Þjóðviljinn - 13.04.1985, Side 11

ÁMNNULÍF
séu aðrir aðilar sem eigi að sjá um
sölustarfsemina. Þeir leggja
framleiðsluvörurnar á borðið og
sölusamtökin bera síðan ábyrgð á
að koma þeim í verð. Frumkvæði
og ábyrgð skortir af þessum
sökum. Þessi brotalöm í útflutn-
ingsstarfseminni er e.t.v. sú sem
alvarlegust er og mest er kný-
jandi að bæta ef blása á til sóknar
og efla útflutningsgreinarnar.
■ Byggðastefna
Byggðastefna á íslandi hefur
nánast verið rekin án ábyrgðar.
Þannig fær byggðarlag sem tekur
frumkvæði í að draga úr útflutn-
ingsbótaþörf, og sparar þar með
stórfé úr opinberum sjóðum,
enga hlutdeild í sparnaðinum. Ef
íbúar hvers landshluta fengju
meiru ráðið og bæru meiri ábyrgð
á því fé sem varið er til byggða-
þróunar er líklegt að forgangs-
röðin yrði önnur og árangurinn
fyrir heildina meiri. Ákvörðun
um vegafé er tekin sérstaklega,
sama gildir um framlög til hafnar-
mála, skólamála svo og hverslags
önnur framlög úr opinberum
sjóðum. Slíkar ákvarðanirverður
að samræma og auka fjárhagslegt
sjálfræði landshluta og einstakra
byggðarlaga.
Atvinnuuppbygging
í stað óstjórnar
Verkalýðssamtökin hafa lítið
haft sig í frammi varðandi at-
vinnumál á íslandi. Almennar yf-
irlýsingar hafa verið látnar
nægja. Öflug atvinnuuppbygging
er í senn forsenda bættra kjara og
atvinnuöryggis og samtökin
verða því að gera sig betur gild-
andi á þessu sviði. Frumkvæðis er
ekki að vænta úr öðrum áttum.
Afleiðingar stefnuleysu í at-
vinnumálum og mikillar verð-
bólgu birtast í handahófskennd-
um fjárfestingum og skipulags-
leysi. Stefnumörkun og samræm-
ingu vantar. Verðbólgugróði hef-
ur um of verið markmið þeirra
sem fjárfesta og reka fyrirtæki.
Við þetta bætist, að stjórnun í ís-
lenskum fyrirtækjum er almennt
ábótavant.
Síendurtekin kjaraskerðing
hefur verið megineinkenni efna-
hagsstjórnar á Islandi síðustu ár.
Kjaraskerðing hefur stundum
verið lögboðin, enn oftar í mynd
endurtekinna gengisfellinga. Það
virðist skoðun núverandi
stjórnvalda, að skerðing kaup-
máttar leysi allan vanda. Skerð-
ing kaupmáttar á að draga úr
viðskiptahalla, minnka verð-
bólgu, treysta atvinnu og tryggja
nýsköpun í atvinnulífi. Þessi
lausn er hins vegar ekki líkleg til
þess að skila tilætluðum árangri.
■ Vaxtaokur tekur nú til sín mik-
inn hluta af hagnaði fyrirtækja.
■ Hagnaði fyrirtækja er alltof oft
fremur ráðstafað til neyslu
eigenda og launaskriðs þeirra
hópa sem þeim standa næstir, en
til uppbyggingar nýrra fyrirtækja
eða aukinnar framleiðslu.
■ Ójöfnuður og slæm afkoma al-
mennings leiðir til ósættis í
þjóðfélaginu og dregur úr mögu-
leikum á uppbyggingu.
■ Stefnumótun kemur ekki af
sjálfu sér.
Það koma engar einfaldar lausnir
í stað samræmdrar stefnumótun-
ar og skipulegrar framkvæmdar.
Stjórnvöld verða að taka frum-
kvæði og leita samstöðu um
þjóðfélagsleg markmið. Það
verður að ná samstöðu um:
atvinnuöryggi
traustan kaupmátt
réttláta skiptingu
félagslegt öryggi og áhrif.
Varanlegur árangur í atvinnu-
uppbyggingu er háður því, að það
sé samstaða um þessi markmið.
Án þeirrar samstöðu næst ekki
það gagnkvæma tillit og traust
sem nauðsynlegt er.
Alþýðusambandið hefur lagt
fram meginlínur í atvinnumála-
stefnu. Má í því sambandi minna
á þingsamþykktir og samhljóða
ályktun ASÍ og BSRB vorið
1983. Hér hafa verið dregin fram
ýmis atriði varðandi atvinnumál,
fjallað um ástand og horfur og
nauðsynlegar umbætur. Því fer
hins vegar fjarri að greinargerðin
sé tæmandi í þessu efni. Bæði
þarf að fjalla nánar um einstaka
þætti og um marga fleiri en þar er
að finna.
Eftir þær umræður sem verið
hafa innan sambandsins má ætla
að samtökin séu nægilega nestuð
til viðræðna við aðra aðila. Rök-
rétt virðist því að óska eftir við-
ræðum við VSÍ um atvinnumál
þar sem samtökin freisti þess að
samræma sjónarmið sín og setja
fram sameiginlega gagnvart
stjórnvöldum.
