Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2000, Blaðsíða 50

LAUGARDAGUR 30. DESEMBER 2000
' >8
Helgarblað
Sigrar á
■ mörgum
sviðum
Myndin gekk vonum framar
„Áriö var mjög
gott hjá mér,“ seg-
ir Róbert Döuglas,
leikstjóri og hand-
ritshöfundur ís-
lenska draumsins.
„Myndin gekk
vonum framar,
' þetta er fyrsta
myndin sem ég
geri og það er nátt-
úrlega stórkostlegt
aö fá svona mikla aðsókn og góöa
dóma. Ég held að það sé sjaldgæft að
fólk sýni fyrstu mynd leikstjóra svona
mikla athygli. Við markaðssettum
myndina sem gamanmynd og það skil-
aði árangri, ég átti svo sem von á að
það kæmu einhverjir að sjá hana en
gerði mér enga grein fyrir að það yrðu
svona margir. Það kom mér reyndar á
óvart að fólk tók myndinni sem meira
en gamanmynd og hún skyldi njóta
virðingar líka.
Eins og er vinn ég að nýju handriti
að mynd sem ég vonast til að geta byij-
að tökur á í sumar, þetta er gaman-
mynd og vinnuheitið á henni er Mað-
ur eins og ég.“
Þrjá íslenskar myndir á topp tíu
Þorfinnur
Ómarsson, fram-
kvæmdastjóri
Kvikmyndasjóðs,
segir að árið 2000
sé besta árið hing-
að til í íslenskri
kvikmyndagerð.
„Árangurinn hef-
ur verið ótrúlegur,
bæði heima og er-
lendis og betri en
dæmi eru um
áður. íslenskum
myndum hefur verið afskaplega vel
tekið heima og þrjá islenskar myndir
eru í hópi tíu vinsælustu myndanna.
Það er einsdæmi að þrjá innlendar
myndir séu á topp tíu listanum, jafhvel
þótt víðar væri leitað. Þetta sýnir að
almenningur hefur áhuga á íslenskum
myndum og að kvikmyndagerðarmenn
eru að gera góða hluti.
íslenskar myndir hafa einnig notið
mikillar velgengni erlendis og þaö sem
meira er, það eru fleiri myndir sem
vekja athygli en áður. Það voru til
dæmis þijár íslenskar myndir sem
hlutu tilnefningar til Evrópsku kvik-
myndaverðlaunanna, þannig að við
erum að vinna sigra á mörgum sviðum
í einu. Það er líka ánægjulegt hvað er
að koma inn mikið af nýjum nöfhum í
bransann án þess þó að þeir gömlu séu
að detta út. Framtíðin er björt, það er
engin spuming."
Góð uppskera
Árið var við-
burðarikt fyrir
Ingvar Sigurðsson
leikara. Englar al-
heimsins voru
frumsýndir 1. jan-
úar og hann hlaut
Eddu-verðlaunin
*annað áriö í röð.
Ingvar var einnig
kosinn leikari árs-
ins af áhorfendum á Evrópsku kvik-
myndahátíðinni.
Ingvar segir að það sem helst standi
upp úr á árinu sé frumsýningin á
Englum alheimsins, Evrópuverðlaun-
in og funm vikna frí sem hann átti
með fjölskyldunni. „Árið byrjaði á
frumsýningu á Englunum og það var
stór dagur fyrir mig. Uppskeran af
þeirri mynd er búin að vera mjög mik-
il og henni hefur fylgt mikið af heilla-
óskum og góðum hug. Það var líka æð-
'*r islegt að fá Evrópuverðlaunin og frá-
bær viðurkenning. Árið hefur reyndar
verið gott og mikið af skemmtilegum
og spennandi verkefnum í gangi.
Ég lék til dæmis lítið hlutverk í mynd
sem heitir Villiljós og það var mjög gam-
an. Það eru alltaf einhveijar hugmyndir
í gangi en ég vil ekkert tala um þær eins
„ og er. Árið hefur verið gott og ég vona að
‘næsta ár verði það líka.“ Kip
Þorfinnur Ómars-
son, fram-
kvæmdastjóri
Kvikmyndasjóðs.
I>V
íslenskar kvikmyndir:
Meira magn, meiri gæði
Bandarískar kvikmyndir:
Stórmyndafabrikkan er að fjara út
Myndin fékk góða dóma hjá gagn-
rýnendum og þegar upp er staðið er
hún næstvinsælasta íslenska kvik-
myndin á árinu. I nóvermber leit
svo dagsins ljós Óskabörn þjóðar-
innar eftir Jóhann Sigmarsson,
Reykjavíkurkvikmynd um ungt fólk
á ýmsum þroskastigum. Jóhann
hafði lengið unnið að þessari kvik-
mynd sinni og var kominn tími tU
að hún liti dagsins ljós.
