Dagblaðið Vísir - DV - 24.06.1996, Side 17
MÁNUDAGUR 24. JÚNÍ 1996
17
I>V
Hugrún Sigurðardóttir,
Reykjaiundi:
Þú talar mikiö um vanda fólks
í útlöndum en hvað ætlar þú að
gera fyrir fólk sem býr við krepp-
una hér á landi?
„Ég er eini frambjóðandinn sem
hefur gengið fram fyrir skjöldu og
sagt að forsetinn eigi að vera á laun-
um sem samsvara launum meðal-
fjölskyldu í landinu.
Ég geri þetta vegna þess að ég tel
að forsetinn sé eins og vísitala og ef
hann gerir þetta fyrstur þá yrði það
þrýstingur á aðra embættismenn að
fylgja fordæminu. Það yrði síðan
þrýstingur á að launin í landinu
hækkuðu.
Ég hef líka talað um að friðarbar-
áttan, og sú starfsemi sem er í
kringum hana, myndi skapa tekjur
fyrir íslenskt þjóðfélag sem kemur
svo þér og öðrum til góða.“
Garðar Svansson,
Reykjavík:
Nýtist reynslan sem þú færð nú
í forsetaframboðinu við friðar-
baráttuna í öðrum löndum? Og
var það þá meginástæða þess að
þú fórst í framboð?
„Það gefur ákveðinn bakgrunn en
það er ekki meginástæða þess að ég
fór í forsetaframboð. Ég bauð mig
fram vegna þess að ég fékk ekki
svör við spumingum mínum. Ein
aðalástæðan fyrir að ég bauð mig
fram var að Davíð Oddsson forsæt-
isráðherra svaraði ekki bréfi mínu.
Ég fékk t.d. ekki áheym hjá Davíð
fyrr en það var beðið um það frá for-
seta í Afríku.
Aðrir frambjóðendur tóku friðar-
málin ekki heldur upp og þá ákvað
ég að bjóða mig fram sjálfur."
Ólafur Gunnarsson,
Kvíabryggju:
Ætlar þú að láta málefni fanga
og mannréttindamál þeirra þig
varða ef þú verður kjörinn for-
seti? Og hvað um náðanir fanga?
„Starf fangelsanna á að vera til að
færa fólk til betri vegar. Fólk lendir
oft í glæpaverkum vegna sérstakra
aðstæðna án þess að það sé illa inn-
rætt í sjálfu sér. Eins getur vérið að
sjúkdómar leiði fólk á glapstigu.
Þjóðfélagsins er að sjá til þess að
þetta fólk geti aftur orðið virkir og
heiðarlegir þegnar.
En ég held á hinn bóginn að það
sé mjög erfitt fyrir forseta að taka
fram fyrir hendurnar á réttarkerf-
inu í landinu og t.d. náða fanga án
þess að þar liggi ríkar ástæður að
baki. Forsetinn getur beitt sér fyrir
því að mannréttindi séú virt í fang-
elsunum og að þar eigi sér stað upp-
byggingarstarf."
Þórarinn Hávarðsson,
Eskifirði:
Þeir sem eru hrifnir af verkum
þínum velta því fyrir sér hvort
þú hefðir jafn mikinn tíma og þú
hefur í dag til að sinna friðarbar-
áttunni ef þú yrðir forseti?
„Það myndi spárast mikill tími
vegna þess að forseti hefur miklu
greiðari aðgang að ýmsum aðilum
eins og þjóðhöfðingjum og ýmsum
öðrum sem geta haft áhrif. Þess
vegna er mjög mikilvægt að forset-
inn muni næstu fjögur ár vinna að
þessum málum af heilhug. Við höf-
um viss tækifæri til að koma á þess-
um leiðtogafundi árið 2000 en það
myndi velta mikið á því að forset-
inn sé virkilega í fararbroddi í
þeirri fylkingu sem vill koma þess-
um fundi á og gera hann að ein-
hverju sem verður upphafið að
breytingum.
Þórarinn Hávarösson, Eski-
firöi:
Heldur þú fast við þá áætlun að
efna til þessa fundar?
