Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.2000, Blaðsíða 18

18
Helgarblað
LAUGARDAGUR 10. JÚNÍ 2000
I>V
Úr innanhússarkitektúr í allsherjargoðann:
Skipti Jörgen út
fyrir Jörmund
- og fór að blóta
Félag ásatrúarmanna hefur verið
starfrækt á íslandi síðan 1972. Það
ár hittust Sveinbjöm heitinn Bein-
teinsson sem áður var formaður
þess og Jörmundur Ingi, núverandi
formaður, i fyrsta sinn til þess að
ræða um brennandi áhugamál
beggja, ásatrúna. Sjálfur segir Jörm-
undur að ekki hafi liöið nema fáein-
ar vikur frá því að þeir hittust í
fyrsta sinn og þar til ásatrúarfélag-
ið var formlega stofnað. Lengi vel
var sóknin fámenn og á stofnfundin-
um voru ekki nema 11-12 manns.
Félaginu óx síðan hægt og bítandi
fiskur um hrygg og í kringum 1993,
um það leyti sem Sveinbjöm lést og
Jörmundur tók við formennsku og
var skipaður allsherjargoöi, voru fé-
lagsmenn orðnir 120. Við lát Svein-
bjöms færðist fjörkippur í félagið -
ekki af því að Sveinbjörn væri horf-
inn frá heldur vegna þess að svo
margir höfðu ætlað að láta verða af
því um langt skeið að ganga í félag-
ið, að því er Jörmundur segir sjálf-
ur frá. í dag skipta félagsmenn
nokkrum hundruðum.
Ákvaö í landsprófi að gerast
ásatrúarmaður
Við mælum okkur mót á einu af
kaffihúsum borgarinnar. Jörmund-
ur er þegar mættur, hefur komið
sér makindalega fyrir og pantað
morgunmat. Augljóst er á öllu að
hér er hann á heimavelli, innan um
fleiri andans menn sem ganga fram
hjá borðinu þar sem við sitjum og
kasta kveðju á allsherjargoðann.
Jörmundur er virðulega klæddur
aö vanda og hefðbundinn að öllu
leyti að því undanskildu að hann
ber merki um hálsinn sem flestum
ætti að vera kunnugt sem hafa séð
myndir af Jörmundi í blöðum eða
sjónvarpi. Það er heimagert og tákn-
ar lífsins tré.
„Það halda margir að merkið sé
mun eldra. Það má rekja uppruna
hálsmensins til þess er ég sá mynd í
bók sem mig langaði að greypa í
nisti. Þegar kom að því að búa til
menið fann ég ekki myndina þannig
að ég varð að styðjast við minnið.
Mörgum árum seinna fann ég
myndina aftur og þá kom í ljós að
henni svipaöi engan veginn tU nist-
isins sem ég ber,“ segir Jörmundur
og kímir.
Hvenær ákvaðstu að taka við ása-
trú?
„Ég var i miðju landsprófi þegar
ég tók þá meðvituðu ákvörðun að
gerast ásatrúarmaður. Þá hafði ég
verið að sýsla við þetta frá 15 ára
aldri,“ segir Jörmundur sem viður-
kennir að hann hafi alla tíð verið
mikill grúskari. „Það tók hins vegar
fimmtán ár þar til fólk fór að taka
Þlngvelllr
„Þetta átti aö vera hátíö Alþingis en ekki ríkisstjórnarinnar, hvaö þá lúterskrar trúarsegir Jörmundur um
kristnihátíöina umdeildu.
tektabransanum í ein 10-12 ár.
Átti að vera hátíð Alþingis
Það þarf ekki að spjalla lengi við
Jörmund til að komast að því að
ásatrúin hefur unnið hug hans og
hjarta. Jörmundur er sem gangandi
sagnabrunnur og byrjar fljótega á
því að greina blaðamanni í smáat-
Sveinbjörn Belnteinsson
Sveinbjörn er íslendingum aö góöu
kunnur sem fyrsti allsherjargoöi hins
kristna íslands. Hann lést áriö 1993
og Jörmundur tók viö embætti hans.
riðum frá siðbótinni 999 og hvemig
orðið „bót“ vísar í viðbót eða
betrumbót heiðninnar. Þá rekur
hann kenningar Jóns Hnefils Aðal-
steinssonar fræðimanns þess efnis
að ísland hafi þegar áriö 930 verið
trúarlegt ríki og að ekki sé að flnna
nein neikvæð skrif í islenskum rit-
um um heiðni fyrr en upp úr miðri
13. öld þegar almenningur fór í
fyrsta sinn að skrifta fyrir prestum.
