Þjóðviljinn - 16.03.1986, Blaðsíða 20

Þögn sem
við breytum
í frjáls orð...
Ávarp fœreyska skáldsins Róa Paturssonar
við afhendingu bókmenntaverðlauna
Norðurlandaráðs
Á þingi Norðurlandaráðs í
Kaupmannahöfn nýveriðtók
Rói Patursson við bók-
menntaverðlaunum Norður-
landaráðs fyrstur þeirra rithöf-
unda sem á færeysku skrifa. í
ávarpi sem skáldið flutti í því
tilefni segir á þessa leið:
Ljóð mín eru orðin til á vett-
vangi einsafsmæstu tungumálum
heintsins.
Færeysk menning er næstum
því ósýnileg í stærra samhengi.
Og samt finna sérkenni samfélags
og von mannsins um frelsi sér
tjáningarform í þessari menn-
ingu.
Og það undarlega er, að tak-
mörk tungu sem fáir mæla á eru
hin sömu og takmörk stórþjóða-
mála.
Og þar - einhversstaðar á jað-
arlöndum tungumálsins og
menningarinnar, verður hið nýja
til.
Hér við landamerki tungu-
málsins hittum við fyrir þögnina
og markleysuna, sem ummynda
skal í merkingu og mennskan
veruleika.
Hér hittum við þá þögn og þá
kyrrð sem á að breytst í orð.
Og það er til margskonar þögn.
Við hittum fyrir þögnina í sjálf-
um okkur. Ekki aðeins þögn hins
óskiljanlega, heldur einnig þögn
sorgarinnar - þá kyrrð sem við
finnum allt í einu fyrir, þegar lif-
andi rödd þagnar. Og svo þekkj-
um við lífmagnandi þögn gleð-
innar og skiljum hana öll - þá
þögn sem vonin skýtur í rótum
sínum.
Við göngum á vit hinnar miklu
þagnár náttúrunnar - þögn tillits-
leysisins, sem um leið er þögn
vanmáttarins í tæknimenningu
okkar tíma. Einnig hér finnum
Tom Ahlberg við upptökutækin í hljóðveri danska ríkisútvarpsins.
Danmörk
Sœnskur borgarstjóri
í Kaupmannahöfn
í blaðinu Nordisk kontakt les-
um við þá athyglisvcrðu frétt að
ungur svíi sé orðinn borgarstjóri í
Kaupmannahöfn. Næst fréttum
við sennilega að fullir svíar séu
orðnir vinsælir í Nýhöfninni!
En hvað um það þá mun 27 ára
gamall sænskur nemi í blaða-
mennsku, Tom Ahlberg, fara
með stjórn fræðslu- og menning-
armála í borgarstjórn Kaúp-
mannahafnar næstu 4 árin. Yfir-
stjórn borgarinnar er þannig
háttað að efst trónir yfirborgar-
stjóri en undir honum eru nokkr-
ir borgarstjórar sem stjórna hin-
um ýmsu málaflokkum og skipt-
ast þeir niður á flokkana eftir at-
kvæðamagni. Sósíalíski alþýðu-
flokkurinn bætti við sig átkvæð-
um í kosningunum á sl. hausti og
fyrir bragðið varð Ahlberg borg-
arstjóri, sá yngsti í Danmörku.
Ahlberg ólst upp í nágrenni
Stokkhólms til 10 ára aldurs en
flutti þá til Danmerkur. Hann er
enn sænskur ríkisborgari og segir
að með því móti sleppi hann við
að gegna herskyldu.
Ahlberg hefur nýlokið gerð
þáttaraðar fyrir unglinga sem
flutt hefur verið í danska ríkisút-
varpinu og hlotið miklar vinsæld-
ir. Voru þessir þættir liður í
starfsþjálfun hins verðandi blað-
amanns. Ahlberg er unnandi
rokktónlistar og á því sviði er
Bruce Springsteen einna hæst
skrifaður hjá honum. Kaup-
mannahafnarbúar hafa þegar
gefið honum . auknefnið
„rokkborgarstjórinn" og vonast
eftir því að honunt takist að
standa við þær yfirlýsingar sínar
að gera tilveruna skemmtilegri
fyrir borgarbúa.
Rói Patursson: takmörk smáþjóðatungu eru hin sömu og takmörk stórþjóðamála ...
við markleysu, sem við verðum
að ummynda án afláts og þýða á
okkar eigið tungutak, sem við
verðum að breyta í sannleika
með einum eða öðrum hætti.
Og svo er til þögn samfélagsins
og sogunnar.
Við þekkjum líka þögn vald-
hafanna um lífið á jörðinni.
Þögn einmanaleikans á götum
okkar, í borgum okkar.
Og þögn eymdar og fátæktar.
Einnig þögn stríðsins og
dauðans, hina ógnvænléga þögn
tuttugustu aldarinnar.
Öll þessi afbrigði þagnar verð-
um við að rjúfa - umbreyta þeim
og þýða í frjáls orð.
Dala Yrja er afbrigði af danska Casteilo-ostlnum og
hinum franska Bresse Blue. Osturinn er mildur með
hvítri mygluskán aö utan og bláýróttur aö innan. Hann
er mjög ijúffengur djúpsteiktur eöa grlilaöur t.d. ofan
á kjötsnelö auk þess sem hann er góöur sem forréttur
eöa ábætisréttur og á ostabakkann.
Bragögæöi ostslns njóta sín best sé hann látinn
standa utan kælis í 1—2 klst. fyrlr neyslu.
Lúövík Hermannsson er ostameistari Mjólkursamlagsins
I Búöardal. Hann lauk náml I Danmörku áriö 1977 og hefur
starfaö aö iön sinni síöan.