„Ekki á eigin vegum. Þetta þarf
að vera eitthvað sem þjóðin gerir til
að þetta geti virkað. Til þess að ná
hingað þeim sem skipta máli og
gera þetta að einhverju sem virkar
þarf þetta að vera þjóðarátak."
Friörik Eydai, Reykjavík:
Hvað ætlarðu að gera ef þú
Ástþór Magnússon var fyrstur forsetaframbjóöenda til að vera á beinni línu DV til lesenda sl. miðvikudagskvöld. Hér
er hann ásamt blaðamönnum DV.
nærð ekki kosningu?
„Þá fer ég í frí til Spánar í ein-
hvern tíma að slappa af og skríð svo
undan feldinum aftur á réttu augna-
bliki. Friður 2000 starfar áfram.“
Aron Trausti, Reykjavík:
Menn eru að velta því fyrir sér
hvort þú sért á réttum stað með
þína baráttu. Hvort þú ættir ekki
að vera erlendis þar sem milljón-
irnar eru og þú nærð til fleiri?
Nærðu nokkru með því að halda
ræður yfir 250 þúsund hræðum?
„Við erum að tala um það aö ís-
lenska þjóðin komi fram á sjónar-
sviðið sem einn maður með þennan
boðskap vegna okkar sögu. Við höf-
um aldrei haft her og búið í friði í
mörg hundruð ár. Það er það sem
við erum að tala um. Þannig náist
athyglin. Þess vegna er forsetaemb-
ættið svona mikilvægt í þessum
málum. Þjóðin fylkii sér á bak við
hann. Ef hún gerir það ekki er þetta
miklu erfiðara og flóknara mál að
vinna.“
Drífa Björk Þórarinsdóttir,
Hafnarfiröi:
Hvaðan færðu alla peningana
fyrir þetta forsetakjör?
„Ég seldi einbýlishús í Bretlandi
og svo þessa flugvél sem ég var á í
fyrra og hef fjármagnað starfsemi
mína og Friðar 2000 með þessu fé.
Það er uppistaðan af því.“
Drífa Björk Þórarinsdóttir,
Hafnarfiröi:
Hvert verður þitt fyrsta verk
sem forseti?
„Það verður að krefja Davíð um
svarið við bréfinu um kjarnorku-
málin og halda svo teboð fyrir þjóð-
ina á Bessastöðum."
Kona úr Reykjavík sem ekki
vildi láta nafns síns getiö:
Mundir þú halda áfram að
ferðast út um allan heim og
hjálpa til eins og þú gerðir í fyrr-
um Júgóslavíu og Hvíta-Rúss-
landi eða myndir þú einblína á
ísland einungis ef þú verður for-
seti?
„Ég myndi halda áfram svona
starfi á alþjóðlegum grundvelli eins
og ég er búinn að tala um. Ég reyndi
mikið að fá Vigdísi forseta með mér
til Sarajevo. Ástæðan fyrir því að ég
vildi fá hana með var sú að ég vildi
færa þau skilaboð að það verði ekki
unninn friður í Bosníu með vopna-
valdi heldur þurfi að vinna það á
miklu mannlegri hátt og með kær-
leika og rökhyggju. Þarna voru 50
blaðamenn og sjónvarpsmenn og
fréttamenn þegar við mættum á
flugvellinum. Ef forseti íslands
hefði komið þarna í flugvél jóla-
sveinsins með alla þessa pakka og
þennan boðskap þá hefði það orðið
aðalfréttin í heimsfréttunum þenn-
an daginn. Ég vil líka að sjálfsögðu
beita mér fyrir hlutum hér innan-
lands. Ég hef einmitt talað um að
þetta friðarstarf muni færa hingað
til lands ýmsa starfsemi og ýmsar
tekjur sem koma náttúrlega þjóð-
inni allri til góða. Ég vil líka reyna
að beita mér fyrir því að það verði
réttlátari skipting þjóðarteknanna
hér innanlands. Þar vil ég gera það
í fyrsta lagi með því að forsetinn
verði- á sem samsvarar meðalíaun-
um fjölskyldu í landinu og verði
þess vegna eins konar vísitala á það
að bæta kjörin í landinu.“
Soffía Þórarinsdóttir,
Reykjavík:
Mig langar að vita hvort þú
mundir halda áfram friðarstarfl
þínu eftir kosningar ef þú næðir
ekki kjöri?
