Dagblaðið - 09.04.1981, Page 4

4
DAGBLAÐlÐ. FIMMTUIMGJiiR 9. APRtLtl98.ib
DB á neytendamarkaði
Eggjaskorturinn stafar fyrst
og f remst af verðstríðinu
— Framleiðendur vilja fá tryggingu fyrir lágmarksverði ef verðlagsstjóri á að ráða verðlagningunni
„Mér er kunnugt um að ýmsir
smærri eggjaframleiðendur hafa
hætt framleiðslu, það er að segja þeir
endurnýja ekki varphænurnar,”
sagði Geir Gunnar Geirsson, Vallá,
sem á sæti í stjórn Félags eggjafram-
leiðenda, í samtali við neytendasíð-
una. Nokkuð hefur borið á eggja-
skorti í höfuðborginni. Það er sérlega
bagalegt þar sem fermingar standa nú
sem hæst og páskarnir, sem jafnan er
mikil eggjahátíð, eru framundan.
Þannig má rekja eggjaskortinn að
nokkru leyti i það minnsta til verð-
stríðsins og hins illræmda fóður-
bætisskatts sem settur var á í fyrra-
sumar.
Frjálsa
markaðskerfið bezt
„Þótt finna megi ýmsa galla á
hinu frjálsa markaðskerfi, sem við
eggjaframleiðendur höfum búið við
undánfarin ár, hefur það kerfi samt
langtum fleiri kosti.
Við höfum I það minnsta aldrei
þurft að fá neina styrki úr rikiskass-
anum eða niðurgreiðslur á fram-
leiðsluna, ekki einu sinni þegar hún
var í hámarki og við urðum að lækka
verðið niður úr öllu valdi.
Ég veit ekki betur en að land-
búnaðarvörur hafi allar hækkað 1.
marz eins og eggin. Að vísu skal
viðurkennt að hækkunin á eggjunum
var meiri en á öðrum landbúnaðar-
vörum, en þar var um uppsafnaðan
vanda að ræða.
Ekki hefði verið þörf á þessari
verðhækkun ef Pálmi Jónsson land-
búnaðarráðherra hefði gengið að til-
boði okkar eggjabænda. Ráðherr-
anum var boðið að ef fóðurbætis-
skatturinn yrði afnuminn þyrftueggin
ekki að hækka nema innan þeirra
marka sem verðlagsstjóri gæti sætt
sig við. Þessu tilboði var ekki tekið.
Við teljum einnig að ef verðlags-
stjóri á að hafa verðlagningu á eggj-
um með höndum ætti hann að
tryggja okkur lágmarksverð á eggjum
þegar framleiðslan er' i hámarki,”
sagðí Geir Gunnar.
Nefndi hann okkur dæmi um
hækkanir á nokkrum landbúnaðar-
afurðum frá árinu 1975 og þar til I
júní á sl. ári, þ.e. áður en fóðurbætis-
skatturinn var settur á:
Dilkakjöt hækkaði á því tlmabili
um 444%, svinakjöt um 333%,
kjúklingar um 407%, en egg „ekki
nema” um 295%.
„Annars er það rúsínan i pylsuend-
anum að ríkið er jafnan fremst i
flokki að brjóta verðstöðvunar-
lögin. Fóðrið hefur hækkað frá ára-
mótum og fóðurbætisskatturinn er
lagður á sif verðið í prósentum.
Þannig fær ríkið meira í sinn hlut i
formi skattsins eftir því sem fóðrið
hækkar meira,” sagði Geir Gunnar.
Loks taldi hann að líkur á að
eggjaskorturinn gæti orðið eitthvað
fram yfir páska en þá ætti markaður-
inn að jafna sig. -A.Bj.
Hitaeiningasnauður veizluréttur
Það er hálfaumt heimili sem ekki a
til egg. Ekki svo að skilja að ekki sé
hægt að lifa þótt engin séu eggin, en
það er ósköp fátæklegt lif.
