Dagblaðið - 15.11.1979, Blaðsíða 10

BLAÐIÐ
frfálst'áháð dagblað
Útgefandi: Dagbiaðið hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfseon. Ritatjóri: Jónas Krístjánsson.
Ritstjómarfulltrúi: Haukur Helgason. Fréttastjórí: ómar Valdknarsson.
Skrífstofustjórí ritstjómar: Jóhannes Reykdal.
(þróttir: HoNur Sfemonarson. Menning: Aöebteinn Ingótfsson. Aðstoðarfréttastjórí: Jónas Haroldsson.
Handrít: Asgrfmur Pélsson.
Blaöamenn: Anna Bjamason, Asgeir Tómasson, Adi Rúnar HaUdórsson, Atli Steinarsson, Bragi Sig-
urðsson, Dóro Stefánsdóttir, Elfn Afcertsdóttir, Gissur Sigurðsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Ólofur
Geirsson, Sigurður Sverrisson.
Hönnun: Hilmar Karísson.
Ljósmyndir: Ami Péll Jóhonnsson, Bjomlerfur Bjamleifsson, Hörður VHhjélmsson, Rognor Th. Sig-
urösson, Sveinn Þormóðsson.
Skrífstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkerí: Þréinn ÞoríeHsson. Sökistjóri: Ingvar Svoinsson. DreHing
arstjórí: Mér E. M. HaHdórsson.
Ritstjóm Sfðumúla 12. Afgreiösla, éskríftadeild, auglýsingar og skrífstofur Þverholti 11.
Aðatefmi blaðsins or 27022 (10 Ifnur)
Setning og umbrot: Dagblaðfð hf., Sfðumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hilmir hf., Sfðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., SkeWunni 10.
Áskríftarverð é ménuðl kr. 4000. Verð f lausasölu kr. 200 eintakið.
Séra Ólafur og séra Gylfi
Ólafur Jóhannesson er ekki á flæði-
skeri staddur, þótt svo ólíklega vildi til,
að hann félli í aðvífandi þingkosning-
um. Stjórnmálaaðallinn hefur séð um,
að tekjur hans munu síður en svo rýrna,
ef hann sezt í helgan stein.
Sem fyrrverandi alþingismaður fengi
hann 333 þúsund krónur á mánuði í eftirlaun. Sem
fyrrverandi ráðherra fengi hann 480 þúsund krónur á
mánuði í eftirlaun. Og sem fyrrverandi prófessor fengi
hann 271 þúsund krónur á mánuði í eftirlaun.
Samtals eru þetta yfir milljón krónur á mánuði eða
nákvæmlega 1.084 þúsund krónur á núverandi verð-
gildi. Ólíkt eftirlaunum flestra annarra stétta eru þessi
eftirlaun verðtryggð af sjálfum ríkissjóði.
Enn mundi bætast í sarp Ólafs hinn 1. marz næst-
komandi, þegar hann verður 67 ára. Þá hefur hann
aldur til að fá til viðbótar þær 68 þúsund krónur á
mánuði, sem tryggingastofnunin ætlar öldruðum
smælingjum að lifa á.
Þetta er ekki verðtryggð upphæð, enda ætluð
smælingjum þjóðfélagsins. Sama er að segja um þær
55 þúsund krónur á mánuði, sem Ólafur fengi tveimur
árum síðar, þegar kona hans nær einnig 67 ára aldri.
Ef við gerum ráð fyrir, að landsfeður okkar verði
svo elskulegir að hækka ellilaun smælingja framvegis í
takt við verðbólguna, eru samanlögð ellilaun Ólafs
1.207 þúsund krónur á mánuði á núverandi verðgildi.
Þórir Bergsson tryggingafræðingur rakti dæmi Ólafs
í ágætri kjallaragrein í Dagblaðinu hinn 29. október
síðastliðinn. Þórir rakti einnig dæmi Gylfa Þ. Gísla-
sonar, sem er enn hrikalegra, enda var Gylfi lengur
þingmaður en Ólafur og starfar enn sem prófessor.
Eftir tveggja ára starf sem prófessor til viðbótar
verður alþingismaðurinn, ráðherrann og prófessorinn
Gylfi Þ. Gíslason búinn að vinna sér fyrir verðtryggð-
um eftirlaunum, sem nema samtals 1.237 þúsundum
króna á mánuði á núverandi verðgildi.
Og Gylfi getur haldið áfram að vera prófessor í
fimm ár til viðbótar og bætt við sig 10% lífeyrisrétti
sem prófessor. Svo fengi hann auðvitað úr trygginga-
stofnuninni eins og starfsbróðir hans, Ólafur.
