Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.2003, Blaðsíða 3
DV Fréttir
MÁNUDAGUR 1. DESEMBER 2003 3
Trúverðugleiki og vinsældir
Spurning dagsins
Ætlar þú að lesa bók Hannesar um Halldór Laxness?
Kjallari
Lygilega oft er þessi staðhæfing
hér endurtekin: Sá fjölmiðill gengur
best og nær mestri útbreiðslu,
áhorfl eða áheyrn, sem trúverð-
ugastur er. Flytur áreiðanlegustu
fféttirnar. Ef notendur treysta hon-
um ekki þá munu þeir snúa sér ann-
að.
Þetta hljómar vel, en þetta er því
miður bull.
Selst gott blað vel?
Ef menn skoða slíka staðhæfingu
ögn betur þá merkir hún það til
dæmis, að mest sé keypt það blað
sem best vandar sinn fréttaflutning
og mál-
flutn-
ing
all-
an. Engum dettur í hug að halda
slíku fram nema sjálfumglöðum
fjölmiðlamönnum á Islandi og
stjórnmálamönnum sem vilja halda
friðinn við þá og smjaðra fyrir elsku
andskotans kjósendunum um leið.
Því sá sem efast um að velgengni á
fjölmiðlamarkaði og gæði fari sam-
an, hann fær strax orð í eyra fyrir að
gera sig svo breiðan að halda að
„hinn almenni maður“ sé asni. Það
skiptir reyndar litlu hvort menn
telja almenning
heimskan eða
ljóngáfaðan - hitt
er víst að þjóð-
arsálirnar bless-
aðar hafa á
mörgu fyrr
áhuga en
vandaðri
frétta-
mennsku og
fréttaskýring-
um á háu
plani.
Allir sem
nenna vita
það að á svo
til hverju
byggðu bóli
njóta mestrar
lesenda
slúðurblöð
sem flytja
einkum hæp-
in tíðindi eða
login um
ástamál og
eyðslufyll-
erí frægra
einstakl-
inga eða
um
fundna
skrifar um fjölmiðla
Árni Bergmann
Ríkisstjórnin
Skortir kristilegt hugarþel á aðventunni,
Hvað með ellefta
boðorðið
Þórir Bjamason skrifar:
Þegar Móses kom niður af fjallinu
forðum hafði hann mannkyninu
boðskap að færa. Þau voru kjarnyrt
og skýr og tíu talsins. Gætu komist
fyrir á hálfu A4 blaði. En engu að síð-
ur hafa boðorðin tíu um aldirnar
verið leið-
Lesendur
slóða.
Kannski er sumt í þessum boðorð-
um þess eðlis að það samræmist illa
samfélaginu eins og það er í dag. En
kjarni þessara orða stendur fyrir
sínu.
í eftirminnilegri bók sem kom út
fyrir rúmum tuttugu árum rakti Jón
Helgason ritstjóri æviferil Páls Jóns-
sonar vegagerðarmanns sem fædd-
ur var í Mosfellsdalnum, en bar loks
beinin norður í Blöndudal á fyrstu
áratuguin síðustu aldar. Páll lifði fá-
breyttu lífi og alla tíð hafði hann
öðru fremur að leiðarljósi að standa
við sitt. Fyrir honum var ellefta boð-
orðið, að orð skyldu standa, síst létt-
vægari en hin tíu sem Móses gerði
okkur að fylgja.
En nú ber ríkisstjórnin því við að
hún geti ekki staðið við samkomulag
sitt við öryrkja. I huga ráðherra
skiptir ekki nokkru máli þó þeirra
eigin orð standist ekki. Ríkisstjórn-
ina skortir kristilegan kærleik í
störfum sín og gaman væri ef
kærleikur einkenndi stjórnmálin nú
á aðventunni. En það er nú víst öðru
nær.
Heilbrigðisráðherran Villstanda við
gerða samninga
Fangi vondra
manna
Bjöm Guðmundsson skrifar:
Ríkisstjórnin ætlar að heykjast á
því að standa við það samkomulag
sem hún gerði við okkur öryrkja um
hækkun bótagreiðslna. Ber við að
ekki séu til nægir peningar - og að
standa eigi við samkomulagið í
áföngum. Slíkur málflutningur er nú
ekki stórmannlegur og ber öll merki
þess að hann sé runnin undan rifj-
um Sjálfstæðisflokksins. Þannig
virðast íhaldsmenn kosta kapps í
hverju málinu á fætur öðru að veikja
stöðu Framsóknar og eru þar óvand-
ir að meðölum.
Sjálfur hef ég enga trú á öðru en
því að Jón Kristjánsson vilji standa
við samninga. En hánn er fangi
manna, sem hafa hrifsað af honum
völdin og telja að slfkt komi ekki að
sök þar sem hann eigi að fara úr ráð-
herrastól næsta haust. Ef það reynist
rétt er slíkt miður, því betri heil-
brigðisráðherra og velviljaðri en Jón
höfum við ekki átt.
og ófundna morðingja. Vandaðri
blöð haltra langt á eftir þeim í út-
breiðslu og arðsemi. Og munur á
þeim, þ.e.a.s. alvörublöðunum, er
oft giska fróðlegur. Fréttamagasín
danska stórblaðsins Berlingske
Tidende valdi nýfega Information
sem trúverðugasta blað Danmerk-
ur. Information er um leið minnsta
blaðið - það kemur út í 20 þúsund
eintökum eða í sextíu sinnum
minna upplagi en Politiken, Berl-
ingur og Jótlandspósturinn.
