Dagblaðið Vísir - DV - 10.03.1997, Blaðsíða 14

14
MÁNUDAGUR 10. MARS 1997
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aöstoöarritstjóri: EUAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritsýórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVjK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aörar deildír: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíöa: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerö: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuöi 1700 kr. m. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk., Helgarblaö 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Tvö björgunarafrek
í annaö sinn á örfáum dögum vann áhöfh hinnar nýju
björgunarþyrlu Landhelgisgæslunnar, TF-LÍF, mikið
björgunarafrek þegar tíu skipbrotsmönnum af Dísarfelli
var bjargað úr sjónum milli íslands og Færeyja í gær-
morgun. Það má því með sanni segja að þetta frábæra
björgunartæki hafa sannað sig og borgað sig. Lífi 29 sjó-
manna var bjargað úr háska þar sem önnur tæki hefðu
vart komið til greina.
Björgunarafrekið í gærmorgun var unnið við afar erf-
iðar aðstæður. Benóný Ásgrímsson, flugstjóri þyrlunn-
ar, lýsti því í viðtali í gær að aðkoma á slysstað hefði
verið ömurleg. Dísarfellið á hvolfi og gámar á fLoti og
olía um allan sjó. Skipverjar voru í sjónum og náðist að
bjarga tíu mönnum á lífi af tólf manna áhöfh skipsins.
Sigmaður þyrlunnar vann mikið afrek er hann seig í
tvígang niður að hinum skipreika mönnum sem höfðu
bundið sig saman á sjónum. Skipbrotsmennimir nýttu
sér þar, að sögn flugstjóra þyrlunnar, þekkingu úr Slysa-
vamaskóla sjómanna. Erfitt var að athafha sig þama í
olíunni á sjónum, innan um brak, þar sem ölduhæðin
var 8-10 metrar.
í þessu tilviki reyndi verulega á langdrægi þyrlunnar
enda um 300 mílna leið á slysstað. Flugstjóri þyrlunnar
sagði hana hafa reynst frábærlega við þessar erfiðu að-
stæður. Þá kom fram hjá honum að hann hefði þakkað
Guði fyrir að vera ekki á eldri þyrlunni, TF-SIF, og geta
þá aðeins tekið 5 manns um borð, helming skipbrots-
mannanna sem enn lifðu í sjónum. Þegar tekist var á um
björgunarþyrlukaupin á sínum tíma vom það einmitt
veigamikil rök að geta tekið áhöfn skips alla í einu fyr-
ir utan langdrægi vélarinnar.
Björgun skipbrotsmannanna af Dísarfelli kemur í
kjölfar mikils björgunarafreks áhafhar TF-LÍF í síðustu
viku þegar 19 skipverjum af leiguskipi Eimskips, Vikart-
indi, var bjargað er skipið barðist í náttmyrkri og stór-
viðri í brimgarðinum við Þjórsárósa. Erfitt var að koma
siglínu í skipið og því tók flugstjóri þyrlunnar þá
ákvörðun að bjarga allri áhöfninni, 19 manns, í einni
ferð þótt 14 menn til viðbótar við áhöfnina væri í raun
hámarksfiöldi. Flugstjórinn mat það svo að erfitt væri að
komast aðra ferð ef hluti skipverja yrði skilinn eftir um
borð.
Þessir tveir atburðir á skömmum tíma sýna það svo
ekki verður um villst að rétt var og löngu tímabært að
kaupa svo öflugt björgunartæki sem TF-LÍF er. Þyrlan
þótti dýr sem og rekstur hennar. Mannslíf verða hins
vegar ekki metin til fiár og þyrlan hefur eftirminnilega
sannað gildi sitt. Þá sýna þessir atburðir og að þyrluá-
hafnir Landhelgisgæslunnar eru þrautþjálfaðar og hæf-
ar til þess að fást við verkefni við erfiðustu aðstæður.
Það er mikið öryggi fyrir sjófarendur að vita af fæmi
þeirra og þeirri staðreynd að flugsveit Landhelgisgæsl-
unnar hefur fengið tæki við hæfi.
Það leiðir hins vegar hugann að skipastóli Landhelg-
isgæslunnar. Varðskipin em öll orðin gömul og þau em
lítil. Varðskipsmenn á Ægi lögðu sig í hættu í stórsjó
þegar Vikartindur strandaði og einn skipverja tók út og
annar slasaðist þegar varðskipið fékk á sig brotstjó.
Stjómendur og starfsmenn Landhelgisgæslunnar hafa
bent yfirvöldum á það að endurnýjun skipastólsins sé
löngu tímabær. Þörf sé á stóru og öflugu varðskipi til
þess að sinna þeim verkefnum sem Landhelgisgæslunni
er ætlað. Það er forgangsverkefni að huga að því.
DV sendir aðstandendum þeirra sem fórust á Dísar-
felli og Ægi samúðarkveðjur. Jónas Haraldsson
Áriö 1981 fóru fram í Fiatey á Skjálfanda rannsóknarboranir sem staöfestu tilvist setlaga, segir m.a. í grein Guö-
mundar. - Viö rannsóknarboranir í Flatey.
Olían og könnun setlaga
í Öxarfirði og Tjörnesi
dreif í þessum
rannsóknum í stað
þess að ljúka við
borun í Flatey?
Hugsanlega gætu
niðurstöður þeirr-
ar borunar leitt til
aukins áhuga er-
lendra samstarfs-
aðila að olíuleit
eða vinnslu við ís-
land.
