Dagblaðið - 30.06.1977, Blaðsíða 4

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 30. JUNÍ 1977.
Hemil eða ekki hemil við Hitaveituna?
Hemilslausir framsögumenn -
fundarmenn máttu vart mæla
Eins og margsinnis hefur
komið fram í Dagblaðsgreinum,
stendur nokkur styr um það á
Suðurnesjum hvort selja beri
vath til húsahitunar gegnum
hemil eða mæli og sýnist þar
sitt hverjum. Stjórn Hitaveitu
Suðurnesja ákvað að nota
hemilinn en síðan hafa margar
óánægjuraddir látið I sér heyra
og telja þann kostinn órétt-
látan. Mælir sem sýnir það
magn sem notað er i hverri íbUð
sé hins vegar það eina rétta.
Áhugamenn um hitaveitumál
á Suðurnesjum boðuðu til fund-
ar í BarnaskólahUsinu í
Sandgerði, fyrir skömmu og var
hann mjög fjölsóttur, — yfir
100 manns þegar flest var, en
framsögumenn höfðu svo litinn
„hemil“ á málgleði sinni að
fundarmenn máttu vart
„mæla“. Sótti því bæði leiði og
svefn á menn vegna lang-
dreginna ræðna þeirra og yfir-
gáfu því margir fundarsalinn
fyrr en ella.
Frummælandi var Alfreð
Alfreðsson, sveitastjóri í Sand-
gerði og stjórnarmaður í HS.
Studdist hann í ræðu sinni við
ýmis gögn frá HS, vitnaði í
skýrslur, tímarit og blöð, ekki
sízt Dagblaðið. Beitti Alfreð
miklum sannfæringarkrafti til
að sýna mönnum fram á að
hemlagjaldið væri heppilegasta
greiðslufyrirkomulagið. Mál-
flutningur hans tók um
eina klukkustund og notaði
liann óspart krítina á skóla-
töfluna og minnti stundum á
reikningsundrið hollenzka,
Willem Klein, „manninn með
10 þUsund punda heilann," sem
Dagblaði birti grein og myndir
af um daginn. Var taflan Ut-
skrifuð, tölum, lítrum, gráðum,
krónum og metrum í mis-
munandi veldi þegar Alfreð
lauk framsöguræðunni.
Pískraði einhver 1 gamni að
hann væri „maðurinn með 10
þUs. lítra heilann."
I enda máls síns benti Alfreð
fundarmönnum á að hitaveitan
þyrfti vissa upphæð til
rekstursins, — hUn væri eign
fólksins og tekjuafgangurinn,
ef einhver yrði, deildist á milli
sveitarfélaganna. „Það er hægt
að leika sér með tölur, alla
vega,“ sagði Alfreð og lyfti
báðum höndunum. „En ég
byggi mál mitt á þeim gögnum,
sem ég hef í höndunum og
þeirri reynslu sem fengin er af
hitaveitunni í Grindavík, þar
sem hemillinn hefur verið not-
aður. Við skulum taka hérna
sem dæmi eitt hUs....“
Alfreð rýndi síðan í skýrslu
frá HS, las upp nafn eiganda og
hUsnUmer og ekki ætti skýrslan
að vera ósönn. Þessu mótmælti
kona ein 1 salnum. Kvaðst hUn
einmitt eiga heima í nefndu
hUsi, en ekki sá sem upplesinn
var og þar að auki sagðist hUn
vera á móti hemlinum. Hafi
einhver „mælamanna" verið
farinn að efast í hjarta sínu má
fullvíst telja, að tvö seinustu
atriðin hafi snUið honum til
sama lands, —talnasann-
leikurinn og nUmeraskekkjan í
HS skýrslunni.