í greininni fjallar Þórir Bergsson tryggingafræð-
ingur um skiptingu aldraðra í þrjár stéttir. í lægstu
stétt eru þeir, sem upp á tryggingastofnunina eina eru
komnir eða þá óverðtryggða lifeyrissjóði.
Starfsmenn ríkis og bæja eru hærra settir, því að
eftirlaun þeirra eru baktryggð af almannafé. Hæst
trónir svo háaðall alþingismanna og ráðherra, sem geta
bætt hverjum eftirlaununum ofan á önnur.
Lagafrumvarpið um forréttindi stjórnmálaaðalsins
kom fram í þinglok 29. apríl 1965. Með samhljóða at-
kvæðum var það keyrt í gegn með afbrigðum og sam-
þykkt samhljóða í tæka tíð, 10. maí/Um málið var
alger einhugur.
í sérréttindahópnum voru og eru menn á borð við
Eðvarð Sigurðsson og Pétur Sigurðsson, sem áratugum
saman hafa þótzt vera að berjast fyrir lífeyrissjóðum
handa stéttum sínum.
Sú styrjöld Eðvarðs, Péturs og fleiri hefur aðeins
dugað til að búa til óverðtryggða lífeyrissjóði handa
smælingjunum. Þeir þingmenn voru hins vegar ekki
nema tvær vikur að búa sjálfum sér til verðtryggðan
lífeyri, þar sem hver liðúrinn hleðst ofan á annan.
Svo eru stjórnmálamenn hissa á fyrirlitningu og van-
trausti almennings!
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 15. NÓVEMBER 1979.
kynsystra sinna en atkvæðum öfgafólks íkynþáttamálum
Hræsni mun vcra óhjákvæmilegur
fylgifiskur sijórnmálanna. Svo
virðist þósem núverandi brezk ríkis-
stjórn gangi lengra í þeirri iðju en
flestar aðrar. Í öfgafullri viðleitni
sinni til að halda lituðum innflytjend-
um frá Bretlandi er rikisstjórn Mar-
grétar Thatcher að mynda fáránlegt
óréttlæti.
Eftir næstu áramót mun brezkur
rikisborgari af karlkyni geta óáreittur
fengið að ganga að eiga konu af
nigeriskum uppruna eða þá frá
Burma og koma með hana til Bret-
lands. Hvít kona með brezkan rikis-
borgararétt getur á sama hátt gifzt
Pakistana eða Kenyamanni og þau fá
óáreitt að flytja til Bretlands.
Aftur á móti gegnir öðru máli ef
konan, sem hefur brezka ríkisborg-
araréttinn, er af lituðum kynstofni.
Ef hún ákveður að giftast erlendum
ríkisborgara þá getur hún verið nær
þvi viss unt að þurfa að flytja frá
Bretlandi eða búa þar ein.
Að sjálfsögðu mun væntanlegt
frumvarp, scm lagt verður fram um
þessi mál af ríkisstjórn Margrétar
Thatcher, hvorki ræða um hvítt eða
litað fólk. Slikt mundi bera alit ol
mikinn keim af kynþáttafordómum.
Í frumvarpinu verður aftur á móti
sagt, að aðeins konur sem sannanlega
hafi fæðzt á Bretlandseyjum hafi
heimild til að „flytja” með sér eigin-
mann til landsins. Konur sem fæddar
eru annarsstaðar hafa ekki heimild til
slíks, jafnvel þótt þær séu brezkir
ríkisborgarar.
Tilgangurinn með þessu frum-
varpi, sem væntanlega verður að lög-
um um næstu áramót, er að koma i
veg fyrir að konur af indverskum
uppruna og einnig í minna mæli frá
Vestur-lndíum, sem setzt hafa að í
Bretlandi, geti fengið eiginmenn sina
til sín frá heimalandinu. Til skamms
tíma höfðu íbúar fyrri nýlendna
Breta sjálfkrafa rikisborgararétt í
Bretlandi óskuðu þeireftir því.
Þegar ýmsir þingmenn íhalds-
flokksins spurðu William Whitelaw,
innanríkisráðherra i brezku ríkis-
stjórninni, hvernig færi þá með
brezkar konur af hvitum kynstofni
sem fæðzt hefðu i nýlendunum fyrr á
tímum benti ráðherrann hinum
áhyggjufullu þingmönnum á þá stað-
reynd að samkvæmt lögunum hefði
hann heimild til að gera undantekn-
ingar. í þeim tilvikum, sem um hvitar
konur væri að ræða, mundi hann
ákveða að beita ekki lögunum.
