Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.1996, Blaðsíða 16
e ivefur og tölvur
MÁNUDAGUR 23. SEPTEMBER 1996 DV
Tölvan þýðir spænskuna
Það er fjarlægt i huga
flestra að nota tölvuna
sína sem nokkurs konar
túlk í erlendum tungu-
málum. Flestir láta sér
nægja að skrifa bréfin
sín á ritvinnsluforrit og
nota orðabækur við að
berja saman bréf á fram-
andi tungumálum.
Þetta gerir Ingólfur
Margeirsson rithöfund-
ur ekki, hann lætur
tölvuna sína þýða
fyrir sig bréf sem
hann skrifar á
spænsku.
„Ég lærði
spænsku í
tvö ár í
Námsflokk-
um Reykja-
víkur fyrir
um áratug.
Siðan þá hef
ég alltaf lesið
spænsku mér
tU gamans og
til þess að halda
mér við í tungu-
málinu. Maður
verður að geta pant-
að sér mat á veit-
ingahúsi þegar mað-
ur er staddur í spænskumælandi landi,“ segir
Ingólfur. Fyrir tveimur árum var hann staddur
úti í New York þar sem hann rakst á forrit fyrir
Macintosh sem heitir Spanish Assistant frá Mic-
rotac. Það forrit þýðir texta á ensku yfir á
spænsku eða öfugt. Einnig er forritið kennslubók
í spænsku þar sem meöal annars er hægt að velta
fyrir sér hvemig sagnir í því tungumáli líta út í
hinum ýmsu háttum og föllum. Slík
forrit hafa verið gerð fyrir öll helstu
heimsmálin
Gott skemmtiatriði
„í stuttu máli má segja að forrit-
ið virki þannig að fyrst spyr tölv-
an notandann um kyn enda
skiptir það máli eins
og í íslensku þó
að
geri það ekki í ensku. Síðan er
skjánum skipt í tvennt og þá er hægt að slá inn
bréf á ensku sem á að vera á spænsku eða öfugt.
Svo er tölvan beðin um aö þýða yfir,“ segir Ingólf-
ur.
Forritið býður upp á tvo mismunandi þýðing-
armöguleika. í fyrsta lagi er um að ræða
snöggsoðna þýðingu sem er ekki alltaf kórrétt. í
öðru lagi er um að
ræða itarlegri þýðingu
þar sem tölvan stoppar
við öll orð sem hafa
fleiri en eina merking-
im og spyr notandann
við hvað sé átt. „Hún
staðnæmist kannski við
enska orðið „Plant“ sem
ýmist getur þýtt
verksmiðja eða
planta," segir
Ingólfur. Hann
segir að forritið
gagnist sér vel
þegar hann sé
að lesa dagblöð
frá Spáni á
Intemetinu.
Einfalt mál er
að taka texta
sem lesandinn
er óklár á og
klippa hann úr
Intemetinu og
líma yfir í for-
ritið og láta
tölvuna þýða.
Ingólfúr seg-
ir að svona for-
rit fyrir ís-
lenskan mark-
að myndi senni-
lega ganga af
„orðabókaiðn-
aðinum" dauðum. „Yngra fólkið myndi sennilega
stökkva á þetta enda er þetta stórsniðugt. Það er
gaman að fá vini og kunningja í heimsókn sem
trúa ekki að þetta sé hægt, það er gott skemmti-
atriði,“ segir Ingólfúr að lokum.-JHÞ
■ Í
I
Sólbrenndu knattspymU-
kappamir á Ítalíu hafa heillað
landann með mikilli fimi og
spennandi leikjum, pasta og pitsur
er vinsælasti maturinn og ítölsk
menning er bæði klassísk og fersk.
Vefllakkarar geta notið Ítalíu á
fjölda heimasíðna.
Fótboltaleikir
Á slóðinni
http://www.atm.ch.cam.ac.uk/sport
s/games.html er hægt að hlaða inn
leik sem gengur út á að stjóma
ítölsku félagsliði í gegnum refilstigu
ítalska boltans. Hægt er að velja úr
Þessa skemmtilegu mynd má sjá á Electric Italy sfðunni sem sérhæfir sig f
ftalskri menningu sem er bæði nútímaleg og klassfsk. slóðin er
http://www.nettuno.it/electric-italy/
Boltaspádómar
Þeir sem hafa gaman af því að spá
fyrir hvemig leikimir í ítalska
boltanum fara gætu gert margt
vitlausara en skoða
http://members.aol.com/raystefani
/italy.html Á þessari síðu er það
Ray Steffani, sem er prófessor i
rafmagnsverkfræði við
Ríkisháskólann i Kalifomíu, sem
spáir fyrir um hvemig leikir í
ítölsku knattspyrnu fara. Hann
hefur nokkra reynslu í þessum
málum enda hefur hann haft áhuga
á íþróttaspádómum síðan í lok
sjöunda áratugarins. Áhugi hans á
slíku mun hafa vaknað eftir að
hann skrifaði doktorsritgerð sina í
tölfræði.
72 liðum og í leiknum upplifa menn
allt dramað sem fylgir boltanum
þama suður frá. Þar á meðal em
eiturlyfjahneyksli,
mannabreytingar og meiðsli.
