Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.1998, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 10. JÚNÍ 1998
Frjálst, óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÖSSUR SKARPHÉÐINSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáaugiýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Rlmu- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuöi 1800 kr. m. vsk. Lausasöluverð 160 kr. m. vsk., Helgarblað 220 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Alvörulögga
Agaleysi og lítilsvirðing gagnvart lögum, lögreglu og
samborgurunum hefur aukist hröðum skrefum í
höfiíðborginni. Nýr lögreglustjóri hefur nú kastað
stríðshanskanun að þessari þróun. Georg Kr. Lárusson
virðist alvörulögga.
Brýnasta verkefni nýs lögreglustjóra er að taka til í
eigin ranni. Embættið býr að afburða starfsmönnum
með mikla reynslu. Stjórnleysið í forystu borgar-
lögreglunnar hefur hins vegar brugðið íjötri á atgervi
þeirra. Þeir hafa ekki fengið að njóta sín.
Annað verkefni er að skapa traust á forystu
embættisins í röðum hennar sjálfrar. Stefnuleysi
stjórnenda og misvitur íhlutun dekurdrengja úr
ráðuneytinu braut niður starfsandann í löggunni.
Hringlið með umferðardeildina er dæmi um það.
Þriðja verkefni Georgs verður að endurheimta trúnað
almennings. Agaleysi samfélagsins hafði breyst í löggilt
vörumerki á stjórn embættisins. Lausatökin birtust best
í málefnum flkniefnadeildarinnar. Þau tættu um hríð í
sundur trú manna á embættinu.
Besta leiðin til að auka öryggi borgaranna og efla
virðingu fyrir lögunum er að lögreglan sé á vettvangi.
Það skapar öryggi meðal borgaranna og ótta meðal
lögbrjótanna. Lögreglan sjálf vill vera innan um fólkið.
Fólkið vill sannarlega hafa hana nálægt sér.
Reykjavík er ekki lengur útnári. Hún er stórborg með
bestu kostum og verstu göllum heimsborganna.
Langstærsti gallinn eru vaðandi flkniefni. Við reisum
ekki enn rönd við útbreiðslu þeirra. í kjölfarið sigla
stóraukin afbrot fikla, sem Qármagna sig með glæpum.
Meðal skelfilegra afleiðinga fíkniefnanna er vaxandi
ofbeldi gegn saklausum borgurum. Blóðugar barsmíðar,
hnífstungur og nauðganir eru ekki lengur fréttir úr
miðborg Reykjavíkur. Þær eru orðnar hluti af veruleika
sem er skelfilegur. Honum þarf að breyta.
Þegar landsmenn ganga ekki óhultir um eigin höfuð-
borg tekur samfélagið að bresta á saumunum. Þannig er
Reykjavík orðin. Miðborgin er fráleitt öruggur staður.
Meðan það ástand varir stendur lögreglan ekki undir
þeim kröfum sem borgararnir gera til hennar.
í ritstjómargreinum DV hefur ítrekað verið bent á
þann frábæra árangur sem náðst hefur í baráttunni gegn
götuglæpum í erlendum stórborgum. Ástralska aðferðin,
sem stórborgarlögregla Bandaríkjanna tók upp, hefur
reynst afar vel.
Aðferðin fólst í því að lögreglan gerðist agari
samfélagsins. Hún var á vettvangi og framfylgdi bókstaf
laganna út í æsar. Hvers kyns smáafbrot voru ekki látin
átölulaus. í New York leiddi þetta til þess að glæpum
stórfækkaði og borgarstjórinn varð þjóðhetja.
Georg Kr. Lárusson lýsti yfir í viðtali við DV að hann
hygðist taka upp þessar aðferðir. Það er fagnaðarefni.
Samfélagið þarf meiri aga. Unga fólkið okkar þarf festu.
Agað umburðarlyndi er uppeldisaðferð sem hefur jafnan
gefíð góða raun.
Nýr lögreglustjóri með nýjar og ferskar áherslur þarf
stuðning. Samstarfsörðugleikar forvera hans og
dómsmálaráðuneytisins áttu stóran þátt í agaleysi
embættisins og skorti á mórölskum og fjárhagslegum
stuðningi. Því verður vitaskuld að breyta.
Það er nýlunda að lögreglustjóri skilji að lögreglan á
ekki að vera eins og tegund í útrýmingarhættu sem sést
hvergi. Nái hann að byggja upp stuðning í eigin röðum
mun ekki skorta á stuðning almennings.