„Ég mun halda áfram að vinna að
friðarmálum hvort sem ég verð for-
seti eða ekki. En auðvitað yrði það
miklu erfiðara fyrir mig að vinna
að réttindamálum launþega á ís-
landi ef ég væri ekki forseti því ég
gæti ekki farið á nein meðallaun
þjóðarinnar. Ég yrði að reyna að
vinna fyrir mér öðruvísi. Ef ég yrði
forseti gæti ég slegið þama tvær
flugur í einu höggi.“
Kristján Magnússon, Kópa-
vogi:
Ég vil spyrja hvort peningun-
um, sem farið hafa í kosninga-
baráttu þína, væri ekki betur
varið ef þeir færu beint í friðar-
starf?
„Nei, það tel ég tvímælalaust
ekki. Við íslendingar eigum einfald-
lega ekki nógu mikla peninga til að
hjálpa öllum þeim 600 milljónum
manna sem svelta í heiminum i dag.
Við myndum aldrei geta fært öllum
þessum griöarlega fjölda jólagjafir
eða lambakjöt á jólunum. Það sem
við getum hins vegar reynt að gera
er að vera litla þúfan sem veltir
hlassinu og hafa áhrif á það hvern-
ig þessum hergagnapeningum er
varið. Ef ég man rétt þá er varið
sem svarar um 144 milljónum króna
í hergagnaframleiöslu á dag en fjár-
lög íslands eru 125 milljónir á ári.
Það er því okkar áhrifamáttur á al-
þjóðavettvangi sem skiptir máli en
þessi áhrifamáttur er enginn nema
þjóðin komi út samtaka. Maður eins
og ég hefur engin áhrif einn og sér,
alla vega ekki miðað við heila þjóð.“
Andrés Sigurösson, Reykja-
vík:
Hvert er þitt álit á veitingu
fálkaorðunnar?
„Mér finnst viðurkenning eins og
orða og stórriddarakross of tengd
hernaði. Þessi viðurkenning forseta
íslands þyrfti að fá eitthvað annað
form. Þá finnst mér að það verði að
skoða á hvaða grundvelli þessi við-
urkenning er veitt. Mér finnst að
viðurkenning þessi eigi að vera
veitt fyrir einhverja sérstaka hetju-
dáð eða hugrekki. Ég held að engir
björgunarsveitarmenn, sem störf-
uðu í hamforunum í Súðavík og á
Flateyri, hafi fengið þessa viður-
kenningu. En svo fá aðrir fálkaorð-
una eins og menntamálaráðherra
sem talar m.a. fyrir því að íslend-
ingar stofni her. Mér finnst ekki
sæma að veita orðuna fyrir þau af-
rek sem hann vann á síðasta ári.
Mér skilst að hann hafi sagt að upp-
áhaldsmyndin sín væri Die Hard,
þegar hann opnaði við hátíðlega at-
höfn sjónvarpsstöðina Sýn, sem
sendir út lágkúrulegar og ofbeldis-
hneigðar kvikmyndir, og síðan var
hann viðstaddur, ásamt Davið Odds-
syni, frumsýningu á nýjustu James
Bond myndinni, eins og um stór-
Fréttir
merkan menningarviðburð væri að
ræða. í staðinn hefði átt að veita
orðuna björgunarsveitarmönnum
sem hættu lífi sínu á Flateyri og í
Súðavík. Nær væri fyrir Björn að
koma á fræðslu í skólakerfinu um
hin slæmu áhrif ofbeldis á fóm-
arlömb og aðstandendur þeirra og
vinna gegn ofbeldi í þjóðfélaginu."
Árni Traustason, Hafnarfiröi:
Ert þú þeirrar skoðunar að
jafnvel án vitundar íslenskra
stjórnvalda séu geymd kjarn-
orkuvopn hér á landi?
„Það er engin spuming að svo er.
