Dagblaðið Vísir - DV - 02.10.2003, Síða 18

18 SKOÐUN FIMMTUDAGUR 2. OKTÓBER 2003
Lesendur
Innsendar greinar ■ Lesendabréf
Lesendur geta hringt allan sólarhringinn í s(ma: 550 5035, sent
tölvupóst á netfangið: gra@dv.ls eða sent bréf til: Lesendaslða DV,
Skaftahllð 24,105 Reykjavtk. Lesendur eru hvattirtil að senda mynd af
sértil birtingar.
Lífið gegnum bílrúðu
Sakna Silfurs Egils
Sjúkraliði skrífan Þaðermikil
sjálfselska í þeirri sál sem metur
lífið svo lítils að stuðla vísvitandi
að því að strekkja líkama sinn og
liðamót með því að sitja í bíl svo
að segja alla sína ævi utan hús-
dyranna. Þetta fólk ætti að líta til
hinna lömuðu og fötluðu sem
þurfa bílinn sem hjálpartæki. Þeir
eru alltof margir hinir heilbrigðu
sem ekki sjá lífið nema gegnum
bílrúðuna. Svo furða þeir sig á
því að verða stirðir, fá verki í liða-
mót og mjaðmir og flýta för sinni
þannig í körina eða á biðlistana
fyrir einhverja aðgerðina. Það er
áberandi að eldra fólk í dag er
mun verr á sig komið líkamlega
en áður var. Margir eiga þar sjálf-
ir sök á, þeir vildu ekki liðka lið-
ina og gera líkamann móttæk-
legri fyrir efri árin.
Guðmundur Magnússon skrifan
Margir af minni kynslóð - og auð-
vitað margir aðrir eflaust - sakna
Egils Helgasonar með þátt sinn á
Skjá einum. Hann var orðinn fast-
ur liður sunnudagsáhorfs og lífg-
aði vel upp á staðnað umræðu-
form á hinum sjónvarpsstöðvun-
um. Þátturinn Maður á mann á
sömu stöð kemur ekki í stað Eg-
ils-silfursins. Maður á mann er
dæmigerður útvarpsþáttur sem
ekki á heima í sjónvarpi. Viðmæl-
endur hafa heldur ekki verið upp
á marga fiska. Svo virðist sem
erfitt sé að fá eftirminnilega við-
mælendur því ekki er lengur get-
ið hver næsti viðmælandi verður
líkt og gert var eftir fysta þáttinn.
Mun heldur engu breyta héðan af
þótt rokið verði til að leita eftir
konu sem viðmælanda.
Ollíubirgðastöð í Helguvík
Skarphéðinn Einarsson skrifar:
Oftar en einu sinni hef ég fjallað
um hugsanlega olíubirgðastöð
í Helguvík fyrir alþjóðaflugvöll-
inn á Keflavíkurflugvelli og þá
svívirðu að eldsneyti, sem not-
að er á Keflavíkurflugvelli, skuli
vera landað í Reykjavík og síð-
an ekið á háannatíma umferðar
um Hafnarfjörð og nágranna-
byggðarlög um Reykjanes-
brautina til birgðastöðvar við
Leifsstöð.
Ég hef bent á að nær væri að
landa þessu eldsneyti í Helguvík.
Þar er nú eldsneytisstöð af full-
komnustu gerð hvað varðar alla
þætti meðferðar á eldsneyti enda
hönnuð sem slfk frá upphafi en
verklok þar syðra voru 1992. Þegar
hún var byggð var sagt að hvergi í
öðrum NATO-löndum væri til full-
komnari birgðastöð né hafnar-
mannvirki. Þar geta olíuskip, allt að
130 þús. tonn að stærð, athafnað
sig með góðu móti. Allt er snertir
forvarnir, svo sem mengunar- og
eldvarnir, er fyrsta flokks í stöðinni.
Það á einnig við um eldsneytis- og
birgðastöð NATO og varnarliðsins
sem stendur skammt frá.
Nú eru aðeins nýtt 30% af
geymslugetu þarna og stefnir allt í
að enn dragi úr umsvifum varnar-
liðsins á næstu árum. Eins hefur
komið fram að NATO og varnarlið-
ið hafa boðið íslendingum afnot af
stöðinni. Núna hafa menn töluverð
FRAMSÝNN OG MIKILVIRKUR: Hefur
unnið kapphlaupið um sagnaritun um
nóbelsskáldið.
Kapphlaupið um
nóbelsskáldið
Guðlaug Guðmundsdóttir skrifar:
Ég horfði á viðtalsþátt Stöðvar
tvö við þau Sverri Jakobsson
sagnfræðing og skáldkonuna
Steinunni Sigurðardóttur um rit-
un bókanna um Halldór Laxness.
