Dagblaðið Vísir - DV - 26.02.1999, Síða 11

JL>V FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1999
enmng
Þegar Sigríður Albertsdóttir afhenti Sigfúsi bílinn játaði hann að hann hefði ekki bílpróf!
Byggingarlist - Gísli Sæmundsson og Ragnaf Ólafsson:
Áhersla á nálægð hraunsins
„Að búa til nýjar strendur, að setja ramma
um túlkun lista, að túlka afstöðu til lands og
staðar voru efni þeirra verka sem tilnefnd voru
til verðlauna í byggingarlist í ár,“ sagði dr.
Maggi Jónsson arkitekt fyrir hönd dómnefndar
sinnar. Og dómnefndin ákvað einróma að veita
verðlaunin höfundum síðastnefnda verksins,
arkitektunum Gísla Sæmundssyni og Ragnari
Ólafssyni fyrir Þjónustuhús Hitaveitu Suður-
nesja við Svartsengi.
„Húsið er á hrauninu austan orkuversins og
er aðkoma að því augljós og aðlaðandi. Heildar-
skipulag hússins sem lína milli ósnortins
hrauns og orkuversins er skýrt og rökrétt, innra
fyrirkomulag gott og samspil meginrýma þess
gefur húsinu heillegt yfirbragð. Höfundar leggja
megináherslu á nálægð hraunsins. Stórir gler-
fletir í veggjum aðalrýma hússins vita að stór-
brotnum formum hraunbreiðunnar. Efnisnotk-
un er skýr og hógvær. Hraunhúðun bogaveggja
er skemmtileg notkun á efni staðarins og tengir
húsið landinu."
Dómnefnd taldi húsið athyglisvert fyrsta
stóra verkefni ungra höfunda og því væri menn-
ingarverðlaunum DV í byggingarlist vel varið
til þeirra.
Með dr. Magga í nefndinni sátu Guðmundur
Jónsson og Júlíana Gottskálksdóttir.
Bókmenntir - Sigfús Bjartmarsson:
Fjallað um frumeðlið sjálft
„Vargatal Sigfúsar Bjartmarssonar er öðruvísi
bók en menn eiga að venjast en um leið kunnug-
legri en flestar aðrar bækur,“ sagði Sigríður Al-
bertsdóttir, gagnrýnandi DV og formaður dóm-
nefndar um bókmenntir. „Einn gagnrýnandi
komst svo að orði að hún væri merkilegt framlag
til að samþætta þjóðleg fræði og skáldskap og það
er að vissu leyti rétt en hún er miklu meira en
það. Hér er í raun verið að fjalla um frumeðlið
sjálft, þetta grimma, svarta, óþjála afl sem sið-
menningin hefur hamast við að útrýma alla tíð
með litlum árangri. Þetta afl er Sigfúsi Bjart-
marssyni hugleikið eins og allir sem fylgst hafa
með ferli hans vita. Strax í fyrstu ljóðabók hans,
Út um lensportið, verður vart þessarar togsteitu
yfirborðs og undirstrauma og síðan hafa þau átök
magnast með hverju nýju verki. í Vargatali krist-
allast þau í samskiptum varganna í náttúrunni
við vaxandi náttúruleysi umhverfisins og úrgang
siðmenningarinnar.
Annað sem einkennt hefur skáldskap Sigfúsar
frá upphafi er markviss og meitluð meðferð
tungumálsins, orðkynngi og mögnuð myndsköp-
un. Þetta er allt til staðar í Vargatali auk þess
sem frásagnargáfa hans fær að njóta sín betur
hér en nokkru sinni fyrr.“
Með Sigríði sátu í nefndinni Friðrika Benónýs
og Andri Snær Magnason.
„Ég sé að þetta er tveggja sæta bíll. Þið getið farið saman í frí,“ sagði dr. Maggi Jónsson þegar
hann afhenti Gísla og Ragnari verðlaunagripinn.
Kvikmyndalist - Ágúst Guðmundsson:
Kröftugt myndmál
Tónlist - Sinfóníuhljómsveit íslands:
Silkipoki verður ekki til úr svínseyra
Thules flutti Þorlákstíðir í heild sinni í fyrsta
sinn eftir siðaskipti og Sinfóníuhljómsveit ís-
lands blómstraði sem aldrei fyrr á tónleikmn auk
þess sem Naxos-útgáfan gaf út með henni fyrsta
geisladiskinn í fyrirhugaðri heildarútgáfu á
hljómsveitarverkum Sibeliusar sem hefur hlotið
afbragðsdóma hér heima og erlendis.
Það var einmitt Sinfóníuhljómsveit íslands
sem hlaut Menningarverðlaun DV í tónlist að
þessu sinni.
Meðal ástæðna fyrir frábær-
um árangri hljómsveitarinnar
nefndi Jónas vinnu þeirra
Petri Sakari og Osmo Vánska
og mikið framboð af ungu og
hæfú tónlistarfólki, sem hefur
gengið til liðs við hljómsveit-
ina og ljáð henni krafta sína.
