Þjóðviljinn - 27.07.1990, Blaðsíða 21

HELGARMENNINGIN
MEGAS
í fjölleika-
húsi sálar-
lífsins
Ef ferill Megasar er skoðaður í
þeim plötum sem hann hefur
sent frá sér, blasir við litrík og
krassandi flóra. Hann kom inn á
íslenskan plötumarkað sem ein-
hvers konar hryðjuverkamaður
og henti sprengjum í plussklædd-
ar hlustir, þannig að í heilu mis-
serin skeggræddu menn hvort
þarna væri tónlist á ferðinni eða
hljóð utan úr geimnum. Að sjálf-
sögðu höfðu þeirsíðarnefndu rétt
fyrir sér, því fyrsta plata Megasar
var eins og skilaboð úr himing-
eim sálarlífsins og gaf þeim sem
leiðir voru á poppskarkala von
um að hægt væri aö gera skap-
andi rokktónlist á íslandi.
En síðan Megas gaf út sam-
nefnda plötu hefur mikið vatn
runnið til sjávar hjá honum og í
íslenskri rokksögu. Plötur Meg-
asar hafa allar verið kærkomin
ögrun á íslenskum plötumarkaði
sem sést kannski best á því „að
fólki finnst nýjasta platan alltaf
verst“, eins og Megas sagði sjálf-
ur í viðtali við Nýtt Helgarblað í
vor. Hér skiptir ekki máli hvort
nefndar eru plöurnar „Fram og
aftur blindgötuna“, „Á bleikum
náttkjólum“ eða „Höfuð-
lausnir".
Ég hef frá því ég komst af
leiðinlegasta gelgjuskeiðinu beð-
ið spenntur eftir hverri plötu
Megasar og biðin eftir „Hættu-
legri hljómsveit og glæpakvend-
inu Stellu“ hefur verið nokkuð
ströng. Platan átti að koma út á
vormánuðum en ýmsar tafir urðu
til að seinka útgáfunni. En nú er
þessi tvöfalda veisla loksins kom-
in.
Til að njóta tónlistar Megasar,
verður maður að vera svolítið vel
að sér í lífinu og þar skortir undir-
ritaðan tilfinnanlega á. Megas er
eins og þroskaður ávöxtur innan
um her grænjaxla, tónlistarlega,
textalega og heimspekilega. I
textum sínum nær Megas oft að
setja annan vinkil á málin þannig
að tilveran verður önnur en hún
lítur út fyrir við fyrstu sýn.
Samstarf Megasar við Hilmar
Örn stórkuklara hófst fyrir al-
vöru á „Höfuðlausnum“, sem
verður að teljast með allra bestu
plötum Megasar. Hilmar Örn
mætir síðan aftur til leiks á
„Hættulegri hljómsveit...“ og
það verður að segjast eins og er
að útkoman er þroskaðri og fín-
stilltari en á „Höfuðlausnum“.
Hilmar Örn skapar hljóm með
Megasi sem ekki hefur heyrst á
íslenskri plötu áður, ef hann hef-
ur þá nokkurn tfma heyrst á
plötu. Það er betur unnið úr
bakröddum Bjarkar Guðmunds-
dóttur og barnakórs en á „Höfuð-
lausnum". Á fyrri plötu „Hættu-
legrar hljómsveitar...“ eru marg-
ar perlur, en ég nefni sem dæmi
„Greip & eplasafa". Þar samein-
ast snildarleg útsetning, glúrinn
texti, góður söngur Megasar og
ljúf röddun Bjarkar. Þetta er lag
sem ætti að geta orðið mjög vin-
sælt ef það fær nauðsynlega spil-
un og mikið væri yndislegt af út-
varpsstöðvunum að miðla manni
þessu lagi við vinnuna. Það sama
má reyndar segja um fleiri lög, til
dæmis „Rauðar rútur“ og „Söng
um ekki neitt“.
Nú ber að sjálfsögðu að varast
að gera Megasi upp pólitískar
skoðanir en „Rauðu rúturnar“
gefa vinstrisinnum nokkra hugg-
un þegar þeir eru barðir með
molum úr Berlínamúmum af
sjálfumglöðum tilbiðjendum
auðvaldsins. „Bláar rútur þær
bæta engu við fótinn/og beinlínis
Megas bregður oft öðrum sjónauka á tilveruna en maður á að venjast. Mynd: Jim Smart.
hefta för þína útí bláinn/þú hang-
ir og þú heggur ennþá sama
móinn/þó húsbóndinn þinn gamli
sé fyrir löngu dáinn/ætli þú hafir
ekki urðað sjálfur það hræ/en
rauðar rútur/þessar rauðu rútur/
já og rauðu rúturnar/fara rak-
leiðis heim á bæ.“
Dragi hver sínar ályktanir af
þessu erindi. En Megas er ekki að
íþyngja manni með predikunum
frekar en fyrri daginn. Eins og
oftast áður spanna textar hans
allt fjölleikahús sálarlífsins. Það
er kíkt á drottningamar á veiting-
astaðnum 22 f laginu „Ungfrú
Reykjavík“ og litið inn á dansleik
þar sem sömu drottningar stíga
dans og drepa með augnaráðinu í
laginu „Dansleikur". Þetta er fé-
lagsfræðileg könnun sem Félags-
vísindastofnun hefur látið sitja á
Myndlist
Verðug verk fyrir verðugt fólk
Steingrímur St. Th. Sigurðsson með 70. einkasýningu sína í Eden, Hveragerði
Steingrímur í Roð-í-gúl.
