Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1999, Qupperneq 4
4
MIÐVIKUDAGUR 14. JÚLÍ 1999
Préttir_______________________________________________________________x>v
Útllt fyrir skort á kennurum 1 Reykjavik i haust:
Um tvö hundruð
kennara vantar
- staðan betri á landsbyggðinni
Nemendur í Austurbæjarskóla þreyta próf.
Margir telja að í fyrsta sinn sé
komin upp svo alvarleg staða í
skólamálum borgarinnar að grípa
verði til róttækra aðgerða til að
bregðast við vandanum. Óráðið er í
kennarastöður í flestum grunnskól-
um borgarinnar en nokkur hundruð
kennarar sögðu upp stöðum sínum í
vor. Á landsbyggðinni virðist hins
vera auðveldara að fá kennara til
starfa en oft áður. Kennarasamband
íslands er ofan á allt að íhuga að
höfða mál fyrir félagsdómi vegna
kjaraágreinings milli borgarinnar
og kennara sem sögðu upp stöðum
sínum í vor.
50 stöður auglýstar
Ingunn Gísladóttir, fulltrúi hjá
Fræðslumiðstöð Reykjavíkur, sagði
í samtali við DV að erfitt væri að
átta sig á hversu marga kennara
vantaði til starfa í Reykjavík eins og
málum væri háttað í dag. „Það eru
skólastjórarnir sem ráða kennarana
og við getum ekki sagt til um
hversu marga kennara vantar. Ein-
hverjir eru með fullt hús en aðra
vantar. Við höfum ekki leitað eftir
því hvar vantar þar sem mikið er
um sumarleyfi í skólum borgarinn-
ar,“ sagði Ingunn. í auglýsingu
Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur í
Morgunblaðinu á sunnudag eru
auglýstar stöður í 9 skólum í
Reykjavík - alls um 50 stöðugildi -
en allar stöður eru ekki auglýstar. í
einum og sama skólanum eru aug-
lýst 20 stöðugildi. Helgi Hjörvar, for-
seti borgarstjórnar, sagði í DV í gær
að um 200 kennara vantaði til
starfa. Ingunn segir að í einstaka
skólum hafi tekist að útvega kenn-
ara i allar stöður.
Ljóst er að nú þegar hafa ein-
hverjir kennarar, sem sögðu upp
stöðum sínum í vor, ráðið sig að
nýju en flestir giska á að 70-80 pró-
sent skili sér aftur strax í haust og
hinir hafi nú þegar ráðið sig annars
staðar og komi ekki aftur. Það sé
því ljóst að skólarnir komist ekki
hjá því að ráða réttindalaust fólk til
starfa í haust eða
grípa til annarra
aðgerða. Ein hug-
myndin, sem hef-
ur komið fram,
er að fjölga nem-
endum í bekkj-
um. Reglugerð
sem áður var í
gildi um há-
marksfjölda nem-
enda í bekk hefrn- verið felld úr gildi
og því geta fræðsluyfirvöld gripið til
þess ráðs að fjölga í bekkjum. Engar
aukagreiðslur hafa verið greiddar
ofan á laun í Reykjavík enn sem
komið er.
Landsbyggðin stendur betur
Af sömu ástæðum og í Reykjavík
er erfitt að segja til um stöðu mála
á landsbyggðinni en flestir þeirra
sem DV ræddi við töldu að hún
væri betri en áður. Þar kæmu fyrst
og fremst til aukagreiðslur og ýmis
fríðindi sem kenn-
arar fá. Eiríkur
Jónsson, formaður
Kennarasambands-
ins, sagði í DV í
gær: „Staðan er
betri víða úti á
landi og það er
vegna þess að þar
er verið að greiða
ofan á venjulegan
taxta.“ Upphæðirnar eru mismiklar
en á heimasíðu Kennarasambands-
ins má sjá hvaða skólar greiða
hæstu upphæðimar. Nýlega bauð
Reykjanesbær 300.000 króna
greiðslu til handa þeim sem bindur
sig við kennslu í sveitarfélaginu í
tvö ár. Þá er víða í boði flutnings-
styrkur, lág húsaleiga o.fl. sem hef-
ur orðið til þess að kennarar færa
sig á landsbyggðina.
Eftir að málefni
grunnskólans
fluttist yfir til
sveitarfélaganna
er upplýsingum
um starfsmanna-
mál skólanna ekki
safnað saman á
einn miðlægan
stað. Það er því
erfitt á sama hátt
og í Reykjavík að
sjá hversu margar
lausar stöður era
á landsbyggðinni.
