Þjóðviljinn - 12.05.1989, Síða 7

MINNING
Katrín Viðar
Fœddl. september 1895 - Dáin 27. apríl 1989
Katrín Viðar var fædd í
Reykjavík, og var hún elsta barn
hjónanna Jóns Norðmanns frá
Barði í Fljótum og Jórunnar Ein-
arsdóttur frá Hraunum í Fljótum.
Systkini Katrínar voru: Jón, dó
ungur og ókvæntur, Kristín kona
Páls ísólfssonar tónskálds, Óskar
framkvæmdastjóri og eigandi
byggingavöruverslunarinnar J.
Þorláksson og Norðmann,
kvæntur Sigríði Benediktsdóttur
Þórarinssonar kaupm. í Reykja-
vík, Ásta danskennari í Reykja-
vík, kona Egils Árnasonar kaup-
manns, og Jórunn, gift Jóni
Geirssyni lækni, þau skildu, og
seinni maður hennar var Þorkell
Gíslason.
Foreldrar Katrínar fluttust til
Akureyrar og var faðir hennar
þar útgerðarmaður til dauða-
dags, en hann dó ungur.
Eftir lát hans fluttist Jórunn til
Reykjavíkur með börnin, og
Katrín hóf nám í Verslunarskóla
íslands. Að því námi loknu fór
hún til Þýskalands og stundaði
þar nám í píanóleik í tvö ár. Þegar
hún kom heim frá Þýskalandi hóf
hún kennslu í píanóleik og hélt
því starfi áfram framundir átt-
rætt. Á fyrri árum var hún oft
með 30-40 nemendur á vetri, og
eru það því orðnir margir sem
lært hafa hjá henni, enda var hún
afburða góður kennari.
Katrín giftist Einari Viðar
bankaritara og söngvara í
Reykjavík. Foreldrar hans voru
Indriði Einarsson skrifstofustjóri
og ríthöfundur, og kona hans
Martha María Guðjohnsen. Þau
Katrín og Einar eignuðust tvær
dætur, Jórunni Viðar tónskáld, f.
07.12.1918, gift Lárusi Fjeldsted
lögfræðingi. Þeirra börn eru Lár-
us, Katrín og Lovísa, og Drífu
Viðar rithöfund, f. 05. 03. 1920,
d. 19. 05. 1971, gift Skúla Thor-
oddsen lækni, börn þeirra eru:
Einar, Theódóra, Guðmundur
og Jón. Katrfn missti mann sinn
eftir nokkurra ára sambúð. Hún
giftist öðru sinni árið 1937 og var
seinni maður hennar Jón Sigurðs-
son skólastjóri við Laugannes-
skólann. Hann var mikill menn-
ingarfrömuður og hugsjónamað-
ur og voru þau hjón mjög sam-
hent. Jón dó árið 1977.
Árið 1925 stofnsetti Katrín
verslun með hljóðfæri og listmuni
í Lækjargötu 2 og rak hana í mörg
ár.
Jón Norðmann, faðir Katrínar
var móðurbróðir móður minnar,
og var hún tvo vetur við nám á
heimili þeirra hjón á ungdómsár-
um sínum. Þá bast hún þeim vin-
áttuböndum við Katrínu frænku
sína sem ekki slitnuðu upp frá
því. Fyrstu minningar mínar um
Katrínu frænku mína eru því
bréfin frá henni, sem hún skrifaði
móður minni, og komu eins og
fréttir úr annarri veröld inn á lítið
sveitaheimilli norður í Skaga-
firði, en svo langt var á milli
Reykjavíkur og skagfirskrar
sveitar á þessum árum. Þá var
líka myndin af henni, sem stóð á
kommóðunni heima. Mynd af
ungri stúlku á hvítum kjól, svo
fallegri að ég hugsaði mér að
svona myndu englarnir á himnum
líta út.
En það var á sólbjörtum júlí-
degi sumarið 1932, að ég sá Katr-
ínu frænku mína í fyrsta sinni.
Hún kom í heimsókn, ásamt
Guðrúnu Sveinsdóttur vinkonu
sinni, en þær voru á ferð um
landið á hestum. Þá bauð Katrín
mér að koma suður um haustið til
náms, og dveljast á heimili sínu.
Þetta var ekki lítill fengur fyrir
námsþyrsta sveitastúlku, það var
sannarlega að detta í lukkupott-
inn.
Um haustið fór ég suður og
stundaði nám í Gagnfræðaskóla
Reykjavíkur næstu tvo vetur.
Þau ár eru mér ógleymanleg. En
þó skólinn væri þroskandi og þar
lærði ég margt sem kom mér að
gagni í lífinu, var ekki síður mik-
ilsvert að verða þess láns aðnjót-
andi að fá að dveljast á heimili
Katrínar frænku minnar. Það var
menningar- og menntaheimili,
einn samofinn heimur lita og
tóna, listar og fegurðar. Ég held
ekki að á neinn af samferðafólki
mínu sé hallað, þó mér finnist
Katrín Viðar vera einhver göfug-
asta manneskja sem ég hef
kynnst á lífsleiðinni. Það var lær-
dómsríkt að ræða við hana, og
var þá sama um hvað var rætt,
sjóndeildarhringur hennar var
víður, þekking á mönnum og
málefnum staðgóð, og hún horfði
á heiminn hleypidómalausum
augum.
