Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.1996, Qupperneq 14

14
MÁNUDAGUR 23. SEPTEMBER 1996
Frjálst, óháð dagblað
útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aöstoðarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI11,
blaöaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI14,105 RVlK, SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aörar deildin 550 5999
GRÆN númen Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sfmi: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og piötugerö: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverö á mánuöi 1700 kr. m. vsk. Lausasöluverö 150 kr. m. vsk., Helgarblaö 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaösins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Rússnesk rúlletta
Gangandi vegfarendur eru ekki þrýstihópur enda yfir-
leitt böm, unglingar eða gamalmenni. Aðrir fara á milli
staða á bílum. Þetta má glöggt sjá í Reykjavík og nær-
sveitum þar sem bíilinn hefur algeran forgang á þá sem
gangandi eru. Svo hefur raimar lengi verið. Byggð á höf-
uðborgarsvæðinu er dreifð þannig að vegalengdir eru
talsverðar. Gangandi vegfarendur eru víða í hættu og
beinlínis erfitt að komast yfir helstu umferðaræðar.
Hið sama á við um þá sem nota reiðhjól til þess að
komast á milli staða. Hjólreiðastíga er tæpast að finna og
því verða hjólreiðamenn annaðhvort að nota akbrautir
bíla eða hjóla á gangstéttum. Þeir eru í stöðugri hættu á
götunum og gangstéttir því illskárri kostur. Hjólreiðar á
gangstéttum auka þó hættu á slysum á gangandi vegfar-
endum.
Bót er að umferðarljósum fyrir þá sem gangandi eru
en oft þarf gangandi umferð að bíða lengi eftir ljósi.
Dæmi um slíkt er t.d. þar sem farið er yfir Miklubraut
við Tónabæ. Undirgöng eru á nokkrum stöðum en sum
þeirra eru fráhrindandi og fólk hræðist þau vegna hugs-
anlegrar árásarhættu. Það er því mikilvægt að undir-
göng séu vel hönnuð og björt. Dæmi um undirgöng sem
lítið eru notuð eru göngin undir Miklubraut við Löngu-
hlíð.
Afar vel heppnuð framkvæmd fyrir gangandi og hjól-
andi vegfarendur er göngubrúin yfir Kringlumýrar-
braut. Sú brú er sannkölluð samgöngubót enda mikið
notuð. Hún opnar leið yfir farartálma sem segja má að
ella væri ófær gangandi fólki og hjólreiðamönnum.
Miðað við góða reynslu af göngubrúnni yfir Kringlu-
mýrarbraut eru það mikil vonbrigði að frestað hefur
verið framkvæmdum við göngubrú yfir Miklubraut við
Rauðagerði. Þessi staður í borginni er afar hættulegur
gangandi fólki. Á Miklubraut hafa orðið fleiri umferðar-
slys á gangandi vegfarendum en á nokkurri annarri götu
á íslandi.
í yfirliti borgarverkfræðings kemur fram að ofan-
greindur staður, Miklabraut við Rauöagerði, komi inn á
svokallaða svartblettalista ár eftir ár. Þá er átt við staði
þar sem slys verða oftast. Bent er á að eina lausnin sé að
koma fótgangandi annaðhvort undir brautina eða yfir.
Ekki batnar ástandið á þessum stað við það að Mikla-
braut hefur verið breikkuð í sex akreinar allt frá mótum
Kringlumýrarbrautar að Höfðabakka. Umferð gangandi
fólks, sem er mikil á þessu svæði vegna biðstöðva stræt-
isvagna, er því hálfgerð rússnesk rúlletta.
Ákveðið hafði verið að gera göngubrú yfir Miklubraut
þama en þeirri framkvæmd hefur verið frestað fram á
næsta ár. Tilboð í verkið þóttu of há og eru því í endur-
skoðun. Vera kann að kostnaður við brúargerðina hafi
verið vanmetinn. Menn ættu þó að geta áætlað slíkan
kostnað með nokkurri vissu miðað við göngubrúargerð-
ina yfir Kringlumýrarbrautina.
Það er ekki verjandi að fresta þessari framkvæmd um
eitt ár, svo aðkallandi sem hún er. Þar reynir á Vega-
gerðina og borgaryfirvöld. Þama er áætlað að 150 manns
þurfi að ganga yfir daglega. Það er mikil umferð á sér-
lega hættulegum stað.