Sigþór Jóhannesson verk-
fræðingur HS tók næstur til
máls. Reyndi hann að færa rök
fyrir hvers vegna hemillinn
væri heppilegri en mælirinn, —
minni stofnkostnaður,
sparnaðarhvati, ódýrari i upp-
setningu og verði en mælar,
endingarbetri og innheimtu-
kerfið einfaldara í sniðum. Að
seinustu lagði hann á ræðu-
pUltið sjálft þrætueplið,
hemilinn í sinni fullkomnu
mynd. Fyrir leikmenn gátu
rörin, téin, hnén', lokarnir,
kUlurnar og belgirnir, allt tengt
saman, alveg eins og llkan af
geimstöð sem fyrirhugað er að
senda á braut umhverfis hörðu,
eins og einhver tregðutæki á
vatnsrennsli í heimaæð á
íbUðarhUsi. Sigþór hefði því
getað sparað sér langt mál og
svæfandi.
Eftir þetta voru leyfðar
frjálsar umræður og fyrir-
spurnir en ekki urðu þær eins
líflegar og bUast mátti við, enda
farið að nálgast miðnætti.
Björn Jóhannsson tók fyrst til
máls. Fannst honum að f ljós
hefði komið að hemillinn ylli
meiri eyðslu þeirrar orku sem
ekki væri ótæmandi 1 iðrum
jarðar. Mælar væru því það sem
nota ætti. Ölafur Jónasson
reyndi með tölum að sanna að
mælirinn væri heppilegri og
réttlátari og lenti hann í bein-
um rökræðum við Sigþór verk-
fræðing. Mátti varla á milli sjá
hvor gekk með sigur af hólmi
Ur viðureigninni. Eyþór
Þórðarson sagðist ekki, tímans
vegna, ætla að bera fram fyrir-
spurnir en þakkaði fundar-
boðendum framtakið og
vonaðist jafnframt til þess að
þetta væri upphafið að meiri
fundarhöldum um almenn mál-
efni. Eyþór taldi að stjórn HS,
ætti að fara að óskum fólksins,
kanna hvort heldur menn vildu
hemil eða mæla og fara eftir
þeim niðurstöðum. Jóhann Ein-
varðsson bæjarstjóri og form.
hitaveitunefndar upplýsti ýmis
atriði varðandi hitaveituna,
sem fundarmenn höfðu spurt
um.
Vmislegt fleira blandaðist inn
í umræður, s.s. kaldavatns-
magnið á Reykjanesskaganum
og ryð í hreinlætistækjum, þar
sem heitavatnið rennur um.
Ekki var hægt að fjalla um
kalda vatnið, þar vantaði
kunnuga, en upplýst var að
bUið er að stemma stigu við
vágestinum, ryðinu í hrein-
lætistækjunum með sóda, að
þvf er Sigþór tjáði. „Eitur-
sóda,“ gall við í salnum,
„merktum með hauskUpu".
Einhver bætti við, „það er nU
bara bæjarmerki". Flogið hafði
fyrir að ein holan í Svartsengi
væri að lokast, en Sigþór taldi
það ekki rétt. Við vissan
rennslishraða myndaðist
„tappi“ í holunni. Atvik sem
væri ekkert vandamál að leysa,
þegar bUið væri að kynna sér
hegðun „tappans." Slíkt væri
— Magnús Gíslason
segirfráheitum
hitaveitufundi
íSandgerði
ekkert einsdæmi f jarðvarma
nýtingu.
Samantekið Ur þvf sem fram
kom á fundinum, má vel ætla
að hemillinn sé ódýrari þegar á
heildina er litið, en ekki fyíli-
lega réttlátur fyrir kaupendur
sem vilja greiða eftir þvf magni
sem þeir nota. Sá misskilningur
virðist rfkjandi hjá fundar-
mönnum að orkueyðslan yrði
óþarflega mikil með þvf að
kaupa varmann í gegnum
hemil , miðað við ákveðið
hámark. Menn ætluðu að þann-
ig yrðu þeir að láta umbeðið
magn renna vetur og sumar I
gegnum miðstöðvarkerfi hUsa
sinna burt séð frá þörfinni. Ein-
hvern veginn hefur alveg
gleymzt að benda fólki á að
hitastillar, annaðlivort á veggj-
um eða á ofnum, stjórna
þörfinni, sem er vitanlega mis-
munandi mikil eftir veðurfari.