Össur Skarphéðinsson
Á íslandi býr launafólk við það
að hafa til muna lægri laun en
greidd eru fyrir sambærileg störf í
þeim löndum sem við helst berum
okkur saman við. Á Norðurlönd-
um eru launin allt að helmingi
hærri en hér, enda hefur íslenskt
verkafólk flutt í hópum utan til að
öðlast mannsæmandi launakjör.
Þannig hefur flskvinnslufólk flutt
búferlum til vesturstrandar Dan-
merkur í von um betri laun og
styttri vitjnudag, því hér á landi
eru ekki aðeins launin lág heldur
er vinnudagurinn óhemjulangur
og starfskjör verkafólks oft á tíð-
um slök. Launafólk hér á landi
nýtur minna starfsöryggis en
nokkurs staðar tíðkast á meðal
siðaðra þjóða og atvinnurekendur
geta sagt fólki upp störfum án
skýringa, hvort sem starfsmaður-
„Launafólk hér á landi nýtur minna starfsöryggis en nokkurs staðar
tíökast á meöal siöaöra þjóða...,“ segir Bryndís m.a. í grein sinni.
Búum til bakhjarl
fyrir launafólk
inn hefur staðið sig vel í
starfl eður ei. Þær litlu
framfarir sem lögleiddar
hafa verið hér á landi fyr-
ir launafólk á síðari árum
stafa flestar frá samn-
ingnum um Evrópska
efnahagssvæðið og hafa
komið til vegna tilskipana
utan frá, en staðreyndin
er sú að á Alþingi íslend-
inga er ekki meirihluta-
vilji fyrir frekari kjara-
bótum fyrir launafólk.
Þess vegna þarf að byggja
upp öflugan bakhjarl fyrir
launafólk og samtök þess
í stjórnmálum hér á landi.
Skilaöi þjóöarsáttin
sér til launafólks?
Þegar þjóðarsáttar-
samningamir voru gerðir
á sínum tíma gekk verka-
lýðshreyflngin rösklega
fram í því að tryggja
þann stöðugleika sem
þurfti til þess að reisa við
íslenskt efnahagslíf.
Launafólk féllst á að gefa
eftir af sínum kröfum I
þeirri trú að efnahagsbat-
inn skilaði sér til baka
þegar betur áraði. Sjálf-
stæðisflokkurinn, sem —
hefur oftast þeirra stjóm-
málaflokka sem nú eru við lýði
setið við stjómvölinn, hefur ekki
stuðlað að bættum kjörum al-
menns launafólks og hann hefur
séð til þess að það hefur ekki upp-
skorið sem skyldi af þeim stöðug-
leika sem þjóðarsáttin ól af sér.
Skattar hafa stórlega verið lækk-
aðir á fyrirtæki, á meðan launa-
fólk ber sífellt þyngri byrðar í
þágu samneyslunnar.
Enn eitt lagafrumvarpið liggur
fyrir Alþingi, nú þegar þessi orð
em skrifuð, sem gengur í þessa
sömu átt, þótt enn hafi ríkisstjórn-
in ekki sýnt þann manndóm að
taka á jaðarskattavandamálinu
sem er að sliga margan launa-
manninn. Þeir sem unnu harðast
Kjallarinn
Bryndís
Hlööversdóttir
þingmaöur Alþýöu-
bandalagsins
fyrir efnahags-
lega stöðugleik-
anum hafa ekki
uppskorið sem
skyldi á meðan
aðrir maka krók-
Aöeins meö
samstööu
Launafólk hér á
landi mun aldrei
öðlast mannsæm-
andi kjör á meö-
an stjórn-
málaumhverfið
er eins og í dag.
Ofurvald Sjálf-
stæðisflokksins
er of sterkt til að
litlu flokkarnir á
vinstri vængnum
„Þær litlu framfarir sem lög■
leiddar hafa veriö hér á landi fyr-
ir launafólk á síðari árum stafa
flestar frá samningnum við Evr■
ópska efnahagssvæðið og hafa
komið til vegna tilskipana utan
frá.“
geti nokkra rönd við reist. Fram-
sóknarflokkurinn með sína tæki-
færisstefnu hefur ekki reynst
launafólki vel og er þá skemmst að
minnast sviknu loforðanna frá síð-
ustu kosningabaráttu. Það sem
þarf er öflugt mótvægi við Sjálf-
stæðisflokkinn, sem hefur þarfir
almennings i fyrirrúmi. Afl sem
vinnur í þágu almannahagsmuna
og berst gegn þeirri séreignar- og
sérhagsmunastefnu sem einkennir
núverandi stjórnarflokka. Aðeins
með samstöðu og sameiginlegu
framboði A-flokkanna er unnt að
skapa þann bakhjarl sem launa-
fólk á íslandi þarf.
