Dagblaðið Vísir - DV - 19.08.2000, Blaðsíða 11
11
LAUGARDAGUR 19. ÁGÚST 2000___________________________________
I>V Skoðun
Heillaöur af
vinstrimennsku
Laugard
Óli Björn
Kárason
ritstjóri
SSSpJ
flokkinn.
Sama könnun bendir til þess að
Samfylkingunni sé ekki að takast það
sem að var stefnt með nýjum for-
manni. Fylkingin hefur tapað fylgi
milli kannana og hefur ekki enn náð
því fylgi sem hún hafði í síðustu al-
þingiskosningum sem þó ollu von-
brigðum. Stöðnuð barátta Samfylking-
arinnar og árangurslitil ætti að öðru
jöfnu að skapa sóknarfæri fyrir Fram-
sóknarflokkinn.
Alfreð Þorsteinssyni borgarfulltrúa
liður greinilega vel í meirihluta borg-
arstjómar. Hann er sáttur við sitt og
hvaða stjórnmálamaður væri það
ekki? Sem stjórnarformaður Orku-
veitu Reykjavíkur, Innkaupastofnun-
ar Reykjavíkur og Linu.Nets hf. hefur
Alfreð ekki aðeins mikil pólitisk áhrif
heldur einnig veruleg áhrif í íslensku
viðskipta- og atvinnulífi. Og völd sín
sækir Alfreð ekki til Framsóknar-
flokksins sem slíks heldur til Reykja-
víkurlistans - sameiginlegs afls
vinstrimanna, með stuðningi fram-
sóknarmanna í höfuðborginni. í gegn-
um R-listann hefur Alfreð sótt nýtt
pólitískt líf en ekki era mörg ár síðan
hann var talinn af sem stjórnmála-
maður.
í yfirheyrslu DV, sem birtist hér í
blaðinu í gær, fór Alfreð Þorsteinsson
hörðum orðum um minnihluta Sjálf-
stæðisflokksins í höfuðborginni, auk
þess sem hann sendi fost skeyti á nú-
verandi og fyrrverandi ráðherra Sjálf-
stæðisflokksins - samstarfsmenn
Framsóknarflokksins í ríkisstjórn.
Greinilegt er að borgarfulltrúanum
hugnast ekki ríkisstjórnarsamstarfið
við Sjálfstæðisflokkinn: „Ég sé ekki
fyrir mér að Sjálfstæðisflokkur og
Framsóknarflokkur myndi næstu rík-
isstjórn. Mér flnnst það afar ólíklegt,"
var svar Alfreðs þegar hann var
spurður um hvort stjórnarsamstarfið
sé komið á leiðarenda og tími til að
breyta til.
Vinstristjórn
Óskastjóm Alfreðs er vinstri
stjórn. Hann er hins vegar kurteis og
klókur pólitíkus og nefnir því for-
mann Framsóknarflokksins sem
væntanlegan forsætisráðherra.
Þannig er líklegra að framsóknar-
menn kaupi skoðanir Alfreðs.
Hugmyndir borgarfulltrúans um
samstarf Framsóknarflokksins við
Samfylkinguna og vinstri-græna
koma engum á óvart. Stjórnmálamað-
ur sem á allt sitt undir því að Sjálf-
stæðisflokkurinn komist ekki aftur til
valda í borginni getur ekki talið það
heppilegt að mæla með ríkisstjómar-
samstarfi við flokkinn, þvert á móti.
Pólitískir vindar hafa ekki verið
hagstæðir fyrir Framsóknarflokkinn
undanfarin misseri þó ýmislegt bendi
til að breytinga sé að vænta. Ráðherr-
ar flokksins hafa þurft að glíma við
mörg erfið mál. Umhverfismál og
hugsanlegar stóriðjuframkvæmdir
hafa reynst flokknum erfið - það er af
sem áður var þegar stóriðja þótti góð
til vinsælda. Að þessu leyti hafa fram-
sóknarmenn goldið góðærisins og vel-
gengninnar í efnahagsmálum sem
þeir hafa tekið þátt í að varðveita og
skapa. Atvinnumál sem flokkurinn
setti á oddinn brenna ekki lengur á
landsmönnum. Jafnvel krónprinsinn
sjálfur, Finnur Ingólfsson, fékk sig
fullsaddan af mótlætinu og hvarf í
Þessu er Alfred Þorsteins-
son ekki sammála, veg-
semd hans hefur aldrei
orðið jafnmikil innan
Framsóknarflokksins og
hann hefur talið eðlilegt.
Vegsemd hefur Alfreð
hins vegar sótt til vinstri-
manna og fyrir það er
hann þakklátur.
skjól Seðlabankans. Þar með missti
Framsóknarflokkurinn leiðtoga sinn í
Reykjavík - leiðtoga sem Alfreð Þor-
steinsson studdi aldrei og barðist
raunar gegn þó hann vilji ekki kann-
ast við það nú. Hugsanlegt er að brott-
hvarf Finns úr pólitíkinni hafi styrkt
stöðu Alfreðs verulega innan flokks-
ins í höfuðborginni, að minnsta kosti
er fráleitt að ætla að Alfreð syrgi Finn
Ingólfsson sérstaklega.
