Dagblaðið Vísir - DV - 26.10.1999, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 26. OKTÓBER 1999
15
Reiðin
Kjallarinn
Arni Björnsson
læknir
Meistari Jón
Vídalín segir um
reiðina. „Hver er
sú ólukka í heimin-
um, er reiðin ekki
af stað komi? Hún
er verkfæri allra
lasta og ódyggða,
hún er eins og ein
púta, sem lifir eftir
hvers manns vild.
Svo þjónar reiðin
öllum skömmmn
þegar á þarf að
halda.“
Og enn segir
meistari Jón.
„Heiftin er eitt and-
skotans reiðarslag.
Hún afmyndar alla “
mannsins limi og liði, hún kveikir
bál í augunum, hún hleypir blóði í
nasimar, bólgu í kinnarnar, æði
og stjómleysi í tunguna, deyfu fyr-
ir eyrun...“
Riddari raunasvipsins
Því leiddi kjallarahöfundur hug-
ann að reiðinni og minntist meist-
ara Jóns og orða hans, að fyrir
skömmu hlustaði hann á reiðan
stjórnmálamann og sannfærðist
um að reiði fer stjórnmálamönn-
um afskaplega illa, ekki síst ef
stjómmálamaðurinn er kona. En
látum vera þótt reiðin hleypi
bólgu í kinnamai' og æði og stjóm-
leysi í tunguna. Öllu verra er fyr-
ir stjómmálamanninn þegar útrás
reiðinnar beinist að aðilum sem
ekki láta sig svoleiðis útrás neinu
varða. Slík barátta á sér reyndar
aðra hliðstæðu i klassískum bók-
menntum og er kennd við „ridd-
ara raunasvipsins", Don Quijote.
Það er ekki óeðlilegt að reiði
ráðherra heilbrigðismála beinist
að íslenskum heilbrigðisstéttum,
sem eiga að vinna undir stjóm
hans, þegar þær láta ekki að
stjóm. En þegar íslenskur ráð-
herra vill fara að segja heilbrigðis-
stéttum annarra þjóða fyrir verk-
um, í reiði, þá er slík framkoma
ekki bara brosleg, hún er grátbros-
leg.
Læknafélag íslands, sem ráð-
herrann beindi spjótum reiði sinn-
ar að á aðalfundi þess nýlega, var
stofnað árið 1916 og er nú félag
allra lækna á íslandi.
Félagið er nú stærra og
öflugra en nokkm sinni
fyrr og á herðum með-
lima þess hvílir heil-
brigðisþjónustan í land-
inu, hvort sem stjóm-
málamönnum eða öðr-
um líkar betur eða verr.
Hollt fyrir ráðherra
Það er hollt fyrir reiðan
ráðherra að hugleiða,
að félagið hefúr lifað
marga ráðherra, suma
reiða, sem fáir mima nú
nöfnin á lengur. Reiði
ráðherrans skiptir því
félagið og meðlimi þess
næsfa litiu máli þegar
lengra er litið. En reiöi ráðherrans
beindist líka að öðrum læknasam-
tökum, þ.e.a.s. alþjóðasamtökum
lækna, W.M.A., en fúlltrúar frá
þeim samtökum vom þá staddir
hér á landi, meðal annars til að
kynna sér fósturbam ráðherrans,
„íslenskan gagnagrunn á heil-
brigðissviði".
íslenski heilbrigðisráðherrann
neitaði að tala við þessa menn
(hvort það var tilviljun eða ekki
neituðu forsvarsmenn fyrirtækis-
ins, íslensk erfðagreining, líka að
tala við þá.). Þeir höfðu að hennar
mati móðgað íslensk heilbrigðisyf-
irvöld, formælendur gagnagrunns-
ins, og því hljóp bólga í kinnar
dvergríkisins Islands segir eða
skrifar um þau. Hitt er annað
hvort það er hallkvæmt íslenskum
málstað á alþjóðavettvangi að
ráðamenn sýni virtum erlendum
stofhunum dónaskap.
Það er vaxandi tilhneiging hjá
íslenskum
„Alþjóöa læknasamtökunum
stendur nefnilega hjartanlega á
sama hvað heilbrigöisráöherra
dvergríkisins íslands segjr eöa
skrifar um þau. Hitt er annaö
hvort þaö er hallkvæmt íslensk-
ifin málstaö á alþjóöavettvangi
aö ráöamenn sýni virtum erlend-
um stofnunum dónaskap. “
ráðherrans og æði í tunguna, og
líkingin við „riddara raunasvips-
ins“ varð alger.
