Dagblaðið - 07.05.1981, Qupperneq 4

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 7. MAÍ1981
Sv
DB á ne ytendamarkaði
SOLBRUNN UTUR
í TÖFLUFORMI
— litarefni gulrótarinnar á markaðinn
rétt eins og það væri skjannahvitt. En
þegar menn eru orðnir brúnir finnst
þeim minni ástæða til varúðar í sól-
baðinu og geta skaðbrunnið.
Annað hefur líka verið gagnrýnt,
það að ekki geti talizt eðlilegt að éta
sólbrúnan lit í töfluformi. Hann eigi
að koma eðlilega á utanfrá en ekki
innan frá.
Hræðsla við aukaverkanir er
einnig nokkur, sérlega óttast fólk
krabbameinshættuna. Framleið-
endur taflnanna segja þó að engar
Viltu verða brún(n) á hörund?
Þessari spurningu svara liklega flestir
hér á landi játandi. Nú er það fallegt
að vera brúnn á hörund þó áður fyrr
þætti það í menningarlöndum
hroðalega ljótt. Þá bar brúni liturinn
vitni um að viökomandi væri verka-
maður eða bóndi, sem stritaði allan
daginn útí í sólarljósinu á meðan þeir
sem efni höföu á höfðust við innan
dyra Nú hefur þetta sjónarmið
sni. zi upp í andhverfu sína. Þeir ríku
eru þeir sem efni hafa á að elta sólar-
ljósið uppi, þeir fátæku ekki. Úti-
vinna hefur minnkaö að mun og því
er ekkert fátæklegt við brúnan
hörundslit, þvert á móti.
Ég sagði að rika fólkiö væri það
sem efni hefði á aö elta uppi sólar-
ljósið. Reyndar virðast eftir þessu að
dæma, flestír Íslendingar vera vel
stæðir því obbinn af þeim siglir í sól-
ina á að minnsta kostí nokkurra ára
fresti. En nú þarf þess ekki með
lengur. Nú er hægt að taka brúna lit-
inn inn í töfluformi.
f Frakklandi voru fyrir þrem árum
síðan settar á markaö töflur sem inni-
héldu litarefnið canthaxanthin sem er
ein gerð af karótinefninu sem gerir
gulrætur gular og gefur öðrum mat
lit. Frakkar höfðu tekið eftír því að
Heióar Jónsson snyrtir hefur notað Orobronze-töflurnar núna í nokkrar vikur
með þeim árangri að hann cr orðinn fallega brúnn. Ráðleggur hann fólki að nota
þær, þó án ofnotkunar. Í töflunum er ekkert vítamin eða nxringarinnihald og eiga
þxr þvi ekki að geta valdið ofnxmi.
DB-mynd Sigurður Þorri.
Upplýsingaseðill
til samanburðar á heimiliskostnaði
Hvað kostar heimilishaldið?
Vinsamlega sendið okkur þennan svarseðil. Þannig eruð þér orðinn virkur þátttak-
andi i upplýsingamiðlun meðal almennings um hvert sé meðaltal heimiliskostnaðar
fjölskyldu af sömu stxrð og yðar. Þar að auki eigið þér von um að fá nytsamt heimilis-
(xki.
Nafn áskrifanda
Heimili
Sími
Fjöldi heimilisfólks.
Kostnaður í aprílmánuði 1981
Matur og hreinlætisvörur kr.
Annaö kr.
Alls kr.
WB YIKIX
t 31/»*
•'"‘Z
.»•••■ •“•„»„ «•> •*

, ,•••-“•;;, •*
•
....... -‘“‘t:- >•<
*•» 09 . . .tnl .. .V.V.V Þ6*
">•■>•“,...... "“„•.,

eða brúnu bendir það til of stórs
skammts sem þá á að minnka. Ráð-
lagt er að gefa börnum 1—2 töflur á
dag eftír stærö.
Hversu langur tími
líður?
Það sem á að gerast viö inntöku á
töflunum er að í fitulag húðarinnar
sezt litarefni. Menn verða þannig
ekki brúnir á hörund í þess orðs
fyllstu merkingu heldur undir hör-
undinu. Venjulegur sólbrúnn litur
SU"T"
"•’“'•"« «...
-•...
«ln, t*r ..ira fyrl nJ'
«ð o*{. . *‘tu fyvir b.„ 1 ®ulrð;
*ðl4l-lJó,,ins ið velti/4nn“ *fn1A
v«'>ju1.g4_ °í hlnn •ðijj, . 'njd vorn 9e,
>y**tu O.J v#; 4 4fhendinj
M h.„u l 1 íðn -ð?;r °rt •ftU
frwl. iður , *rðl “otía t| • “tfndin
Tr
"•‘Ihrigaj,, 0