Spjallið berst líka að kristnihátíð-
inni sem ásatrúarmenn hafa nú
ákveðið að sniðganga með öllu eftir
þjark og þras síðastliðinna mánaða
sem „var farið að snúast upp í kló-
settumræðu," að mati Jörmundar.
„Þessi hátíð átti upphaflega að
marka þúsund ára afmæli samnings
milli kristinna og heiðinna manna
sem gerður var á Alþingi hinu forna
þegar kristni var lögtekin á Islandi.
Þetta átti að vera hátíð Alþingis en
ekki ríkisstjómarinnar, hvað þá lút-
erskrar trúar."
Ætla að helga alla fjórðunga
Ásatrúarmenn hafa þess í stað
ákveðið að fara af stað með land-
helgunarhátíð nú um hvítasunnu-
helgina sem mun enda á Þingvöll-
um helgina 24.-25. júní. Ætlunin er
að kveikja í bálkesti í öllum lands-
fjórðungiun og helga landið að fom-
um sið. „Við byrjuðum á þessu fyr-
ir 1 1/2 ári síðan þegar við fundum
út miðpunkt Islands uppi á hálendi
og ég framdi foma landhelgunarat-
höfn um það leyti sem virkjunar-
málin voru í algleymingi." Jörm-
undur segir líka frá því að hann
hafi reynt að ráða í það hvemig
landnámshelgun Ingólfs Amarson-
ar hafl verið en enn ekki haft erindi
sem erfiði.
Þegar talið berst að ásatrúnni og
hvort hún eigi við nútímamanninn
er Jörmundur ekki í vafa um að svo
sé. „Ásatrúin er mjög nátengd okk-
ur íslendingum og einfaldleiki
hennar hefur orðið til þess að allir
hafa á henni skoðun, jafnt böm sem
fullorðnir. Ég geri t.d. nokkuð af því
að halda fyrirlestra fyrir böm á
ýmsum aldri og mér hefur verið
sagt að allajafnan þegar gestir koma
og halda fyrirlestra hafi bömin um
lítið að spyrja á eftir. Hjá mér horf-
ir þetta allt öðruvísi við og ég gæti
eytt 2-3 tímum bara í að svara öll-
um fyrirspumum," segir Jörmund-
ur um áhuga bamanna og fullviss
um að ásatrúin eigi erindi til íslend-
inga nútímans. -KGP
mig alvarlega."
Fæddur Jörgen og starfaði
sem arkitekt
Bakgrunnur Jörmundar er eink-
ar forvitnilegur. Þó margir haldi ef-
laust að hann hafi svo að segja ver-
ið særður fram úr næsta hól þegar
hann birtist skyndilega frammi fyr-
ir alþjóð í viðhafnarklæðum alls-
herjargoða eftir fráfall Sveinbjöms
kemur fljótt í ljós, þegar skyggnst er
á bak við tjöldin, að hann er í alla
staði hefðbundinn íslendingur og
fræðamaður með óbilandi trú á goð-
heimum.
Jörmundur Ingi er fæddur Jörgen
Ingi Hansen. Afa hans, sem var
danskur í báða ættliði, líkaði ávallt
ilia við nafnið Jörgen enda var
hann mikill íslendingur og fæddur
og uppalinn hér á landi. Faðir Jör-
mundar hélt hins vegar nafngiftinni
til streitu en Jörmundur var löngu
Jörmundur Ingi Hansen
Jörmundur Ingi hefur fariö um víöan
völl. Læröi m.a. til tæknifræöings,
stúderaöi höggmyndalist og myndlist
og nam framandi tungumál viö há-
skólann.
kominn á fullorðinsár þegar hann
tók upp nafnið Jörmundur. Að
loknu stúdentsprófi hélt hann til
náms í byggingartæknifræði í Dan-
mörku en lauk því námi ekki og
vann í nokkur ár hjá húsameistara
ríkisins. Jörmundur hellti sér þar
næst út í höggmyndalist og málara-
list og lærði framandi tungumál í
háskólanum hér heima.
„Ég vann með skólanum og rak
fyrirtækið Þrígrip í félagi við
kollega mína. Við fluttum inn og
hönnuðum innréttingar fyrir fyrir-
tæki,“ segir Jörmundur sem fljót-
lega lagði námið á hilluna vegna
anna og starfaði í innanhússarki-