Kjaraágrein-
ingur
Kennarar sem
sögðu upp stöðum
sínum við skóla
borgarinnar í vor
telja sig eiga að fá
greidd laun fyrir
ágústmánuð enda hafi þeir þriggja
mánaða uppsagnarfrest og sögðu
flestir upp í maí. Þetta hefur orðið
til þess að Kennarasambandið ætlar
að kanna hvort raunhæft sé að reka
mál vegna þess fyrir félagsdómi.
Skv. upplýsingum frá Fræðslumið-
stöð Reykjavíkur hefur venjan verið
sú að laun sem eru greidd í ágúst
séu fyrir skólárið sem þá fer senn
að hefjast. Kennarar hafi vinnu-
skyldu sex daga, sem þeir eiga að
inna af hendi, annaðhvort í júní eða
ágúst, og litið sé á að þessir dagar
séu undirbúningsdagar eða frágang-
ur eftir liðið skólaár. Það sé því
ekki til neins að vera undirbúa
vinnu fyrir aðra i ágúst. Kennarar
telja aftur á móti að óháð þessu sé
þriggja mánaða uppsagnarfrestur
og því eigi að greiða laun á upp-
sagnartímanum þar sem kennarar
hafa vinnuskyldu. Borgaryfirvöld
hafa nú einn og hálfan mánuð til að
ráða 200 kennara til starfa og bíður
þeirra því ærið verkefni.
Fréttaljós
Hjálmar Blöndal
Kennarar fá að kenna á því
jjMMU
~*ZJ J -JJJ
Kennarar hafa verið
ötulir í kjarabaráttu sinni
undanfarin ár. Þeir hafa
beitt verkfallsvopninu oft-
ar en einu sinni til þess að
styrkja stöðu sína í slagn-
um við viðsemjanda sinn,
ríkið meðan það borgaði
brúsann. Ríkið sá sér hins
vegar leik á borði og losaði
sig við kennarana yfir til
sveitarfélaganna. Glottið
er enn ekki horfið, hvorki
af fyrrverandi né núver-
andi fjármálaráöherra eft-
ir þann gjörning.
Borgar-, bæjar- og sveit-
arstjórar eru ekki jafn
brosmildir. Kennarar og
greiðslur til þeirra eru
einn helsti höfuðverkur
margra sveitarfélaga og
ekki bætir úr skák að
kennarar sætta sig ekki við þann samning sem
þeir skrifuðu sjálfir undir. Þeir hafa því beitt
nýju en öflugu trikki í kjarabaráttunni, íjölda-
uppsögnum. Kennararnir fundu þetta trikk að
vísu ekki upp. Ýmsar heilbrigðisstéttir beittu því
með góðum árangri og það vita kennararnir.
Kennarar eiga alls kostar við smærri sveitarfé-
lögin, hafa nánast hreðjatök á þeim. Skólastarf og
menntun ungviðisins er forsenda búsetu barna-
fólks í dreifðari byggðum landsins. Alkunna er
að lengi hefur gengið erfiðlega að manna dreif-
býlisskólana með menntuðum kennurum. Litlu
sveitarfélögin þurfa þvi að borga staðaruppbót og
ýmislegt annað umfram samninga til þess að ná
til sín kennurum.
Svo hefur hins vegar ekki verið í Reykjavík.
Þar hafa kennararnir viljað vera og því engin
þörf á uppbótinni. Nú er hins vegar komið að
stóra slagnum. Hluti Reykjavíkurkennaranna
sagði upp í þeirri von að ná því sama fram í
Reykjavík og annars staðar. Þar hitti andskotinn
hins vegar ömmu sína enda Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir fyrir á fleti. Þeir fá því ekki uppbót-
ina og borgarstjóri segir ráðið það eitt í kennara-
skorti að ráða leiðbeinendur og fjölga í bekkjum.
Uppsagnimar era að taka gildi og kennararnir
sem sögðu upp era að vakna upp við þann vonda
draum að þeir fá ekki kaup um næstu mánaða-
mót. Vinnuveitandinn segir skýrt og skorinort að
uppsögnin gildi. Hinn nýi forseti borgarstjórnar,
Helgi Hjörvar, er svo sem ekkert að skafa utan af
þvi þegar hann segir að kennararnir verði að
vinna fyrir kaupinu sínu. Ekki sé hægt að líta á
uppsagnirnar sem málamyndagjörning.
