Dagblaðið - 30.06.1977, Blaðsíða 5

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 30. JUNÍ 1977.
8
Gerð óf rjó án vil ja og vitundar:
Sáttatilboði hafnað
málf lutningur í haust
I fyn adag lauk i Borgardómi
Reykjavikur yfirheyrslum í
skaóabótamáli sein höfðað var
gegn hekni og bæjarsjúkrahúsi
á Norðurlandi vegna ófrjó-
semisaðgerðar er gerð var á
stúlku þar árið 1960 án vilja
hennar og vitundar.
Síðastur kotn fyrir dóm
læknirinn sem framkvæmdi
aðgerðina á stúlkunni. I fram-
burði læknisins kom fram að
vönunaraðgerðin var gerð sam-
kvæmt beiðni konu, uppalanda
stúlkunnar og inóður hennar.
Telur læknirinn bæði stúlkuna
og móður hennar vangefnar, þó
ekki fullkomna fávita.
Leyfis ekki
leitað
Hann viðurkenndi að til-
skilins leyfis samkvæmt lögum
hefði ekki verið leitað áður en
aðgerðin var framkvætnd. Sér
hefði yfirsézt að leita þess
le.vfis og hann ekki munað eftir
lagaákvæðum þar að lútandi.
Samkvæmt lögum þarf að leita
levfis landlæknis til aðgerða af
þessu tagi, en skilyrði fyrir
ievfisveitingúnni eru allmörg
og ströng.
Læknirinn sagði f.vrir réttin-
um að hann væri þeirrar skoð-
unar nú sem þá að skilyrði f.vrir
aðgerðinni hefðu verið f.vrir
hendi. Stúlkan væri vangefin
og hefði lítið verksvit. Sitt mat
væri að hún væri ófær um að
ala upp börn og sjá fyrir sér
sjáífstætt.
Telur stúlkuna
vangefna
Tildrög þess að aðgerðin var
gerð sagði læknirinn hafa verið
þau að stúlkan hefði gengizt
undir botnlangaskurð. Upp-
alandi stúlkunnar og móður
hennar hefði þá beiðzt þess af
sér að stúlkan yrði gerð ófrjó.
Hefði það verið sitt mat, án
þess að hann hefði ráðfært sig
við aðra þar um, að rétt væri að
gera aðgerðina á stúlkunni.
Hún hefði um þetta leyti verið
farin að búa með manni úr ná-
grannasveit'. Sá hefði verið
talinn óreiðumaður og lítt
gefinn fyrir vinnu. 1 litlum bæ,
eins og þeim þar er þetta
gerðist, þekktu allir alla og
hefði það nánast valdið upp-
námi i bænum er fréttist af
búskap stúlkunnar og umrædds
manns. Fólk hefði getað séð
f.vrir sér að þau færu að eiga
börn saman. Ekki hefur verið
sannað, að meintur greindar-
skortur stúlkunnar sé kyn-
fylgja.
Það kom og fram í framburði
læknisins að konan, sem óskaði
eftir þvi að aðgerðin væri gerð,
er nú látin. Þau hefðu aðeins
tvii rætt málið sín á milli, ekki
aðrir. Hann hefði ekki talið sér
fært að ræða við stúlkuna um
möguleikana á aðgerðinni enda
hefði hann ekki talið hana
nægilega vel gefna til að það
hefði þýðingu.
Lœknaróð telur
aðgerðina ólöglega
Lögmaður stúlkunnar,
Magnús Thorlacius hrl., mót-
mælti framburði læknisins sem
röngum og þýðingarlausum.
Hefur frekari réttarhöldum í
málinu nú verið frestað þar til í
haust er munnlegur mál-
flutningur fer fram.
Eins og Dagblaðið hefur áður
skýrt frá (13. 2. 1976) þá er
málið var þingfest í janúar
1976, fjallaði læknaráð um
málið að kröfu Magnúsar
Thorlacius og tilhlutan land-
læknis. Komst ráðið að þeirri
niðurstöðu að óheimilt hafi
verið að gera aðgerðina og
brjóti hún, eins og atvikum er
háttað, i bága við siðareglur
lækna.
Stúlkan giftist fimm árum
eftir aðgerðina en skildi
tveimur árum síðar. Kom þá
fram að hún taldi það sök
mannsins að hún varð ekki
barnshafandi.
10 tnilljón króna
bótakrafa
1 milljón króna
sóttatilboð
1969 giftist hún aftur og kom
í ljós ekki löngu síðar, við rann-
sókn og eftirgrennslan, hvers
k.vns var. Leitaði hún þá, og
núverandi eiginmaður hennar,
aðstoðar lögmanns og var
höfðað skaðabótamál á hendur
lækninum og bæjarfélaginu
sem á og rekur sjúkrahúsið þar
sem aðgerðin var gerð. Er
krafizt tíu milljón króna i
skaðabætur ásamt 13% árs-
vöxtum frá 1. desember 1960.
Af hálfu verjenda var í síð-
asta mánuði boðin sátt, einnar
milljón króna skaðabætur með
vöxtum i fjögur ár. Sáttatil-
boðinu hefur verið hafnað,
Verjandi læknisins Logi Guð-
brandsson hrl., hefur og krafizt
þess að til yrðu kvaddir mats-
menn er skæru úr um hvort
stúlkan teldist fáviti eða ekki.