Annan dag jóla var síðan frum-
sýnd myndin Ikíngut sem segja má
að hafi sett punktinn yfir i-ið á ís-
lensku kvikmyndaári. Þetta er kvik-
mynd sem er ööruvísi en ofantaldar
myndir og örugglega ein besta fjöl-
skyldumynd sem gerð hefur verið
hér á landi.
Heimildakvikmyndir féUu
kannski aðeins í skuggann af leikn-
um kvikmyndum á þessu ári. Þar
var þó margt vel gert og er vert að
nefna Síðasta valsinn sem Magnús
Viðar Sigurðsson leikstýri og fjaU-
aði um landhelgisstríð íslendinga
og Staðarákvörðun óþekkt sem fjaU-
aði um flugslysið sem yfirleitt er
kaUað Geysisslysið og EgUl Eð-
varðsson leikstýrði. Sú fyrmefnda
fékk Edduverðlaunin og báðar
sýndu svo um munaði að við stönd-
um ekki síður orðið framarlega i
heimUdamyndagerð en í gerð leik-
inna kvikmynda.
Ekki er hægt að skUja við árið án
þess að minnast á afreks frægasta
íslendings allra tíma, Bjarkar Guð-
mundsdóttur. Hún lék fyrsta stóra
hlutverkið sitt í kvikmynd Lars von
Triers, Dancer in the Dark og er
þegar búin að vinna til tveggja af
mestu kvikmyndaverðlaunum sem
veitt eru árlega, verðlauna á kvik-
myndahátíðinni í Cannes og Evr-
ópsku kvikmyndaverðlaunanna.
Björk á jafnvel von á fleiri stórverð-
launum og er tUnefhd tU Golden
Globe verðlaunanna. AUt þetta fyrir
stórbrotinn leik sinn í Dancer in the
Dark sem eigna frændum okkar
Dönrnn þó að íslenska kvikmynda-
samsteypan sé meðframleiðandi.
-HK
Árið 2000 verður örugglega lengi í
minnum haft fyrir áhugafólk um ís-
lenska kvikmyndagerð. Stórir og
miklir atburðjp áttu sér stað og má
með sanni segja aö í hveijum geira
íslenskrar kvikmyndagerðar hafi
orðið gleðUeg tíðindi og ef íslenskar
kvikmyndir hafi á undanförnum
árum verið að gæjast fyrir horn í ís-
lensku menningarlífi þá hafi þær
stiUt sér í fremstu röð menningarat-
burða á landinu á árinu og víst er
að engin listgrein á þessu ári getur
státað af jafn mörgum sigrum á al-
þjóðavísu. Ef vorið í islenskri kvik-
myndagerð hófst 1980 má með sanni
segja að sumarið sé loks komið. Hér
er aðeins stiklað á stóru í glæsilegu
kvikmyndaári.
Kvikmyndaárið byrjaði 1. janúar
þegar Englar alheimsins voru frum-
sýndir og sjaldan hefur jafn miklu
lofi verið hlaðið á eina íslenska
kvikmynd. Gæði hennar skiluðu sér
á alþjóðavettvang og er skemmst að
minnast þess að aðaUeikari mynd-
arinnar, Ingvar J. Sigurðsson, var
valinn besti leikarinn af áhorfend-
um á nýafstaðinni verðlaunahátið
þar sem Evrópsku kvikmyndaverð-
launin voru afhent. I febrúar veitti
DV Englum alheimsins verölaun
sem það besta sem gert var í kvik-
myndum og þegar Edduverðlaunin
voru veitt var myndin sigurvegari
hátíðarinnar. Almenningur kunni
svo sannarlega að meta Engla al-
heimsins því aðsókn að henni var
um 90 þúsund manns og var hún
vinsælasta kvikmyndin sem sýnd
var í bíói á þessu ári.
Næst kom Fíaskó eftir Ragnar
Bragason, gamanmynd sem fékk
góðar viðtökur, þótt aðsókn hafi
kannski ekki staðið undir vænting-
um aðstandenda. Næsta stórvirki
var svo 101 Reykjavík þar sem
Baltasar Kormákur þreytti
frumraun sina sem kvikmyndaleik-
stjóri og gerði það með miklum
glæsibrag. Hefur 101 Reykjavík, sem
gerð er eftir safaríkri skáldsögu
Hallgríms Helgasonar, verið geysi-
vel tekið erlendis og er skemmst að
minnast frammistöðu hennar á
kvikmyndahátíðinni í Toronto. 101
Reykjavík á örugglega mikla fram-
tíð fyrir sér á alþjóðavettvangi á
næsta ári.
Síðastliðið sumar var svo íslenski
draumurinn frumsýndur og þar var
svo sannarlega á ferðinni stykki
sem áhorfendur kunnu að meta.
