Dagblaðið Vísir - DV - 23.03.1998, Blaðsíða 4

4
MANUDAGUR 23. MARS 1998
Fréttir
DV
Ráögátan um Guönýju Eyjólfsdóttur leyst:
Hjálpaði gyðingum á flótta
Fyrir nokkru var greint frá því að
bankareikningur hefði fundist í
sænska Seðlabankanum á
nafni Guðnýjar Eyjólfs-
dóttur. Það væri svo
sem ekki í frásögur
færandi nema af því
að reikningurinn
var einn af mörg-
um reikningum í
bankanum frá
seinni heimsstyrj-
öldinni sem taldir
voru í eigu gyð-
inga og annarra
striðsflóttamanna.
Flóttamanna-
reikningur
Nú hefur ráðgátan
um þennan reikning verið
leyst. Reikningseig-
andinn, Guðný Eyj- Guöny Eyjolfsdott.r.
ólfsdóttir, var ís-
lensk kona sem búsett var i Dan-
mörku á stríðsárunum. Guðný
mim hafa stofnað reikninginn tÚ
að hjálpa flóttamönnum að flýja
frá Danmörku til Svíþjóðar.
Guðný þessi var fædd á Nauthóli
árið 1886 en flutti til Dan-
merkur árið 1902 og lærði
þar fatasaum. Hún gift-
ist dönskum manni og
átti með honum tvö
börn sem nú eru lát-
in. Guðný bjó í
Danmörku til ævi-
loka, árið 1973.
Skemmtistaðurinn Astró:
Maður
sprautaði
maze-úða á
gesti
- sex fluttir á slysadeild
Maður á þrítugsaldri gekk
berserksgang á skemmtistaðn-
um Astró í fyrrinótt.
Maðurinn sprautaði maze-úða
á nokkra gesti staðarins. Sex
gestir voru fluttir á slysadeild
með óþægindi í andliti og aug-
um. Þeir munu hafa náö sér að
fullu. Maðurinn náði að forða
sér út af staðnum áður en lög-
regla kom. Lögregla hafði hins
vegar vitneskju um hver átti í
hlut og var maðurinn handtek-
inn í gær. Maze-úöi er ólöglegt
vopn og aðeins lögregla hefur
heimild til að bera það. Málið er
í rannsókn. -RR
Góðvildin
uppmáluð
Bróðursonur
Guðnýjar, Eyjólfur
Jónsson, sundkappi
og fyrrverandi lög-
regluþjónn, man vel
eftir Guðnýju. „Mér var
kunnugt um að Guðný
hefði hjálpað flótta-
mönnum á stríðsár-
unum. Hún var ekk-
ert nema góðvildin og hjálpsemin
við alla. Fyrir stríð tók hún á móti
íslendingum sem þurftu að leita sér
lækninga í Danmörku. Einnig tók
hún á móti fátækum Norðmönnum
og Jótlendingum. Þegar ég og konan
mín heimsóttum Guðnýju eftir stríð
var alltaf mikið af fólki hjá henni.“
Ekki f andspyrnuhreyfingu
Að sögn Eyjólfs var Guðný ekki í
neðanjarðarhreyfingunni heldur
hjálpaði hún einfaldlega þeim sem
voru í nauð. „Þegar nasistar réðust
inn í Danmörku hjálpaði hún gyð-
ingum að komast frá Danmörku.
Mér er kunnugt um aö hún fór til
Svíþjóðar til að opna bankareikning
til nota fyrir fólk í neyð.
Ég hef hins vegar ekki trú á að
hún hafi sjálf átt peningana á reikn-
ingnum því það fór allt í líknarstarf
hjá henni. Frekar tel ég að menn á
flótta hafi lagt peningana sína þar
inn svo peningamir yrðu ekki rakt-
ir til þeirra."
Hjálpaði líka Þjóðverjum
Það er óhætt að segja að mann-
kærleikur og hjálpsemi hafi verið
einkennandi fyrir Guðnýju Eyjólfs-
dóttur því hún hjálpaði öllum í neyð,
óháö þjóðerni þeirra. Sem dæmi um
það hjálpaði hún Þjóðverjum i Dan-
Eyjólfur Jónsson, bróðursonur Guðnýjar, með mynd af Guðnýju.
mörku sem voru ofsóttir eftir stríð.
Auk þess að sinna ails kyns líkn-
arstörfum starfaði Guðný sem mið-
iU. Miðilsgáfan virðist hafa legið í
ættinni því systir hennar, Jósefína
spákona, var frægur miðill á Is-
landi. Persóna Jósefínu er mörgrnn
landsmönnum kunnug enda er hún
fyrirmynd Karólínu spákonu í trí-
lógiu Einars Kárasonar um fjöl-
skylduna í Thule-kamp. -glm
Framsækin fyrirtæki í Evrópu:
Samherji í hópi 500
fremstu fyrirtækjanna
DV, Akureyri:
Samtökin „Europe’s 500“ hafa
valið 500 framsæknustu fyrirtæki
álfunnar og er útgerðarfyrirtækið
Samherji hf. á Akureyri í þeirra
hópi. Forráðamenn Samherja veittu
viðtöku viðurkenningu vegna þessa
í Múnchen í Þýskalandi.