Þetta dæmi er nefnt af því það blasir við augum. Víða
annars staðar em mjög hættulegir staðir fyrir gangandi
vegfarendur í þéttbýlinu. Gerðar hafa verið tillögur til
úrbóta á þessum áhættustöðum. Þau verkefni ættu að
hafa forgang. Svo er þó ekki því bíllinn er ofar í huga
ráðamanna en gangandi vegfarendur.
Jónas Haraldsson
„íslendingar hafa veriö mörgum öörum þjóöum fljótari aö læra á Internetiö. Þeir eiga nú heimsmet í notenda-
fjölda."
Upplýsingamál
og byggðastefna
Nýleg ræða Ólafs
Ragnars Grímsson-
ar, forseta íslands,
um breyttar leiðir í
byggðamálum hef-
ur vakið verö-
skuldaða athygli. í
henni benti hann á
að í heimi sem ein-
kennist af öflugum
samskiptanetum
skiptir landfræði-
leg lega minna
máli en áður. Þetta
er staðreynd sem
unnt ætti að vera
að nýta til að draga
úr spennu milli
byggðarlaga og efla
hlut landsbyggðar
á nýjan hátt.
Auðvelt er að sjá
í hendi sér að þróa má atvinnulíf
á landsbyggðinni í auknum mæli
á þeim grunni sem hér getur. Enn
fremur að draga má þannig úr eða
eyða þeim átökum sem óhjá-
kvæmUega fylgja hefðbundnum
aðferðum sem
byggja á flutningi
heilla stoftiana.
Undrun vekur hve
lítið virðist hafa
verið unnið í slík-
um lausnum en
kapp lagt á nálgan-
ir sem fyrir fram
er borðleggjandi að
vekja muni hat-
rammar deUur.
Aðferðimar eru
augljósar þeim
sem tU þekkja. Þær
eru grundvaUaðar
á því að efla þá
starfsemi sem byggist á vinnslu
upplýsinga, jafnt innan starfandi
fyrirtækja sem og í nýjum fyrir-
tækjum sem byggja á upplýsinga-
tækni öðru fremur. Enn eitt sem
máli skiptir er að auðvelda al-
menningi aðgang að hinum nýju
boðskiptaleiðum og tryggja að sá
aðgangur nýtist til að auka þá
þekkingu og færni sem
nýta má í atvinnulífinu.
í þessu efhi hefur verið
unnið þrekvirki af
nokkrum brautryðjend-
um með uppbyggingu
íslenska menntanetsins.
Fjarvinnustofur
Fjarvinnustofúr eru ein
lausnin í þessu sam-
bandi. Þær eru lítil fyr-
irtæki sem byggjast
einkum á upplýsinga-
vinnslu og fjarskiptum.
Vinnan sem fer fram
hjá þeim getur verið allt
frá einfoldum
gagnainnslætti og upp í
verkefnavinnslu sem
krefst verulegrar fag-
þekkingar. Lykilþætt-
irnir eru öflugt samskiptakerfi,
góð þekking og geta til aö afla
verkefna eða að skapa þau.
Séu allir þessir þættir til staðar
skiptir nánast engu hvar það
vinnuaflið er staðsett á hnettinum
eða fyrir hvaða aðila er unnið. Sá
sem vinnur verkið getur verið á
íslandi og þeir sem unnið er fyrir
geta verið í Ástralíu. Aðalatriðið
til að fá starfsemina til að
blómstra er að hafa næg verkefni
og viðskiptavini.
Þegar hafin var uppbygging á
fjarvinnustofum hér á landi fyrir
allmörgum árum kom berlega í
ljós að góöir samskiptamöguleik-
ar, öflug tækni og næg þekking
dugðu ekki til. Engin starfsemi
blómstraði án verkefna.
Fjölbreyttari nálganir
Miðað við þann áhuga sem upp
er kominn á að efla hlut lands-
byggðarinnar virðist eðlilegt að
taka á ný upp þráðinn við að at-
huga möguleika fjarvinnslu. Beita
verður miklu fjölbreyttari nálgun-
um en áður hefur verið gert. Það
eitt að veðja á örfáar fjarvinnu-
stofur er of einhæft. í þessu sam-
bandi má nefna að uppbygging
gagnasafna með hagnýtingu á
vinnuafli atvinnulauss fólks er
orðin að viðamiklu verkefni í Nor-
egi. Þar vinna um nú yfir 200
manns að því að þróa „Menningar-
vef Noregs" (Norges kulturveb).