Kauplausir kennarar era því í vanda. Þeir hafa
um það að velja að draga uppsagnir sínar til baka
og kenna eftir sem áður í Reykjavík eða fara að
kenna úti á landi sem aldrei hefur freistað. Þriðji
og síðasti möguleikinn er að láta af ævistarfinu
og fara í eitthvað allt annað. Óvíst er að kennar-
arnir hafi reiknað með þessari stöðu þegar þeir
sögðu upp í vor. Almennt er talið að róttækir
kennarar hafi fremur kosið Reykjavíkurlistann
en Sjálfstæðisflokkinn í borgarstjómarkosning-
unum. Því hafa þeir væntanlega reiknað með við-
mótsþýðari viðsemjendum.
Reykjavík var hins vegar nokkuð stór biti og
þvi era kennararnir að kynnast þessa dagana.
Það má eiginlega segja að þeir hafi loksins feng-
ið að kenna - á því. Dagfari
scmdkorn
r
Ast í leyni
Fyrir skemmstu greindi Sand-
korn frá því að eldri kona í full-
trúaráði Sjálfstæðisflokksins hefði
af því töluverðar áhyggjur að borg-
arfulltrúinn Guðlaugur Þór Þórð-
arson hefði ekki fest
ráð sitt og væri
brokkgengur í
kvennamálum.
Taldi konan þetta
miður og ekki til
framdráttar fyrir
Guðlaug og kven-
mannsleysið gæti
hugsanlega verið
erfitt fyrir hans
pólitíska feril í framtíðinni. Kon-
an getur nú andað léttar því það
hefur fengist staðfest að Guðlaugur
hefur nýlega tekið saman við konu.
Hún er þjóðþekkt og parið eyðir nú
flestum sftmdum sarnan á ferðalög-
um um landið...
Arftaki hjá SUF
Hinn brosmildi en ábyrgi Árni
Gunnarsson komst ekki á þing í
vor en eygir nú von á að hirða
þingsæti Páls Péturssonar þegar
og ef hann hættir þingmennsku
samhliða ráðherra-
dómi. Árni, sem
jafnframt er for-
maður Sambands
ungra framsóknar-
manna, hefur að
sögn í hyggju að
láta af embætti
hjá SUF til að ein-
beita sér að þing-
mennskunni.
Nokkrir hafa verið nefndir sem
hugsanlegir arftakar Árna, þ. á m.
Einar Skúlason, varaformaður
samtakanna. Með þvi að láta Einar
taka við strax i haust gæti Ámi
tryggt honum ákveðið forskot á
unga framsóknarmenn í Reykjavik
sem eru einnig í startholunum fyr-
ir næsta þing SUF minnugir ófar-
anna á frægu þingi samtakanna á
Laugarvatni i fyrra...
Sólrún út
Borgarstjórinn í Reykjavík,
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, er
sögð ætla að yfirgefa borgina innan
árs. Um þetta er rætt af kappi i
kaffistofu Ráðhússins en þar telja
menn sig sannfærða
um að leiðtogahlut-
verk Samfylkingar-
innar sé orðið það
freistandi tækifæri
fyrir Ingibjörgu að
hún geti ekki
fómað því. Þess
vegna muni Ingi-
björg mjög lík-
lega gefa kost á sér
strax þegar nýr flokkur Samfylk-
ingarinnar verði stofnaður á næsta
ári eða eftir að Sólrún hafi baðað
sig i ljósi aldamótafagnaðar. Þá er
hún ekki talin taka þá áhættu að
Jón Baldvin taki við forystuhlut-
verkinu því þá verði erfitt síðar
meir fyrir hana að taka við...
Aurskriðufrétt
Fólk er ekki alltaf sátt við frétta-
mat fiölmiðla. í notendakönnun á
Vísi.is fékk landsbyggðarmaður
tækifæri til að segja álit sitt. Honum
þótti landsbyggðarfréttir vera heldur
neikvæðar og finnst
vanta skemmtilegar
fréttir þaðan. Hann
nefndi síðan sem
dæmi af samskipt-
um landsbyggðar-
innar við fiöl-
miðla að þegar
hinn fyndni bæj-
arstjóri ísafiarð-
arbæjar, Halldór Halldórsson,
hringdi í Stöð 2 nýverið og benti á
opnun Þróunarseturs þai’ í bæ hefðu
þeir syðra ekki sýnt áhuga. Þá
spurði Halldór hvasst: „Ef ég lofa að
það falli aurskriða á húsið á meðan
á opnum stendur. Kæmuð þið þá?“
Þá var svaraö um hæl: „Já, þá hefð-
um við áhuga.“...
Umsjón Hjálmar Blöndal
Netfang: sandkorn @íf. is