Þetta er í annað skipti sem „Euro-
pe’s 500“ heiðra þau 500 fyrirtæki í
Evrópu sem vaxið hafa hraðast og
skapað flest ný störf, eru m.ö.o.
ffamsæknustu fyrirtæki í Evrópu.
Viðurkenningin er mikill heiður
fyrir Samherja.
Fyrirtækin þurfa að uppfylla mjög
ströng skilyrði, m.a. með tilliti til
veltuaukningar, hagnaðar og fjölg-
unar starfsfólks. í byrjun voru 15 þús-
und fyrirtæki valin til nánari skoðun-
ar úr hópi meira en 13 milljón fyrir-
tækja í Evrópu og voru 500 fyrirtæki
síðan vaiin úr þeim hópi. -gk
Dagfari
Lífsstíll ráðuneytisstjóra
Menntamálaráðuneytið stóð
frammi fyrir miklum og erfiðum
vanda þegar Knútur Hallsson, fyrr-
um ráðuneytisstjóri i ráðuneytinu
til fjöldamargra ára, varð skyndi-
lega að hætta vegna aldurs. Þetta
var sams konar vandamál og Osta-
og smjörsalan hafði staðið frammi
fyrir þegar Óskar Gunnarsson, for-
stjóri fyrirtækisins, lét af störfúm
fyrir aldurs sakir. Óskar var
ómissandi og var ráðinn aftur.
Menntamálaráðuneytið fann það
út að Knútur væri ómissandi. En
hann varð samt að hætta af því
reglurnar hjá ríkinu eru þær að
fólk láti af störfum þegar það nær
eftirlaunaaldri.
Það sem jók á vandann var að
Knútur gat heldur ekki án ráðu-
neytisins verið. Nú voru góð ráð
dýr og var gripið til þess ráðs af þá-
verandi ráðherra, Ólafi G. Einars-
syni, að ganga frá þannig starfs-
lokasamningi að tryggt væri að
Knútur mundi mæta fyrir hönd Is-
lands á hinum ýmsu ráðstefnum
úti í heimi, þar sem aðrir íslend-
ingar áttu ekki heimangengt eða
voru alls ekki færir um aö mæta
fyrir hönd þjóðarinnar. Að þessu
leyti var Knútur Hallsson t.d.
ómissandi í stjóm Færeyjahússins
og auk þess fékkst skriflegt sam-
þykki hans til að sækja fund um
menningarmál í Vinarborg og það
sem var mest um vert, Knútur
féllst á að sækja kvikmyndahátíð-
ina í Cannes, vegna þess að hann
var eina manneskjan af íslensku
bergi brotin sem gat sótt þá hátið
fyrir hönd íslensku þjóðarinnar.
Var jafnframt gengið frá því í
starfslokasamningnum að Knútur
fengi dagpeninga og héldi þar að
auki fullum launum í heilt ár eftir
að hann lét af störfum til að ráðu-
neytisstjórinn gæti haldið lífsstíl
sínum.
Þetta síðastnefnda er afar mikil-
vægt innlegg í kjarabaráttu opin-
berra starfsmanna. Vandi þeirra
hefur verið sá að þurfa að hætta
störfum þegar þeir eru búnir að
starfa lengi í opinbera þágu og
temja sér lífsstíl, sem er öðruvísi
en okkur hinna, sem störfum hér
og þar í einkageiranum og náum
engum almennilegum samfelldum
lífsstíl að hætti ráðuneytisstjóra.
Ráðuneytisstjóri, sem hefúr sótt
kvikmyndahátíðina í Cannes árum
saman, getur ekki skyndilega hætt
að mæta, bara af því að hann er
orðinn of gamall í ráðuneytinu og
það sýnir þroska ráðherrans og
skilning á mannlegri reisn og lífs-
stíl að hann áttar sig strax á hags-
munum þjóðarinnar og lífsstíl
ráðuneytisstjórans og tryggir það
með starfsloksamningi að þeir í
Cannes fái notið nærveru ráðu-
neytisstjórans áfram, þótt hann
hafi óvart komist á eftirlaunaald-
ur. Ekki er það ráðuneytisstjóran-
um að kenna og ekki heldur þeim í
Cannes og þess vegna óþarfi og al-
gjörlega ástæðulaust að láta ráðu-
neytisstjórann og þá í Cannes
gjalda fyrir tilviijanakenndan ald-
ur þess manns sem hefur reynst
bæði íslandi og kvikmyndahátíð-
inni svo þýðingarmikill.
Því hefur stundum verið haldið
fram að lítið liggi eftir Ólaf G. Ein-
arsson eftir ráðherratíð hans í
menntamálaráðuneytinu. Þessi
starfslokasamningur Ólafs við
Knút Hallsson sýnir að svo er ekki.
Menntun er forsenda lífsstUs. Lífs-
stíll er hluti af menningunni. Þetta
hafa þeir Ólafur og Knútur innsigl-
að með merkum starfsloksamn-
ingi.
Dagfari