„Með sjö öndum sér verri“
Alþjóða læknasamtökimum
stendur nefnilega hjartanlega á
sama hvað heilbrigðisráðherra
stjómmála-
mönnum að
svara gagnrýni
með reiði og
andstöðu með
valdbeitingu, því
mættu þeir hug-
leiða þessi orð
meistara Jóns:
„Fáum þeim sem
reiðast, þykir
reiði sín ranglát
vera og með
soddan móti
verður hún að
hatri í mannsins hjarta og súmar
þar inni, til þess hún skemmir
kerið, og er þá illa farið með Guðs
musteri, þegar það er gjört að
soddan djöflabæli, hvar andskot-
inn inni ríkir með sjö öndum sér
verri.“
Ámi Björnsson
...og því hljóp bólga í kinnar ráðherrans og æði í tunguna, og líkingin við „riddara raunasvipsins" varð alger,“
segir Arni m.a. í grein sinni í dag. - Ingibjörg Pálmadóttir heilbrigðisráðherra.
Það vantar angan
Alveg fannst mér þetta frábært
hjá pítsufyrirtækinu sem ung-
lingsstrákur var að gera at í með
því að láta senda pítsur hingað og
þangað þar sem engar pítsur
höfðu verið pantaðar. Þeir létu
hann hreinlega borga með vinnu
tapið sem þeir höfðu orðið fyrir,
sagði Sveinn gcimli sem flosnað
hafði upp frá Þorskavík vegna
kvótabrasks, og bætti við:
Strákur þorði ekki að koma
einn á pítsustaðinn svo að hann
fékk vin sinn með sér. Þar vom
þeir látnir stafla upp kössum þar
til pítsuskuldin var að fullu
greidd. Stráknum var bara vel tek-
ið hjá pítsufyrirtækinu og hann
virtist glaður vegna þess að hafa
gert yfirbót. Alla vegana þáðu
piltungamir boð um að vinna á
eftir við að baka brauðstangir upp
á kaup og geta étið eins mikið og
þeir vildu í ofanálag. Mamman
varð hins vegar lítt hrifinn og ætl-
aði að kæra pítsustaðinn fyrir
barnaþrælkun. Að mínu mati
hefði hún hins vegar átt að þakka
pítsufyrirtækinu fyrir að þama
var strax tekið á agavandamáli.
Sekt við hraðakstri - götu-
sópun
Já, sagði Svana, ef það væri
bara hægt að koma þessu við víð-
ar í þjóðfélaginu. T.d. að þeim sem
keyra of hratt æ
ofan í æ væri
gert að sópa göt-
ur og gangstéttir
í allra augsýn.
Þá væri ekki
eins gott að fela
sökina eins og ef
greiddar væru
einhverjar krón-
ur í sekt.
Og Sveinn og
Svana fóru að
velta því fyrir sér hvort- ekki væri
hægt að koma á sams konar yiður-
lögum víðar í þjóðfélaginu. í stað
þess að láta menn sitja inni í fang-
elsi fyrir þjófhað eða skemmdar-
verk yrðu þeir að vinna fyrir því
tjóni sem þeir yllu. Með því
myndu þeir gera sér betur grein
fyrir afleiðingum gerða sinna.
Það sem mest vantaði í margan
íslendinginn væri að
setja sig í spor ann-
arra. Ekki síst væri
þetta áberandi hjá
tveim af þrem þjóðfé-
lagshópmn sem ís-
land byggja, þeim
vellríku og þeim sem
komast ágætlega vel
af. Það er af og frá að
þeir skilji þriðja hóp-
inn sem býr við óör-
yggi og eiga vart til
hnífs og skeiðar.
Stjórnarherrar
slorugir
Og hvað með þessa
stjómarþingmenn
sem núna hvað eftir
annað láta líðast að
kvótakóngar gangi
frá landsbyggðinni svo til dauðri
með kvótabraski. Væri ekki tilval-
ið að lpeir rem til fiskjar í 12-24
tíma á sólarhring í einn mánuð eða
tvo eða ynnu í frystihúsi slorugir
upp fyrir haus. Þeir yrðu auðvitaö
að lifa við sömu aðstæður og
heimamenn og að sjálfsögðu fengju
þeir ekkert þingmannakaup á með-
an. Þannig myndu þeir kynnast
landsbyggðinni af eigin raim og ef
svo illa vildi til að á meðan þeir
væra þarna yrði allur kvóti seldur
úr byggðarlaginu sætu þeir uppi at-
vinnulausir með þá
von eina að fá líka
þessar háu atvinnu-
leysisbætur sem menn
fá undir svona kring-
umstæðum og að ein-
hvern veginn myndi
tækist að rata út úr
vandanum. Með þessu
væri von til þess að
þessir háu herrar, sem
hafa skammtað sér
60-120 þúsund króna
launahækkun eða yfir
30% kaupækkun,
hættu að tala um að
fólkið í landinu ætti
að herða sultarólina
og sætta sig við 5-6%
launahækkun. Ekki
væri rúm fyrir meira.