I Ijósi þeirra staðreynda má
ætla að fólk setti sig ekki eins
mikið upp á móti hemlinum.
t fundarlok var borin upp
ályktun þar sem lýst var ein-
dreginni andstöðu við sölufyrir-
komulag HS með hemlinum.
Einnig var þess óskað að HS
seldi heita vatnið eftir mæli.
Hlaut ályktunin 23 atkvæði en
6 voru á móti. Margir höfðu
yfirgefið fundarsalinn þegar at-
kvæðagreiðslan fór fram, en
ekki er Ut í hött að ætla að atkv.
gefi rétta mynd af vilja fundar-
manna þegar flest var f salnum.
Fundarstjóri var Jón JUlíus-
son, —svolftiðhlutdrægur.emm.
Bygging þjóðveldisbæjarins stóð
í 3 ár og kostaði 41,5 milljónir
NU hefur opnazt nýr moguleiki
fyrir þá sem langar að bregða
undir sig betri fætinum og
skreppa í smábíltUr sunnanlands.
NU er hægt að heimsækja
þjóðveldisbærinn á Sámsstaða-
mUla, sem opnaður var al-
menningi á föstudaginn. Þá er
hægt að taka sundfötin með, því
skammt frá er.sundlaug sem
Landsvirkjun lét gera fyrir sitt
fólk og almenningi er heimill
aðgangur að.
Þjóðveldisbærinn er hinn
reisulegastt og feliur svo vet inn í
landslagið að hann er varla sýni-
legur berum augum fyrr en kom-
ið er næstum því upp að honum.
Hann er skammt frá BUrfells-
virkjun og auðvelt að.rata þangað.
Bærinn er allur hinn reisuleg-
asti og var bærinn að Stöng, sem
þarna er skammt frá, hafður sem
fyrirm.vnd. Hörður ÁgUstson list-
málari hefur séð um allar
tcikningar af bænum og hafði
hann umsjón með verkinu. Allir
innviðir bæjarins *eru gefnir af
norskum skógareigendum en
unnir af Bjarna Ólafssyni og syni
hans, Gunnari, með sams konar
verkfærum og notuð voru á
söguöld. Listilega gerðar vegg-
hleðslur eru í bænum. Þær eru
gerðar af Stefáni Friðrikssyni og
Stefáni Stefánssyni Ur Skagafirði
og Gunnari Tómassyni,
Laugarási. Veggirnir eru upp
undir tveir metrar á þykkt.
Allar vistarverur bæjarins nema
bUrið og kamarinn eru þiljaðar
með viðnum, en þar fær hleðslan

Bærinn er listilega fallegur og fellur svo vei inn í umhverfið að hann
sést varla með berum augum fyrr en komið er í næsta nágrenni við
hann.
Bfla-ogbúvélasalan
Arnbergi við Selfoss
Sfmi 99-1888
Opið alla daga frá kl. 2-10
Sýnishorn úrsöluskrá:
Ford Mustang
Ford Mustang
Fíat 127
Fíat 132 1600
Fíat 125, pólskur
Fiat 128
Fíat 128
Moskvitch
Moskvitch Station
Opel Rekord 1700
Saab 96
Saab 96
Saab 96
Saab 96
Teg.
Skoda Pardus
58,000 m
67,000 m
40,000 km
45,000 km
43,000 km
60,000
90,000
29,000
135,000
10.000
110,000
64,000
26,000
10,000 km
Ekinn
23,000 km
km
km
km
km
km
km
km
km
1971
1969
1973
1974
1975
1973
1970
1973
1972
1972
1971!
1972
1973
1974
Arg.
1973
Nýupptekin Gipsy disilvél
VW 1200, góð vél
Sjálfskipting í Chevrolet
DUal Hedromodik 350, nýupptekin.
Land Rover gírkassi, er Ur árg. '63, nýupp
tekinn.
