Þjóðviljinn - 07.04.1989, Blaðsíða 22

styrk vann hann upp með gáska-
fullum sjarma.
Ólöf Kolbrún Harðardóttir
syngur Rósínu greifynju. Þessi
persóna er í óperunni sú
heilsteyptasta frá Mozarts hendi,
en jafnvel í blekkingarleiknum í
garðinum bregður hún á leik og
sýnir á sér óvænta hlið. Ólöf Kol-
brún brást ekki óperugestum
freklar en endranær og söng af
innlifun og þokka sem henni er
lagið.
Almavíva greifi er skúrkurinn
og hrokagikkurinn í þessari kóm-
edíu. En um leið og Mozart hefur
hann að spotti með tónlist sinni er
hann fullur samúðar gagnvart
breiskleika hans. Kristinn Sig-
mundsson fer með þetta hlut-
verk, sem gefur möguleika á fjöl-
breytilegri persónutúlkun, og
kemst frá því með prýði. Þó
fannst mér undarlegt að sjá
Kristin koma inn hárkollulausan
og með blautt hárið í fyrsta þætti,
og veit ég ekki hvort þar var um
slys að ræða.
Viðar Gunnarsson söng bass-
arödd Bartólós læknis af miklu
öryggi svo unun var á að heyra.
Þau Hrönn Hafliðadóttir, Sig-
urður Björnsson og Sigríður
Gröndal fóru einnig vel með sín
hlutverk.
Veigamikill þáttur í óperunni
eru samsöngsatriðin þar sem ein-
söngvararnir syngja saman og er
það í þessum atriðum þar sem
tónlistin rís hvað hæst. Sam-
söngsatriðin voru unaðsleg eins
og við var að búast af þessu fólki.
Sama gilti um hljómsveitarflutn-
inginn, hann var líflegur og
hnökralaus undir öruggri stjórn
Anthony Hose.
Sviðsmyndin þótti mér nokkuð
fyrirferðarmikil miðað við stærð
sviðsins, en það bætti þó úr skák
að hún var í dempuðum litatón-
um. Sviðsframkoma og hreyfing-
ar leikaranna voru hnitmiðaðar
og í fullkomnum takti við tónlist-
ina og báru vitni um örugga leik-
stjórn Þórhildar Þorleifsdóttur.
Eitt af því sem gerir óperusýn-
ingu í íslensku óperunni sérstaka
er nálægð áhorfendanna við það
sem fram fer á sviðinu. Það er
tvímælalaus kostur og gerir verk-
ið líka áreynsluminna fyrir
söngvarana: þeir þurfa ekki að
hafa áhyggjur af því að radd-
styrkurinn nái ekki út í salinn.
Óperuhúsið í Gamla bíói er trú-
lega alveg af réttri stærð fyrir
okkur íslendinga, og það er ekki
verra að það býður upp á kosti
sem eru sjaldgæfir meðal óperu-
húsa erlendis. Og er þá ekki ann-
að eftir en að óska íslensku ópe-
runni til hamingju á þessu 10. af-
mælisári hennar og óska henni
langra lífdaga.
Hrafnhildur Guðmundsdóttir og John Speight sem Kerúbínó og Fígaró. Mynd Jim Smart.
Gleðigjafi í óperunni
a
íslenska óperan: Brúðkaup Fígarós
eftir Wolfgang Amadeus Mozart við
texta eftir Lorenzo da Ponte. Hljóm-
sveitarstjóri: Anthony Hose. Leik-
stjóri: Þórhildur Þorleifsdóttir, leik-
mynd: Nicolai Dragan, búningar: Al-
exander Vassiliev, kór og hljómsveit
íslensku óperunnar, kórstjóri og æf-
ingastjóri Catherine Williams, kons-
ertmeistari Laufey Sigurðardóttir.
Hvílíkur gleðigjafi er Mozart!
Það mátti ekki á milli sjá, hvor-
ir skemmtu sér betur á frumsýn-
ingu íslensku óperunnar á Brúð-
kaupi Fígarós um síðustu helgi,
áhorfendurnir eða flytjendurnir.
Og allt út af sáraeinfaldri sögu:
kvensamur greifi er truflaður í
ástarbralli sínu af þjónustuliði
sínu og eiginkonu. Þjónninn, Fí-
garó, og þjónustustúlkan Sús-
anna ætla að kvænast, en greifinn
getur ekki unnað þeim ástar
nema að hann fái sjálfur sinn
hlut. Greifinn er konu sinni ótrúr
og afbrýðisamur út í ástarlíf
undirsátanna. Fígaró og Súsanna
eru hetjur hinna borgaralegu
dyggða, en vikapilturinn Kerú-
bínó, sem einnig er í þjónustu
greifans, er ástsjúkur unglingur
sem daðrar við allar konur sem
hann kemur nálægt og verður í
þessu hlutverki hinnar sætu synd-
ar lágstéttanna til þess að auka
enn á afbrýðisemi valdsmanns-
ins. Út frá þessu valdatafli er,
spunnin leikflétta misskilnings og
saklausrar græsku þar sem allt fer
vel að lokum og allir sem unnast
ná saman.
