Þjóðviljinn - 05.06.1982, Blaðsíða 21

■ ■
Oryggismál
sjómanna
Framhald af 19. siðu.
Lorentsen, skrifað Siglinga-
málastofnun Noregs (Sjöfart-
direktoratet) og vakiö athygli
þeirrar stofnunar á islenska
björgunarnetinu, uppfinningu
MarkUsar Þorgeirssonar, og vitn-
ar þar i umsögn Hjálmars Bárð-
arsonar siglingamálastjóra um
netið. En björgunarnetið mun
verða sýnt á alþjóðlegu sjávarút-
vegssýningunni i Þrándheimi i
ágústmánuði nú i sumar.
Umsögn Eimskipa-
félags til ráðuneytis
Með tilvisun til bréfs yðar s/357
frá 29. sept. 1981, skal þaö upplýst
að Eimskipafélagið hefur þegar
keypt slikt net og sett um borð i
skipin með það fyrir augum, að
bæta enn úr þeim björgunartækj-
um sem um borð eru. Það er álit i
undirritaðs sem og margra ann-
arra hjá Eimskipafélaginu, að
þessi net geti komið að notum en
eru ekki óbrigðul i öllum tilvik-
um.
Það er þvi álit undirritaðs, að
net sem þessi beri að vera um !
borð i islenskum skipum, en jafn-!
framt er nauðsynlegt að benda á, |
að það er ítrasta nauðsyn að
kynna notkun þeirra mjög gaum-
gæfilega, sem og hafa eftirlit með j
þeim eins og öðrum björgunar- i
tækjum um borð i skipunum.
Virðingarfyllst,
F.h. Eimskipafélags tsiands
—Tæknideild
Viggó E. Maack.
Eins og fram kemur i ofanrit-
uðu bréfi þá hefur ráðuneytið leit-
að umsagnar Eimskipafélagsins
um björgunarnetið, en tilefni þess
var þingsályktun, borin fram af
Helga Seljan alþingismanni.
Áskorunfrá
Alþýðusambandi
íslands
A 34. þingi Alþýðusambands
Islands þar sem öryggismál voru
á dagskrá, þar lagði nefnd sem
fjallaði um þann málaflokk til, að
eftirfarandi tillaga frá Hermanni
Guðmundssyni yrði samþykkt:
„34. þing Alþýðusambands
tslands skorar á Alþingi að sam-
þykkja framkomna tillögu Helga
Seljans, um sérfræðilega úttekt á
björgunarneti Markúsar Þor-
geirssonar óg á grundvelli hennar
verði tekin afstaða til hvort
ákvæði skuli sett i reglugerð um
skyldu til að hafa björgunarnet
um borð i skipum, svo og að þau
séu tiltæk á hafnarsvæðum.” Til-
laga þessi var samþykkt.
Allsherjarnefnd
Alþingis
Þannig afgreiddi allsherjar-
nefnd Alþingis björgunarnets-
máliö.:
„Alþingi ályktar að skora á
Rikisstjórnina að láta kanna
notagildi björgunarnets Markús-
ar B. Þorgeirssonar með það fyr-
ir augum, aö séu þetta talin nauð-
synleg öryggistæki, þá skuli um:
það sett ákvæði i reglugerð um
öryggismál, að skip skuli búin
þessum netum svoog að þauskuli
tiltæk á hafnarsvæðum. Leitaj
skal umsagnar hagsmunaaðila,
svo sem Farmanna- og fiski-j
mannasambands Islands, Sjó-
mannasambands Islands, Lands-
sambands islenskra útvegs-j
manna og farmskipaeigenda.”
Þessi tillaga allsherjarnefndar
var samþykkt á Alþingi 26. mars
1981 af alþingismönnum úr öllum
þingflokkum.
Landsambands isl.
útgerðarmanna
1 svari til ráðherra frá Lands-
sambandi isl. útvegsmanna segir
i bréfi dagsettu 30. sept. 1981
„A fundi i stjórn samtakanna,
sem haldinn var i dag var þetta
mál rætt. Var það álit fundar-
manna, að björgunarnet þetta
væri athyglisvert sem öryggis-
tæki. A hinn bóginn taldi fundur-
inn að ekki væri ástæða til aö
skylda útgerðarmenn að hafa
þessi net um borð i fiskiskipum,
heldur væri mönnum i sjálfsvald
sett, hvort þeir keyptu þessi net
eða ekki”.