Skærasta kvikmyndastjarna íslendinga um þessar mundir
Björk Guömundsdóttir i hlutverki Selmu í Dancer in the Dark. Meö henni á myndinni er mótleikkona hennar,
Catherine Deneuve
Þetta var einkennilegt ár en yfir
því sveif andi einhversskonar
reikningsskila eða uppgjörs líkt og
fyrir um þrjátíu árum þegar
Hollywood var komið að fótum fram
í hugmyndaleysi og almennri til-
vistarkreppu. Þá birtust nokkrir
reiðir ungir menn og bjuggu til
gullöld hina síöari í amerískum
kvikmyndum með hápunktum á
borð við Guðfóðurinn og Taxi Dri-
ver. En flestir þeirra kiknuðu und-
an byrðum eigin velgengni og í
rúmlega tvo áratugi hefur
Hollywood nú einkennst um margt
af stóru bombunum meðan óháði
geirinn svonefndi hefur verið meira
leitandi og tekist á við flóknari við-
fangsefni.
Á þessu eru auðvitað ýmsar und-
antekningar þó að kúrsinn hafi ver-
ið svona í stórum dráttum. Um leið
hefur óháði geirinn breyst frá því
að vera vettvangur jaðarsins og til-
rauna yfir í nokkurskonar hug-
myndalegt bakland Hollywood.
Undanfarin ár hefur átt sér stað
samruni þessara tveggja póla, ekki
síst vegna velgengi spútnik fyrir-
tækja á borð við Miramax, sem hef-
ur tekist hvað eftir annað að selja
öðruvísi myndir með kröftugri
markaðssetningu sem um margt
minnir á stórmógúla í Hollywod
fyrri tíma. Það er því ýmislegt sem
bendir til þess að áherslur
Hollywood verksmiðjunnar séu að
breytast frá „metsölumyndunum"
með stórstjörnum sem vita glöggt
muninn á réttu og röngu til kjarn-
betri mynda sem spyrja fleiri spurn-
inga en þær svara. Nú hefur stór-
myndafabrikkan meira eða minna
lagt upp laupana, hefur enda verið
að fjara út síðustu ár með sífellt lé-
legri myndum og fölnandi stjörnum.
Á meðan er vonarglætuna að finna
í ódýrari kanti kvikmyndanna. At-
hyglisverðustu myndir ársins eiga
það allar sameiginlegt að koma úr
þeim geira.
-ÁS
Friðrik Þór Friðriksson kvikmyndagerðarmaður:
Anægjulegt að fleiri en ég
séu að sprikla í þessu
„í heildina er þetta búið að vera
gott ár, íslenskar myndir hafa geng-
ið vel, bæði heima og erlendis, en
mér er líklega efst i huga glæsilegur
árangur þeirra Ingvars og Bjarkar,"
segir Friðrik Þór Friðriksson kvik-
myndagerðarmaður. „Það komu
yfir fimmtíu þúsund áhorfendur á
Englana héma heima og það er í
sjálfu sér kraftaverk, ég er áJhorf;
endum mjög þakklátur og-finn mik-
inn meðbyr.
Árangur Bjarkar er stórkostlegur
og spennandi að vita hvort hún
verði tilnefnd til óskarsverðlaun-
anna eins og lítur út fyrir í dag. Það
er líka spennandi að vita hvort
Englarnir verði til-
nefndir til óskarsverð-
launa sem besta er-
lenda myndin. Líkurn-
ar eru reyndar ekki
miklar þar sem Hníg-
andi tígur var kosin
besta myndin í Banda-
ríkjunum á þessu ári
þannig að hún fær ör-
ugglega óskarinn.
Þetta verða miklar
spekulasjónir fram í
febrúar."
Friðrik segir að það
sé aðdáunarvert hvað
Islenski draumurinn
Friörik Þór Friðriksson
kvikmyndageröarmaöur
var ódýr í framleiðslu
og gerði það gott. „Ég
held aö menn ættu að
geta lært ýmislegt af
þeirri mynd en við eig-
um eftir aö sjá hvað
hún gerir erlendis. 101
Reykjavík gekk líka
mjög vel og greinilegt
að áhorfendur kunna
aö meta hana og það
eru verðlaun í sjálfu
sér. Ikíngut verður
frumsýnd annan í jól-
um og hún á hug minn
allan eins og er. Þetta
er vönduð og skemmti-
leg mynd sem á vonandi eftir að fá
mikla aðsókn.
Þegar á heildina er litið er þetta
búið að vera gott ár. Við erum með
tvær myndir, Engla alheimsins og
101 Reykljavík, sem hafa gert það
mjög gott þó þær séu ólíkar. Við
erum einnig meðfrcimleiðendur að
Dancer in the Dark sem er stærsta
norræna myndin í mörg ár. Ég átti
von á að hálf þjóðin færi á hana og
var mjög hissa hvað fáir mættu.
Björk er orðin mega starr og það
smitast yfir á aðrar íslenskar mynd-
ir og hjálpar þeim. Það ánægjuleg-
asta við árið er líklega að það eru
fleiri en ég að sprikla i þessu. -Kip