Dagblaðið - 13.06.1980, Síða 10

Dagblaðið - 13.06.1980, Síða 10
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 13. JÚNÍ 1980. IMSBUÐIB trjálst, úháð daghlað ÚBgsðandk Dagblaðíift hf. FramhMMndasljórí: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson. Rirírtiómarfuitrófc Haukur Helgason. Fróttastjórí: Ómar Valdimarsson. Skrifstofustjóri rítstjómar Jóhannes Reykdal. hwóctir: HaBur Simonarson. Menning: Aflalsteinn Ingólfsson. Aflstoðarfróttastjóri: Jónas Haraldsson. Handrit: Asgrímur Pálsson. Hönnun: Hilmar KaHsson. Rtaflamerai: Anna Bjamason, Adi Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurí»sson, Dóra Stefónsdóttir, Elín Albertsdóttir, Ema V. IngóKsdóttir, Gunnlaugur A. Jónsson, Óiafur Geársson, Sigurður Svorrisson. IjósmyvKfir Ámi Páll Jóhannsson, Bjamleifur Bjamleifsson, Hörflur Vilhjálmsson, Ragnar Th. Sigurfls- •on. Sveinn Þormóflsson. Safn: Jón Sævar Baldvinsson. Skrifstofustjórí: Ólafur Eyjótfsson. Gjaldkerí: Þráinn ÞoHeifsson. Sölustjóri: Ingvar Sveinsson. Droifing arstjóri: Már E.M. Halldórsson. Rrístjóm Siflumúla 12. Afgreiðsla, áskríftadeild, auglýsingar og skrífstofur Þvorholti 11. AAaisimi blaflsins er 27022 (10 linur). Setnang og umbrot Dagblaflifl hf., Síflumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hilmir hf., Síðumúla 12. Prentun Áryakur hf., Skeif unni 10. Áakriftarverfl á mánufli kr. 5000. Verfl í lausasölu kr. 250 eintakifl. Eitruð hönd ríkisins Hætt er við, að menn vakni fljótlega upp við vondan draum, ef sjávarút- vegurinn heldur áfram á leið sinni til landbúnaðar. Ástandið er þegar orðið svo alvarlegt, að ríkisstjórnin getur varla hafnað því að vakna af værum blundi. í tvo áratugi hefur ríkið markvisst beitt styrkjum og lánum til að magna fjárfestingu í landbúnaði. Önnur afleiðingin er ofbeit og hnignun gróðurs. Hin er of- framleiðsla á óseljanlegum landbúnaðarafurðum. Hingað til hefur þjóðfélagið þótzt hafa efni á að greiða 37 milljarða króna á ári í beina styrki, uppbætur og niðurgreiðslur til ómaga atvinnulífsins, land- búnaðarins. Þetta fyrirgreiðslukerfi er núna fyrst að springa. En málið er miklu alvarlegra, ef hliðstæð stefna hins opinbera í sjávarútvegi er farin að þröngva sjálfum hornsteini atvinnulífs og þjóðlífs í hlutverk ómagans. Þá verðum við ekki lengi sjálfstæð þjóð. Ríkið hefur lamið áfram fjárfestingu í fiskveiðum með hrikalegu og sjálfvirku lánakerfí. Og afleiðing- arnar eru hinar sömu og í landbúnaði, ofbeit og of- framleiðsla. Ofbeitin er gamalkunn, en offramleiðslan ný af nálinni. Með ári hverju skurka fleiri og stærri skip í minni og veikari hrygningarstofnum. Ekkert mark er tekið á fiskifræðingum, heldur veitt langt umfram ráðlegt mark. Nú stefnir þorskafli ársins að 450 þúsund tonnum í stað 300 þúsund ráðlagðra. Það skal viðurkennt, að stjórnvöld hafa pínulítið reynt að klóra í bakkann. Ríkisstjórnin er að reyna að stöðva stækkun flotans. Og hún er að reyna að koma þorskafla ársins niður í 380 þúsund tonn. En þetta bara. dugar ekki. 380 þúsund tonna þorskafli í ár mun leiða til