Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1995, Blaðsíða 13

Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1995, Blaðsíða 13
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995 13 Þjoð og slys Flestar þjóöir hafa búið það lengi i landi sinu að þær þekkja eðli þess. Sú þekking ætti að vera byggð á umgengni við fólk, nátt- úru og loftslag. Þekking af þessu tagi byggist á öðru en draumsýn eða óskhyggju. Versta slys sem hendir þjóð er það að hún hætti að þekkja sig af reynslunni, en heldur í staðinn að hún sé svo menntuð að þekking byggð á útreikningi nægi. Það er rangt. Sama er hvort stjórnmálamenn, veðurfræðingar eða hagfræðingar reikna. En þótt flestir lifl langt fyr- ir utan svið þeirra, þá verðum við að lúta útreikningum þeirra. Besta björgunarstarfið er því að velja hæfa menn þegar okkur gefst færi á slíku. Loftslag í sama landi breytist lít- ið, þótt í veðráttunni kunni að vera sveiflur. Þjóðum er nauðsyn að þekkja veðráttuna í landi sínu og fæða, klæða og skæða sig sam- kvæmt því. Með hegðun okkar höfum við ís- lendingar reynt að forðast slíkt á síðustu áratugum. Við höfum úr- ættast, séð landið með augum ósk- hyggjunnar og leyft listum og menningu að verða innihaldsrýr söngleikur. Hann gleður aðeins þá sem hafa til að bera þrek og tár úr steini. Léleg menntun kemur fram með ýmsu móti, t.d. í því að fúlsa við afurðum landsins eða neita að horfast í augu við veðurguðina. Það er ekkert samræmi lengur milli hita í húsum og úti, eins og þegar fólk klæddist ullarfötum. í byggingarlistinni eru vinnu- svikin og gróðafíknin það mikil að þakplötur fjúka af við minnsta blástur. Hús eru líka reist á stöð- um, þar sem engum hefði dottið í hug að byggja, meðari fólk var fá- tækt, en þekkti landið og snjóalög, þótt það kynni kannski ekki meira en að leggja saman. Meðan ferðast var á hestum urðu ekki önnur umferðarslys en þau að drukknir menn duttu af baki. Núna fer slysum fjölgandi á Kjallarinn Guðbergur Bergsson rithöfundur W i - . p-t 'fi vegum landsins, þó þeir séu ekki lengur lagðir fram með reiðgötum, heldur samkvæmt útreikningi tæknifræðinga. Þeir eiga sjaldan sök á slysunum, enda engin menn- ingarsynd að sleppa leiðsögn reið- gatna og íslenska hestsins. En það er annar óvinur: síminn. íslendingar þykjast vera orðnir svo alþjóðlegir að þeir þurfa alltaf að vera að tala í síma. Þær fáu hræður, sem ferðast með rútum, verða að hlusta alla leiðina á fimmmínútnavit þáttagerðar- manna útvarpsstöðvanna, í bland við símtöl bílstjóranna. Síminn hringir látlaust. Halda mætti að þeir stýrðu heiminum, ekki rútu. Það er slys að íslenskir þumbaldar skuli hvergi fá málið nema þegar þeir komast í farsíma. Guðbergur Bergsson segir Guðbergur m.a. í grein sinni. „Loftslag í sama landi breytist lítiö, þótt í veðráttunni kunni að vera sveiflur. Þjóðum er nauðsyn að þekkja veðráttuna í landi sínu og fæða, klæða og skæða sig samkvæmt því.