Mynd: Jim Smart.
Fáir íslenskir málarar hafa ver-
ið jafn iðnir við að sýna verk sín
og Steingrímur St. Th. Sigurðs-
son. í gærkvöldi opnaöi hann
sína 70. einkasýningu í Eden,
Hveragerði og mun það vera í 14.
sinn sem hann sýnir á þeim bæ.
Þjóðviljinn leit inn á vinnustofu
meistarans þar sem hann var að
leggja síðustu hönd á plóginn og
tók hann tali.
Er það betri málari sem sýnir
nú í 70.sinn en sá sem hélt fyrstu
sýninguna í Bogasalnum 1966?
„Ef ég verð að svara þessari
spurningu, segjum þá að mér hafi
farið fram. Annars er það náttúr-
lega ekki mitt að segja til um það,
fólk verður að meta það eftir
verkum mínum. Málari ber
nefnilega mikla ábyrgð, verðugt
fólk á skilið verðug málverk.“
Eru þetta nýjar myndir sem þú
sýnir?
„Af þessum 47 sem ég sýni eru
allar nema ein nýlegar. Myndirn-
ar á þessari sýningu eru allar mál-
aðar hérna í nýju vinnustofunni
minni, á sama punktinum undir
þakglugganum. Birtan hérna er
yndisleg, ég sný mér bara eftir því
hvernig birtunni hagar. Það er
kannski ljótt að segja það en ég
hef ekkert elskað eins mikið og
þessa vinnustofu - maður hefur
náttúrlega elskað nokkrar skvís-
ur já og börnin sín - en mér finnst
eins og þessi vinnustofa hafi beð-
ið eftir mér alla tíð. Ég vinn vel
hérna og skírði húsið „Roð-í-
gúl“ eftir húsi sem ég bjó í á Stok-
kseyri. Heitið er gott, merkir
„hér bjó maður sem veiddi fisk í
kjaft“. í sambandi við það sem ég
sagði áðan varðandi framfarirnar
vona ég þó að ég hafi varðveitt
eitthvað af unga andanum frá
1966. Ég held mér í formi, hleyp
6-7 sinnum í viku og er hættur að
reykja og drekka. Þó veiti ég vín,
enda er ég enginn fanatíker."
Steingrímur heimtaði í lokin að
fá að lofa ljósmyndarann, sagði
að það væri einhver demon í hon-
um. Og víst er að sýningardem-
oninn í Steingrími St. Th. grass-
erar á fullu og 70. einkasýning
hans er ekki sú síðasta.
el.
hakanum. Og hvernig sem á mál-
in er litið, er hægt að efast um
sannleiksgildi setningar eins og
þessarar sem kemur fyrir í „Ekki
heiti ég Elísabet“: „Og eins og
fiskur flæktur í netsokka og það
er sannað/að auðvitað heiti ég
elísabet - hvað annað?“?
Það yrði allt of langt mál að
fjalla hér um hvert lag „Hættu-
legrar hljómsveitar". Éins og
áður sagði bregður Megas oft
öðrum sjónauka á málin en mað-
ur á að venjast. Hann gerir til að
mynda háðulegt grín að íslenskri
stríðsrómantík í laginu „Styrjald-
arminni“. Lokaerindið í þeim
texta er svona: „Já öll þessi
grimmd hún gaf af sér vesæld
mína/og góðærið mesta/en mér er
samt þungt um mál á þessari
stundu/því ég missti af því besta. “
Góður vinur minn sagði eitt
sinn við mig að það væri enginn
einn bestur, það væru margir
bestir. Ég ætla ekki að segja að
„Hættuleg hljómsveit og glæpak-
vendið Stella“ sé besta plata
Megasar, þær eru margar bestar.
Það leikur samt enginn vafi á að
Megas hefur ekki áður lagt til
eins góðan hljóm og nú, og lagði
Hilmar Örn þar hönd á plóg.
Hljómlega séð er platan stórt inn-
legg í íslenska tónlistarsögu. Þau
fjölmörgu sem koma við sögu á
plötunni eiga líka góð orð skilin,
þar sem greinilega er valinn mað-
ur í hverju rúmi.
-hinp
NÝTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 21