Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.1999, Blaðsíða 12

12
FIMMTUDAGUR 16. DESEMBER 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aðstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: fSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverð 180 kr. m. vsk., Helgarblað 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og 1 gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Sérvaldar upplýsingar
Lesendum Morgunblaðsins er ekki kunnugt um, að
kennsluhættir fyrrverandi skólastjóra Hestaskólans á
Ingólfshvoli í Ölfusi voru teknir upp á myndband. Þeim
er ekki heldur kunnugt um, að skólastjórinn var gerður
útlægur til tveggja ára úr Félagi tamningamanna.
Þeir hafa hins vegar fengið að lesa löng og einhliða
viðtöl tveggja hestafréttamanna blaðsins við skólastjór-
ann, framkvæmdastjóra skólans og stjórnarformann
hans, sem gera lítið úr málinu, svo og eingöngu þá nem-
endur, sem ekki voru óánægðir með skólastjórann.
Aðrir fjölmiðlar í landinu sögðu jafnóðum frá ýmsum
hliðum málsins, töluðu að sjálfsögðu við ofangreinda
menn, en einnig við andófsfólkið. Landsmenn höfðu því
góða sýn yfir málið á hveijum tíma, en það er ekki sér-
völdum upplýsingum Morgunblaðsins að þakka.
Fjögur námskeið hafa verið haldin í Hestaskólanum á
ári. Á námskeiði í vor bar á óánægju, sem leiddi til
greinar eftir hollenzkan nemanda, sem ekki fékkst birt í
hestatímaritinu Eiðfaxa, en verður birt í erlendum hesta-
tímaritum í vetur, íslandi til fremur lítils sóma.
Á námskeiðinu í vetur sauð svo upp úr. Nemendur
tóku myndskeið af kennsluháttum skólastjórans, einkum
við járningar. Það má svo telja sérkennilegt, að jáminga-
kennari skólans er einmitt annar þeirra hestafrétta-
manna Morgunblaðsins, sem skrifað hafa um málið.
í fyrri viðtalasyrpu málgagns Hestaskólans kemur
fram, að ágreiningsefni milli skóla og nemenda séu létt-
væg, flest byggð á misskilningi og að leyst hafi verið úr
því, sem aflaga hafi farið. Þar á meðal hafi skólasljórinn
ákveðið að minnka við sig kennslu að sinni.
Síðari viðtalasyrpan birtist ekki fyrr en allt var kom-
ið á hvolf, skólastjórinn burt rekinn og dauðaleit hafin
að öðrum skólastjóra. í þeirri syrpu eru aðrir íjölmiðlar
en Morgunblaðið sakaðir um að hafa með illu umtali velt
sér upp úr vandræðum skólans og eyðilagt hann.
Hins vegar játar blaðið í lok síðari syrpunnar, að eitt-
hvað hafi verið í ólagi: „Ljóst sé, að sú stefna, sem tekin
var í kennslunni, hafi verið röng og aðeins tímaspurs-
mál, hvenær hún biði skipbrot." Þetta er raunar ná-
kvæmlega það, sem aðrir hafa lengi vitað.
Ef stefna skólastjórans var tifandi tímasprengja, hvers
vegna var Morgunblaðið þá svo hallt undir málstað hans,
að það birti ekkert, sem skyggði á hann? Hvers vegna er
það þá að lasta einmitt þá fjölmiðla, sem sinntu þeirri
skyldu sinni að segja fólki, hvað var að gerast?
Þegar upp er staðið, er ljóst, að nánast óprenthæfir
kennsluhættir á Ingólfshvoli hafa lengi skaðað ísland og
virðingu þess sem upprunalands íslenzka hestsins. Því
fyrr sem þessir kennsluhættir yrðu aflagðir, þeim mun
minna yrði tjónið. Þögnin hefði framlengt þá.
Ef frásagnir DV og annarra fjölmiðla en Morgunblaðs-
ins hafa flýtt fyrir því, að menn sæju ljósið í Hestaskól-
anum og tækju upp ný vinnubrögð með nýjum mönnum,
mega þeir fjölmiðlar vel við una. Last jámingamanns
Morgunblaðsins er rós í hnappagat fjölmiðlanna.
Hér á landi hefur alltaf verið litið svo á, að málleys-
ingjar væru skjólstæðingar manna. Það væri siðferðileg
skylda þeirra, sem hafa yfir dýrum að ráða, að þeir fari
vel með þau, enda geta þau ekki varið sig sjálf. Til árétt-
ingar þessu höfum við sett dýraverndarlög.