Annnar slíkur leikur er á slóðinni
http://www.stm.it/iffl/Home.htm
Fálögin
Það er greinilegt að knattspyrnan
er trúarbrögð hjá aðdáendum
ítalska boltans. Heimasíðumar sem
þeir hafa gert og eru helgaöar
félögunum bera þess svo sannarlega
vitni. Dennis nokkur Xuereb hefur
gert skemmtilega heimasíðu um
Juventus á slóðinni
http://www.geocities.com/Colosseu
m/1666/ Þar má fylgjast með
Suðræn sveifla
Allt um
í t a I í u
- knattspyrna, menning og uppskriftir
Evrópukeppninni og stöðu liðanna í
ítölsku deildinni. Hin óopinbera
heimasíða AS Roma er á slóðinni
http://server.pelagus.it/calcio/rom
a/ Hið sigursæla lið AC Milan er
með sína opinberu heimasíðu á
slóðinni http://www.acmilan.it/
Tamas nokkur Karpati í Búdapest í
Ungverjalandi hefur gert óopinbera
heimasíðu Sampdoria.
Á þessari glæsilegu síðu má lesa
allt um leikmenn liðsins á
sérstökum gagnagrunni.
Blaðamaður DV taldi um 80 nöfn
sem þar eru nefnd og má lesa
staðlaðar upplýsingar og skoða
myndir af flestum leikmönnum.
ítalska knattspymusambandið er
með heimasíðu sína á slóðinni
http://www.bull.it/coni/federa/e-
figc.html en lista yfir nokkur ítölsk
félagslið má finna á slóðinni
http://www.cheme.comell.edu/~jwi
llits/ital.html#ItalClubs
Ítalía
Þeir sem heillast af ítalska
boltanum heillast oft af Ítalíu. Elns
og gefur að skilja er mikið til af efni
um landið á Internetinu og er fyrst
aö benda á tengingu á
gagnagrunninn City Net. Slóðin á
Ítalíu þar er
http://www.city.net/countries/iialy
/ Önnur góð tenging er á
heimasíðuna Electric Italy en þar er
fjallað um menningu og listir í
landinu, hvort sem það er í nútíð
eða framtíö. Slóðin er
http://www.nettuno.it/electric-
italy/
Uppskriftir
Svo í lokin smá lystauki í lífiö.
Kona sem kallar sig Mom Bemardo
er með margar gómsætar ítalskar
uppskriftir
http://www.fredsmusic.com/recipe
s.html Þar kennir hún að búa til alls
konar pitsur, kjúklingarétti,
Finnur
falsaða seðla
á sekúndubroti
Falsaðir peningaseðlar em eilífúr
höfuðverkur banka og verslana. En
nú hafa tæknimenn hjá Matsumura
í Japan hannað vél sem nemur fals-
aða dollaraseðla. Hefur hún náð
miklum vinsældum í suðaustur-
hluta Asíu en dollarinn er notaður
um allan heim. Vélin, sem kostar
um 120 þúsund krónur, les 48 ólíkar
gerðir af dollaraseðlum og er ekki
nema 0,7 sekúndur að fmna út hvort
seöillinn í henni er falsaður eða
ekta. Kannar vélin atriði eins og
gerð pappirs, bleks og vatnsmerki.
Er vélin fengur fyrir banka og
verslanir og von er á vélum sem les-
ið geta fleiri gerðir seðla en dollara.
Verð á minnis-
stækkunum fer
hríðlækkandi
Verð á minnisstækkunum
hefur hríðfallið síðastliðið ár,
að minnsta kosti í Danmörku,
og kostar nú ekki nema tæplega
helming
þess verðs
sem þurfti
að greiða
fyrir ári.
Því er nú
afar hag-
stætt
að gera tölvuna öflugri með
minnisstækkun. Sem dæmi um
verðlækkunina má nefna að 4
MB minnisstækkun, sem kost-
aði um 10 þúsund krónur í Dan-
mörku fyrir ári, kostar nú um
3000 krónur.
En minni er ekki bara minni.
Þar getur gæðamunur ráðið
miklu rnn endanlega útkomu f
tölvunni. Þannig munu stýri-
kerfi eins og Windows 95, OS/2
og grafiskur hugbúnaður fyrir
Macintosh krefjast vandaðra
minniskubba og þarf þá stund-
um að greiða meira fyrir minn-
isstækkunina en lágmarksverð
segir til um. Sama má segja um
166 megariða og öflugri Penti-
um tölvur.
Ný kynslóð einka-
tölva:
Aflmiklar tölvur
með þrívíddar-
grafík
Þróunin í tölvuheiminum er
afar hröð, svo hröð að nýja tölv-
an heima á skrifborðinu á á
hættu að verða úrelt á afar
skömmum tíma. Og enn heldur
þróunin áfram. Ný kynslóð
tölva er að koma á markaðinn,
þrívíddartölvur. Eru flestir
tölvuframleiðendur nær tilbún-
ir að setja slíkar tölvrnr á mark-
að en framleiðandinn Olivetti
hefur stigið fyrsta skrefið meö
öflugri ' þrívíddartölvu sem
fengið hefúr prýöisumsagnir.
Hinar nýju tölvur eru
ekki einungis
aflmeiri en
þær sem fyrir
eru heldur
verða þær út-
búnar þrí-
víddargraf-
ík,
it
MPEG-videoi,
sem er m.a. fyrir spilun kvik-
mynda, þrívíddarhljóði og öfl-
ugum mótöldum með Internet-
tengingu. Nýja tölvukynslóðin
frá Olivetti hefur fengið við-
nafnið Xana og fæst í stærðun-
um Pentium 120 megariö til
Pentium 200 megarið.
wmmiimmmmmKMMmamMam
mm