Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.2001, Qupperneq 18

18
Helgarblað
LAUGARDAGUR 28. JÚLÍ 2001
I>V
Dvölin gestun-
um mikils virði
Botni eru alls þrettán tals-
ins og skipta þeir meö sér
vöktum. „Starfið hér er
ákaflega gefandi og hjá
flestum sé ég framfarir
milli ára. Það sýnir okkur
að þjónusta við fatlaða á Akureyri er
góð,“ bætir hún við.
Margt er til gamans gert á Botni. „Við
erum mikið á ferðinni og í sumar höfum
við til dæmis farið til Hríseyjar, í báts-
ferðir inn að Hólavatni og einnig i
Kátar stelpur
Dís Pálsdóttir, starfsstúlka í Botni, ásamt þeim Láru
Magnúsdóttur og Maríu Rún Guömundsdóttur. „Dvölin ergestum
ákaflega mikils virði, “ segir forstöðumaöurinn.
styttri skemmtireisur, til dæmis i
Kjamaskóg, Vaglaskóg, Leyningshóla og
til Dalvíkur," segir Hrönn. Reynt er að
fara í sund daglega og einnig eru hestar
á staðnum í flórar af þessum sex vikum.
Þá er teymt undir gestunum á Gamla-
Jarpi, traustum bamahesti sem fer
aldrei hraðar en fetið. Seta á hesti þjálf-
ar vel jaínvægisskyn gestanna, en einnig
gerir útiveran þeim gott - rétt eins og öll
veran í sveitasælunni á Botni. -sbs

- innlit í sumarbúðir fyrir fatlaða að Botni í Eyjafjarðarsveit
„Dvölin hér er gestunum ákaflega
mikils virði, bæði er það tilbreytingin
og einnig reynum við að gera sitthvað
skemmtilegt með þeim sem þjálfar þau
og styrkir á ýmsa lund,“ segir Hrönn
Haraldsdóttir sem er forstöðumaður
sumarbúðanna að Botni í Eyjafjarðar-
sveit. Þær em starfræktar í um sex
vikur á sumri hverju en þangað koma
fatlaðir einstaklingar, flestir Akureyr-
ingar ungir að áram, til dvalar í eina
til þrjár vikur. Margir hafa komið
sumar eftir sumar.
Þeir sem dveljast á Botni eiga allir
við einhvers konar andlega fótlun að
stríða og sumir einnig líkamlega.
„Dvöl í sumarbúðum stendur öllum
fótluðum sem búa í foreldrahúsum á
Akureyri til boöa, annaðhvort hér eða
á Vestmannsvatni í Aðaldal. Þetta er
gestunum og foreldrum þeirra mikils
virði," segir Hrönn. Starfsmennimir á
MYND SBS
Meö hressum strákum
„Starfið hér er ákaflega
gefandi, “ segir Hrund
Hauksdóttir. Hún er hér
með tveimur hressum
strákum sem dveijast í
sumar í Botni, þeim Bald-
vini Steini Torfasyni og Guð-
mundi Rúnari Bjarnasyni.
A Gamla-Jarpi
Hestamennskan þjálfar gestina í Botni ákaflega vel, ekki síst jafnvægisskyn þeirra.
Hér sést Hrafnhildur Sigurvinsdóttir á hestbaki og ánægjusvipurinn ieynir sér ekki.
Kynlrf
Ilmur úr krika
Ragnheiöur
Eiríksdóttir
skrifar
um kynlíf
Nú er sumar, gumar eru glaðir og
graöir og ekki síður sprundirnar.
Þó svo að kvikasilfrið í íslenskum
hitamælum skríði sjaldan upp fyrir
töluna tuttugu látum við það ekkert
á okkur fá og göngum um hæfilega
léttklædd eins og á að gera þegar
dagatalið segir sumar. Aldrei fáum
við að sjá meira hold á fornum vegi,
strax og sólin glennir sig hið
minnsta flettir hver einasti kjaftur
sig klæðum og kastar sér svo á nær-
liggjandi grasblett. Skemmtilegast
er að koma niður í bæ þar sem búk-
arnir liggja í normaldreifingu um
allan Austurvöll, rónar og annað
ógæfufólk í jaðri, nýríkir verðbréfa-
buxnalallar á hinum endanum og
almennur pöpull allt á milli. Sum-
um finnst kynlíf og samdráttur
manna í millum aukast til muna
yfir sumarmánuðina og eflaust hef-
ur allt þetta holdsins flagg sitthvað
að segja í því máli. Þó er annar hlut-
ur sem tengist nektinni sem er lík-
lega mikilvægari en hið sjónræna
áreiti. Það eru ferómónin, lyktar-
laus boðefni sem hver einstaklingur
gefur frá sér og hafa áhrif á aðra
einstaklinga í umhverfinu.
