Dagblaðið Vísir - DV - 04.06.2002, Blaðsíða 17
ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚNÍ 2002
17
Félagsleg vandamál vaxa
„[Þad] er liður í upplýstum umrœðum um öryggis-
net velferðarþjóðfélagsins, að fólk átti sig á hinum
stóra hlut Sjálfstœðisflokksins við að koma því á
laggimar og tryggja það í sessi, einkum í Reykjavík.
Þar er hlutur Sjálfstœðisflokksins meiri og merkari
en félagshyggjuaflanna svonefndu. “
Björn Bjarnason
þingmaöur og
oddviti Sjálf-
stæöisflokksins
í Reykjavík
Kjallari
í síðustu viku var skýrt
frá því, að Pétur Blöndal,
alþingismaður og flokks-
bróðir minn, hefði ásamt
fleirum skipulagt og opn-
að vefsíðuna baetur.is.
Tilgangi síðunnar er lýst
með þessum hætti: „Fyr-
irhugað er að kortleggja
velferðarkerfið á íslandi,
þ.e. skrá eins og kostur
er tiitækar upplýsingar
um bætur, styrki og
hlunnindi, sem veitt eru
tii þess að ná fram al-
mennri velferð. Markmið-
ið með kortlagningunni er
að átta sig á velferðar-
kerfinu og fá yfirlit yfir
kosti þess og galla.“
Er fagnaðarefni, að þessi vefsíða
kemur til sögunnar og vonandi
verður þar sem mest af haldgóðum
upplýsingum og efnið sett fram
með þeim hætti, að sem flestir geti
kynnt sér það og skilið. Jafnframt
er nauðsynlegt að gera þeim, sem
helst þurfa á vitneskju um þetta
efni að halda, sem auðveldast að
nálgast það. Hér er um mál að
ræða, sem skiptir miklu á stjórn-
málavettvangi og fyrir allan al-
menning.
Þau mál, sem Pétur Blöndal og
félagar hans fjalla um á hinni nýju
vefsiðu sinni, settu æ meiri svip á
nýlega kosningabaráttu í Reykja-
vík eftir því sem á hana leið. í upp-
haíl lögðum við sjálfstæðismenn
megináherslu á fjármál borgarinn-
ar og þá urðu skipulagsmálin
meira áberandi, þegar athyglin
beindist að Geldinganesinu. í
þriðja málinu tókum við sjálfstæð-
ismenn einnig forystu í umræðun-
um, um málefni aldraðra og ör-
yrkja, því að við lögðum til stór-
lækkun fasteignaskatta á þennan
hóp og kynntum einnig hugmynd-
ir um útgjöld úr borgarsjóði til að
fjölga hjúkrunarrýmum fyrir aldr-
aða. Loks rann æ betur upp fyrir
okkur frambjóðendunum eftir
samtöl við kjósendur, að
möskvarnir í öryggisneti velferð-
arkerflsins stækka ár frá ári undir
stjórn félagshyggjuflokkanna í
nafni R-listans í Reykjavík. Nægir
þar að nefna, að húsnæðislausum
fjölgar og borgaryfirvöld eru í einu
orði sagt ráðþrota gagnvart þessu
fólki.
Afdrifarík yfirlýsing
Unnt er að efna til langra ráð-
stefna og skrifa margar blaðagrein-
ar um það, hvemig skilgreina eigi
hugtakið fátækt. Ég ætla ekki að
blanda mér í þær deilur og ég ætla
ekki heldur að ryðjast inn á
ímyndað yfirráðasvæði þeirra
stjómmálamanna, sem hafa slegið
sjálfa sig til riddara í nafni fátækt-
ar og virðast einna helst telja það
persónulega móðgun, ef aðrir en
þeir hafa skoðanir á þessum mál-
um. Ég ætla hins vegar að segja
hiklaust, að það hafi ekki verið
vegna umhyggju og skynsamlegra
úrræða í þágu þess hóps, sem býr
við bág kjör í Reykjavík, að eðli-
legt var að verðlauna R-listann
með því að veita honum endumýj-
að umboð til að stjóma Reykjavík.