“ * * ( ■ *' % V J „Hús eru líka reist á stöðum, þar sem engum hefði dottið í hug að byggja.. Oryggi í umferðinni Að undanförnu hafa orðið mörg slys í umferðinni hér á landi. Ég vil votta öllum þeim sem um sárt eiga að binda vegna þeirra samúð mína. Orsakir þessara slysa eru ef- laust margar og mismunandi. í sumum tilfellum hefði öryggisbún- aður eins og bObelti vafalaust orð- ið til þess að bjarga einhverju. Góð vegöxl eykur líka öryggi í umferð en þótt slíkt sé víða í útlöndum virðast yfirvöld hér hafa slíka ofurtrú á íslenskum ökumönnum að ástæðulaust sé að leggja í þann kostnað sem slíku fylgir. Þegar við ökum erum við stans- laust að meta aðstæður. Oftar en ekki er mat okkar rétt en þegar að- stæður breytast mjög skyndilega, til dæmis ef óvæntur vindsveipur skellur á bifreiðinni, veitist ekki ráðrúm til að breyta mati í sam- ræmi við þessar nýju aðstæður og dugar þá, eins og dæmin sanna, hvorki mikil reynsla ökumanns og kórrétt viðbrögð hans, almenn varfærni né öryggistæki í full- komnu lagi til að koma í veg fyrir slys. Gamlir bílar Eitt af því sem hefur verið í um- ræðunni nokkuð lengi er hár með- alaldur hópbifreiða hér á landi. Ekki þarf að hafa mörg orð um það að við mikla notkun slitna tæki og með aldrinum úreldast þau tæknilega. Þannig eru ný tæki almennt öruggari en þau eldri. í þessari umræðu hefur fátt komið fram sem skýrir það hvers Kjallarinn Guðmundur Agnar Axelsson skólameistari Hótel- og veitingaskóla íslands vegna hópbifreiðir eru gjarna í eldri kantinum hér á landi og að við kaupum oft slíkar bifreiðir notaðar erlendis frá frekar en að endurnýja með nýjum bílum. Ég er þess fullviss að flest eða öU fyrirtæki í þessari grein vildu miklu frekar endurnýja bUaflota sinn meö nýjum bílum en notuð- um, enda er það vitað mál að auð- veldara er að fá farþega til að ferð- ast með finum nýjum bU en gömlu „braki“. Öryggistæki eru full- komnari og vinnuaðstaða öku- manna og þægindi í farþegarými eru miklu meiri í þeim nýrri, þeir eru gjarnan sparneytnari og nýr bUI krefst minna viðhalds en gam- all. Ég er þess líka fuUviss að að því gefnu að viljinn tU endurnýj- unar sé fyrir hendi hlýtur það að vera getan sem skortir sé endur- nýjunin ekki í eðlUegum farvegi. Er. þá ekki eitthvað að i rekstra- rumhverfi þeirra fyrirtækja sem stunda þessa starfsemi? Væri það ef til viU fyrirbyggjandi öryggisað- gerð að létta álögum af þessum tækjum til þess að fyrirtækin ættu auðveldara með að endurnýja þau? Væri ef til viU rétt að taka upp úr- eldingarkerfi líkt og í sjávarút- vegi? Mætti ef til vill létta fyrir- tækjum endurnýjunina með end- urgreiöslu hluta af þungaskatti við endurnýjun? Ætti ef til vill að setja reglur um hámarksaldur hópbifreiða til nota við almenna fólksflutninga eða ætti að fjölga skoðunardögum eldri bifreiða þannig að skoðun færi fram til dæmis fjórum sinnum á ári eftir að ákveðnum aldri er náð? Eða ætti að ganga eins langt og gengið er í flugi í skylduviðhaldi og skoðunum? Sumar hópbifreiðir taka fleiri farþega en flestar þær gerðir flugvéla sem notaðar eru í innanlandsflugi þannig að hópslys í slíkum farartækjum geta hæg- lega orðið jafnmannskæð eða mannskæðari en flugslys. Gátlistar Nokkuð hefur verið rætt um að ökumenn hópbifreiða ættu ef til vill að taka upp notkun gátlista sem farið væri yfir áður en lagt er upp í ferð, svipað og gert er í flugi. Ég held að flestir ökumenn hópbif- reiða, í það minnsta þeir sem mesta reynslu hafa, hafi sinn eigin gátlista þótt ekki sé hann skrifað- ur. Eins og er í flugi er mönnum mikið í mun ekki aðeins að koma farþegum heilum á áfangastað heldur ekki síður að komast