Annars væri stöðug-
leikinn í voða. Hvaða stöðugleiki?
Verðbólgudraugurinn spáir 5-9%
verðbólgu.
Ekkert skal heldur til sparað
við að halda upp á 1000 ára afmæli
kristnitökunnar á íslandi með
pompi og prakt. En hversu kristin
erum við? Gleymist það ekki al-
gjörlega í öllum fmheitunum að
eitt af því alstórkostlegastu sem
boðað er í kristinni trú er að koma
fram við aðra eins og þú vilt að
aðrir komi frcun við þig?
Erna V. Ingólfsdóttir
„En hversu kristin erum viö?
Gleymist þaö ekki algjórlega í óll-
um fínheitunum aö eitt af því al-
stórkostlegastu sem boöaö er í
kristinni trú er aö koma fram viö
aöra eins og þú vilt aö aörir komi
fram viö þig?“
Kjallarínn
Erna V.
Ingólfsdóttir
hjúkrunarfræðingur
Með og
á móti
Á aö gera ríkisútvarpið aö
hlutafélagi?
Bjóm Bjamason menntamálaráðherra
hefur greint frá því að verið sé að
vlnna að framvarpi í ráðuneyti hans um
að rikisútvarpið verði gert aö hlutafé-
lagi. Ekki hefur veriö tekin pólítísk
ákvörðun um hvort frumvarpiö verði
lagt fyrir alþingi.
Brýnt að
forminu verði
breytt
„Eg tel að
það sé mjög
brýnt fyrir rík-
isútvarpið að
rekstraiform-
verði
mu
breytt.
gerist
mun
varpið
Ef það
ekki
ríkisút-
koðna
Kristján Pálsson
þingmaður.
niður og tapa í
Scimkeppninni
við aðra ljós-
vakamiðla,
bæði hér heima og erlendis.
Helsta ástæðan að rekstrar-
formið er ekki nógu virkt er sú
að boðleiðir innan þess em ekki
nógu skýrar og of langar. í raun-
inni ber enginn í alvöru ábyrgð á
rekstri fyrirtækisins. Þeir sem
vilja gera eitthvað hafa yfir of
marga og tímafreka þröskulda að
fara. Þess vegna hef ég lagt til að
svokallað útvarpsráð verði lagt
af og skipuð stjóm yflr stofnun-
ina og útvarpsstjóri verði gerður
að forstjóra.
Þannig tel ég að útvarpið
muni ná vopnum sínum að nýju
og hafa alla burði til að bæta
þeirri samkeppni sem fer sí-
harðnandi á þessum markaði.“
Bjarnar-
greiði við
þjóðina
„Rikisut-
varpið hefúr
miklu hlut-
verki að gegna
í okkar þjóð-
lifl sem menn-
ingarstofnun,
öryggistæki
og lýðræðis-
legur vett-
vangur. Ríkis-
útvarpið er
Ogmundur Jónas-
stofnun sem tengir þjóðina sam-
an og það er eðlilegt að stjóm-
skipulega sé stofnunin tengd
þjóðinni.
Þess vegna á ríkisútvarpið að
vera eign þjóðarinnar og lýðræð-
islega kjömir fulltrúar eiga að
koma að stjóm þess. Með hlutafé-
lagavæðingu væri verið að und-
irbúa sölu ríkisútvarpsins. Með
því móti væri ríkisútvarpið orð-
ið markaðsvara og þykir þó
mörgum nóg um tilhneigingu í
þá átt hjá þeirri ágætu stofnun.
Ef hins vegar á að láta sitja við
það eitt að gera stofnunina að
hlutafélagi í eigu ríkisins hefði
menntamálaráðherra einn for-
ræði yfir henni því hann hefði
væntanlega hlutabréf á hendi. Sá
maður heitir Bjöm Bjamason og
þetta væri bjamargreiði við þjóð-
ina.“
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum i blaðið nema þær ber-
ist í stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskilur
sér rétt til að birta aðsent efni á
stafrænu formi og í gagnabönk-
um.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@£f.is