Á hinn bóginn er það vandi okkar
sjálfstæðismánna, að það virðist
auðvelt að fá bæði eldri borgara og
öryrkja til að trúa því, að við séum
verri við fólk í þessum hópum en
andstæðingar okkar.
Þegar réttilega var bent á það
rúmri viku fyrir kosningar, að
sameiginleg viljayfirlýsing samin
af Jóni Kristjánssyni heilbrigðis-
ráðherra og Helga Hjörvar (að eig-
in sögn) í nafni Reykjavíkurlistans
um fé úr ríkissjóði til hjúkmnar-
rýma, væri gefin út án nauðsyn-
legra heimilda ríkisstjómar og Al-
þingis, gaf það andstæðingum okk-
ar færi á að setja salt í sár og segja
okkur sjálfstæðismenn ósanninda-
menn í velferðarmálunum. Þar fór
Ólafur F. Magnússon, fyrrverandi
samherji okkar, fremstur í flokki.
Hætti hann að segja kosningamar
snúast um Kárahnjúkavirkjun og
dró saman seglin í uppspuna sín-
um um afstöðu okkar til framtíðar
Orkuveitunnar.
Samhliða því sem innstæðu-
lausa viljayfirlýsingin varð hluti
af kosningabaráttunni sló R-listinn
öll stefnumál sín og alla aðra fram-
bjóðendur sína en Ingibjörgu Sól-
rúnu út af borðinu og nýtti sér að
sjálfsögðu til hins ýtrasta sitt eina
tromp. Kannanir sýndu, að það dró
að nýju í sundur milli D-lista og R-
lista, tómarúm myndaðist með
fjölgun óákveðinna kjósenda og F-
listinn sigldi inn í það. Dómur
kjósenda var afdráttarlaus. Alla
baráttuna var ljóst, að meirihluti
kvenna fylkti sér um R-listann.
Deilt um herfangiö
I kosningabaráttunni sætti ég
gagnrýni á þeirri forsendu, að ég
hefði setið í ríkisstjóm og ætti
sæti á Alþingi og þess vegna væri
réttmætt að ná sér niðri á mér og
Sjálfstæðisflokknum fyrir verk
ríkisstjómarinnar. Oft kom þetta
úr hörðustu átt, þegar gagnrýnd
var framganga í málaflokkum, sem
Framsóknarflokkurinn hefur
stjómað í rúm sjö ár, en flokkur-
inn á aðild að R-listanum. Fram-
sóknarráðherrar fara með stjóm
þeirra mála í ríkisstjóm, sem
snerta mest hag aldraðra og ör-
yrkja. Framsóknarráðherra fer
einnig með yfirstjóm húsnæðis-
mála. Ég minntist aðeins einu
sinni á þessa pólitísku staðreynd í
kosningabaráttunni og var það á
fundi á vegum Ríkisútvarpsins í
Ráðhúsinu. Síöan dróst heilbrigð-
isráðherra Jón Kristjánsson inn í
kosningabaráttuna vegna hinnar
margfrægu og klaufalegu viljayfir-
lýsingar.