Vandræðagangur og stjórnskipuleg
upplausn innan heilbrigðiskerfisins
hafa einnig reynst Framsóknar-
flokknum dýrkeypt þó ekki sé sann-
gjamt að skella margra ára óstjóm
og óráðsíu alfarið á Ingibjörgu
Pálmadóttur heilbrigðisráðherra. Þá
er enn ófyllt það tómarúm sem Finn-
ur skildi eftir sig sem varaformað-
ur.
Á sama tíma hefur Sjálf-
stæðisflokkurinn
siglt nokkuð lygn-
an sjó og fengið að
njóta þess ár-
angurs sem ,
ríkisstjórn- A
in hefur J
náð á
Alfreö Þorsteinsson
Stjórnmálamaöur
sem á allt sitt und-
ir því aö Sjálfstæö-
isflokkurinn komist
ekki aftur til valda
í borginni getur
ekki taliö þaö
heppilegt aö mæla
meö ríkisstjórnar-
samstarfi viö flokk-
inn, þvert á
móti.
uni
Halldór As-
grímsson
Þegar Alfreö
hvetur félaga sína
í Framsókn til aö
ganga til sam-
starfs viö vinstri-
menn er hann því
jafnframt aö
senda þau skila-
boö aö tími Hall-
dórs sé liöinn.
yms-
um
svið
Þetta kann að breytast á næstu mán-
uðum. Fram undan er vetur sem verð-
ur erfiður. Beðið er eftir því að fjár-
málaráöherra leggi fram frumvarp til
fjárlaga komandi árs og ljóst er að
miklar kröfur verða gerðar til þess.
Standist fjárlagafrumvarpið ekki þær
kröfur sem gera verður mun það hafa
alvarlegar afleiðingar fyrir efnahags-
lífið og þar meö Sjálfstæðisflokkinn.
Kastljós fjölmiðla mim beinast í
auknum mæli frá Framsóknarflokkn-
inn og að Sjálfstæðisflokknum, með
tilheyrandi gagnrýnni umræðu og
deilum. Auk fjárlaga og úrlausna í
efnahagsmálum bíða mörg erfið og
flókin verkefni sem ráðherrar Sjálf-
stæðisflokksins þurfa að glima við.
Væntanleg sala Landssímans er að-
eins eitt þessara verkefna sem kunna
að skapa flokknum vandræði, óháð
því hversu mikið þjóðþrifaverk einka-
væðing fyrirtækisins er.
Fylgið upp
Skoðanakönnun Gallups, sem birt-
ist fyrr í þessum mánuði, bendir til að
fylgi Framsóknarflokksins sé að
aukast. Fylgi hans mældist 18% en
var 14% í síðustu könnun. Þetta þýð-
ir að framsóknarmenn hafa endur-
heimt fylgi sitt frá síðustu kosning-
um. Sjálfstæðisflokkurinn hefur hins
vegar dalað nokkuð en er
þó með 2% meira
fylgi en í kosning-
um þegar 41%
studdi flokk-
inn. í þessu
sambandi er
þó vert að
hafa í huga að
skoðanakann-
anir ofmeta
fremur en hitt
stuðning kjós-
enda við Sjálf-
stæðis-
Pólitískt geðleysi?
Á síðustu misserum hefur mátt
merkja efasemdir meðal margra fram-
sóknarmanna um hversu heppilegt
samstarfið innan R-listans er fyrir
Framsóknarflokkinn.
Margir eru á því að innra starf
flokksins í Reykjavík sé lamað og
verði hvorki fugl né fiskur ef fram-
sóknarmenn taka ekki beinan þátt í
sveitarstjórnarmálum í höfuðborg-
inni með sjálfstæðu framboði. Halldór
Ásgrímsson er einn þeirra sem hafa
efasemdir um að stjómmálaflokkur
sem vill starfa á landsvísu og taka
þátt í mótun samfélagsins skuli ekki
starfa með eðlilegum hætti í stærsta
og mikilvægasta sveitarfélaginu.
Þessu er Alfreð Þorsteinsson ekki
sammála, vegsemd hans hefur aldrei
orðið jafnmikil innan Framsóknar-
flokksins og hann hefur talið eðlilegt.
Vegsemd hefur Alfreð hins vegar sótt
til vinstrimanna og fyrir það er hann
þakklátur.
Vandséð er hvemig framsóknar-
menn ætla sér að taka höndum saman
viö Samfylkinguna og vinstri-græna í
næstu ríkisstjórn. Pólitískir andstæð-
ingar Framsóknarflokksins hafa geng-
ið óvenjuhart fram í gagnrýni sinni á
ráðherra flokksins og erfitt er að sjá
hvernig slíkt samstarf gengi - það
þyrfti mikið pólitískt geðleysi til að
gleyma ýmsu sem sagt hefur verið á
undanfómum mánuðum.
