Þjóðviljinn - 15.01.1988, Blaðsíða 5

Framfœrslu vísitalan
Vægi
matvæla
minnkar
Nýr framfærslugrunnur er nú í
vinnslu hjá Hagstofu íslands og
ætti að vera hægt að taka hann
upp fyrir vorið, að sögn JónsSig-
urðssonar viðskiptaráðherra.
Sagðist Jón búast við því að
hlutur matvæla í framfærsluvísi-
töiunni myndi minnka úr 24% í
20-22% en vægi hluta til tóm-
stundaiðju myndi aukast. Þetta
kom fram í svari við fyrirspurn
frá Svavari Gestssyni um hvað
liði verðupptöku vegna nýs
grundvallar vísitölu framfærslu-
kostnaðar.
Undanfarin tvö ár hefur Kaup-
lagsnefnd gert neyslukönnun og
náði sú könnun til alls landsins en
ekki eingöngu til höfuðborgar-
innar einsog síðasta könnun sem
gerð var á árunum 1978-1979.
Auk þess tekur könnunin til mis-
munandi tekjuhópa og mismun-
andi samsettra fjölskyldna.
Alls bárust svör frá 376 heimil-
um og tekur hún til 1300 einstak-
linga. Vísitölufjölskyldan er sam-
kvæmt þessari könnun 3,48 ein-
staklingar. Bjóst ráðherra við að
úrvinnslu lyki að mestu leyti í
þessum mánuði. Hann bjóst ekki
við neinum stórbreytingum utan
að vægi matvæla myndi minnka
um 2-4 prósent í vísitölugrunnin-
um.
Svavar taldi mikilvægt að unnt
yrði að lesa upplýsingar um mis-
munandi tekjuhópa og eftir
landshlutum úr könnuninni en
þar sem vægi matarskattsins yrði
minna samkvæmt þessum vísi-
tölugrunni en þeim sem nú er
taldi hann ekki liggja á að hann
yrði tekinn upp, enda væri slíkt
kjarasamningamál. -Sáf
Vaxtamálin
Umsjón
SigurðurÁ.
Friðþjófsson
Skatt á vaxtatekjur
Jón Baldvin Hannibalsson greinirfrá hugmyndum sínum í vaxtamálum
Jón Baldvin Hannibalsson fjár-
málaráðherra greindi í gær frá
almennurn huglciðingum sínum
um vaxtamál og hvernig bregðast
ætti við þeim til að koma ein-
hverri stjórn á þau. Þetta gerðist
við umræðu í efri deild um láns-
fjáráætlun, en Svavar Gestsson
hafði spurt fjármálaráðherra um
fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar og
skoðanir Jóns Baldvins á þessum
málum.
Jón Baldvin sagði að orsakir
hárra raunvaxta væru margar og
ein þeirra væri sókn ríkisins í inn-
lent sparifé. Sagði hann að af-
skipti ríkisins af þeim markaði
yrðu að minnka. í öðru lagi þyrfti
að stokka upp bankakerfið og
fækka bönkum þannig að hér
yrðu starfræktir fáir en stórir
hlutafélagsbankar.
Þá telur fjármálaráðherra að
endurskipuleggja þurfi fjár-
magnsmarkaðinn og samræma
skyldur og kvaðir á bönkum og
hinum frjálsu fjárfestingarmörk-
uðum. Einnig telur hann að hei-
mila þurfi erlendum bönkum
starfsemi hér á landi.
Þá taldi Jón Baldvin að hús-
næðislánakerfið þyrfti rækilegrar
endurskoðunar við og að endur-
skoða þyrfti skattlagningu vaxta-
tekna. Að lokum taldi hann að
endurskoða þurfi vísitölukerfið.
Jón Baldvin taldi þó að háir
vextir væru ekki aðal vandamálið
í efnahagsmálum þjóðarinnar
heldur verðbólgan. Sagði hann
að breytingar á vaxtakjörum hér
á landi hefðu t.d. engin veruleg
áhrif á stöðu fyrirtækja í sjávarút-
vegi þar sem þau væru flest með
erlend lán.