FAlllcbílfir Toyota Corolla 54,000 km 1972
rOIKSDIiar Toyota Crown 75,000 km 1972
Teg. Ekinn Arg. Taunus 74,000 km 1971
Benz 8,000 ktn Volvo 144 De Luxe 79.000 km 1972
Chrysler New Yorker 65,000 m 1973 VW 1302 83,000 km 1971
Chrysler, franskur 65,000 km 1971 VW 1300 75,000 km 1972
Camaro 70,000 m 1970 VW Variant 70,000 km 1971
Chevrolet Nova 54,000 km 1974 VW Fastback 90,000 km 1972
Chevrolet Malibu 100,000 km 1973 Pontiac Le Mans 60,000 km 1971
Chevrolet Malibu 90,000 km 1973
Chevrolet Vega 30,000 km 1974 Jeppar
Mercury Comet 84,000 km 1972 Teg. Ekinn Arg.
Citroen GS 1220 9,000 km 1976 Willys Overland 1955
Citroén Ami 64.000 km 1971 Willys 140,000 km 1949
Citroén Station D.S. 57,000 km 1974 Land Rover 130,000 km 1970
Citroén Station G.S. 36,000 km 1974 Land Rover 80,000 km 1972
Cortina 1300 1967 Land Rover disil 1973
Cortina 1600 92,000 km 1970 Land Rover, disil 55,000 km 1974
Cortina 1600 90,000 kra 1972 Land Rover 85,000 km 1975
Cortina 1300 95,000 km 1969 Ford Bronco 40,000 km 1974
Simca 1100 30,000 km 1973 Blazer K5 60,000 km 1973
Teg. Kkinn Arg. Wagoneer 75,000 km 1973
Dodge 100 sendib. 69,000 km 1968
Datsun 1200 111,000 km 1971 Bilvelar og skiptmqar
Dodge Dart 140,000 km 1970 Nýuppgerð Perkins dísilvél. P4-108 4 c.vl.
Ford Torinó GT 79,000 m 1971 lilhUin i Willvs.
Teg. Ekinn Arg.
Honda SS 50 6,000 km 1975
Honda SS50 1,500 km 1974
Honda SS 50 11,000 km 1974
Suzuki 550 10,500 km 1974
Suzuki 400 14,000 km 1974
Vörubílar
Scania Vabis 55, 6 hjóla 1960
Man 650 260,000 km 1968
Ford L8000 92,000 km 1974
Trader7 T 140,000 knt 1966
Gröfur og fleira
Djan Dixe,traktorsgrafa 1967
Pælador Massey Ferguson 1971
Pælador Hugh 1953
Jarðýta, DT 14, Inlernational 1959
Höfum ennfremur mikið Urval af
traktorum og vinnuvélum, ýmiss konar.
Skipti— Lánskjör — Staðgreiðsla
Höfum kaupendur að þessum tækjum
Huma. rakstravél
Keðju-haugd reifara
Heybtnuivél
Heyblásarar. bæði f.vrir reimar og drif.
Urtaki. Ur traktor
Heyhleðsluvagni.
Hjóla-rakstraryél
Farmal Kup traktor
Heyþyrla, stterri og ininni gerð.
Gjörið svo vel og revnið viðskiptin.
0PIÐ ALLA DAGA FRA KL. 2-10
DB-myndir Ragnar TH.
að njóta sín. BUrið er rUmgott
með þremur stórum ámum og er
sU stærsta grafin 35 cm niður i
gólfið. HUn er um 140 cm í þver-
mál.
Bygging bæjarins kostaði 41,5
milljónir, og hófust framkvæmdir'
árið 1974.
Þjóðveldisbærinn verður opinn
til sýnis fyrir allan almenning
alla daga kl. 2-5. -A.Bj.
Margt manna var viðstatt á
föstudaginn þegar bærinn var
formlega afhentur forsætis-
ráðherra. Meðai gesta var Birgir
ísleifur Gunnarsson og kona
hans, Sonja Bachmann. Þau sátu
á bekknum með tvíburadætur
sínar. sex ára gamlar. í fanginu
meðan á athöfninni stóð.
Hiirður AgUstsson listmálari á
allan „veg og vanda" af byggingu
þjððveldisbæjarins.