Sorglegt er, að fjölmiðill skuli hafa tekið einhliða upp
málstað illrar meðferðar á dýrum og kastað skít í þá fjöl-
miðla, sem segja frá öllum hliðum málsins.
Jónas Kristjánsson
Lögbundin verkefni hafa tekiö til sín aukiö fé. Á sama tíma er þaö mat fulltrúa ríkisins og sveitarfélaganna að
tekjuskeröing sveitarfélaganna vegna skattabreytinga sé rúmir tveir milljaröar á ári.
Fjárhagsstaða
sveitarfélaga
- vandi hverra?
sig frá sinum lög-
boðnu verkefnum.
Það er hinn grimmi
veruleiki viða um
landið. En svo koma
sendingarnar um
hina slælegu fjár-
málastjórn frá þeim
sem ríða á öldufaldi
aukinna veltuskatta
og viðskiptahalla. Og
nú þegar fasteigna-
matið hækkar, m.a.
vegna byggðaþróun-
arinnar, þá fær ríkið
álíka miklar tekjur
út á það og sveitarfé-
lögin eiga kost á.
En sá er þó vandi
sveitarfélaganna að
ríkið hefur með óá-
„Pólitísk heift forsætisráðherr-
ans gagnvart Reykjavíkurlistan-
um virðist byrgja ríkisstjórninni
svo gersamlega sýn og hún að-
hefst hvorki né gengst við
ábyrgð sinni gagnvart sveitarfé-
lögunum
Kjallarinn
Svanfríður
Jónasdóttir
alþingismaöur
Hún hefur verið sér-
kennileg umræðan um
fjárhagsstöðu sveitar-
félaganna nú á haust-
dögum og i raun af-
hjúpað ótrúlegt skiln-
ingsleysi rikisstjórnar-
innar, ekki bara á
stöðu sveitarfélaganna
heldur ekki síður á
samspili stöðu sveitar-
félaganna og byggða-
þróunar í landinu.
Tekjuskerðing um
tvo milljarða
Sveitarfélögin hafa
á undanfömum árum
skuldsett sig vegna
lagaskyldu um ein-
setningu grunnskóla.
Önnur lögbundin
verkefni hafa einnig
verið að taka til sín
aukið fé, einkum fé-
lagsþjónusta og um-
hverfismál. Á sama
tíma er það sameigin-
legt mat fulltrúa rikis-
ins og sveitarfélag-
anna að tekjuskerðing
sveitarfélaganna
vegna skattabreytinga
sé rúmir tveir millj-
arðar á ári. Og byggðaþróunin,
sem ríkisstjórnin getur ekki vikið
sér undan ábyrgð á, hefur mikil
áhrif á stöðu sveitarfélaganna,
bæði þeirra sem eru að taka við
fjölda nýrra íbúa og þurfa að fjár-
festa þess vegna og ekki síður
hinna þar sem íbúum og jafnvel
fyrirtækjum er að fækka og tekj-
umar að minnka að sama skapi.
Sveitarfélög hafa verið að sam-
einast til að geta betur tekist á við
verkefnin og sumstaðar er verið
að reyna að bregðast við fólks-
fækkun og bresti í byggðinni. Fá-
menn sveitarfélög hafa ekki aðra
leið til hagræðingar en þá að segja
byrgum hætti byggt upp þær
væntingar hjá fólki víða um land
að fasteignaskattar þess hækki
ekki heldur verði samræmdir
raunverulegu mati eignanna.
Þannig grefur ríkisstjómin undan
möguleikum sveitarfélaganna á að
nýta tekjustofna sína. Eða á ríkis-
stjórnin svör handa þessu fólki,
svör sem ekki skerða þá tekjur
sveitarfélaganna og gera stöðu
þeirra enn verri?
Pólitísk heift byrgir sýn
Pólitísk heift forsætisráðherr-
ans gagnvart Reykjavíkurlistan-
um virðist byrgja ríkisstjóminni
svo gersamlega sýn og hún aðhefst
hvorki né gengst við ábyrgð sinni
gagnvart sveitarfélögunum.
Þannig 'talar hæstvirtur forsætis-
ráðherra í viðtali við Viðskipta-
blaðið um sveitarfélögin sem
„langstærsta efnahagsvandamálið
í dag“ og saknar þess hve stjórn-
endur stærri sveitarfélaga, eink-
um þess stærsta séu „skyni
skroppnir" í þessum efhum.
