Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.1995, Side 8
8
MÁNUDAGUR 13. NÓVEMBER 1995
Utlönd
Stuttar fréttir r>v
Hundruð þúsunda minntust Itzhaks Rabins í Tel Aviv í gærkvöld:
Peres leiði ísraelsku
þjóðina í átt til friðar
„Ég hvet þig, Símon Peres, til að
halda áfram að leiða ísraelsku þjóð-
ina í átt til friðar á vegi og í anda
Itzhaks," sagöi Leah Rabin, ekkja
Itzhaks Rabins, forsætisráðherra
ísraels, þreytuleg en róleg, í gær-
kvöld á fjöldasamkomu á torginu
þar sem ísraelski forsætisráðherr-
ann var myrtur fyrir rúmri viku.
Um 250 þúsund syrgjendur voru
samankomnir á torginu, sem hefur
verið nefnt eftir Rabin, til að minn-
ast hins myrta forsætisráðherra
sem féll fyrir hendi öfgasinnaðs gyð-
ings þegar hann var að yfirgefa frið-
arfund.
Þyrlur með leitarljósin tendruð
flugu yfir mannhafinu og úrvals-
skyttur lögreglunnar höfðu komið
sér fyrir á nærliggjandi húsþökum.
Öryggisráðstafanir voru strangari
en þær höfðu nokkru sinni verið
áður i Tel Aviv.
Símon Peres, starfandi forsætis-
ráðherra ísraels, sótti fundinn í
gærkvöldi gegn vilja yfirmanna ör-
yggisgæslunnar en hann tók þó ekki
til máls. Fyrr um daginn, við minn-
ingarathöfn á vegum Verkamanna-
flokksins, réðst hann hins vegar á
„lærisveina djöfulsins" í ísrael sem
stæðu í veginum fyrir friði.
Lögreglan skýrði frá því í gær að
hún hefði komist að því að öfgasinn-
aðir hægrimenn hefðu haft með sér
samtök um að brugga Rabin bana-
ráð og þeir hefðu einnig áformað að
sprengja bílsprengjur í bæjum
araba til að spilla fyrir friðarsamn-
ingunum við Palestínumenn.
Peres gerði þó lítið úr samsæris-
kenningunum í viðtali við frönsku
sjónvarpsstöðina TFl í gær.
Aðspurður um hvort samsæri
hefði verið um að myrða Rabin,
svaraði hann: „Það er mjög erfitt að
segja til um. Ef við erum að tala um
andrúmsloft er kannski hægt að
segja það. En ef þú ert að tala um
samtök er það miklu takmarkaðra.
Samsærið lá í loftinu en það voru
ekki nein raunveruleg samtök,“
sagði Peres.
ísraelska lögreglan hefur nú í
haldi sjö menn vegna morðsins á
forsætisráðherranum, þeirra á með-
al morðingjann, laganemann Yigal
Amir.
Til marks um að friðarstefnu Rab-
ins verði framfylgt afhentu ísraels-
menn Palestínumönnum í bænum
Jenin á Vesturbakkanum borgara-
leg völd þar í gær. ísraelskir her-
menn í bænum fara þaðan í dag, í
samræmi við friðarsamkomulagið
sem Rabin og Yasser Arafat, leiðtogi
PLO, undirrituðu fyrir tveimur
mánuðum. Reuter
Ung stúlka, vafin inn í friðarveggspjöld, heldur á minningarkerti á fjöldafundi í Tel Aviv í gærkvöldi þar sem Itzhaks Rabins, forsætisráðherra ísraels, var
minnst. Hálft þriðja hundrað þúsund syrgjenda kom á fundínn til að heiðra minningu forsætisráðherrans sem var myrtur á laugardaginn fyrir rúmri viku
þegar hann var að koma af friöarfundi á sama torgi og fundurinn í gærkvöld var haldinn á. Símamynd Reuter
Herstjórnin í Nígeríu fordæmd um allan heim:
Fengu tvö ár til að
endurreisa lýðræði
Herforingjastjórnin í Nígeríu
hefur ekki miklar áhyggjur af
mótmælaöldunni sem risið hefur
upp um allan heim vegna aftöku
níu mannréttindafrömuða í land-
inu á fostudag.
Talsmaður stjómvalda ítrekaði
að yfirmaður herforingjastjómar-
innar, Sani Abacha hershöfðingi,
hefði í hyggju að endurreisa lýð-
ræði í landinu.
„Viö þörfnumst samvinnu ykk-
ar en ekki fordæmingar," sagði
talsmaðurinn, David Attah.
Nígería var rekin tímabundið
úr breska samveldinu um helgina
og hershöfðingjunum gefin tvö ár
til að koma á lýðræði í landinu.
Að öðram kosti ætti Nígería á
hættu að vera rekin úr samveld-
inu fyrir fullt og allt.
Bandaríkin hafa kallað heim
sendiherra sinn í Nígeríu og hið
sama hefur Evrópusambandið
gert. Þá hefur ESB hætt allri þró-
unarsamvinnu við Nígeríu.
John Major, forsætisráöherra
Bretlands, lýsti yfir algjöru
vopnasölubanni til Nígeríu og
hvatti aðrar þjóöir til að gera
slíkt hið sama. Hann var þó var-
kár í orðum, rétt eins og stjórn
Clintons, þegar talið barst að
banni á olíuviðskiptum við Níger-
íu þar sem slíkt bann kæmi harð-
ast niður á almenningi.
Þessu reiddust baráttumenn
fyrir mannréttindum í Nígeríu
sem sögðu að fámenn valdaklíka
stjórnaði olíuiðnaðinum.