Mér fannst skáldkonan allt of
strekkt á tauginni og gera lítið úr
Hannesi Hólmsteini prófessor,
sem hefur nú þegar unnið kapp-
hlaupið um þessa sagnaritun um
nóbelsskáldið. Hannes verður
fyrstur með sína bók á markað og
því verður bók Halldórs Guð-
mundssonar ekki ýkja spennandi
fyrir kaupendur. Að slá því fram
að Hannesi sé ekki teystandi fyrir
svona skrifum, eins og skáldkon-
an hélt fram, er ósæmileg fullyrð-
ing og lyktar af einhverju hatri eða
andúð á Hannesi vegna pólitfsks
ferils hans. Hvað mætti þá al-
menningur segja um feril nóbels-
skáldsins? En lesendur láta ekki
slíkt á sig fá, þeir munu rífa út bók
Hannesar um hið virta og afkasta-
mikla skáld, Halldór Laxness.
Pólitík skiptir ekki neinu máli
lengur, hvorki af hálfu skáldsins
né Hannesar Hólmsteins. Aðalat-
riðið er að Hannes er framsýnn,
mikilvirkur og einstaldega
skemmtilegur rithöfundur.
f HELGUVÍK: (slendingum hafa verið boðin afnot af eldsneytisstöðinni.
not af höfninni í Helguvík. fslend-
ingar hafa reist viðlegukant og þar
komast nú að okkar stærstu kaup-
skip þegar þess er þörf.
I fréttum nú er rætt um siglingar
um norðurslóðir og ef sama þróun
verður veðurfarslega þá hafa verið
uppi hugmyndir um að koma á fót
uppskipunar- og umskipunarhöfn
á íslandi. Kemur Helguvík þar mjög
sterk inn í myndina.
Margir hafa sýnt þessari olíuhöfn
áhuga, nú síðast fyrirtækið Baugur
sem fékk synjun. Margir spyrja
hvers konar hugsunarháttur rfld
hjá utanríkisráðuneytinu sem ann-
ast mál fyrir vamarmálaskrifstof-
una. Úr þessu kjördæmi fær þó
Framsóknarflokkurinn mikið fýlgi
við ráðherra og aðstoðarráðherra
og einn þingmaður er meira að
segja búsettur f Keflavík.
Mín skoðun er sú að leggja beri
varnarmálaskrifstofu niður (áður
varnarmálanefnd) og koma aftur á
fót sömu stjórnskipan og var fyrir
22. maí 1954. Þá tilheyrðu öll mál á
varnarsvæðinu og vellinum við-
komandi ráðuneytum, t.d. flugið,
samgönguráðherra, lögsaga dóms-
málaráðhera, o.s.frv. Eg tel að nú-
verandi fyrirkomulag sé dragbítur á
alla uppbyggingu við Leifsstöð og
að hana megi margfalda. Það er
einnig eitthvað mikið að þegar ekki
fást afnot af birgðastöð NATO og
varnarliðsins. Reisa ætti risastöð á
svæðinu - ekki bara fyrir flugið
heldur landið allt. Stofna þarf
hlutafélag um byggingu slíkrar
stöðvar og rekstur hennar því að
greinilegt er að olíufélögin vilja
óbreytt ástand.
Reisa ætti risastöð á
svæðinu - ekki bara
fyrir flugið heldur land-
ið allt. Stofna þarf
hlutafélag um bygg-
ingu slíkrar stöðvar og
rekstur hennar.
Þá ættu aðilar eins og bæjarstórn
Reykjanesbæjar og annarra sveitar-
félaga að beita sér af hörku í mál-
inu. Öll aukin umsvif eru til góðs
fyrir Suðurnesin, skapa ótal ný störf
og aukna búsetu sem síðan auka
skatttekjur. Von er á betri tíð með
ráðherraskiptum; vonandi tekur þá
Davíð Oddsson við utanrfldsráðu-
neytinu. Hann verður ekki í mörg
ár að hugsa málið. Allir vita að af-
skiptum hans af varnarliðsmálun-
um má þakka að óbreytt ástand
verður í þeim málum um sinn. Ég á
að sjálfsögðu við þá sem hefðu
annars borið mestan skaða af
breyttu ástandi.
Hluthafaréttur umfram allt
Gunnar Kristjánsson skrifar:
Talsverður urgur hefur orðið í
fyrirtækjunum Sjóvá-Almenn-
um og fslandsbanka vegna
kröfu þeirra félaganna og híut-
hafanna Margeirs Péturssonar,
Styrmis Þórs Bragasonar og
Þorsteins Vilhelmssonar fyrir
hönd fjárfestingarfélaganna
Afls og Atorku um að boðað
verði til hluthafafundar í Sjóvá-
Almennum tryggingum hf. hið
bráðasta.