Ég hef fyrir mér heimildir t.d. úr
breskum fjölmiðlum að það sigli
kjarnorkuvopnaðir kafbátar í fiski-
miðunum hér við land. Fjöldi fólks
hefur sagt mér að á Keflavíkurflug-
völl komi flugvélar þar sem öryggis-
gæsla sé langt um fram það sem er
venjulega. Hvort kjarnorkuvopn em
alltaf á Keflavíkurflugvelli eða
koma þar öðm hvom veit ég ekki
en þau eru örugglega á ferðinni á
vellinum. Alltaf þegar rætt er um
kjarnorkumál er reynt að fela og
hylma yfir. Það er allt sem bendir
til þess að hér séu geymd kjarn-
orkuvopn. Þó að einhverjir ráðherr-
ar séu að spóka sig úti á Keflavíkur-
flugvelli þá efa ég að þeir viti hvern-
ig kjarnorkusprengjur líta út.“
Bjarney Ágústsdóttir, Kefla-
vik:
Þú boðar friðarboðskap. Mund-
ir þú vilja senda herinn burt frá
Keflavlkurflugvelli?
„Nei, en ég er með hugmynd í bók
minni hvérnig mætti umbreyta
hemaði og herdeildum. Það sem ég
mundi vilja gera á Keflavíkurflug-
velli er að koma hernum undir al-
þjóðlega stjórn. Sameinuðu þjóðirn-
ar eða NATO mættu stjórna hern-
um en í breyttri mynd. Ég er á móti
því að það sé her frá einhverju ein-
stöku ríki á íslandi en aftur á móti
mættu vera hér alþjóðlegar varnar-
sveitir. Þessar sveitir mættu starfa
sem hjálparsveitir og með þróunar-
hjálp. Ég er ósammála því að leggja
niður alla starfsemi hersins um
heiminn og segja öllu því fólki upp
sem þar vinnur. T hemum er líka
unnið ýmislegt gagnlegt og mikil-
vægt starf og þar vinnur fólk með
mikla menntun og kunáttu. Sem
dæmi tekur herinn þátt í mörgum
miklvægum verkefnum sem eru
ekki hernaðarlegs eðlis, eins og t.d.
björgunarstörf."
Anna Kristín Þórarinsdóttir,
Akureyri:
Nú ert þú í óvígðri sambúð.
Finnst þér ekki að forsetinn þurfi
að vera giftur?
„Jú, ég held alla vega að það yrði
kostur. Ég er búinn að lýsa því yfir
að ég ætla að giftast henni Hörpu í
Bessastaðakirkju ef ég verð forseti
og ég ætla að bjóða þjóðinni allri í
brúðkaupið. Ég lofa þessu og það
yrði slegið upp tjöldum og haldin
brúðkaupsveisla á Bessastöðum.
Nú, ef ég verð ekki kosinn þá er
þetta meira okkar einkamál hvar og
hvenær við giftum okkur. Harpa er
búin að fá bónorðið og veit af
þessu.“
Þorsteinn Þorsteinsson,
Hafnarfiröi:
Það styttist í kosningar. Hvern-
ig finnst þér baráttan hafa geng-
ið þegar þú lítur til baka?
„Ég held að ég hafi komið sjálfum
mér dálítið á óvart. Ég hef aldrei
verið á neinum opinberum vett-
vangi og hafði aldrei hugsað mér að
vera í neinu slíku. Ég eiginlega
leiddist út í þetta og síðan leiddi eitt
af öðru. Fyrir einu eða tveimur
árum hefði ég aldrei búist við því að
standa í þessum sporum sem ég
stend í dag. Ég hafði alls ekki búist
við að standa frammi og tala um
mín baráttumál á þessum vettvangi.
Mér finnst það hafa gengið mjög vel
að koma fram þessum boðskap. Ég
tala ávallt af minni eigin sannfær-
ingu og það gerir mér auðveldara
fyrir."
„Ég mun halda áfram aö vinna að friöarmálum hvort sem ég verö forseti eöa ekki,“ sagöi Ástþór viö einn lesenda
DV sem hringdi í beina Ifnu.