Um svarið vil ég segja þetta:
Sem betur fer, þá er stór hópur is-
lenskra útgerðarmanna svo mikl-
ir manndómsmenn að ekki þarf
að þvinga þá með reglugerðum til
að vinna að auknu öryggi um borð
i skipum þeirra, það hafa kaup
þeirra á umræddu björgunarneti
þegar sannað. En svo eru aðrir i
þessari stétt sem þurfa aðhalds
með, og það er vegna þeirra sem
nauðsyn ber til að setja reglu-
gerðir til að tryggja öryggi sjó-
manna.
Ekki nógu gott
Ég verð að viðurkenna aö ég
varö fyrir dálitlum vonbrigðum,
þegar ég las umsagnir sjómanna-
samtakanna viðvikjandi björgun-
arnetinu. Og vonbrigðin stöfuðu
einfaldlega af þvi, að mér þótti
þarna á skorta faglega umsögn
um málið. Sjómannasamband
Islands svarar bréfi ráðherra á
þessa leið: „Ekki er talin ástæða
til að mæla með lögleiðingu nets-
ins þar sem stjórnin er sammála
um að mikið skorti enn á, að sá
björgunarbúnaður sem-þegar
hefur verið lögleiddur, sé i þvi
ástandi sem hann þyrfti að vera,
og væri nær að beina kröftum að
þviað bæta úr þeim málum.
Stjórnin telur framtak Markús-
ar þakkarvert, og álitur netið
geta komið að gagni við vissar
aðstæður, svo sem við þyrlu-
bjarganir og i höfnum.”
Hér lýkur umsögninni.
Þarna er biandað saman
tveimur málum, annars vegar
þvisem Sambandið telur á skorta
á þann björgunarbúnaö sem fyrir
er i skipunum og á að vera þar i
fullkomnu lagi samkvæmt reglu-
gerö, og hins vegar þvi hvort
æskilegt sé að lögbjóða björgun-
arnet Markúsar sem viðbót við
þann búnað. Stjórnin telur fram-
tak Markúsar þakkarvert og álit-
ur netið geta komiö að gagni við
vissar aðstæður, svo sem við
þy rlubjarganir og i höf num.
Ég spyr: Er hægt að vera á
móti lögleiðingu björgunartækis
sem bjargað getur mannslifum,
þó aöeins væri i þeim tilvikum
sem sambandsstjórnin tilgreinir?
Svo hafa komið fram umsagnir
frá öðrum björgunarfróðum
mönnum sem ég hef tilgreint hér
aðframan, þarsem taldireru upp
kostir björgunarnetsins á ýmsum
öðrum sviðum við björgun, svo
sem við björgun á mönnum á
milli skipa og ef bjarga þarf
mönnum sem fallið hafa fyrir
borð. 1 siðara tilvikinu telur
framkvæmdastjóri Slysavarnafé-
lagsins að það geti valdið úrslit-
um um hvort björgun tekst, að
slikt björgunarnet sé um borð.
Umsögn sambandsins tek ég þvi
þannig að stjórn þess hafi aðeins
þurft lengri tima til að óska lög-
gildingar.
Umsögn Farmanna- og
fiskimannasambands
íslands
Umsögn þessi er samþykkt á
fundi framkvæmdastjórnar sam-
bandsinshöldnum l4.okt. 1981, og
hljóðar svo:
„Fundurinn telur að ekki skuli
lögskipa net þessi i skipum, en
telur nauðsynlegt að ráðuneytið
fylgist með þvi að þau björgun-
artæki, sem þegar eru fyrirskipuð
um borðséu notuð, en mjög mikill
misbrestur mun vera á þvi, að
t.d. hjálmar og öryggisbelti séu
notuð eins og vera á. Fram-
kvæmdastjórninni þykir þó rétt
að mæla með þvi að netið sé haft
um borð, en vill ekki að skylda sé
aðhafa þau fyrst um sinn.”