Undarleg sérstaða.
Auk þess skulu menn muna að
þegar slúðurmiðlum sleppir eru svo
til allar fréttir í fjölmiðlum „sannar"
í þeim skilningi að atburðirnir gerð-
ust, orðin voru sögð (þótt eitthvað sé
kvartað um að ekki sé rétt haft eftir.
Áreiðanleikinn góði er tengdur öðru:
hvort lesendur og áheyrendur telja
sig geta treyst því að verið sé að segja
frá því sem máli skiptir og setja það í
sæmilega vitlegt samhengi. Og van-
traust á fjölmiðil er þá oftar en ekki
tengt því hvað mönnum fínnst að
vanti í hann, hverju hann þegir yfir -
eða því þá hvað það er sem hann
blæs upp úr öllu valdi.
Allt eru þetta sjálfsagðir hlutir,
vissulega. En samt verður að minna
á þá öðru hvoru. Bæði vegna for-
múlunnar fegruðu sem fyrst var
nefnd og svo vegna þess að íslensk-
ur fjölmiðlaheimur er svo undarleg-
ur. Útbreiðsla dagblaða fer þar alls
ekki eftir áhuga lesanda: við búum
við mesta stórblað í heimi, Frétta-
blaðið, og það er líka eina stórblað
heimsins sem er gjörsamlega óháð
lesendum sfnum. Útbreiðsla ann-
arra blaða hefur heldur ekki farið
eftir vandaðri eða óvandaðri blaða-
mennsku - því íslensk blöð eru og
voru (líka þegar dagblöð voru póli-
tísk) öll undarlegur hræringur af
hvoru tveggja. Þessa mánuði er okk-
ar fjölmiðlaheimur í uppstokkun
eins og allir vita og best að játa eins
og er: við höfum ekki hugmynd um
það hvort við eigum á góðu eða illu
von.
DV tekur við lesendabréfum og
ábendingum á tölvupóstfanginu
lesendur@dv.is. DV áskilur sér rétt til að
stytta allt það efni sem berst til blaðsins
og birta það í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds.
Auðvitað
“Heldur betur. Ég býst við góðri bók
og læsilegri, með áherslu á
óvæntar mannlegar hliðar. Ég las
bókina um Jón Þorláksson og
þótti hún lafa í að vera ágæt -
en sagan um Benjamín var stór-
góð. Svo karlinum Hannesi er
heldurað fara fram með aldrin-
um."
Össur Skarphéðinson,
formaður Samfylkingar.
“Já, það ætla
ég að gera. Fyr-
ir fram hefég
vissa fordóma
gagnvart bók-
inni, en ætla
að laumast til
að lesa bókina
og segja eng-
um frá þvi."
Hildur Hermóðsdóttir,
bókaútgefandi.
"Fyrr en seinna
ætla ég að
gera það. Mér
hefur fundist
þessi deila um
bréfin á Lands-
bókasafninu.
frekar leiðin-
leg. Hinsvegar
verður að
meta bókina út frá þvi að Hannes hefur
áður skrifað ævisögur sem mér þykja
vandaðar. Ég treysti þvi að þessi ævi-
saga hljóti því einnig að vera vönduð."
Gunnar Stefánsson,
útvarpsmaður.
"Já, svo sann-
arlega - og ég
myndi kaupa
bókina strax í
dag efég væri
á landinu. Ég
vona að þetta
sé góð úttekt á
lífi skáldsins;
Hannes er pró-
fessor við Há-
skóla Islands og vísindamaður og hlýt-
ur því að nálgast viðfangsefni sitt af
hlutlægni."
"Ha, er hann
að gefa út
bók? Það hefur
alveg farið
fram hjá mér."
Birna
Þórðardóttir.
Sigurður G. Guðjónsson,
forstjóri Norðurljósa.
NÝ SKALDSAGA EFTIR VÍGDISI GRÍMSDÓTTUR
Sannkölluð spennusaga
Með þessum upphafsorðum bókarinnar er spennandi
atburðarás hrint af stað, þar sem enginn veit hver
kann að leynast í dulargervi og tefla lifi förunauta
sinna í tvísýnu.
„Sannkölluð spennusaga."
Soffía Auöur Birgisdóttir / MORGUNBLAÐIÐ
„Lesandi er
ofurseldur valdi
mikillarsagnakonu...
náttúrulega fremst
sagnaskálda afsinni
kynslóð og þó víðar
væri farið í skálda-
hópi á íslandi."
Páll Baldvin Baldvinsson
STÖÐ2
„Ungum manni skolaði á land um nótt í
nóvember. Það bar enginn kennsl á beinin
svona fyrst í stað og það sváfu allir fuglar."
Vigdís Grímsdóttir