Óréttlæti þessara væntanlegu laga
er öllum augljóst. Fólki, sem stendur
í nákvæmlega sömu aðstöðu, er mis-
munað i efnum sem eru kannski hið
mikilvægasta í lifi þeirra, — réttinum
til að búa með sínunt nánustu. Þar
verður farið eftir hvort um er að
ræða karl eða konu af hvítum eða lit-
uðum kynþætti.
Samkvæmt lögum Efnahags-
bandalags Evrópu, sem Bretland hef-
ur gengizt undir, hefur vestur-þýzk
eða ítölsk kona heimild til að flytjast
til Bretlands ef þær óska þess. Konur
frá öðrum Efnahagsbandalagsríkjum
mega einnig koma með eiginmcnn
sína með sér — hvernig sem þeir eru á
litinn og jafnvel þó þeir væru frá
Mars. Þau fá að búa óáreitt í Bret-
landi. Á sama tíma er ætlunin að
ERLEND
MÁLEFNI
K..
Gwynne Dyer
hindra litaða konu sem er brezkur
ríkisborgari í að gera hið sama, nema
þvi aðeins að hún sé fædd á Bret-
landseyjum. Hún verður að velja á
milli eiginmanns síns og lands sins.
William Whitelaw innanríkisráð-
herra er yfirleitt talinn skynugur og
hófsamur maður í skoðunum. Hann
var nýlega spurður þess í einkasam-
tali hvernig hann ætlaði eiginlega að
fara að því að uppfylla kosningalof-
orð íhaldsflokksins sem varða heim-
ildir fólks til að setjast að í Bretlandi.
,,Ekki meira en ég kemst af með,”
svaraði ráðherrann. Hann er aftur á
móti fastur i klemmu á milli þeirra
kjósenda ihaldsflokksins sem óska
þess sumir hverjir heitast að engum
lituðum manni verði heimilað að
flytjast til Bretlands og forsætisráð-
herrans, Margrétar Thatcher, sem
telur bráðnauðsynlegt að uppfylla í
það minnsta einhverjar óskir þessara
kjósenda flokksins.
Innflytjendur af lituðum kynstofni
hafa aðeins verið um það bil fimmtíu
þúsund á ári undanfarinn áratug.
Nær allir þeir sem koma eru afleið-
ingar fyrri innflutnings þessa fólks.
Börn þeirra, foreldrar eða makar,
sem áður höfðu flutzt til Bretlands.
Hið svokallaða ,,flóð” litaðra inn-
flytjenda til Bretlands er aðeins litill
hluti þeirra tveggja milljóna lituðu
brezku ríkisborgara sem þegar eru
komnir. Þarna er sem sagt aðeins um
síðustu tauma flóðsins að ræða.
Hin nýju lög munu ekki hafa
neinar raunhæfar takmarkanir á
hlutfall litaðra íbúa á Bretlandseyj-
unt. Þetta er bæði Margréti Thatcher
og William Whitelaw mætavel Ijóst.
Hér er aðeins um að ræða pólitiska
hræsni.
Rök hinna frjálslyndari flokks-
manna i íhaldsflokknum eru þau að
þessi væntanlega lagasetning muni
halda kynþáttahöturunum góðum.
Ef þeir fái ekki einhver lög um þetta
efni muni þeir aðeins krefjast frekari
aðgerða og þá jafnvel skipulagðrar
brottvisunar litaðs fólks frá Bret-
landi. Nýju lögin komi aðeins niður á
unt það bil þrjú þúsund lituðum kon-
um með brezkan ríkisborgararétt á
ári hverju. Það sé þó skárra en hinn
kosturinn og auk þess hreki það ekki
þessa kjósendur til hins nazistíska
flokks, Þjóðernisfylkingarinnar
(National Front).
Sagt er að ekki sé rétt að berjast
gegn óréttlæti með þvi að gæla við
það. Kynþáttahatarar í Bretlandi eru
rniklu fremur innanlandsvandamál
íhaldsflokksins heldur en vandamál
brezku þjóðarinnar. Þetta viður-
kenna jafnvel ýmsir af þingmönnum
flokksins. Um það bil tuttugu og
fimm þeirra hafa gefið í skyn að þeir
muni greiða atkvæði gegn væntan
lcgu frumvarpi sem hér hefurverið
rætl um.
Það mundi nægja til að það yrði
ekki samþykkt, ef þingmenn Verka-
mannaflokksins og Frjálslyndra og
aðrir standa sameinaðir gegn þvi.
Það væri verðugur endir á þessum til-
raunum til að halda við kynþátta-
hatri, misrétti kynjanna og hræsni i
stjórnmálum.
Bretland:
Thatcher ætlar
að gæla við kyn-
þáttahatarana
—vill fremur fórna lífshamingju þrjú þúsund litaðra