1 ofangreindri samþykkt kemur
fram það sama og hjá Sjómanna-
sambandinu, að blandað er sam-
• an tveimur málum. Annars vegar
brotum á ákvæðum um notkun
hjálma og öryggisbelta um borð i
skipum, sem fullyrt er að ekki sé
framfylgt eins og vera ber, og
hins vegar þvi hvort lögskipa
skuli umrætt björgunarnet um
borð i skipum, sem viðbótar ör-
yggistæki. Þegar sú afstaða er
tekin af framkvæmdastjórninni
sem greint er frá i umsögn henn-
ar hér að framan, þá er sú afstaða
á engan hátt rökstudd út frá fag-
legu sjónarmiði björgunarmála,
sem þurftheföi aðgera. Hins veg-
ar kemur veigamikill rökstuðn-
Helgin 5.-6. júnf 1982 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 21
ingur um gildi björgunarnets
Markúsar við tilteknar aðstæður
við björgun, frá þekktum mönn-
um sem eru félagar i fagfélögum
innan sambandsins. Út frá þessu
hlýt ég að álykta, að sambandið
þurfi að skoða þetta mál betur
niður i kjölinn.
Hins vegar er ég algerlega
sammála framkvæmdastjórninni
i þvi, að öryggismálin um borð i
skipunum verður að taka fastari
tökum, séu þau brot sem tilgreind
eru á rökum reist.
Hér þarf i fyrsta lagi að koma
til aukin fræðsla á þessu sviði, og i
öðru lagi að yfirmenn skipanna
undir forystu skipstjóra, séu
gerðir ábyrgðir fyrir þvi að lög-
skipaðar reglur viövikjandi ör-
yggi og öryggisbúnaði séu ekki
brotnar, en i heiðri hafðar eins og
lög mæla fyrirum.
Svo lengi að einn maður er um
borð i islensku skipi sem visvit-
andi brýtur öryggisreglur sem
settar hafa verið til að tryggja
sjómenn gegn slysum, þá er þaö
of mikiö.
Niöurlag umsagnar frá Far-
manna- og fiskimannasambandi
skil ég þannig, að sambandið hafi
aðeins viljað athuga betur björg-
unartæki áður en þaðyrði lögleitt.
En umsögnin er frá 14. okt. 1981.
Enþarstendur:
„Framkvæmdastjórninni þykir
þó rétt að mæla með þvi að netið
sé haft um borð, en vill ekki að
skylda
Samanlagt hafa 38 aöilar keypt
björgunarnetið á 103 skip. Þessu
til viöbótar lágu fyrir pantanir
hjá Markúsi 15. mai s.l. á 50
björgunarnetum frá nýjum aöil-
um. Þá munu vera komin rúm-
lega 20 björgunarnet út á ýmsar
hafnir landsins.
Þetta sýnir að þeir útgerðarað-
ilar sem hafa kynnt sér mögu-
leika netsins viö björgun, og
framarlega standa, þeir hafa ver-
iðfljótir að ákveða sig.
Eftirmáli
Éghef hér i þessum þætti rakiö
sögu björgunarnets Markúsar B.
Þorgeirssonar i aðalatriðum, og
brugöiö upp myndum af viðhorf-
um manna til þessa nýja öryggis-
tækis, viö fyrstu kynningu. Sumir
eru fljótir að átta sig á hlutunum,
en aörir þurfa meira tima, eins og
fram kemur i umsögnum um gildi
netsins. En þaö sem er einkenn-
andi fyrir allar framkomnar um-
sagnir um björgunarnetið, er að
þeir sem hafa viðtækasta tækni-
lega þekkingu á björgunarmálum
þeir eru fljótari en aðrir að átta
sig á þeim möguleikum við björg-
un sem netið b ýður upp á.
Ég sem þessar linur i ita og hef
kynnt mér notagildi umrædds
björgunarnets vil undirstrika
gildi netsins i þeim tilfellum sem
bent hefur veriö sérstaklega, i
umsögnum hinna tæknifróðu
manna. Ég veit t.d. ekki um ann-
að fram komið björgunartæki
sem væri liklegra til að geta
bjargað mönnum úr sökkvandi
skipi yfir i annað skip úti á rúm-
sjó i vondu veðri heldur en björg-
unarnet Markúsar, ef menn eru
búnir björgunarvestum eða flot-
búningum. Þegar ég segi þetta,
þá byggi ég það á þeirri reynslu
sem ég fékk i þriggja ára starfi i
björgunarliði breska sjóhersins i
siðari heimsstyrjöldinni hér við
Island.