Framsóknarflokkurinn er
þekktur í islenskri stjómmálasögu
fyrir að það er misjafht hve lengi
hann getur haldið sig annaðhvort
til hægri eða vinstri - nú virðist
flokkurinn enn á ný vera á báðum
áttum í sífellt fleiri málum. Fram-
sóknarmenn vilja láta lita þannig
út, þrátt fyrir R-listabandalag, að
þeir haldi nafni flokks síns óflekk-
uðu í Reykjavík. Framsóknar-
menn hafa í orði unnið gegn
helsta ánægjuefni Össurar Skarp-
héðinssonar, formanns Samfylk-
ingarinnar, að loknum kosningun-
um, að Samfylkingin sé orðin sam-
eiginlegur vettvangur vinstris-
inna. í huga Össurar er Ingibjörg
Sólrún sigurtákn Samfylkingar-
innar. Ögmundur Jónasson, þing-
maður vinstri/grænna í Reykja-
vík, barðist gegn vinstri sammna
í Samfylkingunni á þeirri for-
sendu, að hann snerist ekki um
stjómmál heldur hitt að uppræta
hugsjónir í stjómmálastarfi. Stein-
grímur J. Sigfússon sakar Össur
Skarphéðinsson um „ósvífni" þeg-
ar hann eignar sér sameiginleg
framboð í sveitarstjómakosning-
unum. Guörún Jónsdóttir, fýrrver-
andi borgarfulltrúi Kvennafram-
boðsins, segir í Morgunblaðsgrein
31. maí, þegar hún hefur rætt um
það, sem hún kallar valdhroka og
næstum mannfyrirlitningu vegna
ummæla Össurar um „stóru
Bertu“ og Ingibjargar Sólrúnar
um „fótgönguliða" í tilefni úrslit-
anna í Reykjavík: „Samþykkjum
við svona viðhorf hjá pólitískum
forystumönnum? Er ekki kominn
tími til að endurvekja kvenfrels-
isumræðuna og læra af reynsl-
unni?“
Hvað sem líður árangri sameig-
inlegra framboða vinstri manna í
Reykjavík og annars staðar, er
ekki um samhentan hóp á grund-
velli sameiginlegra hugsjóna eða
stefhu að ræða. Til að tryggja völd-
in er leitað að lægsta samnefnara
við úrlausn mála og forystu í ein-
stökum málaflokkum er ráðstafað
í samræmi við styrk einstakra
valdahópa en ekki með hæfileika
að leiðarljósi. Þannig hefur verið
og er stjómað í Reykjavík - túlkun
vinstri manna á úrslitum kosning-
anna endurspeglar spennuna und-
ir niðri.
Mikil eindrægni
Frá því að úrslit lágu fyrir hér í
Reykjavík, hef ég ekki dregið dul á
vonbrigði mín og við höfum að
sjálfsögðu rætt málið í okkar hóp,
frambjóðendur Sjálfstæðisflokks-
ins. Hin mikla eindrægni, sem ein-
kenndi þann góða hóp í kosninga-
baráttunni, ríkir enn og mun setja
svip sinn á störf okkar í borgar-
stjórn. Við þurfum ekki að fara í
felur með hugsjónir okkar eða
stefnu, þegar við ræðum úrlausn
einstakra mála. Við munum starfa
á grundvelli heilsteyptrar stefnu
okkar með heill Reykvíkinga að
leiðarljósi.
Við munum ekki síst leggja
áherslu á hina félagslegu þætti og
beina athygli að þvi, hve þróunin
hefur verið öfugsnúin hin síðari ár
fyrir þá, sem standa höllum fæti.
Ég tók eftir því, þegar rætt var við
Pétur Blöndal vegna síðunnar ba-
etur.is, nálgaðist fréttamaðurinn
málið á þeirri forsendu, að þetta
væri sérkennilegt framtak hjá
Pétri, því að hann, sjálfstæðisþing-
maðurinn, ætti eiginlega ekki að
vera með hugann við aðstæður
þeirra, sem þurfa á velferðarkerf-
inu að halda. Slíkir fordómar hafa
áhrif á fólk og það er liður i upp-
lýstum umræðum um öryggisnet
velferðarþjóðfélagsins, að fólk átti
sig á hinum stóra hlut Sjálfstæðis-
flokksins við að koma því á lagg-
irnar og tryggja það í sessi, eink-
um í Reykjavík. Þar er hlutur
Sjálfstæðisflokksins meiri og
merkari en félagshyggjuaflanna
svonefndu.