„Kannski er það þetta síðar-
nefnda sem fyrst og fremst ger-
ir hljómsveitina að því sem
hún er í dag, þvi sama hversu
hljómsveitarstjórinn er góður
getur hann aldrei búið til silki-
poka úr svínseyra. Þess vegna
er það hljómsveitin sjálf en
ekki hljómsveitarstjórinn sem
hlýtur verðlaunin að þessu
sinni.“
Jónas Sen afhendir framkvæmdastjóra Sinfóníuhljómsveitar ís- Með Jónasi sátu í nefndinni
lands, Þresti Ólafssyni, verðlaunagripinn. Runólfur Þórðarson og Halldór
Haraldsson.
„Ég byrjaði að fara á sinfóníutónleika fyrir
rúmum tuttugu árum,“ sagði Jónas Sen, gagn-
rýnandi DV og formaður tónlistamefndar," og
man vel eftir því hvernig hljómsveitin var þá.
Sjálfsagt hefur sumum ekki fúndist hún merki-
legri en hvert annað bUskúrsband. Munurinn á
hljómsveitinni í dag og fyrir tuttugu árum er því
kraftaverki líkastur.“
Árið 1998 var viðburðaríkt, stórvirki á borð
við Matteusarpassíu Bachs vom sett upp, Voces
„Það er ekki nema fyrir hörðustu menn að
standa í kvikmyndagerð á íslandi og einn þeirra
sem hefur haft seiglu og dug tU að standa í þessu
aUan þennan tíma er Ágúst Guðmundsson sem fær
Menningarverðlaun DV í kvikmyndalist fyrir árið
1998,“ sagði HUmar Karlsson, gagnrýnandi DV,
sem sat ásamt Baldri Hjaltasyni og Ingu Björk Sól-
nes í kvikmyndanefnd.
Ágúst er einn af fmmherjunum sem blés lífi í ís-
lenska kvikmyndagerð á vordögum hennar en
fyrsta mynd hans í fúllri lengd, Land og synir, var
einmitt frumsýnd 1980. Ágúst fylgdi henni eftir
með Útlaganum árið eftir, svo
kom Með allt á hreinu, árið
1982 sem enn þann dag í dag er vinsælasta íslenska
kvikmyndin sem gerð hefur verið og hefur elst
ótrúlega vel. Loks kom svo GúUsandur árið 1984.
„Síðan höfum við þurft að bíða í fjórtán ár,“
sagði HUmar, „en ég veit að hefðu aðstæður og
tækifæri skapast hefði Ágúst fyrir löngu verið bú-
inn að senda frá sér kvikmynd. Dansinn er sterk
og ánægjuleg innkoma Ágústs á ný i íslenska kvik-
myndagerð, kröftug í myndmáli og allri umgjörð
og næm á mannlegar tilfinningar. Framboð var
talsvert af kvikmyndum, sjónvarpsmyndum og
stuttmyndum á síðasta ári en þegar upp var stað-
ið var það samdóma álit kvikmyndanefndarinnar
að Dansinn væri mesta afrekið.“
Hilmar Karlsson afhendir Ágústi Guðmundssyni sportbílinn.
Guðmundur Arnason, faðir Sigurðar, var rétti maðurinn til að taka við
verðlaunagrip hans úr hendi Áslaugar Thorlacius.
Myndlist - Sigurður Guðmundsson:
Sjarmi er orðið
„Starfið í myndlistarnefndinni gekk vel,“ sagði
Áslaug Thorlacius, formaður hennar. „Varla er
hægt að tala um ágreining við tilnefningarnar. Og
þegar kom að því að velja verðlaunahafann var
nefndin hjartanlega sammála um að Sigurður Guð-
mundsson ætti þann heiður fyllilega skilinn."
Sigurður gat ekki setið veisluna og kæst með
öðrum verðlaunahöfum vegna þess að hann sat þá
í flugvél á leið frá Kína til Hollands. í sinn stað
sendi hann fóður sinn, Guðmund Árnason, og þótti
Áslaugu það vel við hæfi. „Verðlaunaverk Sigurð-
ar, sýningin og gjömingurinn í fyrrasumar, sner-
ust að nokkru leyti um rætur og það að vera
hlekkur í keðju kynslóðanna. í gjörningnum varð
honum tíðrætt um hlutverk sitt sem faðir og afi.“
Meðal verkanna á sýningunni i íngólfsstræti 8
voru líka nokkur sem tengdust öfum hans.
Verk Sigurðar eru frásagnarkennd án þess að
framvinda eða söguþráður skipti máli. Hvert um
sig er stemning eða ævintýri. Þau einkennast um-
fram allt af góðlátlegum húmor og einlægri hlýju
- kannski er sjarmi rétta orðið,“ sagði Áslaug.
„Húmorinn er hvorki háð né hallærisbrandari og
hlýjan hvorki væmin né tilgerðarleg."
Með Áslaugu í nefndinni voru Aðalsteinn Ing-
ólfsson og Elísa Björg Þorsteinsdóttir.