Hvað gerir það að verkum að
við getum enn hrifist af þessari
sögu?
Ekki er þarna um neina djúpa
greiningu á stéttabaráttu og
þjóðfélagsátökum að ræða, ekki
eru þarna nein djúpstæð sið-
ferðisleg vandamál krufin.
Átökin eru ekki upp á líf og
dauða, heldur frekar út af smá-
munum. Það að sjá aðalsmann
hindraðan af undirsátunum í því
að ná fram hégómlegum vilja sín-
um og hafðan að spotti hefur ekki
lengur þann brodd sem það kann
að hafa haft á tímum Mozarts.
Engu að síður hrifumst við enn í
dag.
Það er tónlist Mozarts sem gef-
ur þessari sögu gildi fyrir nútím-
ann, þannig að persónurnar stíga
fram og verða annað og meira en
þátttakendur í leikritinu um hús-
bændur og hjú: greifínn hroka-
fullur, afbrýðisamur og tvflráður
eiginhagsmunaseggur, Súsanna
sposk og kotroskin, Fígaró fullur
af sjálfsbjargarviðleitni og
Galdralofti
verksins" þar sem tíundaðar eru
allar hugsanlegar túlkanir á sjón-
leiknum, þannig hafa aðstand-
endur sýningarinnar tekið ómak-
ið af gagnrýnendum og eru þeim
hérmeð færðar þakkir fyrir.
Hvað er svona merkilegt við
Ingveldi á Iðavöllum? Bráðfynd-
inn texti, smellnar hugmyndir,
smitandi leikgleði og lífsfjör.
Þarna situr maður í vinsamlegu
og óhátíðlegu andrúmslofti og
skellihlær að sjálfum sér og klisj-
unum sem maður er alinn upp
við. Það var góð og gagnmerk
hugmynd að stofna áhugamanna-
leikfélag í Reykjavík. Hugleikur
hefur það líica fram yfir sum
önnur áhugamannaleikfélög að
sjónleikirnir eru heimatilbúnir,
það hlýtur að auka gildi þeirra og
gera starfið enn skemmtilegra,
sem er aðalatriðið einsog segir í
leikskrá („Aðalatriðið hjá okkur
Hugleikurum er nefnilega að við
skemmtum okkur sjálf“). Ekki
varð annað séð á frumsýningu en
að þetta markmið hefði náðst, og
það sem meira var - áhorfendur
skemmtu sér líka.
Ingibjörg Haraldsdóttir
finnur sig líka berskjaldaðan
gagnvart tónlistinni því hún
endurspeglar einhverja ljúfsára
hamingjutilfinningu sem allir
þekkja og er samt jafn hverful og
tónlistin sjálf: um leið og við ósk-
um þess að hún vari er hún horfin
og skilur ekki annað eftir en eftir-
sjána.
Flutningur íslensku óperunnar
á þessu verki tókst með prýði. Á
það einkum við um söng, leik og
hljómflutning allan. Að öðrum
ólöstuðum var það Sigrún
Hjálmtýsdóttir sem vann hug og
hjörtu óperugestanna í hlutverki
Súsönnu. Hún virtist bókstaflega
fædd fyrir þetta hlutverk, þar sem
hún sameinaði gáskafullan leik
með öruggri raddbeitingu og
næmri tilfinningu fyrir tvíræðn-
inni í tónlist Mozarts. Hrafn-
hildur Guðmundsdóttir kom líka
á óvart sem Kerúbínó og söng
hinar undursamlegu aríur hans af
næmri tilfinningu.
John Speight var kánkvís Fí-
garó, eins og vera ber, en átti
stundum í erfiðleikum með fram-
burðinn á ítölskum texta óper-
unnar. Það sem á vantaði í radd-
Sjónleikur
bjartsýni vaxandi millistéttar,
greifynjan svikin af spilltum
eiginmanni og Kerúbínó ástsjúk-
ur siðspillir og gleðigjafí í senn.