Rithöfundurinn Ken Saro-
Wiwa, sem var hengdur ásamt
átta félögum sínum, leiddi bar-
áttu Ógoní- manna, sem em í
minnihluta í Nígeríu, fyrir sjálfs-
forræði. Mennirnir höfðu verið
dæmdir til dauða fyrir morð á
fjórum Ógoní-höfðingjum á bandi
stjórnvalda.
Reuter
Austur-Slavónía aftur hluti Króatíu:
Gott samkomulag
ef það færír frið
Uppgjöf, ótti og óvissa einkenndu
viðbrögð Serba, sem búsettir eru í
Austur-Slavóníu-héraði í Króatíu,
við fréttum um að umdeilt hérað
þeirra yrði aftur fært undir stjórn
Króata.
„Hvar eigum við þá heima þegar
þeir eru búnir að undirrita sam-
komulag? Hver tekur okkur? Ég
vildi bara óska þess að þeir lykju
þessum viðræðum sínum og leyfðu
okkur að lifa í friði,“ sagði Zlatica
Stojnovic, ellilífeyrisþegi í Vukovar,
höfuðborg Austur-Slavóníu. „En að
sjálfsögðu er þetta gott ef það færir
okkur frið. Ég þoli bara óvissuna
um framtíðina ekki lengur," bætti
hún við.
Samkomulag sem undirritað var í
gær bindur enda á uppreisn Serba í
Austur-Slavóníu sem hófst þegar
Króatía sagði sig úr lögum við Júgó-
slavíu árið 1991. Blóðugustu bardag-
amir sem hafa orðið í Evrópu frá
lokum heimsstyrjaldarinnar síðari
urðu í Austur-Slavóníu í kjölfarið.
Króatar höfðu hótað að taka hér-
aðiö með valdi ef ekki næðist sam-
komulag um framtíð þess fyrir mán-
aðamót.
Alþjóðlegir sáttasemjarar lýstu
yfir ánægju sinni með samkomulag-
ið í gær. „Þetta er upphafið að enda-
lokum styrjaldarátakanna í fyrrum
Júgóslavíu. Ég tel að það eigi eftir
að smita út frá sér og leiða til friðar
um alla fyrrum Júgóslavíu," sagði
Torvald Stoltenberg, sáttasemjari
Sameinuðu þjóðanna, á fundi með
fréttamönnum í Zagreb.
Samkomulagið sem var undirrit-
að í gær er í fjórtán liðum og gerir
það ráð fyrir eins árs aðlögunar-
tímabili áður en Króatar fá aftur yf-
irráð yfir Austur-Slavóníu. Á aðlög-
unartímabilinu verður héraðið und-
ir alþjóðlegri stjórn.
Áritunarskylda
Danir ætla að taka upp vega-
bréfsáritunarskyldu fyrir ríkis-
borgara Kólumbíu, Perú,
Bólivíu og Taílands til að
stemma stigu við eiturlyfja-
smygli.
Ágreiningur í Vín
Ríkisstjórn Austurríkis er
klofin í afstöðu sinni til þess
hvort senda eigi austurríska
hermenn til friðargæslu í Bosn-
íu.
Juppé í vanda
Alain
Juppé, forsæt-
isráðherra
Frakklands,
má búast við
erfiðleikum í
vikunni þegar
hann kynnir
tillögur stjóm-
ar sinnar um
leiðir til að eyða fjárhagsvanda
velferðarkerfisins.
Fótspor risaeðla
Kínveijar hafa fundið tuttugu
risaeðlufótspor, 130 milljón ára
gömul, á sléttum Norður-Kína.
Heimsendi frestað
Heimsendi hefur verið frestað
og verður hann ekki í bráð, að
sögn Votta Jehóva.
Sprengjuvargar
Lögreglan i Oklahoma í
Bandaríkjunum hefur handtekið
þrennt vegna gruns um samsæri
um að smíða sprengju úr áburöi.
Sigur Shevardnadzes
Allt stefndi i
sannfærandi
sigur borgara-
sambands
Eduards She-
vardnadzes,
forseta Georg-
íu, í þingkosn-
ingum sem
fram fóru um
helgina, ef
marka má fyrstu atkvæðatölur.
Deilt um frið
írar og Bretar deila um hvern-
ig eigi að bjarga friðarumleitun-
um á Norður-írlandi sem nú eru
í uppnámi.
í yfirliði
Tugir Alsírbúa féllu í ómegin
eða voru troðnir undir fyrir
utan ræðismannsskrifstofuna í
Nice þar sem þúsundir komu til
að kjósa í forsetakosningum.
Skutla á loft
Geimskutlan Atlantis er nú á
leið á stefnumót við rússnesku
geimstöðina Mir á miðvikudag.
Ekki í framboði
Hollepsk stjómvöld sögðu í
gær að Hans van den Broek, ut-
anríkismálastjóri ESB, yrði ekki
í framboði fyrir framkvæmda-
stjórastöðuna í NATO.
Kosið á réttum tíma
Borís
Jeltsín Rúss-
landsforseti
áformar að
efna til for-
setakosninga
á þeim tíma
sem áður
hafði Verið
ákveðinn,
þegar kjör-
tíma- bil hans rennur út í júní á
næsta ári, að sögn forseta efri
deildar þingsins.
Ágreiningur um leiðir
Innan Evrópusambandsins
eru menn sammála um að ýmis-
legt sé að en greinir á um lausn-
ir.
Lok, lok og læs
Hætta er á að rikisbákninu í
Ameríku verði lokað á þriðjudag
vegna fjárskorts. Ritzau, Reuter
Reuter