Menn og dýr
Ferómón hafa lengi verið þekkt
fyrirbæri í dýraríkinu. Hrygna gef-
ur frá sér ferómón sem fær svilfisk-
inn til að fjórfaldast á einni nóttu.
Drottningin í býflugnabúi kemur í
veg fyrir að hinar kvenflugurnar í
búinu verði kynþroska með
ferómónum sem hún dælir út í um-
hverfið. Margar tegundir dýra, allt
frá úlfum til uxa, nota ferómón í
þvagi til að merkja sér landsvæði.
Dýr nema ferómón frá öðrum dýr-
um með litlu lífíæri í nefholinu sem
kallast á erlenda tungu „vomerona-
sal organ“ en á íslensku plógs- og
neflíffæri (afskaplega þjált heiti sem
öðlingurinn hann Aðalsteinn hjá
Orðabók Háskólans hjálpaði mér að
finna). Lengi vel var haldið að hjá
mannfólki hætti þetta liffæri að
virka skömmu eftir fæðingu og þess
vegna værum við hafin yfir áhrif
þessara lyktarlausu boðefna. Þetta
var þó afsannað af prófessornum
David Berliner fyrir rúmum 30
árum, hann komst að því að frá
þessu líffæri liggja taugabrautir upp
i heila, þannig að nú er vitað og við-
urkennt að ferómón hafa bein áhrif
á hegðun manna líkt og annarra
dýra merkurinnar.
Nærbolir í kössum
Þekktasta dæmið um áhrif
ferómóna er þegar konur sem eru í
nánu daglegu samneyti, s.s. á heim-
ili eða vinnustað, verða smám sam-
an samtíða. Tíðahringir þeirra still-
ast saman fyrir áhrif ferómóna. Á
þessu fyrirbæri gerði dr. Winnifred
Cutler fræga tilraun kring um 1970
en hún uppgötvaði líka að konur
sem komust reglulega í snertingu
við ilm úr handarkrika karlmanns
höfðu reglulegri tíðahring en konur
sem gerðu það ekki. í annarri sviss-
neskri rannsókn, sem ef til vill var
ekki sérlega lekker í framkvæmd,
voru konur látnar þefa af óhreinum
nærbolum karlmanna sem voru
vandlega varðveittir i loftþéttum
kössum. Eftir þefprófið voru þær
beðnar að meta hvaða ilmur þeim
þótti mest örvandi kynferðislega.
Þær konur í tilrauninni sem voru
frjóar völdu ilm þeirra manna sem
höfðu ónæmiskerfi sem ólíkast
þeirra eigin - voru sumsé líklegast-
ir til að leggja til gen sem gætu sem
best tryggt afkomu afkvæmanna.
Konur sem voru á hinn bóginn á
pillunni, og þar með ekki frjóar,
völdu hins vegar karlana með
ónæmiskerfi sem líkust þeirra eig-
in. Svissnesku vísindamennirnir
ályktuðu að með því væru konurn-
ar að velja þá sem væru sem líkast-
ir þeirra eigin Qölskyldumeðlimum
og þar með ólíklegastir til að gera
tilraun til að sá sínu sæði í þeirra
líkama. Sumsé konur sem eru á pill-
unni halda sig heima hjá pabba
gamla en við hinar förum á Hverfis-
barinn að leita að slæmu strákun-
um!
Taktu mig, tarfur
Hver kannast til dæmis ekki við
að hafa fundið fyrir einkennilegu
aðdráttarafli annars einstaklings,
einhvers sem er kannski ekki einu
sinni hugguleg/ur eða aðlaðandi að
öðru leyti en samt er það eitthvað,
eitthvað sem er ekki hægt að út-
skýra sem dregur okkur að þessum
aðila svo undrun má sæta. í svona
tilfellum má nærri slá því föstu að
þar séu ferómónin að verki.
Allir á Netið
í Ameríku hafa verið sett á
markað nokkur ilmvötn sem eiga að
líkja eftir ástarferómónum mann-
anna. Dr. Winifred, sem gerði hand-
arkrikarannsóknina sem nefnd er
hér að ofan, sá fljótlega að á
ferómónum væri hægt að græða
fúlgur og stofnaði „The Athena
Institute" sem sérhæfir sig í fram-
leiðslu ástaraukandi ilmefna. í
rannsókn sem stofnunin stóð fyrir
kom í ljós að 74% þeirra sem próf-
uðu að nota ilmefnin fundu mark-
tæka aukningu á keleríi, kossum og
kynlifi. David Berliner, faðir plógs-
og neflíffærisins, er líka kominn á
fullt í bissness og framleiðir nú ilm
undir heitinu Realm. Og þá er bara
að skella sér á góða leitarvél á Net-
inu ...
Ragnheiður Eiríksdóttir er
vellyktandi hjúkrunarfræðingur