hnign- unar hrygningarstofnsins. Þegar menn ljúga þvi, að slíkt aflamagn sé í lagi, eru þeir að axla ábyrgð, sem þeir geta ekki staðið undir. Við slíkan afla réttir stofn- inn ekki við. Svo kemur það eins og reiðarslag ofan á ofbeitina, að þetta aflamagn selzt ekki. Frystigeymslur okkar í Bandaríkjunum og í frystihúsunum eru að fyllast af fiski, sem útlendingar vilja ekki eða geta ekki keypt. Smám saman lækka birgðirnar í verði vegna aldurs, auk þess sem á þær leggst mikill vaxtakostnaður. Sjávarútvegsráðherra er farinn að tala um að setja kvóta á frystihúsin, svo að þau hvíli sig eins og tog- ararnir. Þannig leiðir offramleiðslan til óhagkvæmari reksturs vinnslustöðva, alveg eins og ofbeitin leiddi til óhagkvæmari reksturs fiskiskipanna. Fiskvinnslan þarf lækkað fiskverð á sama tíma og útgerð og sjó- menn þurfa hækkað fískverð. Um daginn var höggvið á enn einn fiskverðshnútinn. Þá fengu sjómenn sitt, en vandamálum fískvinnslu var frestað. Nú er talað um, að hratt gengissig í sumar muni bjarga fiskvinnslunni fyrir horn. Allt eru þetta hrossalækningar. Ofveiðin og offramleiðslan í sjávarútvegi eru búin til af stjórnvöldum síðasta áratugs. Þau skipulögðu lána- kerfi, sem leiddi til óhóflega mikils skipaflota. Alveg eins og styrkja- og lánakerfí landbúnaðarins leiddi til ofbeitar og offramleiðslu. Ráðamenn þjóðarinnar hafa séð, hvernig land- búnaðurinn hefur smám saman verið gerður að ómaga. Þeir verða nú að sjá til þess, að eitruð hönd ríkisins búi hornsteini þjóðlífsins ekki slík örlög. ÖH stórveldi að sameinast gegn Sovétríkjunum — er sagan f rá því árin fyrir f yrri heimsstyrjöldina að endurtaka sig? tengsl ríkisstjórnar hans við Kina byggist engan vegim á hernaðarsam- vinnu. Hinn 29. maí síðastliðinn birtist grein í Moskvublaðinu Pravda þar sem Kínverjar eru skammaðir fyrir stefnu sína. Þar segir að stefna þeirra geri allar tilraunir til að koma sam- skiptum Sovétrikjanna og Kina á eðlilega braut, óframkvæmanlegar. Staðreyndin er samt sú að það sem helzt hefur valdið erftðleikum í sam- skiptum ríkjanna á síðustu mánuðum er innrásin í Afganistan. Eftir að hún varð hefur öllum tilraunum af Kin- verja hálfu, til að slaka á spennu i samskiptum ríkjanna, verið hætt. Afganistaninnrás Sovéthersins varð einnig til þess að auka samskipti Bandarikjanna við Kína mun meiren búast hefði mátt við eftir reynslunni af fyrri varkárni stjórnvalda i Washington í þeim efnum. Brzezinski öryggismálaráðgjafi orðaði þetta á þann hátt að nú væru allar aðgerðir er reitt gætu Moskvu- ráðamenn til reiði af hinu góða. Þess vegna auka Bandaríkjamenn sam- skipti sín við Kína. Sovétmenn, sem ekki geta neinum um kehnt nema sjálfum sér, eru æfareiðir. Það sem helst fer í skapið á Sovét- mönnum fyrir utan þá staðreynd að Kína hefur nýverið sýnt fram á að hernaðarmáttur þess er nú svo mikill að eldflaugar þeirra geta náð til borgar eins og Los Angeles, Parísar og London. Er þá gengið út frá því að langdrægni flauganna sé um tólf þúsund kílómetrar. Miðað við þetta þá er reyndar möguleiki á