Egg eru ákaflega þægilegur matur
sem hefur ýmsa kosti sem nútimafólk
leggur mikið upp úr. Eggin eru holl,
þau eru ekki fitandi, þau eru fljótleg
og handhæg í eldamennsku og ættu
svo sannarlega að vera á borðum
hvers og eins daglega. Og miðað við
verðlag á annarri matvöru þá finnst
mér ekki hægt að segja að eggin séu
dýr jafnvel þótt þau kosti einar 36 kr.
kg.
Það er hálfhart, og raunar meira
en það, að landsmenn skuli þurfa að
búa við skort á eggjum vegna þess að
strlð ríkir milli verðlagsyfirvalda og
framleiðenda vörunnar!
Ekki ber á öðru en verð á ýmsum
vörutegundum hækki I hvert skipti
sem kemur „ný sending” og ef
fóðrið, sem varphænunum er gefið,
hækkar og þar með gjald sem fram-
leiðendur verða að greiða til rikisins
er erfitt að koma auga á hvers vegna
ekki má hækka vöruna í verði jafnvel
þótt svokölluð verðstöðvun rlki 1
landinu!
Aðeins fyrsta flokks
egg
Hitt er svo annaö mál að eitt og
annað er hægt aö finna athugavert
við „hanteringu” og sölu á eggjun-
um. Hér á landi eru öll egg seld sem
fyrsta flokks egg. Erlendis, þar sem
ég þekki til, er jafnan hægt að fá
bæði A egg og B egg. Er verðlagið
þá samkvæmt þvi, B eggin eru
ódýrari. Þar eru egg einnig dag-
stimpluð þannig að neytendur vita
hve gamla vöru þeir eru að kaupa.
Eins og nú er verða jteir að treysta
framleiðendum og seljendum um
aldur eggjanna, sem því miður hefur
stundum komið i Ijós að eru ekki allir
traustsins verðir. Einnig er mjög at-
hyglisvert að aðeins skuli vera fram-
leidd fyrsta flokks egg hér á landi.
-A.Bj.
'Þafl er ekkl einasta að þetta sé lystilega góður réttur, alls ekkl fitandi, ef frá er
talin sósan, heldur cr hann fallegur i borði, sem hefur mikið að segja.
Hér er uppskrift að rækjurönd sem
tilvalið er að bjóða heimilisfólkinu
upp á einhvern þeirra helgidaga sem
fram undan eru.
250 g rækjur
1 dós spergill
1 pakkl þurrkaðar grænar baunir
1 pakki Ijóst aspik (hlaup)
Sósan
Mayones og sýrður rjómi (eða
ýmir) er hrært saman, tómatkrafti
bætt út iásamt ofurlitlu af góðu sinn-
epi. Gætið þess að láta ekki of mikiö
af tómat út 1 sósuna. Borið fram með
ristuðu brauði, ef vill, og sitrónu-
sneiðum.
Leysið aspikkið upp I sjóðandl
vatni eins og segir til á pakkanum.
Hellið örlitlu I hringform sem áður
hefur verið skolað með köldu vatni.
Látið stifna I kæliskápnum. Látið því
næst nokkrar rækjur 1 botninn ásamt
nokkrum spergitsbitum og baunum.
Hellið aspikki yfir og látið stífna á
ný. Endurtakið þar til formið er
orðið fullt og aspikkið uppurið.
Látið stlfna í kæliskáp.
Uppskrift
dagsins
Þegar nota á þennan gómsæta rétt
er gott að dýfa forminu smástund i
heitt vatn. Þá losnar rækjuröndin.
Hvolfið henni á kringlótt fat.
Þessi réttur svíkur engan. — Ef þið
viljið breyta til er ekkert þvi til fyrir-
stöðu aö nota t.d. lúðu, soðna ýsu,
silung, lax eða t.d. soðinn skötusel I
þessa sumartegu og skrautlegu rönd.
-A.Bj.
VID EGGJASKORT
Það er meira en litlð aumt heimili þar sem engin egg eru til. Egg ættu að vera á borðum okkar daglega.
DB-mynd Sig. Þorri.
HARÐIR KOSTIR
FYRIR NEYTENDUR
AÐ ÞURFA AÐ BÚA
SUMARLEG
RÆKJURÖND
MEÐ
TÓMATSÓSU