Einfaldast sýnist að setja á
laggirnar nefndir af hálfu beggja
aðila til þess að fjalla um vanda-
mál og möguleika einstakra
greina. Þær nefndir gætu bæði
sett niður hópa í sérgreindari
verkefni og sótt sérfræðiaðstoð til
opinberra aðila. Miðstjórn fengi
jafnaðarlega skýrslu um fram-
gang vinnunnar á hverju sviði.
Vinnan gæti hafist með því að
setja fram spurningalista um
hverja grein og draga svörin fram
í nefndarstarfinu.
i. Hugmynd að
spurningalista
varðandi
atvinnumál
í sjávarútvegi
1. Hvernig á að tryggja rekstr-
argrundvöll í sjávarútvegi?
2. Hefur kvótakerfið leitt til
atvinnuleysis á einstökum
landssvæðum eða í einstök-
um byggðarlögum og hvernig
á þá að leysa slík vandamál?
3. Leiðir kvótakerfið til aukins
sparnaðar í útgerð og hvaða
aðrar leiðir koma til greina í
þessu skyni?
4. Er endurnýjun fiskiskipaflot-
ans aðkallandi verkefni og
hvernig á að standa að henni?
5. Er mögulegt að gera endur-
bætur á fiskiskipum sem leiða
til lækkunar á útgerðar-
kostnaði?
6. Er fiskiskipaflotinn of stór og
er þá unnt að nýta afkasta-
getu hans með sókn í aðrar
tegundir eða veiðum í lög-
sögu annarra ríkja?
7. Hverjar eru horfur á afla ein-
stakra fisktegunda til
skemmri og lengri tíma litið?
8. Hvaða áhrif hafa bætt skil-
yrði í sjónum á aflahorfur í
næstu framtíð?
9. Hvernig er unnt að auka
verðmæti þess afla sem
veiddur er?
10. Er hagkvæmt að fjölga at-
vinnutækifærum í fiskiðnaði
með aukinni úrvinnslu?
11. Hvernig er hægt að nýta nýja
tækni í sjávarútvegi til þess að
draga úr framleiðslu-
kostnaði? Hver verða áhrif
nýrrar tækni á atvinnu-
ástand?
12. Er hægt að nota verðlagning-
arkerfið til að auka gæði þess
afla sem að landi berst?
13. Er hægt að ná auknum verð-
mætum úr sjávarafla með að-
gerðum sem leiða til notkun-
ar á öðrum veiðarfærum en
nú eru notuð.?
14. Er hægt að auka verðmæti
afurðanna með betri stýringu
í vinnslu?
15. Eru markaðsmál í lagi eða
þarf að leita nýrra markaða,
markaðssetja nýjar vöruteg-
undir og bregðast betur við
síbreytilegum kröfum mark-
aðarins?
16. Getum við gert þekkingu
okkar á sjávarútvegi að arð-
bærum útflutningi?
17. Hverjir eru möguleikar ís-
lendinga á sviði fiskeldis?
18. Er unnt að ná betri samhæf-
ingu í veiðum og vinnslu með
breyttu vinnufyrirkomulagi í
fiskvinnslufyrirtækjum?
19. Eru fiskvinnslufyrirtækin
búin þeim tækjum sem þarf
til þess að ná bestu nýtingu
hráefnis?
vönrierðið?
Æk WC pappír-
tvöfaldur.......12 rúiiur
99.90
Lux handsápa ... 85 gr.
Bossa
bleiur .. Nr. 2, æ í pk.
9.90
188.50
Franskir setubílar
fyrir börn ......
895.00
Sæng og koddi. (sett)
Sængurvera-
sett......(3 stk í pk.)
995.00
695.00
í gmðyrkjuna:
Stunguskófla ... Activ 220.00
Vasadiskó . Harvard 1,595.00
Tropicana .. 1 itr.
Jaffa appelsínur. pr. kg.
Rauð USA epli . pr. kg.
Tómatsósa .... 340 gr.
Z snakk.......70 gr.
Braga kaffi..250 gr.
5590
39.00
49.00
19.90
22.90
38.90
A
kynningu
þessa
helgk
Heilsuvörur - heilsufæði
Háskólabolir bama
Stærðir: 110-170
Litir: Blár, grár,
brúnn, rauður
200;
Flauelsbuxur bama
Stærðir: 120-170
Litir: Blár, grár,
brúnn, rauður,
grænn
i
390r
I litlu magni
- lítið til af klukku-
prjónspeysum og
velúr peysum,
einlitum og
röndóttum
390t
Herraskyrtur
Herra denim
gallabuxur
Stærðir. 30-37
Sloggi
nærbuxur, dömu
Stærðir: Tanga,
mini, midi
Litir: Hvítt, drapp
Trimm gallar
Fullorðinsstærðir
A1IKLIG4RDUR
MIKIÐFYRIRLtW
Laugardagur 13. apríl 1985 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11