Þessi saga verður með tónlist
Mozarts sagan um hina mannlegu
kómedíu sem vekur með okkur
ljúfsáran hlátur yfir okkur sjálf-
um. Og hláturinn berskjaldar
ÓLAFUR GÍSLASON
okkur öll. Það magnaða við tón-
list Mozarts er ekki fólgið í dram-
atískum átökum, heldur í tví-
ræðninni: ekkert er eins og það
sýnist vera. Og ekkert er eins og
það á að vera. Maðurinn er
berskjaldaður í óstöðuglyndi sínu
og breyskleika. Áhorfandinn
Hugleikur sýnir:
Ingveidur á Iðavöllum
eftir Ingibjörgu Hjartardóttur
og Sigrúnu Óskarsdóttur
Á þessum voðalegu, for-
heimskandi fjölmiðlatímum er
stundum spurt um íslenska al-
þýðumenningu - hvar hún muni
fela sig. En hún er því miður týnd
og tröllum gefín einsog Búkolla
forðum. Þó kemur fyrir að hún
bauli einhversstaðar. Um þessar
mundir baular hún undir súð á
Galdraloftinu í Hafnarstræti 9.
Þar frumsýndi áhugamanna-
leikfélagið Hugleikur sjónleik í
þjóðlegum stfl um síðustu helgi,
nánar tiltekið fyrsta april.
Af einhverjum furðulegum
ástæðum hef ég aldrei áður lagt
leið mína á þetta fræga loft að sjá
sjónleiki Hugleiks - mér er nú
ljóst að ég hlýt að hafa misst af
miklu og hér eftir ætla ég ekki að
láta mig vanta. Satt að segja er
langt síðan ég hef skemmt mér
jafnvel.
Sjónleikurinn heitir Ingveldur
á Iðavöllum og gerist í „rammís-
lensku aldamótaumhverfí“ eins-
og segir í leikskrá. Höfundar eru
Guðrún Hólmgeirsdóttir og Gísli
Sigurðsson eru ástfangna parið.
Ingibjörg Hjartardóttir og Sigrún
Óskarsdóttir, leikstjóri Hanna
María Karlsdóttir. Tónlistina
samdi Árni Hjartarson og leik-
mynd gerði Hanna Hallgríms-
dóttir. I leikskrá má fínna merka
grein „Um hina dýpri innviðu
Lágmynd eftir Ingibjörgu Jóns-
dóttur
Lágmyndir
í Nýhöfn
Ingibjörg Jónsdóttir opnar
sýningu á lágmyndum, ofnum úr
bronsþræði, hrosshári og líni, í,
Listasalnum Nýhöfn við Hafnar-
stræti á morgun kl. 14. Þetta er
fyrsta einkasýning Ingibjargar,
en hún hefur verið við nám hér
heima, í Mexíkó og Danmörku.
Draumar
í lit
Aristofanes, leiklistarklúbbur
Fjölbrautaskólans í Breiðholti,
frumsýndi í vikunni nýtt leikrit
eftir Valgelr Skagfjörð: Draumar
í lit. Hetja þess er ljóðskáldið
Kjartan Hlöðversson sem líka er
lagahöfundur hljómsveitarinnar
„Sighvatur brá sér bæjarleið“.
Hann á erfitt með að rata rétta
leið í straumkasti lífsins, eins og
segir í frétt frá aðstandendum, og
á í óræðum útistöðum við menn
og vætti. Ástin er einnig með í
spilinu. Hjálmar Hjálmarsson
leikstýrir verkinu. Hringið í síma
78795 til að fá nánari upplýsing-
ar.
Þýsk
innrás
Fjögur þekkt ljóðskáld frá
Vestur-Þýskalandi eru væntanleg
til íslands í dag og munu lesa úr
verkum sínum í Norræna húsinu
á morgun, laugardag, kl. 14.00.
Eins og áhugamenn um ljóðlist
muna kom út í Þýskalandi árið
1986 sérhefti af tímaritinu Die
Horen um íslenskar bókmenntir
sem Franz Gíslason, Sigurður A.
Magnússon og íslandsvinurinn
og ljóðskáldið Wolfgang Schiffer
sáu um. Nú hafa íslendingar
launað greiðann með því að
kynna í íslenskri þýðingu í ný-
útkominni bók, Og trén brunnu,
sjö frumkvöðla þýskrar nútíma-
ljóðagerðar og tuttugu núlifandi
skáld. Ritstjóri er Wolfgang
Schiffer og naut aðstoðar Franz
Gíslasonar, en þýðendur eru Art-
hur Björgvin Bollason, Eysteinn
Þorvaldsson, Franz Gíslason,
Guðbergur Bergsson, Hannes
Pétursson, Kristján Árnason,
Pétur Gunnarsson, Sigfús Daða-
son, Sigurður A. Magnússon og
Steinunn Sigurðardóttir. Það er
Mál og menning sem gefur bók-
ina út og listamennirnir koma
hingað á vegum forlagsins og Go-
ethe stofnunarinnar.
Skáldin sem sækja okkur heim
og lesa úr ljóðum sínum á morg-
un eru Ulla Hahn, Jurgen Beck-
er, Guntram Vesper og Gunter
Kunert. Þýðendur þeirra, Krist-
ján Árnason, Sigurður A.
Magnússon og Franz Gíslason
lesa með þeim.
22 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 7. apríl 1989