að kín- versku eldflaugarnar gætu náð þvert yfir Ameríku oglent í New York. Þessum fregnum hefur verið tekið með furðumikilli ró i Bandaríkjun- unt. Ráðamönnum vestra varð ekki meira en svo um tíðindin af auknum hernaðarmætti Kínverja en að þeir afléttu um svipað leyti nær öllum takmörkunum á sölu tækja sem nota má i hernaði til Kína. Af þessu má draga ýmsan lærdóm og meðal annars þann að i stjórnmál- um geti orðið hraðari breytingar en á tæknisviðinu. Fyrir áratug siðan var það ein af röksemdunum fyrir þvi að Bandaríkjamenn færu út í að smíða geysidýrar eldtlaugar sú, að þó þær tryggðu ekki fullkomlega vörn gegn sovézkri árás þá mundu þær koma í veg fyrir alla hættu af eldflaugum Kinverja. Síðan þegar Kínverjar hafa loks komið sér upp eldflaugum til að ná skotmörkum í Bandaríkjunum þá veldur það ráðamönnum ekki meiri áhyggjum en sú staðreynd að Bretar og Frakkar hafa getað gert slíkt hið sama um nokkurra ára bil. Þetta sannar að vopnabúnaður banda- ERLEND MÁLEFNI Gwynne Dyeer manna veldur ekki áhyggjum. Sama er þó að Harold Brown, varnarmála- ráðherra Bandaríkjanna, fullyrði að AlþýðufloWcjr andspðenis Framsoknar flokki Eftir stjórnmálaátök vetrarins, sem hafa verið óvenjuleg, óvenjuleg- ar kosningar og óvenjuleg stjórnar- myndun, er þóeitt Ijóst: Sjálfstæðis- flokkurinn er þverklofinn og Alþýðu- bandalagið er veikara en nokkru sinni fyrr, meðal annars af þeirri ástæðu, að þeir sitja í sinni fjórðu ríkisstjórn án þess að hreyft sé við hermálinu og eins vegna hins, að sí- felld yfirboð þeirra í kjaramálum hafa sannanlega ekki staðizt. Það má því spá með nokkurri vissu, að þessir stjórnmálaflokkar eru ekki til stór- ræða á næstu misserum. Hitt er líka Ijóst, að allt annað er uppi á teningnum í Framsóknar- flokki og Alþýðuflokki. I báðunt þessum flokkum er ríkjandi félagsleg eindrægni, þeir eru félagslega sterkir. En samanburðurinn nær heldur ekki mikið lengra. Það má leiða að því gild rök, að líklegt er að þyngstu átök íslenzkra stjórnmála á næstu árum verði ein- mitt milli sjónarmiða Alþýðuflokks og Framsóknarflokks, þó svo þessir flokkar eigi sögulega ýmislegt sam- eiginlegt. Þróun á íslandi hefur orðið slík, ójafnvægi, verðbólga og versn- andi lífskjör eru orðnar svo æpandi staðreyndir, að viðspyrna verður að finnast. Og af hverju? Meðal annars vegna þess, að á nýjan leik er land- flótti að verða áberandi staðreynd í íslenzku þjóðlífi. Af hverju Alþýðu- flokkur eða Fram- sóknarflokkur? Þegar við drepum á helztu þætti ís- lenzkra efnahagsmála og íslenzkrar þjóðfélagsgerðar, þá er ljóst, að það er höfuðágreiningur á milli Alþýðu- flokks og Framsóknarflokks. Segja má að um fjölmörg þessara atriða hangi bæði Sjálfstæðisflokkur og Alþýðubandalag í lausu lofti, ein- hvers staðar mitt á milli. Tökum nokkurdæmi: I.andbúnaöarmál. Það er viður- kennt af öllum núorðið að hin rán- dýra landbúnaðarstefna, sem rekin

x

Dagblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið
https://timarit.is/publication/260

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.