Að siðustu þetta: íslenskt rikis-
vaid hefur veitt Markúsi dálitinn
fjárstyrk til kynningar á björgun-
arnetinu, og tel ég að þvi fé hafi
veriö vel varið.
Ég hef hér verið að ræða um
nýtt öryggistæki björgunarnet
Markúsar B. Þorgeirssonar og
hvort rétt sé að lögskipa það um
borö i islenskum skipum og við
hafnir landsins sem viöbótar ör-
yggistæki. Þrátt fyrir aö þetta
björgunartæki er mjög ódýrt, þá
virðist eins og fram hefur komið i
umsögnum færustu manna okkar
á þessu sviði: Að það geti skipt
sköpum i vissum tilfellum hvort
björgun tekst. Að minu viti höfum
við Islendingar ekki efni á þvi, að
neita sliku tæki. Mannslif okkar
erudýr. Ég vil þvi enda mál mitt
á áliti Hannesar Þ. Hafstein
framkvæmdastjóra Slysavarafé-
lags Islands, þar sem hann ræöir
um björgun manna sem fallið
hafa fyrir borð af boröháum skip-
um. Hann segir i umsögn sinni
um slika björgun: „Tel ég björg-
unarnetiö geta flýtt mjög fyrir að
ná þeim aftur um borð og i sum-
um tilvikum forsenda þess að
slikt sé hægt”.
Sveitarstjóri óskast
Staða sveitarstjóra i Tálknafjarðarhreppi
er laus til umsóknar. Umsóknarfrestur er
til 20. júni. Umsóknir sendist oddvita
Tálknafjarðarhrepps, Sigurði Friðriks-
syni, sima 94-2539 (heima 2538).
Þjónustustarf
Viijum ráða starfsmann til að annast
kaffistofu og þrif i húsgagnaverksmiðju
okkar. Vinnutimi frá 8-4 og til hádegis á
föstudögum.
Nánari upplýsingar á staðnum og i sima
83399.
o
Húsgagnaverksmiðja
Kristján Siggeirsson
Lágmúla 7
Málarar
Tilboð óskast i málningu á gluggum 1.2.
og 3. flokks Húsfélags Alþýðu, Bræðra-
borgarstig 47 (áður Byggingafélag
Alþýðu).
Nánari upplýsingar gefur Steinunn i sima
17455 og á kvöldin i 17968.
Stjórnin
Visindastyrkir
Atlantshafsbandalagsins 1982
Atlantshafsbandaiagið leggur árlega fé af mörkum til að
styrkja unga visindamenn til rannsóknastarfa eða
framhaldsnáms erlendis. Fjárhæð sú er á þessu ári hefur
komið i hlut tslendinga i framangreindu skyni nemur um
190.000.00 kr. og mun henni verða varið til að styrkja
menn, er lokið hafa kandidatsprófi i einhverri grein raun-
visinda, til framhaldsnáms eða rannsókna við erlendar
visindastofnanir, einkum i aðildarrikjum Atlantshafs-
bandalagsins.
Umsóknum um styrki af fé þessu — „Nato Science Fell-
owships” — skal komið til menntamálaráöuneytisins,
Hverfisgötu 6, 101 Reykjavik, fyrir 30. júni n.k. Fylgja
skulu staðfest afrit prófskirteina svo og upplýsingar um
starfsferil. Þá skal og tekið fram hvers konar framhalds-
nám eða rannsóknir umsækjandi ætli að stunda, viö hvaða
stofnanir hann hyggst dvelja, svo og skal greina ráðgerö-
andvalartima.—
Umsóknareyðublöð fást i ráðuneytinu.
Menntamálaráöuneytiö
2. júni 1982.
Heilsugæslustöð
Hveragerðis
óskar eftir að ráða nú þegar starfskraft i
heimilishjálp. Upplýsingar gefur hjúkrun-
arfræðingur i sima 99-4229.
Matreiðslumenn —
z r matreiðslumenn
Aðalfundur Félags matreiðslumanna
verður haldinn mánudaginn 21. júni kl. 15
á Óðinsgötu 7, Reykjavik.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Kynnt stjórnarkjör og i nefndir.
3. Samningamálin.
4. önnur mál.
Reikningar félagsins liggja frammi á
skrifstofu FM. Félagar mætið vel og
stundvislega. Veitingar.
Stjórn og trúnaðarmannaráð