Að lokum sagði Jón Baldvin að
þessi mál væru til athugunar hjá
ráðherranefnd þó ekki hefði enn
verið tekin ákvörðun um til
hvaða ráðstafana skuli gripið nú.
Svavar Gestsson tók undir
margar af hugmyndum ráðherra,
t.d. um skattlagningu vaxta-
tekna. Halldór Blöndallýsti hins-
vegar andstöðu við þá hugmynd
og Guðmundur H. Garðarsson
gagnrýndi hugmyndir fjármála-
ráðherra um bankakerfið.
—Sáf
Hngmenn fóru í frí og koma ekki saman á ný fyrr en 1. febrúar. Jólafrí fengu þeir ekki nema í nokkra daga og eru því
margir þeirra orðnir langeygir eftir að komast heim í kjördæmi sín.
Lánsfjárlög
Engin breyting samþykkt í efri deild
Allar breytingatillögur íefri deildfelldar. Stjórnarandstaðan dró til baka tillögu um 30 miljón króna heimild vegna
Áburðarverksmiðjunnar í Ijósiþess að ákveðið verðurfyrir 1. febrúar til hvaða aðgerða
verði gripið vegna ammoníakstanksins
Efri deild Alþingis samþykkti í
gær frumvarp að lögum um láns-
fjárlög fyrir árið 1988 með 12 at-
kvæðum gegn engu. Allir þing-
menn stjórnarandstöðunnar sátu.
hjá við atkvæðagreiðsluna.
Áður höfðu verið greidd at-
kvæði um breytingatillögur
stjórnarandstöðunnar auk
breytingatillögu frá þeim Guð-
mundi H. Garðarssyni og Mar-
gréti Frímannsdóttur.
Tillögur stjórnarandstöðunnar
sem til atkvæða komu voru þrjár,
um Framkvæmdasjóð fatlaðra,
framlag til Ferðamálasjóðs og
Framkvæmdasjóð Ríkisútvarps-
ins. Tillaga frá þeim Svavarí
Gestssyni, Guðrún Agnarsdóttur
og Guðmundi Ágústssyni um að
fjármálaráðherra hefði lántöku-
heimild upp á 30 miljónir króna
til að vinna að endurbótum á am-
moníaksgeymi var dregin til
baka.
Ammoníakið
Jón Baldvin Hannibalsson
fjármálaráðherra hafði farið
fram á það við flutningsmenn að
tillagan yrði dregin til baka í ljósi
þess að ríkisstjórnin hefði í gær
tekið ákvörðun um að láta kanna
til hvaða ráðstafana yrði gripið og
yrði ákvörðun í því tekin fyrir 1.
febrúar, en ýmsar aðrar leiðir
kæmu til greina en sú sem stungið
væri upp á í skýrslunni um hætt-
una af geyminum, t.d. að leggja
verksmiðjuna niður eða byggja
hana á öðrum stað, en endur-
byggingarkostnaður er talinn
vera um 1,5 miljarðar króna.
Jón Baldvin sagði að skuldir
verksmiðjunnar við þessi áramót
væru um 460 miljónir króna.
Sagði hann að þegar ákvörðun
hefði verið tekin yrði auðvelt að
afla þeirra heimilda sem
nauðsynlegar væru til að kosta
þær úrbætur sem nauðsynlegar
væru taldar.
Agli Jónssyni, sem á sæti í
stjórn Áburðarverksmiðjunnar,
fannst fjármálaráðherra vega að
verksmiðjunni með því að segja
að skuldir fyrirtækisins væru 460
miljónir um áramót. Sagði hann
vitað að fjármálaráðherra hefði
ekki mikinn áhuga á verksmiðj-
unni og hefði meðal annars kom-
ið fram hjá hópnum áður, að
verksmiðjan héldi uppi verðlagi í
landinu, sem væri alrangt, því
áburðarverð hér væri jafnvel
heldur hagstæðara en á hinum
Norðurlöndunum.
Hann sagði það rétt hjá-ráð-
herra að skuldirnar væru 460
miljónir en þess bæri að gæta að
verksmiðjan væri á miðju fram-
leiðslutímabili og 350 miljónir af
þessum skuldum væru bundnar í
birgðum verksmiðjunnar þannig
að hin eiginlega skuldastaða væri
110 miljónir króna.