Vildu þessir hluthafar höfða mál
á hendur íslandsbanka eða stjóm-
armönnum í Sjóvá-Almennum til
að fá skaðabætur vegna sölu félags-
ins á eigin bréfum. Til vara eða
samhliða vilja þessir hluthafar að-
Sjóvá-Almennar bjóði öll viðskipti
sín út í almennu útboði. Þeir sem
em almennir hluthafar í öðmm fé-
lögum em flestir þeirrar skoðunar
að félagarnir Margeir og Styrmir
Þór hafi til þess fullan rétt að krefj-
ast hluthafafundar, ekki síst þegar
þeir standa fyrir rúmlega 10%
hlutafjár í fýrirtækinu.
Hafa þeir nú útbúið tillögu sem
þeir vilja að verði tekin fýrir á hlut-
hafafundi Sjóvár-Almennra og hef-
ur verið birtur útdráttur úr tillög-
unni í fjölmiðlum svo allir megi sjá
um hvað málið snýst.
Eitthvað virðist stjórn Sjóvár-Al-
mennra hafa dregið í land eftir að
kröfugerð þeirra tvímenninganna
var gerð opinber og leiddi síðan til
þess að Sjóvá-Almennar og fs-
landsbanki létu viðskipti með 2%
hlutafjár (um 11 milljónir króna) í
Sjóvá-Almennum ganga til baka.
Málshöfðun á hendur fslands-
banka eða stjóm hans er því ekki á
dagskrá hluthafafundarins lengur
en talið er að stjórn félagsins sé
skylt að hafa tillöguna uppi á borði
fundarins. Tvímenningarnir ætla
því ekki að hvika frá því að hlut-
hafafundur fjalli um málið í heild
sinni. Eiga enda hluthafar rétt á að
mál þeirra séu tekin fýrir á slíkum
fundum ef eftir því er leitað.
Þetta er að mörgu leyti tíma-
mótamál f sögu hlutafélaga hér á
landi þar sem hér virðist eiga að
brjóta blað í þætti og eign minni-
hluta í hlutafélögum en þeir hafa
ekki haft mikið að ségja til þessa og
meirihlutinn hefur getað farið sfna
leið að vild - stundum meira að.
segja sölsað undir sig hlutabréf
annarra hluthafa, án þess að þeir
hafí fengið rönd við reist. Á því leik-
ur heldur enginn vafl að brotið hef-
ur verið á hluthöfum í ótal félögum
og fýrirtækjum hér á landi gegnum
árin.
Það sætir hins vegar furðu hve
hluthafar, almennt talað, hafa verið
gæfir og gegnir, nánast niðurlútir,
þegar kemur að umfjöllun um mál
þeirra á fundum margra fýrirtækja.
Á aðalfundi fýrirtækja er það við-
Á aðalfundi fyrirtækja er
það viðburður efal-
mennir hluthafar gera
fyrirspurnir til stjórnar
eða forstjóra eða halda
til streitu sinni sannfær-
ingu, fái þeir svar stjórn-
ar eða forstjóra um
eitthvað sem hluthafa
finnst orka tvímælis.
burður að almennir hluthafar geri
fyrirspumir til stjórnar eða for-
stjóra eða haldi til streitu sinni
sannfæringu, fái þeir svar stjórnar
eða forstjóra um eitthvað sem hlut-
hafa fmnst orka tvímælis.
Það hefur því verið bmgðið á það
ráð í stærri fyrirtækjum (og þau
minni hafa leikið það eftir f æ ríkari
mæli) að fá „harðan" fundarstjóra
(oft beinlínis ráðinn fýrir ærið fé) til
að „halda skikk“ á aðalfundi þegar
þess þarf með og „óþægir" hluthaf-
ar beina fýrirspurnum til stjómar-
innar. „Harður" fundarstjóri getur
lflca beinlínis þaggað niður í horsk-
um hluthafa með því að „upplýsa"
hann um að „svona mál þurfi að
bera upp skriflega" - eða jafnvel
óska eftir umræðunni viku fyrir
fundinn!
Hún hefur löngum verið dapur-
leg, staða minnihluta í félögum, að
þurfa að sæta yfirgangi og stundum
fjármálalegu ofbeldi meirihlutans
eða þá sjálfskipaðs „einkaeiganda".
Þetta er nú að breytast, sem betur
fer, og tími til kominn. Eignarhlut-
ur stærstu hluthafanna hefur oftar
en ekki snúist um völd og aðstöðu
fyrir sig og sína, ferðalög og fríð-
indi, en ekki fýrirhyggju og arðsemi
af fjármagni í hlutfalli við inngreitt
hlutafé.