Þjóðviljinn - 21.12.1988, Page 9
berjasultu. Alveg eins og hjá
mömmu ef sósan er ekki meðtal-
in og svo hafði ég gleymt að
kaupa rauðbeður en það gerði
ekkert til, ég hafði aldrei verið
gefinn fyrir þær.
Það voru jól en engin hátíð í
bæ. í útvarpinu var verið að spila
bestu lögin með Donnu Summers
og ekki hafði ég skreytt bæinn
með skrautkúlum eða greni, bara
kertin rauð á borðinu voru
óhversdagsleg. Reyndar hafði ég
arkað út í skóg á Þorláksmessu,
vopnaður öxi sem ég hafði góð-
fúslega fengið að láni úr verkfær-
ageymslunni hjá Jósef Blom-
qvist.
Hvernig er líðanin? hafði hann
spurt mig.
Aldrei verið betri, hafði ég
svarað og myndin af Súsí hafði
svifið fyrir hugskotssjónum. Ég
hafði ráfað um skóginn milli
hrímugra trjánna og haft félags-
skap af krákum og skjóm, gengið
í fótspor héra og rádýra en ekki
rekist á neitt lögulegt jólatré og
þess í stað höggvið mér nokkrar
greinar sem ég nennti svo ekki að
burðast með tilbaka og kastaði
aftur í skóginn.
Ég bragðaði af matnum en
hafði enga lyst, var orðinn mettur
af reyknum af réttinum. Hugsaði
heim og saknaði vina minna á fs-
landi, saknaði fjölskyldunnar;
systkinanna og þeirra barna,
saknaði mömmu. Ég sat aleinn
yfir hálfetnum matnum, nú væri
Karítas eflaust heima hjá foreldr-
um sínum og þau sætu við borð-
stofuborðið í sparifötunum og
létu messuna blása úr útvarpinu,
alvöru jól.
Ég stóð upp og gekk frá van-
illuísnum og aprikósunum inn í
fsskáp, á eftir þvoði ég upp. Svo
var ekkert að gera nema opna
pakkana að heiman. Systir mín
sendi mér sokka, vasaklútur og
sokkar frá bróður mínum og lítið
bréf með; af hverju skrifarðu
aldrei, ekki hress? í pakkanum
frá mömmu voru síðar nærbuxur
og nærbolur, það kom sér vel í
þessum eilífa frystiklefakulda í
Svíþjóð. Mamma skrifaði aftan á
jólakortið sem var með mynd af
kaffenntum torfbæ, að heima
væri átta stiga hiti og regn.
Ég raðaði gjöfunum á borðið,
hafði jafnt bil á milli þeirra, stillti
jólakortinu upp við síðu nærbux-
urnar og starði á gjafirnar uns
mynd þeirra brotnaði í tárvotum
augum mínum. Ég leyfði tárun-
um að renna og þau dropuðu
hvert af öðru niður á eldhúsborð-
ið, ég hætti að telja eftir tólf. Svo
dæsti ég, dró andann djúpt og
stóð upp og fór eftir viskíflösk-
unni sem ég hafði keypt til að eiga
á gamlárskvöld, en það var eins
gott að opna hanan núna, ég
hafði heldur ekki keypt neina
Ólafur Haukur Símonarsori:
Gauragangur
Sumir eru svo yfirmáta jákvæðir
að það er óþægilegt. Ég á við, þú
gefur manni á kjaftinn og hann
spyr áhyggjufullur hvort þú hafir
ekki meitt þig í hnefanum.
Halla var þannig. Móðganir
hrukku af henni einsog vatn af
gæs.
Ef ég vildi vera andstyggilegur,
gæti ég sagt að Halla hafi nærst á
heimsku og vesaldómi annarra.
Að minnsta kosti gat hún hnýtt á
sig listilega hnúta til að geðjast
allskyns rugludöllum; því magn-
aðri heimska eða fólska sem á
vegi hennar varð, því forlyftari
gerðist hún. Halla var í þessum
undarlega flokki manna sem tel-
ur að öllum megi koma til nokk-
urs þroska. Með öðrum orðum
efni í meiriháttar líknarfélags-
grána. Hún hefði látið krossfesta
sig til ágóða fyrir Björgunar-
hundasjóð svissnesku Alpalög-
reglunnar ánþess að hugsa sig um
tvisvar. Yfirleitt hef ég átt erfitt
með að skilja fólk sem lítur þann-
ig á að allt geti verið í fína lagi í
veröldinni.
Það varð mér meiriháttar and-
legt áfall að koma heim til Höllu í
fyrsta sinn og sjá fjölskyldu henn-
ar slást um ryksuguna. í stað þess
að gera úr því blóðugan harmleik
hver ætti að vaska upp, flykktust
menn að vaskinum og létu einsog
þeir vissu ekkert skemmtilegra
en fituga diska. Ég sem var alinn
upp við heilbrigt rifrildi um það
hver ætti að vaska upp eða tína
saman fataleppana eða skipta um
peru á klósettinu, hreinlega frík-
aði út á þessum skátamóral. Með
bros á vör tjáði mamma hennar
mér að ég MÆTTI vöka blómin!