Svavar Gestsson spurði hvers-
vegna ekki hefði verið haft
samráð við stjórnarandstöðuna
áður en samþykkt ríkisstjórnar-
innar var ákveðin, og svaraði því
sjálfur til að það væri þessi venju-
lega þurra frekja ríkisstjórnar-
innar, að það mætti alls ekki sam-
þykkja einu einustu tillögu frá
stjórnarandstöðunni. Hann sagð-
ist telja það rangt að tillagan væri
ekki tímabær en þar sem ljóst
væri að stjórnarsinnar myndu
fella hana, og það gerði illt verra,
þá boðaði hann að tillagan yrði
dregin til baka.
Halldór Blöndal sagði að
auðvitað vildi ríkisstjórnin eiga
sín blóm og því væri hún ekki
áfram um að stjórnarandstaðan
fengi málum framgengt á þingi.
Ríkisútvarpið
Málefni Ríkisútvarpsins bar
töluvert á góma við umræðuna en
tillaga stjórnarandstöðunnar
gekk út á það að Ríkisútvarpið
fengi 99 miljónir af aðflutnings-
gjöldum af útvarpsArg sjónvarps-
tækjum, en samkvæmt lögum á
RÚV að fá þessi aðflutningsgjöld
óskert. Sagði Svavar það rétt hjá
Eiði Guðnasyni að veruleg óvild
væri í garð RÚV innan Sjálfstæð-
isflokksins. Hann spurði svo Eið
Guðnason í hverju sú endur-
skoðun á útvarpslögum fælist,
sem Eiður hafði talað um kvöldið
áður.
Eiður svaraði því til að Sverrir
Hermannsson hefði í tíð sinni
sem menntamálaráðherra skipað
þriggja manna nefnd til að endur-
skoða útvarpslög og er stefnt að
því að nefndin Ijúki störfum síðla
vetrar. Méð vísun til þess og í
þeirri trú að endurskoðuð út-
varpslög tryggi hag útvarpsins
greiddi hann svo atkvæði gegn til-
lögunni.
Guðmundur Ágústsson benti á
að þau lög kæmu aldrei til fram-
kvæmda fyrr en á næsta ári en
tillaga stjórnarandstöðunnar
gengi út á að tryggja hag útvarps-
ins í ár. Guðmundur H. Garðars-
son sat hjá við atkvæðagreiðslu
um þessa breytingatillögu en aðr-
ir stjórnarliðar greiddu atkvæði
gegn henni.
Hinar tvær tillögur stjórnar-
andstöðunnar voru einnig felld-
ar, annarsvegar að heftingar-
ákvæði um tekjur Framkvæmda-
sjóðs fatlaðra yrði fellt burt og að
Ferðamálasjóður fengi 38 milj-
ónir í stað 28 af tekjum Fríhafnar-
innar, en samkvæmt lögum ætti
sjóðurinn að fá um 100 miljónir í
ár.
Herjólfur
Þau Guðmundur H. Garðars-
son og Margrét Frímannsdóttir
fluttu breytingatillögu vegna
ákvæðis sem þeir Kjartan Jó-
hannsson og GuðmundurG. Þór-
arinsson fengu samþykkt í neðri
deild um að Herjólfi í
Vestmannaeyjum væri heimilt að
taka allt að 100 miljóna króna lán
til hönnunar og smíði nýrrar
ferju, en þeir Kjartan og Guð-
mundur fengu bætt við að sú
heimild yrði ekki veitt fyrr en
fjármálaráðherra og fjárveitinga-
nefnd þingsins hefðu fjallað um
smíðaáætlunina, auk þess sem
samgönguráðherra var bætt á
umsagnaraðilalistann. Þetta
ákvæði vildu þau Guðmundur H.
og Margrét fá fellt burt í efri deild
en tillaga þeirra var felld einsog
allar aðrar tillögur sem fram
komu við þessa umræðu í
deildinni. -Sáf
Föstudagur 15. janúar 1988 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 5 '