Þjóðviljinn - 06.08.1983, Blaðsíða 14

14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 6.-7. ágúst 1983

HIROSHIMA - NAGASAKI
í Mitinoo, 3,6 km norður af Naga-
saki, var reynt að hlyna að hinum
særðu. Lík lágu innan um sært og
deyjandi fólk. Þessi kona sat þarna
innan um glundroðann og gal'
særðu barni sínu að drekka.
Hvaða
borg
er
næst?
Hirosima - Aldrei hefur friðsæl
smáborg breyst á jafn skömmum
tíma í iogandi helvíti dauða og
þjáninga.
Nagasaki - A einu augnabliki
var borginni tortímt, hún dó.
Hirosima og Nagasaki voru lítt-
þekktar smáborgir. Þar voru engin
mikilvæg hernaðarmannvirki. Þar
bjó venjulegt fólk. Sumir voru
verkamenn, smiðir eða kennarar.
Sumir unnu við skrifstofusttirf,
aðrir áttu sína eigin búð þar sem
þeirseldu ávexti eða grænmeti sem
bændurnir í nágrenninu ræktuðu.
Gamlar konur prjónuðu sokka
handa barnabörnunum, ungar
stúlkur skrifuðu unnustum sínum í
hernum bréf, lítil börn léku sér að
kubbum eða voru í mömmuleik.
Venjulegt fólk sinnti venjulegum
störfum.
Flugvélar óvinarins flugu oftast
framhjá Hirosima og Nagasaki.
Þær vörpuðu sprengjum sínum á
aðrarborgirogbæi. Ibúarnir þökk-
uðu helgum vættum og vonuðu að
kannski tækist þeim að lifa stríðið
af.
Um morguninn þann 6. ágúst
1945 hélt fólk í Hirosima til vinnu
sinnar á sama tíma og venjulega.
Það var heitt í veðri og mollulegt.
En u.þ.b. stundarfjórðung yfir átta
vörpuðu Bandaríkjamenn kjarn-
orkusprengju á Hirosima. Morg-
unninn hvarf í eldhafi og fellibylur
rústaði heimili í úthverfunum.
A milli 130.000 og 140.000
manns létust í hamförunum. Sumir
brunnu upp í einni svipan, aðrir
dóu þegar borgin hrundi yfir þá.
Þeir 'voru heppnir samanborið við
þá sem hlutu ólæknandi brunasár
og engdust sundur og saman í
margar klukkustundir þar til
dauðinn líknaði þeim. Banvæn
geislun varð líka fjölmörgum að
fjörtjóni þótt þeir hefðu sloppið úr
vítislogunum. Kannski hefðu lækn-
ar getað bjargað sumum sem voru
illa særðir. En læknarnir í Hirosima
dóu eins og aðrir.
Þeir sem áttu heima í útjaðri
eyðileggingarinnar stauluðust
brenndir, blindaðir og bæklaðir
burt frá logunum í leit að vatni.
Hjálp barst ekki fyrr en seinna um
daginn frá nágrannabæjum en þar
gat fólk lítið gert annað en að veita
einföldustu hjálp í viðlögum, Oft
var vatn lianda deyjandi fólki eina
hjúkrunin.
Spádómar miðaldapresta um að
tæknin þjóni myrkrinu rættust í vit-
firrtum gerðum herforingja.
Stríðið sjálft var glæpur gagnvart
mannkyninu. Kjarnorkusprengjan
boðaði endalok menningar. Sjúkt
þjóðfélag hafði uppgötvað aðferð
til útrýmingar. Einn sjúklingur
hótaði útrýmingu annars með
sprengju.
Þann 9. ágúst klukkan rétt rúm-
lega ellefu um morguninn, aðeins
þremur dögum eftir kjarnorku-
árásina á Hirosima, vörpuðu
Bandartkjamenn kjarnorku-
sprengju á Nagasaki. Nýtt helvíti
opnaðist og eyddi íbúum borgar-
innar. Nærri 70.000 manns var
fórnað á altari hins nýja guðs hern-
aðarsinna í viðbót við þá sem þegar
höfðu fallið í Hirosima.
Hvaða borg er næst?
Ragnar Baldursson
(Ragnar hefur m.a. dvalist tvö ár
við nám í Japan og eiginkona hans í
japönsk).
Helgin 6.-7, ágúst 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA tsj .

Aldrei aftur Hirosima.
Konan hefur varla þrek til að drckka vatnið. Hún dó skömmu seinna. (Myndin er tekin 10. ágúst 1,5 km
suður af Nagasaki).
Fórnarlömb
kjarnorku-
sprengjunnar
..Ég var að leika mér að því að
klifra í tré. Ég hoppaði úr trénu yfir
á húsþak. Síðan ætlaði ég að
stökkva yfir á þak við hliðina þett-
ar..." (NISIMURA Kanzi. ne-
mandi í Barnaskólanum við
Nobori-mati, Hirosima).
„Þegar ég var að fara út um morg-
uninn til að leika mér tók ég eftir
gati á peysunni minni. Égsnéri við
til að láta gera við það og þá..."
(TUTIDA Hideko. nemandi í
Honkawa-barnaskólanum. 1 liro-
sima).
„Nágrannarnir áttu kött. Ég var
vön að heimsækja hann á hverjum
degi með mjólk í litilli flösku.
Þennan dag fór ég líka að leika mér
við kisu og gefa henni að drekka.
Þegarég kom inn t húsagarðinn..."
(HUKÁI Mitiko. nemandi í Barn-
askólanum við Nobori-mati. Hiro-
sima).
„Ég, mamma og litla systir mín fór-
um til að kaupa tómata i grænmet-
isbúðinni. Við fórum út úr búðinni
YAMAGUTI Senzi var 14 ára þeg-
ar sprcngjan féll á Nagasaki. Hann
cr einn af þeim heppnu sem lifðu
hörniungarnar af. llann er giflur
og á tvö börn. (Myndin er tekin í
júní 1970).
og..." (YOSIDA Satomi, Senda-
barnaskólinn, Hirosi ma).
„Við ætluðum aö flytja burt úr
borginni, ég. pabbi, mamma og
svstir mín. Viö biðum eftir lest á
lestarstöðinni í Hirosima. Við ætl-
uðum aö taka lestina sem átti að
koma kukkan 7.30 en hún kom
ekki. Pabbi hallaöi sér upp að súlu
og las i blaði. Klukkan hans var 13
mínútur yfir átta. Ég var orðinn
leiður á því að bíða og togaði í fæt-
urna á honum..." (1IARADA Ilir-
osi, nemandi í bttrnaskóia sem var
á vegum Háskólans í Hirosima).
„Þennan morgun ætlaði ég að ftska
viö Taisyo-basi-brúna. Einmitt
þegar ég kom að brúnni blossaði
skyndilega upp hræöilegt eldhaf.
Ég fleygði mér i vatniö án þess að
vita hvað ég gerði..." (ISEDA
Tomizo, nemandi í Danbara—
barnaskédanum. I lirosima).
(...úr bókinni „Hirosima - Naga-
saki," Tokío, 1977, þýtt úr esper-
anto).
Klukka frá Hirosima. Hún hefur
stoppað nákvæmlega á því augna-
hliki sem sprengjah féll.
Sjúkrahúsið í Hirosima, scm japanski Rauði krossinn starfrækti. Það var í
1,6 km fjarlægð frá miðpunkti sprengjunnar. 85% af þcim 600 sjúklingum
og starfsfólki sem voru í sjúkrahúsinu Iétust eða særðust alvarlcga.