt hráefnið
á yfirverði?
Ástæða til þess að kanna einnig lánsviðskipti ÍSALS,
segja kunnáttumenn um starfsaðferðir auðhringa
! gögnln
IFulltrúar stjórnarandstöö-
unnar gengu I gær á fund
Hjörleifs G uttormssonar
' iðnaðarráðherra og fengu af-
Ihent sömu gögn og rikis-
stjórnin hefur nú til umfjöll-
unar um viðskipti Alusuisse
* og dótturfyrirtækis þess á Is-
Ilandi, ISAL, „Auk þess sem
við ræddum um efnisþætti
málsinslétég I ljds þá ósk að
* takast mætti að hafa samráð
Iog samstöðu um kröfugerö
og málsmeðferð I framhald-
inu milli stjdrnar og stjdrn-
' arandstöðu”, sagði iðnaðar-
ráðherra I samtali við blaðið
i gær. „Einnig kvaðst ég
mundu tryggja það að
stjórnarandstaðan hefði að-
a gang að þeim sérfræðingum,
Isem helst hafa unnið að
rannsdkn málsins á vegum
ráðuneytisins.”
■ Geir Hallgrímsson og
IÓlafur G. Einarsson gengu á
fund iðnaðarráöherra af
hálfu Sjálfstæðisflokksins,
a en skömmu siðar ræddu við
IHjörleif þeir Kjartan Jó-
hannsson og Karl Steinar
Guðnason.
« Eins og fram hefur komið i
Ifréttum var á rikisstjórnar-
fundi sl. mánudag skipuð
sérstök nefnd til þess að gera
• tillögur fyrir rikisstjórnar-
Ifund á morgun, fimmtudag.
í nefndinni eiga sæti fyrir
hönd Alþýðubandalalagsins
• Hjörleifur Guttormsson,
IÓlafur Ragnar Grimsson og
Ingi R. Helgason, af hálfu
Framsóknarflokks Stein-
■ grfmur Hermannsson, Guð-
Imundur G. Þórarinsson og
Þorsteinn ólafsson, og af
hálfu Sjálfstæðismanna i rik-
■ isstjórn Friðjón Þórðarson
Iog Þóroddur Th. Sigurðsson.
Nefndin var á fundum i gær
og kemur aftur saman i dag.
Eins og fram hefur
komiði fjölmiðlum síðustu
daga er sú rannsókn sem
yfir hefur staðið í átta
mánuði á hráefnissölu
Alusuisse til dótturfyrir-
tækis sins á islandi —
islenska álfélagsins —
iSAL/ ákaflega viðamikil.
Við rannsókn súrálsmáls-
ins hafa kaup iSALS á
rafskautum frá Alusuisse
einnig komið til skoðunar.
Súrálsmálið
Síðdegisblöðin og Tfminn skýra
frá þvi i gær að samkvæmt niður-
stöðum breska endurskoðunar-
fyrirtækisins Coopers og Lybrand
hafi ISAL verið látið greiða
hærra verð en tiökast i við-
skiptum óskyldra aðila á timabil-
inu 1975 til miðs árs 1980 sem
nemur samtals ekki undir 16 til 19
miljónum dollara, eða 120 til 142
miljónum Islenskra króna. t aðal-
samningi islenska rikisins við
Aiusuisse er auðhringurinn
skuldbundinn að útvega tSAL
súrál á þvi verðlagi sem gildir i
súrálskaupsamningnum milli
óskyldra aðila.
Hækkun i hafi.
Jafnframt hefur komið fram að
samkvæmt niðurstöðum Coopers
og Lybrand hafi „hækkun i hafi”,
þ.e. verömunur á útreiknings-
verði til tslands ekki verið undir
22 til 26 miljónum dollara, eða 165
til 202 miljónum isl. króna.
Samkvæmt sérstökum samningi
um aðstoð við rekstur ISAL frá
1966, skuldbatt Alusuisse sig til að
tryggja ISAL hráefni til reksturs-
ins á „besta fáanlega verði”, en
fyrir aðstoð af þessu tagi greiðir
ÍSAL I þóknun til Alusuisse 2.2%
af brúttósölu sinni.
Rafskautamálið
Dagblaðið skýrir frá þvi að
samkvæmt útreikningum Dr.
Carlos Varsavsky sé sist
ofreiknaö i niðurstöðum Coopers
og Lybrand. Jafnframt upplýsir
blaðið að þessi heimsþekktí sér-
fræðingur hafi bent á, að
rannsókn á sölu rafskauta frá
Alusuisse til tSALS myndi varpa
ljósi á mál sem sé ekki minna
vöxtum en súrálsviðskiptin. Súrál
er um 60% hráefna við álfram-
leiðslu tSAL, rafskaut 30% og
önnur hráefni 10%, en Alusuisse
selur dótturfyrirtæki sinu á
tslandi allt hráefnið.
Lánsviðskipti
Engar upplýsingar fengust af
opinberri hálfu um þessi mál i
gær. En Þjóðviljinn vill benda á
að ekki þarf eingöngu að vera um
að ræða verðlagningu á
hráefnum, sem hefur áhrif á
nettóhagnað ISALS og skatt-
greiðslur og fleiri þætti, heldur
einnig önnur atriði. Þeir sem vel
lesnir eu i bókmenntum um
starfsaðferðir fjölþjóðahringa
benda á, að þekktasta leiðin til
þess aö dylja gróða og flytja milli
landa innan fyrirtækjasamsteypu
séu innbyrðis lánaviðskipti. t árs-
skýrslum ISAL megi glöggt lesa
að fjármagnskostnaður álversins
sé mjög hár og lánsviðskipti tið
viö ýmis fjármögnunarfyrirtæki,
sem eru dótturfyrirtæki Alusuisse
og sum aðeins til á pappirnum.
Fullyrt hefur verið aö verði
komist til botns I sliku máli, sem
mun verða bæöi flókið og erfitt,
kunni það að reynast jafn „stórt”
og súráls- og rafskautamálin
samanlögð. Þetta svið hefur enn
ekkert verið rannsakað.
Fyrstu tiu árin var engin
hagnaður af rekstri álversins i
Straumsvik, og er það einsdæmi.
Framhald á blaðsiðu 14
r
Nokkur þúsund
I h
h
Ég veit ekki enn hvað það
voru margir sem skrifuðu undir
á listana, en giska á nokkur
þúsund, og það er góður
árangur miðað við það, að við
höfum ekki verið að nema I þrjá
daga, og aðeins með eina skrif-
ktofu, sagði Þorsteinn ö.
Stephensen, er Þjóðviljinn hafði
samband við liann uin hálf
ellefu i gær, og spurði um afdrif
mótmælalistanna gegn útitafls-
framkvæmdum á Bernhöfts-
torfu. Listarnir munu afhentir
settum borgarstjóra i dag, af
ræðumönnum útifundarins á
dögunum, Þorsteini, Eddu
Þórarinsdóttur, og Sigurði A.
Magnússyni.
Torfusamtökin héldu I gær
stjórnarfund, þar sem m.a. var
fjallað um útitaflsmálið, en
Þorsteinn Bcrgsson, formaður
samtakanna, taldi óliklegt, að
ályktað yrði þess vegna i viötali
við Þjv. seint i gærkveldi. m
n
j