Voru kvaddir til sálfræðingur
og læknir. Þegar til kom neitaði
stúlkan að gangast undir rann-
sóknina.
Opin réttarhöld
Við upphaf réttarhaldanna á
þriðjudag krafðist lögmaður
— leyfis til
aðgerðar
innarekki
leitað
la>knisins að þinghaldið færi
fram fyrir luktum dyrum, þ.e
að blm. DB yrði meinað af
skýra frá yfirheyrslunni. Vísaði
hann til lagaákvæða um nauð-
syn þess að heyja þinghald
fyrir luktum dyrum vegna
hagsmuna aðilja. Hann taldi
ástæðulaust að fjalla um mál
þetta í blöðum, það væri við-
kvæmt fyrir báða aðila og
varðaði tvímælalaust starfs-
heiður umbjóðanda síns. Lét
Logi Guðbrandsson í ljós ótta
um að frásagnir af dómsmálum
í blöðutn leiddu til þess að
menn væru dæmdir fyrirfram;
lesendur leiddu gjarnan hjá sér
að lesa dóminn, þegar þar aó
kæmi, heldur aðeins frásögnina
af meðferð málsins.
Lögmaóur stefnanda —
stúlkunnar — mótmælti kröf-
unni um lokun réttarhaldanna
og kvaðst vera á móti öllu pukri
í dómsmálum. Sagðist Magnús
Thorlacius enga ástæðu sjá til
að hindra fréttaflutning af
málinu á hvaða stigi sem væri.
Hrafn Bragason borgardómi
tók málið til úrskurðar og féll
hann á þann veg að þinghaldið
skyldi vera háð í heyrenda
hljóði, enda ætti frekar í þessu
sambandi að gæta hagsmuna
stefnanda en stefnda í þessu
tnáli.
ÓV
í sumarheimsókn í Njarðvíkunum:
HÉR ER FRJÁLS-
ARA EN í ÖL-
GERÐARHVERFINU
Úrval af bikini-baðfötum
Verð kr. 2125.-, 2300.- og 5400.-
Solpils á kr. 3330.-
Sólkjölar á kr. 3650.-
Verzlunin
Brjóstahöldin frá
Triumph og Abecita
nýkomin
inn.
Glæsibæ — Sími 83210
„Okkur þykir alltaf gaman að
koma heim til íslands, til pabba
og öinmu sem eiga heima í Njarð-
víkunum," sagði Jonna. 15 ára,
sem við hittuin úti við Garðskaga-
vita ásamt tveimur systkinuin
hennar, Lísu 13 ára og Sveini
Oskari 8 ára, þar sem þau teyguðu
svalt og hressandi sjávarloftið,
,,hérna er svo miklu frjálsara en í
KaupmannahöfnT í Valbvhverf-
inu, þar sem Carlsberg-
verksmiðjurnar standa,"
Þau systkinin áttu reyndar
heima um sinn á íslandi og syst-
urnar tala íslenzkuna vel.
Sveinn skilur dálitið í málinu en
er litt fáanlegur til að segja
nokkuð nema á dönsku. Öll hafa
þau komið hingað þegar fæn
gafst, ymist á sjó eða loftleiðis.
Lísa kom einu sinni með Gullfossi
en þegar hún stóð við kalda
borðið kom hnykkur á skipið og
hún valt út í horn ásamt nauts-
tungunni af borðinu. Nóbels-
skáldið okkar var meðal farþega.
Hann tók Lisu litlu í fangið og
kom henni til móður hennar.
Þótt Sveinn Oskar sé ekki hár í
loftiriu hefur hann stundað sjóinn
við úfnar Islandsstrendur, i tví-
gang. í fvrravetur var hann í
hcila viku á trolli en í vetur á
nctum mcð föður sinum. Hann
var óragur við að gliina við þorsk-
inn á hvorum vciðiskapnum scm
var — i)g sú glíma gat verið erfið.
Eitt sinn var hann að rembast við
að koma golþorski i stiu — en
f'vlgdi siálfur óvart með: ,,Þá var
ciiiuoi þorskinum flcira i kiis-
inm,“ sagði Lísa og gaut hornauga
lil Svcins sem til allrar hamingju
skildi ckki s.vstur sina, að hin
eldri sagði.
Systkinunum þótti óskaplcga
gaman 17. júní, — á hinni vcl
heppnúðu hátíð Njarðvikinga, —
að geta dansað og þambað gos-
drykki, eins og pabbi le.vfði, til
klukkan tólf á miðnætti og það
var bjart úti. Þau sögðu okkur að
skólinn hjá þeim byrjaði i ágúst
en sú elzta, Jonna, vonaðist til að
geta unnið eitthvað áður i
veitingahúsi við Vesterbrogade.
—krakkar þurfa vasapeninga i
Danmörku eins og hér og kannski
gæti hún unnið eitthvaö með
námi í vetur. Síðan hlupu þau
ofan i fjöruna og létu steina
fleyta kerlingar á sjónum. als.cl i
íslenzku umhverfi.
emm
mm
V
Jonna, Lísa og Sveinn Oskar njóta hér ómengaðs sjávarloftsins i fjörunni við Garðskagavtta. mvna emm