Á sama tíma birtir tímaritið
Vísbending sína árvissu ein-
kunnagjöf um efnahagsstjórn
sveitarfélaganna og þá vill svo til
að höfuðborgin er í öðru sæti af
32. Enda segir greinarhöfundur
Vísbendingar að pólitíkin fari for-
sætisráðherra stimdum betur en
hagfræðin. Það er hörmulegt að
þessi viðhorf skuli ráða afstöðu
ríkisstjórnarinnar til sveitarfé-
laganna og ástæða til að óttast
að sú neikvæða umræða sem
efnt hefur verið til um stöðu
þeirra sé síst til þess fallin að
styrkja byggðina um landið.
Nær væri að ræða hlutverk
þeirra og möguleika á að veita
fólkinu þá mikilvæga þjónustu
sem þau hafa tekist á hendur.
Sterk sveitarfélög með aukin
verkefni og trausta tekjustofna
gætu nefnilega verið öflugasta
tækið til ná jafnvægi í byggð
landsins. Byggðavandinn er klár-
lega efnahagsvandi sem ríkis-
stjómin mætti vera uppteknari af.
Það eru rýr skilaboð að vísa svör-
unum inn í framtíðina.
Ef ríkið greiddi strax á næsta
ári þá rúmu tvo milljarða sem full-
trúar ríkis og sveitarfélaga eru
sammála um að hafi hallað á sveit-
arfélögin þá mætti vænta þess að
sveitarfélögin yrðu með hallalaus-
an rekstur. Spurningin er hvort
ríkisstjórnin vill leysa vandann
eða bara býsnast og gera sig
breiða gagnvart sveitarfélögunum.
Svanfríður Jónasdóttir
Skoðanir annarra
Fyrirtækin og starfsfólkið
„Það sem helst háir íslensku atvinnulifi er að fyr-
irtæki gera ekki mannaflaspá. Það er, gera ekki út-
tekt á því hve mikil þörf er á að ráða nýtt starfsfólk
og þá u.þ.b. hvenær. Flest fyrirtæki vantar starfs-
menn helst í gær og á sú staðreynd mikinn þátt í
launakröfum fólks til starfa sem eru eftirsóknarverð
í dag...Fólk vill geta mætt í vinnu af því að því finnst
það vinna á góðum stað. Þetta snýst þannig um
hvort fyrirtæki vilja leggja örlítið meira á sig til að
fá gott starfsfólk og halda í það eða leggja minna á
sig og taka þá áhættu að þjónusta þeirra verði lak-
ari. Þetta er það sem forráðamenn fyrirtækja verða
að gera upp við sig í dag - á morgun gæti það verið
of seint.“
Agla Sigíður Björnsdóttir, í Viöskiptablaðinu 15. des.
Fljótsdalsvirkjun - þjóðaratkvæðagreiðsla
„Ef allt væri með felldu værum við að kjósa kon-
ur og menn á þing af því við ætlum að treysta þeim
fyrir því fjöreggi okkar að setja almennar leikreglur
í þjóðfélaginu sem kallast lög... Nær lagasetningu
kemst hinn almenni kjósandi ekki í okkar stjóm-
skipulagi. Þannig er það alls staðar. í mörgum lönd-
um er séð fyrir beinni þátttöku þegnanna í löggjafar-
starfi. Þaö gerist með þjóðaratkvæða-
greiðslu...Hvemig væri nú að gera það sem minna er
og láta þingsályktunartillöguna um Fljótsdalsvirkj-
un og Eyjabakka ganga til þjóðaratkvæðis? það er
ekki of seint, þyrfti ekki langan aðdraganda og yrði
ekki dýrara en smáspotti jarðganga á heiðum uppi.“
Björn Þ. Guðmundsson f Mbl. 15. des.
Fimmtándi hver fátækur
„Jólasveinamir eru táknmynd peningaplokksins
og sést það best á því að þessar skepnur sjást vart
eftir hádegi á aðfangadag. Þegar jólabaðinu er lokið
tekur trúin við með sínum hagleik og hefðum... Árs-
ins 1999 verður kannski minnst í framtíðinni sem
ársins sem peningahyggjan heltók íslendinga.
Kannski verður hlegið að því eftir 30 ár þar sem allt
snerist á betri veg árið 2000, en kannski verður grát-
iö. Það eru nefnilega ekki bara Eyjabakkar sem em
í hættu. Manneskjan er í hættu ef svo fer sem horf-
ir. Tæp sjö prósent íslensku þjóðarinnar em undir
fátæktarmörkum; Fimmtándi hver íslendingur er fá-
tækur. Og við búum öryrkjum svo bág kjör að ein-
stakt má teljast. Er hægt að líða slíkt?“
Sigtryggur Magnason í leiðara 8. tbl. Stúdenta-
blaðsins.