Ég fékk ekki rönd við reist, Orm-
ur Óðinsson, mesti blómamorð-
ingi allra tíma (mér hefur meira-
segja tekist að drepa alla þá kakt-
usa sem móðir mín hefur borið
niður í herbergið mitt), var
skyndilega farinn að vökva tugi
blóma með sjúklegt skátabros á
vör.
Pabbi hélt því oft fram að hún
mamma sæi ekki skít. Þau
þjörkuðu mikið um skít sem hann
séen húnekki. Núgeturvel verið
að hún hafi allsengan skít séð í
þeirra hjónabandi. Líka getur
verið að hún hafi séð hann en
látist ekki sjá hann. Enda hróp-
aði pabbi: Þú hlýtur að minnsta
kosti að finna lykt!
Pabbi var afskaplega lyktnæm-
ur. Afbrigðilega lyktnæmur. Og
hann sá, að minnsta kosti heima
hjá okkur, skít og ryk alveg rosa-
lega oft, víða og greinilega. Nefið
á honum var stöðugt þrútið af
völdum allskyns skítalyktar. En
að honum dytti í hug að þrífa
sjálfur þann skít sem hann sá alls-
staðar, það var af og frá. Þess
vegna vissi ég nú aldrei hvað
hann var að rífa kjaft. Já, þau
voru sannarlega dásamlegir upp-
alendur.
En sveimér, eftir að pabbi
ýngdi upp hjá sér og flutti burt,
hefur mamma aftur fengið lyktar-
skynið, sjónin hefur stórlagast og
hún má helst ekki sjá fituga
diska, þá fer hún að brydda uppá
því að einhver vaski upp. Svona
er fólk, engum að treysta.
Jæja, þetta var örlítill útúrdúr.
Halla kom semsé að máii við
mig í skólanum, sagðist hafa
tekið það nærri sér að ég hljóp
útúr afmælinu hennar fákiæddur.
- Hver segir að ég hafi verið
fáklæddur?
- Þú gleymdir úrinu þínu niðrí
herbergi Binna bróður.
Mitt eina sanna fermíngarúr!
Æ, komdu fagnandi gamli hjallur
sem aldrei gengur rétt!
- Gunna systir ætlaði að aka
þér heim, en þá varstu gufaður
upp.
- Einkabflstjórinn minn sótti
mig, ég þurfti að mæta í árbít hjá
forsetanum.
Hún horfði á mig þessum
brúnu vitrænu augum sínum full-
um af botnlausri aumíngjagæsku.
- Getum við ekki verið vinir,
sagði hún.
Augnablik var ég sleginn útaf
laginu.
- Vinir?
- Veistu ekki hvað orðið vin-
átta merkir?
- Ef það er eitthvað á milli
karls og konu, þá snýst það um að
annar aðilinn liggur á skurðar-
borðinu, en hinn sker.
jólagjöf handa sjálfum mér.
Ég drakk þrjú glös hvert á éftir
öðru. Klukkan var orðin átta, þá
væri hún sjö heima og fólkið
pakksatt og stynjandi, pabbi
kominn með vindilinn á milli var-
anna, kaffi og koníak fyrir fram-
an hann. Ég gekk að símanum,
leitaði í símaskránni að
leiðbeiningum um milliríkja-
samtöl, það var hægur vandi, 009
354, bíða eftir són, hálft svæðis-
númer og svo númer foreldra
minna.
Píp, píp, suð og hringing og ég
beið spenntur. Faðir minn svar-
aði. Við buðum gleðileg jól og
hann spurði hvernig ég hefði það,
þakkaði mér bréfið en ég mætti
skrifa oftar. Svo vildi hann vita
hvort ég hefði sæmilegt kaup,
fyrir honum er vinna það sama og
kaup. Ég var þannig líka, þangað
til núna. Á Solvalla er vinnan
miklu meiri en kaupið en þetta er
í fyrsta skipti á ævinni sem mér
finnst ég vera að gera eitthvað af
viti, að vinna við eitthvað sem
hefur gildi en er ekki bara kaldur
fiskur eða steypa í eftir- og nætur-
vinnu með dollaraess í augunum.
Hér á Solvalla vinnum við fyrir
fólk en ekki peninga. Mig langaði
til að setja föður mínum allt þetta
en hélt aftur af mér, hann færi að
óttast um geðheilsu mína, sjálfur
múrarameistarinn.
íslensk orðsnilld
Ingibjörg Haraldsdóttir ritstýrði.
Spakmæli, smellin orðtök, skemmtilegir orðaleik-
ir, djúpvitrar hugleiðingar um ástina, trúna, sam-
télagið og listina frá Agli Skallagrímssyni.til Ein-
ars Más Guðmundssonar.
Bók sem er ótrúlega gaman að fletta upp í. Tilval-
in gjöf handa öllum sem áhuga hafa á íslenskum
bókmenntum og íslenskri hugsun.
- Hvaðan hefurðu þessa speki?
- Úr mannkynssögunni.
- Er þá ekki til nein vinátta
milli karls og konu?
- Það er smuga um áttrætt.
Eyvindur P.
Eiríksson:
Múkkinn
Hann áttaði sig á því þegar
hann vaknaði, að það var búið að
henda helvítis hvalspikinu. Það
hafði auðvitað verið skúrað á
heimstíminu. Það var svo sem
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
Mál imi og menning
Sfftumúla 7-9. Slmi 688577. Laugavegl 18. Sími 15199-24240.
L’STAN 'SÍA