Ráðgert er að um 1200 atvinnu-
lausir verði komnir í störf við
þetta verkefni um aldamótin. Þess
má geta að á vegum atvinnumála-
nefndar Kópavogs er unnið að
verkefni af svipuðum toga.
Aukinn byr fyrir
upplýsingamál
Sá mikli byr sem upplýsingamál
eru að fá um þessar mundir er
verulegt ánægjuefni. Um alllangan
tíma hefur verið unnið að steftiu-
mótim í upplýsingamálum á veg-
un ríkisstjórnarinnar. Bjöm
Bjarnason menntamálaráðherra
hefur beitt sér af krafti á þessu
sviöi og íslendingar hafa verið
mörgum öðrum þjóðum fljótari að
læra á Internetið. Þeir eiga nú
heimsmet í notendafjölda. Um 18
af hverjum 1000 íbúum landsins
eru nú skráðir notendur. Almenn-
ur og kröftugur skilningur á þess-
um málaflokki hefði að vísu mátt
koma svo sem tveimur áratugum
fyrr eða um það leyti sem mikil-
vægi hans var orðið fullkomlega
augljóst. Samt ber að fagna að nú
rofar til. Jón Erlendsson
Kjallarinn
Jón Erlendsson
yfirverkfræöingur
„Fjarvinnustofur eru eln lausnin I
þessu sambandi. Þær eru lítil fyr-
irtæki sem byggjast einkum á
upplýsingavinnslu og fjarskiptum.
Vinnan sem fer fram hjá þeim
getur verið allt frá einföldum
gagnainnslætti og upp í verkefna•
vinnslu sem krefst verulegrar
fagþekkingar.u
Skoðanir annarra
Skammsýni úthafsútgerða
„Fullyrðingar Félags úthafsútgerða um stórkost-
legt tekjutap þjóðarbúsins og atvinnumissi sjó-
manna, verði rækjuveiðarnar takmarkaðar, bera
vott um skammsýni. Það þjónar íslenzkum hags-
munum mun betur að taka þátt í skynsamlegri veiði-
stjómun með nágrannarikjunum og byggja rækju-
stofninn þannig upp til langs tíma, en að einblína á
skammtímagróða... íslenskir útgerðarmenn geta
ekki styrkt stöðu sína með rányrkju á úthafinu.“
Úr forystugrein Mbl. 20. sept.
Kvennalistinn
í lykilhlutverki
„Kvennalistinn kom inn í íslensk stjómmál til að
bæta stöðu kvenna, til að skapa stjómmálaafl sem
starfar á forsendum kvenna, til að breyta islenskri
pólitík... Konur era að sækja í sig veðrið víða í þjóð-
félaginu og það er lágmarkskrafa að stjórnmálin séu
í takt við og styðji þá þróun. Kvennalistinn gegnir
nú lykilhlutverki við stjómun Reykjavikurborgar,
og hver veit nema það verði hlutvek hans að ýta
undir nauðsynlegar breytingar á íslensku stjóm-
málakerfi.“
Guðný Guðbjömsdóttir í Degi-Tímanum 20. sept.
Meðaltalstaprekstur
fiskvinnslunnar
„Kvartað er yfir alltof háu hráefnisverði, sem má
til sanns vegar færa, en jafnframt tekið fram að þetta
leiddi einfaldlega til þess að fiskvinnslan væri ekki
í stakk búin til að greiða sínu fólki hærri laun. Með-
altalstapsrekstur greinarinnar gerði það að verk-
um... Launin era ekki óeðlilega stór hluti rekstrar-
kostnaðar og fiskvinnslufólk hérlendis er ekki ofsælt
af kjömm sínum. Atvinnulífið og þar með fisk-
vinnslan verða að leita annarra lausna en þeirra að
halda niðri lágum launum. Svo einfalt er það.“
Guðmimdur Árni Stefánsson í Alþbl. 20. sept.