þang- að sjálfir án áfaUa. Ef til vill væri til bóta að gátlistar væru formlega teknir í notkun hjá fyrirtækjum sem reka hópbifreiðir. Hvort sem menn telja að það sem hér er rakið sé tU bóta eða ekki ber brýna nauðsyn til að um- ræður um þessi mál haldi áfram og að gripið verði til aðgerða í framhaldi af þeim. Guðmundur Agnar Axelsson. „Ætti ef til vill að setja reglur um há- marksaldur hópbifreiða til nota við al- menna fólksflutninga eða ætti að fjölga skoðunardögum eldri bifreiða...?" Með og á móti Er staðsetningin á sorpeyðingarstöðinni á Isafirði rétt? Fáir staðir „Það var sam- þykkt 9:0 í bæj- arstjórn ísa- fjarðar í maí 1992 að kaupa sorpbrennslu- stöð af full- komnustu gerð. Nágrannasveit- arfélögin voru með í upphafi en drógu sig tU baka. Þá var erfiðast að finna stað. Byggingar- nefndin vUdi hafa stöðina niðri á eyri en þá reis fiskiðnaðurinn upp á afturlappirnar. Svo var kosið um að hafa hana á eyrinni eða í Dagverðardal og báðir staðirnir voru felldir. Þá var eiginlega ekki um annað að ræða í landi ísafiarð- arkaupstaðar en nærri þeim stað þar sem stöðin nú er. Segja má að þessi staður hafi verið nánast sá eini sem kom tU greina en auðvit- að kom hann ekki tU greina ef menn hefðu gert sér grein fyrir snjóflóðahættunni. Þegar búið var að ganga frá öllu vegna byggingarinnar kom upp kvittur um aö þarna gæti verið snjóflóðasvæði og menn töldu sig muna að þarna hefðu fallið snjó- flóð. Þá voru góð ráð dýr og grip- ið tU þess að fá sérfræðingana tU að reikna. Niðurstaðan í þessu bráðabirgðahættumati var sú að stöðin myndi sleppa. Það var látið gott heita og byggt. Við ætiuðum að sefia upp varn- argarða sem hefðu sennUega dug- að í þessu tilviki en það var ekki búið því að byggingunni er eigin- lega ekki lokið. Mér brá afskap- lega mikið þegar flóöið féll á stöð- ina en sannleikurinn er sá að það er ekkert annað land hér í bæjar- landinu. Nú er eðlUegast að kanna hvort ekki sé hægt að sefia þarna upp tiltölulega einfaldar snjóflóða- varnir.“ Smári Haraldsson bæjarfulltrúi. Fáránleg „Þessi stað- setning er fár- ánleg. Menn eru búnir að sjá það. Sorpeyð- ingarstöðin er byggð í röndina á Kirkjubólstún- inu. Ég bjó á Kirkjubóli í 12 ár og varaði við þessari stað- setningu. Ég sagði þáverandi bæj- arstjóra og snjóflóðaeftirlitsmann- inum að þetta væri snjóflóðasvæði því að mörg snjóflóð hafa komið niður á þessum stað. Snjóflóð kom til dæmis á Kirkjuból og tók verk- færahúsið þar árið 1952 og aftur fyUtist verkfærahúsið í snjóflóði 1973. Sorpeyðingarstöðin er byggð á fáránlegan hátt þvi að gluggarnir snúa upp í hlíöina og stór hurð líka. Gluggar og hurðir eru aðal- lega þeir punktar sem gefa sig í snjóflóði. Með tUliti tU snjóflóða- hættu hefðu flestir steypt húsið frekar en að hafa svona stálgrind- arhús með blikki. Ef húsið hefði verið öðruvísi hefði það ef tU vUl komið betur út úr flóðinu nýlega. Srfióflóðavarnir eins og þær eru byggðar í dag gera ekkert gagn. Þó að gerðir séu einhverjir hólar þá skefur í þá og svæðið fyllist af snjó áður en snjóflóðið kemur. Inni í Holtahverfinu nýja átti að vera snjóflóðavörn að gera skurð fyrir ofan veginn. Maður sér hann aldrei öðruvísi en fullan af snjó.“ -GHS Glsll Jónsson verk- stjóri.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.