Þjóðviljinn - 28.07.1989, Blaðsíða 8

Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Síðumúla 6, 108 Reykjavík
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Ritstjóri: Árni Bergmann
Umsjónarmaður Nýs Helgarblaðs: Sigurður Á. Friðþjófsson
Fréttastjóri: Lúðvík Geirsson
Útlit: Þröstur Haraldsson
Auglýsingastjóri: Olga Clausen
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson
Afgreiðsla: @ 68 13 33
Auglýsingadeild:@68 13 10-68 13 31
Verð: 140krónur
Aflabrögö og
atvinnuástand
Það stóð í frétt hér í blaðinu í gær að helsta áhyggjuefni
Akureyringa um þessar mundir sé það, að kvóti skipa Utgerð-
arfélags Akureyringa verði að öllum líkindum upp urinn í októb-
er. Og menn óttast vitanlega að þá taki atvinnuleysi við.
Svipaðar fréttir berast héðan og þaðan af landinu þegar
fréttamenn eru að spyrja um atvinnuástandið. Það hefur
gengið svo greiðlega að draga afla á land það sem af er árinu
að margir eru senn búnir með sinn kvóta. Og það þarf ekki
mikið ímyndunarafl til að geta sér til um það hvað gerist þegar
enn lengra er á árið liðið: atvinnuástand versnar og í nafni
baráttu við atvinnuleysi munu öll spjót standa á stjórnvöldum
um að þau leyfi að gengið sé meira á fiskistofnana en áformað
hafði verið.
Það er full ástæða til að taka undir við þá sem vara við því að
undan slíkum þrýstingi sé látið. Það varog verðuróráðið mesta
ef eitthvað þrengist í búi að éta útsæðið. Það er líka rétt sem
haldið var á lofti í leiðara í DV fyrr í vikunni, að ástandið er
sjálfskaparvíti útgerðarinnar. „Ef atvinnuleysi og efnahagsörð-
ugleikar aukast með árinu vegna samdráttar í veiðum er ekki
við aðra að sakast en þá sem veiðarnar stunda". Það er
ástæða að minna á þessi einföldu sannindi meðal annars
vegna þess, að vitanlega munu lesendabréfin og Morgunblað-
ið kenna ríkisstjórninni um þrengingar á vinnumarkaði þegar
þar að kemur.
(þessu blaði og á ýmsum vettvangi öðrum hefur komið fram
gagnrýni á hæpna þætti í því kvótafyrirkomulagi sem við lýði er í
sjávarútvegi. Það ætlar að ganga seint að finna vel virkt stýring-
arkerfi í fiskveiðum sem vinnur gegn rányrkju og smáfiska-
drápi, gegn mikilli og dýrkeytri gæðarýrnun aflans á leið til
neytenda og um leið verndar einstakar byggðir landsins fyrir
stórslysum sem vinnandi fólk á hverjum stað berekki sök á. Við
vitum það eitt að við verðum að halda uppi stýringu á fisk-
veiðum. Og reynsla yfirstandandi árs þokar ofar á dagskrá
spurningum um það, með hvaða hætti verði bætt inn í þetta
stýringakerfi þáttum sem tryggja jafnara aðstreymi afla um
allan ársins hring, svo að komast megi hjá vanda sem þeim
sem nú við blasir.
Afganistan
Framvinda mála í Afganistan er skýrt dæmi um það, að um
leið og staðbundin styrjöld í þriðja heiminum hættir að höfða til
fjölmiðla sem sambúðarvandamál risaveldanna, þá týnist niður
mestallur áhugi á henni.
Sovétmenn hafa kallað her sinn heim, en það eráfram barist
af mikilli heift því vopn er það eina sem ekki skortir í landinu.
Sovétmenn hafa mjög gagnrýnt Bandaríkin fyrir að framlengja
stríðið með áfamhaldandi vopnasendingum til stjórnarand-
stæðinga um Pakistan. Bandaríkjamenn svara með gagnásök-
unum, en virðast um margt komnir í klemmu í áróðursstríðinu. í
fyrsta lagi hefur stjórnin í Kabúl ekki hrunið eftir að sovéski
herinn fór, eins og margir spáðu. í öðru lagi verður æ erfiðara
að halda því fram, að andstæðingar hennar séu einhverskonar
lýðræðisvinir. Nú síðast fjölgar fregnum um innbyrðis átök milli
skæruliðahöfðingja: til dæmis lét Hekmatjar, foringi heittrúar-
manna í Hezb-i-lslami sitja fyrir um þrjátíu liðsoddum annarra
samtaka, Jamait-i-lslami, og myrða þá með herfilegum hætti.