Fram til þessa hefur Halldór Ás-
grímsson ekki sýnt mikið geðleysi,
ekki frekar en Siv Friðleifsdóttir,
sem Alfreð Þorsteinsson vill gera
að varaformanni. Þegar Alfreð
hvetur félaga sína í Framsókn til
að ganga til samstarfs við vinstri-
menn er hann því jafnframt að
senda þau skilaboð að tími Halldórs
sé liðinn. Alfreð Þorsteinsson er
óumdeilanlega einn af áhrifa-
mönnunum innan Fram-
sóknarflokksins en
mikið pólitískt
haf virðist
skilja hann
og Halldór
Ásgríms-
son að.
Skoöanir annarra
Pukur og lygar
„Rétt eins og
Sovétríkin forð-
um daga ástundar
Rússland Vladi-
mirs Pútíns puk-
ur og ósannsögli
þegar stórslys ber
að höndum. Slikt
framferði var rétt-
lætt með heiðri
sósíalismans.
Núna vilja menn frekar tala um
þjóðarheiður. En nú sem áður eru
fyrstu viðbrögð alltaf þau að fórna
mannslífum í þeirri von að bjarga
andliti ráðamanna þá og þá stund-
ina. Dramað um borð í Kúrsk er
dæmigert fyrir seiglu þessarar eftir-
legukindar frá sovéttímanum: Rúss-
neski flotinn tilkynnir á mánudag
að kafbáturinn sé vélarvana á hafs-
botni eftir árekstur en að fjarskipta-
samband sé við mennina og að land-
ið ráði yfir búnaði til að bjarga
áhöfninni. Að slysinu undanteknu
er allt rangt í þessari „frétt“ af þvi
að í ljós hefur komið að sprenging
varð rnn borð í Kúrsk á laugardag,
að ekkert fiarskiptasamband hafði
verið og að Rússar geta ekki bjarg-
að sjómönnunum."
Úr forystugrein Libération 17.
ágúst.
Kúrsk og NATO
„Hrun Sovétríkjanna riðlaði ekki
landfræðilegri legu Rússlands. Mað-
ur hefði haldið að brotthvarf Sov-
étóvinarins myndi leiða til þess að
NATO yrði lagt niður eða í það
minnsta að tilvist þess yrði mót-
mælt. Þetta hefur ekki gerst, þrátt
fyrir að frá sjónarhorni rússneskra
hermálayfirvalda sé ógnun NATO
engu minni nú en áður og útþenslu-
stefna sambandsins hafi gert það að
verkum að landamærin milli fornu
fiendanna ganga miklu nær hjarta
Rússlands en áður.
Auðvitað hafa rússnesk stjórn-
völd mikla möguleika á og skyldur
til að draga úr stríðshættunni... en
hlutverk hersins er ekki pólitískt.
Hann á að greina og ákvarða það
sem óvinurinn getur nýtt sér á
hernaðarlegan hátt án þess að þó að
álykta hvort það sé pólitískt rétt eða
ekki.
Úr forystugrein Hufvudstads-
bladet. 17. ágúst.
Gore þarf að sanna sig
„A1 Gore sýndi það á fimmtudags-
kvöld að hann getur talað frá hjart-
anu og slegið á alþýðlega stengi. „Ég
vil að þið vitið eitt: Ég hef boðið ráð-
andi öflum birginn. Og sem forseti
mun ég standa uppi í hárinu á þeim
og ég mun berjast fyrir ykkur,“
lagði Gore áherslu á í þakkarræðu
sinni. Demókratar í Los Angeles
eru þó á því að hann þurfi að sanna
sig sem leiðtogi eigi hann að sigra í
kosningunum í nóvember."
Úr forystugrein DaHas Moming
News 18. ágúst.
Sterkari ETA-samtök
„Spænska íhaldsflokknum tókst
ekki að hefia frið-
arviðræður við
aðskilnaðarsam-
tök ETA á rúm-
lega 14 mánaða
vopnahléstíma-
bili. Hins vegar
tókst ETA að
koma sér upp nýj-
um vopnabúrum, taka inn nýja,
unga meölimi og endurskipuleggja
samtökin. Og sprengjutilræðin í síð-
ustu viku sýna - og höfðu það að
markmiði að sýna fram á - að ETA
er í toppformi: þrjú sprengjutilræði
á tveimur dögum á þremur ólikum
stöðum á Spáni. Markmiðið er aug-
ljóst: Enginn er óhultur. Nýjustu
árásum ETA hefur verið beint gegn
fólki sem er ekki svarnir óvinir
ETA, heldur baskneskir þjóðemis-
sinnar ... og getur því ekki veriö
annað en tilraun til að reka fleyg
milli þjóðemissinna og hindra ein-
hvers konar málamiðlun milli
spænsku ríkisstjórnarinnar og hóf-
samra bask-neskra þjóðernissinna."
Úr forystugrein Politiken
13. ágúst.