Þjóðviljinn - 12.09.1986, Page 7
NÖÐVIUINN
Umsjón:
Sigríður
Arnardóttir
Á íslandi er stærra hlutfall af
ungum stúlkum sem verða barns-
hafandi heldur en á öðrum Norð-
urlöndum. Af hverjum 1000
stúlkum á aldrinum 15-19 ára á
árunum 1976-1980 voru að með-
altali 66,3 barnshafandi á íslandi,
44,2 í Danmörku, 41,7 í Finn-
landi, 51,1 í Noregi og 44,3 í Sví-
þjóð.
Þetta er sláandi hátt hlutfall
hér á íslandi og leiðir hugann að
því hvort íslenskir unglingar viti
minna um getnaðarvarnir og kyn-
ferðismál heldur en unglingar í
löndunum í kring. Árið 1975 voru
sett lög um ráðgjöf og fræðslu
varðandi kynlíf og barneignir og
um fóstureyðingar og ófrjó-
Kynfræðsla
semisaðgerðir. í 7. gr. laganna
segir: „Fræðsluyfirvöld skulu í
samráði við skólayfirlækni veita
fræðslu um kynlíf og siðfræði
kynlífsins á skyldunámsstigi í
skólum landsins. Einnig skal
veita þessa fræðslu á öðrum
námsstigum.“
Glætan fór á stúfana og athug-
aði hvernig kynfræðslu er háttað í
grunnskólum Reykjavíkur. í ljós
kom að það fer mikið eftir
skólum hvernig kynfræðslan er.
Allir unglingar sem Glætan talaði
við voru á þeirri skoðun að kyn-
fræðslan væri of lítill partur af
kennslunni.
„Kynfræðslu eru gerð mjög
góð skil í sumum skólum en ást-
andið er slæmt í öðrum", sagði
Þorvaldur Örn Árnason náms-
stjóri í náttúrufræði í samtali við
Þjóðviljann.
Aðspurður um hvernig kyn-
fræðslu væri háttað í grunnskól-
unum sagði Þorvaldur að það
væri tekið á þessum málum í 5. og
6. bekk. Þá væri fjallað um starf-
semi kynfæranna og um viðhorf
til þess að vera saman. Aftur á
móti sagði Þorvaldur að í 8. bekk
væri tekið á þessu í mörgum
námsgreinum. T.d. eru leskaflar í
kristinfræði um samskipti kynj-
anna og kristilegt siðgæði.
Krakkarnir lesa fallega mynd-
skreytt hefti um fósturþroska.
Einnig er dreift bæklingum sem
landlæknir gaf út um getnaðar-
varnir og kynsjúkdóma. Þorvald-
ur sagði að það hefði verið
meiningin að taka líka á þessu í
samfélagsfræði, en það mál
strandaði fyrir tveimur árum og
ekki er vitað hvenær það náms-
efni kemst í notkun. „Það vantar
betra námsefni í kynfræðslu",
sagði Þorvaldur. „En að mínu
mati veltur þetta þó mikið á
kennaranum sjálfum, hans þekk-
ingu og viðhorfum, það er númer
eitt. Síðan er tilbúið námsefni
númer tvö“, sagði hann.
Aðspurður sagði Þorvaldur að
það væri líka til nokkuð af góðum
myndböndum um þessi mál. Til
eru 3 myndbönd um líffræðilega
þáttinn og svo t.d. myndin
„Sjáðu sæta naflann minn“, gerð
eftir samnefndri bók sem margir
kannast við og er ætluð til notk-
unnar í dönskukennslu.
Að lokum sagði Þorvaldur að
kynfræðsla ætti ekki að vera ein-
angrað fag, heldur vera þáttur í
allri kennslu. „Tungumálin eru
t.d. kjörinn vettvangur, þar er
hægt að lesa sögur um samskipti
fólks og setja sig í spor persón-
anna.“
SA.
(Tölurnar fyrst í greininni eru
fengnar úr tímaritinu Veru).
Sumir sofa hjá
í 6. bekk
Guðrún Björg, Anna Kristín og
Elín Valgerður voru að byrja í 8.
bekk í Hagaskóla. Glætan innti þær
álits á þeirri kynfræðslu sem þær hafa
fengið í skólanum.
„Við höfum fengið mjög litla kyn-
fræðslu hingað til í skólanum. En við
eigum að fá fræðslu um þetta í vetur.
Þegar við vorurn í 6. bekk í Mela-
skóla fengum við smá fræðslu. Við
lásum bókina Maðurinn. þetta var
aðalega lýsing á líffærunum. Svo
hafa foreldrar okkar frætt okkur
eitthvað. Flestir foreldrar gera það
nú örugglega."
Er þá kannski óþarfi að vera með
ítarlega kynfrœðslu í skólum?
„Nei, okkur finnst að það ætti að
vera miklu meiri fræðsla, og hún ætti
að byrja í 6. bekk og svo meira í 7.
bekk og áfram út grunnskólann.
Sumir krakkar byrja að sofa saman í
6. bekk. Og við þekkjum nokkrar
stelpur sem hafa orðið óléttar í 7., 8.
og 9. bekk. Svo það er nauðsynlegt
að hafa meiri kynfræðslu í skólum.“
Hvernig viljið þið hafa þessa
fræðslu?
„Við viljum t.d. hafa umræðu-
tíma. Krakkar þora alveg að tala um
þetta. Svo viljunt við fá fræðslu um
getnaðarvarnir. Það er t.d. ekki hægt
að fá pilluna fyrr en maður er 16 ára
og því þurfa krakkar að fá fræðslu
um aðrar varnir. Við viljum líka fá
fræðslu um það hvert stelpa getur
snúið sér ef hún verður ólétt. Maður
veit ekkert um þetta.“ SA.
Guðrún Björg
4nna Kristín og
Elín Valgerður
em allar í 8. bekk
'Hagaskóla.
..Hestirforeldrar
veita krökkum
sinum einhverja
kynfreeðsluen
Það er líka
nauðsynlegtað
nafa kynfræðslu
ískólunum/
Ljósm. Sig.
.Líffræði-
<ennarinnokkar
Í8. bekk var
mjög góður.
Hannlótupp
spurningakassa
ogsvaraði öllum
okkar spurning-
um ver.sögðu
þær Ylfaog Hild-
urEirí9.bekk.
Ljósm. Sig.
Fræðslan ætti
að byrja fyrr
„Við fengum smá kynfræðslu í 12
ára bekk í Melaskóla og svo ekki
aftur fyrr en í 8. bekk í Hagaskóla“,
sögðu þær Ylfa og Hildur Eir sem
báðar eru í 9. bekk í Hagaskóla.
„Við vorum með mjög góðan líf-
fræðikennara í 8. bekk. Hann var
með kynfræðslu hluta úr vetri. Við
lásum eina leiðinlega líffræðibók en
svo voru bækur eins og „Við erum
saman“ látnar ganga um bekkinn.
Kennarinn gerði líka dálítið sniðugt.
Hann lét upp spurningakassa, þar
sem við gátum látið spurningar sem
við þorðum ekki að bera upp fyrir
framan allan bekkinn. Svo svaraði
hann þeim mjög vel.“
Finnst ykkur þið hafafengið nœga
kynfrœðslu í skólanum?
„Kannski ekki alveg. Alla vega
mætti fræðslan byrja fyrr, svona í 7.
bekk. Við vitum um nokkrar stelpur
sem urðu ófrískar í 8. og 9. bekk.
Þannig að það veitir ekki af góðri
kynfræðslu.“
SA.
Föstudagur 12. september 1986 ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 7