Bandarískir diplómatar eru farnir að kalla samtök Hektmajars
hryðjuverkaflokk - en það eru þau sem, vel á minnst, hafa
fengið langmest í sinn hlut af þeirri hernaðaraðstoð til afgan-
skra skæruherja sem frá Bandaríkjunum kemur.
Nú er brýnast að reka á eftir samkomulagi um vopnahlé í
Afganistan - og það verður ekki gert nema tekið sé fyrir vopn-
astreymi inn í það hrjáða land.
____________________________ : ÁB
8 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 28. júlí 1989

Hreinlætisherferð Ungmennafélaganna og fleiri aðila í sumar, hefur greinilega haft góð áhrif áferðalanginn sem tók
með sér salernissetuna að heiman. Nú er sá vandi sem löngum hefur hrjáð útivistarfólk leystur með einföldum hætti.
Dómsmál
Féll á kjaftasögum
Hreppsnefnd Vestur-Landeyja missir forkaupsrétt sinn í
dómi. Byggði mál sitt á sögusögnum. Eggert Haukdal
oddviti: Vil ekkert um málið segja
Athyglisverður dómur var
kveðinn upp á aukaþingi í Rang-
árvallasýslu fyrir nokkru. Þar
áttust við hreppsnefnd og eigend-
ur jarðar nokkurrar, Eystri-
Hóls. Dómur féll eigendum jarð-
arinnar í vil.
Málið snerist um það, að
eigendurnir seldu jörðina og síð-
an var hreppnum boðinn for-
kaupsréttur. Hreppurinn ákvað
að nýta forkaupsréttinn og ætlaði
svo að selja þriðja manni jörðina
með sömu skilmálum og höfðu
verið í kaupsamningi eigenda og
fyrri kaupenda. Þegar eigendur
og þeir sem ætluðu að kaupa
fréttu það, ákváðu þeir að rifta
sínum kaupsamningi og gera þess
í stað leigusamning. Það taldi
hreppurinn hins vegar ekki hægt
og vera ólöglegt.
Eftir málavafstur í landbúnað-
arráðuneyti, ákváðu eigendur
jarðarinnar og fyrri kaupendur
að höfða mál gegn hreppnum.
Byggðu þeir mál sitt á því að
áKvörðun hreppsins byggði á per-
sónulegri afstöðu oddvita, Egg-
erts Haukdal til eins af stefnend-
um og hefði hreinni valdníðslu
verið beitt. Einnig að hrepps-
nefnd hefði byggt á sögusögnum
um áform kaupenda án þess að
athuga sannleiksgildi þeirra.
Oddviti viðurkenndi það.
f niðurstöðu dómsins segir
m.a.: „...hreppsnefndin hafi átt
að gefa stefnendum kost á að tjá
sig um efni sögusagna þeirra, sem
hún byggði ákvörðun sína á, enda
verður ekki fullyrt að ákvörðunin
hefði orðið sama efnis ef svo
hefði verið.“ Dómur var því á þá
leið að ákvörðun hreppsnefndar
var felld úr gildi og einnig að
hreppsnefndin hafi glatað for-
kaupsrétti sínum.
Eggert Haukdal oddviti, vildi
ekkert um niðurstöðu þessa máls
segja þegar Þjóðviljinn innti
hann eftir því.
ns.
Helgarveðrið
Horfur á laugardag og sunnudag
Norðan og norðvestan átt. Víða skúrir norðan- og vestanlands, en úrkomulaust að mestu annarsstaðar.
Hiti verður sex til níu stig.
Sunnudagur
Norðvestan og vestan gola. Lítilsháttar skúrir á Norðurlandi. Skýjað en að mestu úrkomulaust í öðrum
landshlutum. Hiti níu til 12 stig.