Samstarf þessara flokka í nýaf-
stöðnum sveitarstjómarkosning-
um sýndi að þannig var hægt að
bjóða fram afl sem ógnar verulega
stöðu Sjálfstæðisflokksins og við-
brögð Davíðs Oddssonar sýna svo
ekki verður um villst að honum
stendur ekki á sama um frekari
samfylkingu A-flokkanna. Verka-
lýðshreyfingin og launafólk hér á
landi þarf á samstöðu stjómarand-
stöðuflokkanna að halda til að
geta búið fólki sínu mannsæmandi
kjör, en dæmin frá Norðurlöndum
sýna að árangri verður helst náð í
þágu launafólks þar sem stórir
jafnaðarmannaflokkar eru við lýði
og í nánu samstarfi við verkalýðs-
hreyfinguna.
Þótt ólíklegt sé að hin þverpóli-
tíska verkalýðshreyfmg á íslandi
muni velja að vera í beinum
tengslum við stjórnmálaflokk, þá
er það deginum ljósara að hún
þarf á sterku vinstrisinn-
uðu afli að halda sem getur
boðið Sjálfstæðisflokknum
byrginn.
Sýnum hugrekki -
sameiginlegt framboö
Alþýðubandalagsfólk mun
koma saman til landsfund-
ar í byrjun júlí þar sem
ákvörðun verður tekin um
það hvort boðið verður
fram með öðrum stjórnar-
andstöðuflokkum í næstu
þingkosningum eða ekki. Vonandi
sýnir það sig á þeim fundi að Al-
þýðubandalagið er flokkur sem
setur hag launamannsins í for-
gangsröð og stuðlar að bættum
kjörum almennings.
Skrefið sem taka þarf á lands-
fundinum er sameiginlegt fram-
boð með þeim flokkum sem nú eru
í stjórnarandstöðu, minni áfangi
mun ekki skila sér í sama mæli og
kraftur stærðarinnar. Hvetjum
okkar fólk til þess að sýna hug-
rekki og stíga þau skref sem þarf
til að bæta kjör almennings á ís-
landi - búum til bakhjarl sem
skiptir máli fyrir launafólk og
samtök þess!
Bryndís Hlöðversdóttir
Skoðardr annarra
Menningarsjóður kvik-
myndagerðarmanna
„Mikil óánægja hefur verið hjá fagfélögum kvik-
myndagerðarmanna með starfsháttu Menningar-
sjóðsins. Sameiginlegar tillögur félaganna að úthlut-
unarreglum hafa komið fram og þær hunsaðar ef
svarað er yfirhöfuð. Á meöan leigupennar stjóm-
málaafla, prófessorar í Háskólanum og aðrir sem
annars koma ekki nálægt kvikmyndagerð eru fastir
áskrifendur að úthlutunum Menningarsjóðs verður
ekki sátt um sjóðinn."
Hákon Már Oddsson í Land & synir apríl/maí 1998.
Vanþróaður leigumarkaður
„Næsta víst er aö ótryggur og jafnvel vanþróaður
leigumarkaður er hluti af skýringunni á því hvers
vegna sjálfseignarstefnan í húsnæðismálum hefur
verið eins snar þáttur í þeim og raun ber vitni ...
Sjálfseignarstefnan í húsnæðismálum er allra góðra
gjalda verð. Raunveruleikinn er hins vegar sá, að
hún hentar ekki öllum. Húsnæöismálin verða ekki
með fullri reisn fyrr en þessir tveir þættir þeirra
virka að fullu saman, þ.e. sjálfseignarstefnan og ör-
uggur leigumarkaður með nægu framboði á viðráð-
anlegu verði.“
Grétar J. Guðmundsson í Heimili og fasteignir Mbl.
9. júní.
Fjármunir á silfurfati
„Saga Sameinaðra verktaka er afar ljóst dæmi um
hvemig stjórnvöld geta fært nokkrum einstakling-
um í þjóðfélaginu gífurlega fjármuni á silfurfati. Að-
ferðin er gamalkunn. Einstaklingar og samtök sem
hafa rétt pólitísk sambönd fá einokunaraðstöðu í
skjóli ráðandi stjómmálaflokka ... Þótt liðnir séu
meira er fjórir áratugir frá því hermangið hófst fyr-
ir alvöra, era milljónimar enn í dag að skila sér til
erfmgja þeirra sem komust á einokunarspenann."
Elías Snæland Jónsson í Degi 9. júní.