Eitt af því sem Katrín bar fyrir
brjósti var að því yrði komið til
leiðar að allar ungar stúlkur
lærðu eitthvert starf, sem gæfi
þeim svo afdráttarlaus réttindi,
að þær gætu alltaf séð sér og sín-
um farborða, hvað sem í skærist á
lífsleiðinni. Hún var þannig sú
manneskja sem kveikti í mér
þann neista kvenréttinda sem ég
hef að leiðarljósi enn í dag.
Þá var Katrín mikilll íþrótta-
unnandi. Hún stundaði bæði
skíða- og skautaíþrótt, og það var
hennar framtíðarsýn og hér yrði
byggð skautahöll svo hægt væri
að stunda skautaíþróttina bæði
sumar og vetur og burtséð frá
veðri. Þegar skautahöllin var
reist var Katrín orðin 72ja ára
gömul. Þá hringdi sjónvarpið til
hennar og bað hana að vígja
skautahöllina. Hún lét til leiðast
þó hún hefði ekki stigið á skauta í
fimm ár. Og þegar maður sér
sjónvarpskvikmynd frá þeirri at-
höfn má sjá hvar Katrín Viðar fer
þar fremst í flokki, og verður ekki
annað séð en þar fari ung stúlka,
svo léttar voru hreyfingar hennar
á svellinu. Skautahöllin var síðar
gerð að - bflastæði.
Þegar ég lít yfir farinn veg
finnst mér heimilið á Laufásvegi
35 bera af öllum heimilum sem ég
hef kynnst, ekki aðeins að fegurð
og smekkvísi, heldur var það ekki
síður sá andi sem ríkti þar innan
veggja. Það var sannarlega heim-
ili þar sem gleðin og bjartsýnin
réði ríkjum. Ég held að ekki finn-
ist samheldnari fjölskylda en
Katrín og dætur hennar, þær Jór-
unn og Drífa voru. Og heimili
Katrínar stóð opið öllum okkar
vinum og félögum. Þar var oft
margt um manninn og glatt á
hjalla. Þá var Katrín ekki síður
hjálparhella allri sinni fjölskyldu
og vinum, ef eitthvað bj átaði á. Á
stundum gleðinnar og einnig sár-
ustu sorgarinnar var Katrín jafn-
an nálæg, og það var alltaf jafn
gott að finna hennar styrku hönd.
Ég vil ljúka þessum fátæklegu
minningarorðum með djúpu
þakklæti fyrir allt sem Katrín
frænka mín hefur fyrir mig gert,
fyrir allt sem ég á henni að þakka.
Nú er hún horfin okkur en minn-
ingin um góða og göfuga konu
lifir í hugum okkar. Guð blessi
minningu hennar.
María Þorsteinsdóttir
MENNTASETUR ISLENSKRA BÆNDA 1100 AR
Viltu taka þátt í nýsköpun
íslensks landbúnaðar?
Almennt búíræðinám
Viltu læra um
Ferðaþjónustu • Fiskeldi • Loðdýrarækt • Skógrækt
Kanínurækt eða gömlu góðu heíðbundnu kvikfjárræktina?
Bændaskólinn á Hvanneyri er nútíma skóli, þar sem færustu
búvísindamenn fylgjast með öllum nýjungum í landbúnaði
og miðla þeim til nemenda, sem vilja takast á við heillandi verkefni.
Þar er frábær aðstaða á heimavist.
Auk hefðbundinnar búnaðarfræðslu eru 12 valfog:
Alifugla- og svínarækt • Ferðaþjónusta • Fiskeldi
Hrossarækt • Kartöílu- og grænmetisrækt • Loðdýrarækt
Nautgriparækt • Rekstrarhagfræði • Sauðfjárrækt
Skógrækt • Vélfræði • Vinnuvélar og verktækni.
——— ----------------:-- i
Búfræðinám tekur 2 ár (4 annir) en fólk með stúdentspróf
eða hliðstæða menntun getur lokið því á einu ári'. '
Helstu inntökuskilyrði eru að umsækjendur hafi lokið almennu
grunnskólaprófi og að þeir hafi öðlast nokkra reynslu
í landbúnaðarstörfum.
HásManám í búvíáindum
Innritun stendur nú yfir í Búvísindadeild Bændaskólans á Hvanneyri,
sem er kennslu- og rannsóknastofnun á háskólastigi.
Skilyrði til inntöku eru að viðkomandi hafi lokið almennu búfræðinámi
iða öðru framhaldsnámi,
með fyrstu einkunn, c
sem deildarstj
■ með.
Auk alhliða undirstöðumenntunar í búvísindum gefst kostur á sérhæfingu.
Nemendur kjósa valgreinar síðustu tvö árin og skrifa aðalritgerð
um eigin rannsóknaverkefni.
Námið tekur 3 ár ogtelst 90 námseiningar (BS 90). Árlegur kennslutími við
Búvísindadeild er 34 vikur á tímabilinu frá 15. september til 15. júní.
Nemendur geta búið á nemendagörðum en eiga kost á fæði í mötuneyti
Bændaskólans á Hvanneyri’. Þeir njóta sömu réttinda hjá Lánasjóði íslenskra
námsmanna og aðrir háskólanemar.
Umsóknir ásamt prófskírteinum þurfa að berast skólanum
Nánari upplýsingar í síma 93-70000.
Skólastjóri.
Föstudagur 12. maí 1989 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 7