Erlendir aðilar
Ég ætla ekki að
gera lítið úr sam-
starfi íslendinga
við Norðmenn á
sviði olíuleitar og
grunnrannsókna
þar um. En eitt-
hvaö velkist það
Kjallarinn
Guðmundur
Hallvarösson
10. þingmaöur Reykvík-
inga
„Fram hefur komið að á árunum
1970-1980 hafí 25 erlendir aðilar
sýnt olíuleitarmálum við ísland
áhuga, en stjórnvöld þó ekki séð
ástæðu til leyfísveitinga og
skyndilega er áhuginn allur.“
Aðstoðarmaður iðnaðarráð-
herra skrifaði nýlega grein í DV
um olíu við ísland. Ekkert nýtt
kom fram í blaðagrein þessari
annað en að vafasamt væri að olía
fyndist við ísland þar sem jarð-
skorpan er ung og mynduð við eld-
virkni. En nokkur sérstaða þó þar
sem setlög hafa sest til á hafsbotni
umhverfís landið. Af þessum sök-
um væri óvarlegt að útiloka nokk-
uð en líkurnar telur hann hverf-
andi.
Óviöunandi óvissa
Aðstoðarmaður ráðherra gerir
þvi skóna að ffekar sé von á Jan
Mayen-svæðinu eða Hatton Rock-
all-svæðinu hvað olíu áhrærir
heldur en fyrir Norðurlandi. Get-
ur hann þess til að þótt þar mætti
finna oliu séu aðstæður allar mjög
erfiðar, m.a. með tilliti tii verð-
urfars og hafíss. Ég hef bent á
það áöur í blaðagrein að árið
1981 fóru fram í Flatey á Skjálf-
anda rannsóknarboranir sem
staðfestu tilvist setlaga.
Vandkvæði þessarar borun-
ar er að aðeins var borað 554
metra, en til þess að ganga úr
skugga um tilvist kolvetna í
setlögum þar nyðra þarf að
bora niður á yfir 2000 metra
dýpi. Fram hefur komið að frá
árinu 1992 til og með þessu ári
hafi verið veittar 20 milljónir til
hafsbotnsrannsókna við ísland.
Hvers vegna fara menn á víð og
fyrir mér að i samstarfi við Norð-
menn vegna endurkastsmælinga á
Jan Mayen-svæðinu voru gögn
þeirrar niðurstööu boðin til sölu
olíufyrirtækjum á veg-
um norsku olíustofnun-
arinnar, enginn hafði
áhuga á, en norska rík-
isolíufyrirtækið keypti.
Voru þessar rannsóknir
þá einhvers virði?
Fram hefur komið að á
árunum 1970-1980 hafi
25 erlendir aðilar sýnt
olíuleitarmálum við ís-
land áhuga en stjóm-
völd þó ekki séð ástæðu
til leyfisveitinga og
skyndilega er áhuginn
allur.
Full vitneskja
Með tilvísun til þess að
aðeins hefur verið bor-
aður 1/3 þess sem þarf i
Flatey á Skjálfanda til
að fá fulla vitneskju
um hvort kolvetni
finnist í setlögum
þar er eðlilegt að
leggja megináherslu
á borun 2000 metra
holu í Flatey á
Skjálfanda. Menn
hljóta að því verki
loknu að hafa frek-
ari upplýsingar og
gögn sem leiddi
væntanlega til
frekara samstarfs við erlenda að-
ila á sviði olíuleitar og vinnslu við
ísland.
Guðmundur Hallvarðsson
Skoðanir annarra
Jólasveinn í strompi
„Því hefur allt of lítill gaumur verið gefinn hversu
slappir íslenskir forstjórar eru í fyrirtækjarekstri.
Viö erum að uppskera þaö í bágum launum laun-
þega. Stjórnvöld hafa haldið að sér höndum í þessari
deilu en biða eins og jólasveinn í strompi með
skattapakka til að „höggva á hnútinn". Það em for-
kastanleg vinnubrögð að ríkisstjómin ætlar enn
eina ferðina að greiða launahækkim fyrir vinnuveit-
endur með skattalækkun á launafólk.“
Úr forystugrein Alþbl. 7. mars.
Það sama með vínið
„Um langt skeið var það staðföst trú eigenda lands-
ins, sem einnig sjá um lagasetningu, að þvi fylgdi
mikil heilsufarsleg og efnaleg hnignun ef fara ætti að
dreifa mjólk nema í einkasölum mjólkurframleið-
enda, svokölluðum mjólkurbúðum. Þegar einokun-
inni var loks aflétt vissi enginn hvers vegna henni
var komið á og hvaða tilgangi hún þjónaði yfirleitt.
... Menn ættu því að anda rólega fyrir því þótt EES-
samningurinn skyldi okkur til að aflétta brennivins-
einokun." OÓ í Degi-Timanum 7. mars.
Kristnitökuhátíðin og
afnám trúfrelsis
„Umræðan um kristnitökuhátíðina er orðin hálf
vandræðaleg. í fyrstu stóð það helst í mönnum að
geta ekki ákveðið hvort halda skyldi upp á afmælið
árið 1999 eða 2000 ... Ef til vill var það ekki svo vit-
laus hugmynd aö taka engan þátt í hátíðinni. Það
virðist neftiilega fátt hafa verið hugsað um hvað
raunverulega er verið að halda upp á.Kristnitak-
an á Alþingi" þýðir ekkert annað en að heiðni var
þar með bönnuð á íslandi ... Er það ekki stjórnar-
skrárbrot að hið opinbera skuli efna til almennrar
hátíðar til að fagna 1000 ára aftnæli afnáms trúfrels-
is í landinu?"
Steingrímur Jónsson í Mbl. 7. mars.