Heilbrigðisráðuneyti, yfirlxknir Vífilsstaðaspítala og Eiturcfnanefnd hafa þvertekið fyrir að vita um nokkurn skaða af Oro-
bronze.
smábörn sem mikils neyttu af gulrót-
um urðu gulleit á litinn. Þetta vildu
þeir nýta sér. Þeir einangruðu litar-
efnið og settu í töflur. Og viti menn,
með því að neyta þeirra urðu menn
gulir eða brúnir á litinn.
Þegar töflurnar voru settar á
markaö í Frakklandi seldust hundrað
þúsund skammtar á þrem vikum.
Síðan hefur ekki hafzt undan að
framleiða þessar eftírsóttu töflur
fyrir heiminn. Núna fyrst hefur verið
hægt fyrir fslendinga að kaupa slíkar
töflur frá Frakklandi og eru þær að
koma hingað. Ætlunin er að þær
fáist í flestum snyrtívöruverzlunum
og apótekum.
Tryggir ekki
gegn sólbruna
Það sem einkum hefur verið gagn-
rýnt við þessar töflur er það að þegar
fólk er orðið fallega brúnt á litinn af
inntöku þeirra getur það sólbrunnið
aukaverkanir hafi sézt í ítrekuðum
tilraunum og engar kvartanir borizt.
Til þess að geta drepið sig með ofáti
þarf að borða 20 þúsund töfiur í einu
eða að borða 50 töflur á dag í langan
tíma. Gild röksemd fyrir þessu er að
töflurnar eru leyfðar í Svíþjóð og
banna þó Svíar flest það sem hættu-
legtgetur kallazt.
Gefin er út tafla um það hversu
mikils fólk skuli neyta af þessum
töflum. Þannig eiga þeir sem vega 4:
tíl 55 kíló að taka 3 töflur á dag
fyrstu 10 dagana, 2 töflur í 10 daga
þar á eftir og síðan eina töflu á dag.
Þeir sem vega 55 til 65 kíló taka fyrst
4 á dag, síðan 3 og loks eina til tvær.
Þeir sem eru yfir 65 kíló taka fyrst 4,
síðan fjórar áfram og loks tvær á
dag. Þeir sem gráðugir eru í súlbrúna
litinn freistast kannski til að taka
meira en það þýðir ekkert, viðbótin
skilar sér þá bara út með saurnum. Ef
lófar manna fara að gulna ískyggi-
lega og þeir skila frá sér dökkgulu
kemur hins vegar á hörundið. Því er
talið ráðlegt að vera útí í sólinni jafn-
framt því sem töflurnar eru teknar,
ella þá að fara í sólaríum lampa. Á
fyrstu 10 dögunum sem menn borða
töflurnar eiga að sjást merki þess.
Breytingin getur komið skyndilega.
Þannig vitum við um mann sem búinn
var að borða töflurnar í 8 daga án
sýnilegrar breytingar. Hafði hann
ekki mikla trú á töflunum. En þegar
hann kom fram 9. daginn var hann
orðinn dökkgulur á litinn.
Á 10 til 20 dögum hverfa líka um-
merki taflnanna hættí fólk að taka
þær inn.
Seldir eru kassar með 80 tðflum í
og ætti sá skammtur að nægja fólki
til þess að komast að raun um það
hvort það kærir sig um að taka
meira. Töflumar heita Orobronze
(Oro þýðir gull) og fást eins og fyrr
segir í Iyfjabúðum og snyrtívöru-
verzlunum og kosta um 200 krónur
kassinn.
Skemmdur Gouda-ostur í nokkrum verzlunum:
„Á AÐ VERA BÚIÐ
AÐ K0MAST FYRIR”
—segir f ramkvæmdastjóri Osta- og sm jörsölunnar
i
Margrét Snorradóttir hringdi:
Ég keypti fyrir mánuði síðan
stykki af Gouda-ostí 26% í búð í Ár-
bænum. Þegar ég tók ostinn úr um-
búðunum varð ég ekki vör við annað
en hann væri i lagi. En nokkru seinna
fór að koma ógeðsleg lykt af honum
jafnvel þó hann væri í plasti inni í ís-
skáp. Ég bý rétt hjá Osta og smjör-
sölunni svo ég fór með oststykkið
þangað. Eftir að hafa verið vísað ffá
manni til manns fann ég loks einn
sem þegar í stað bauðst tíl þess að
láta mig hafa annað oststykki. Fékkst
hann þó ekki fyrr en eftir langa stund
til að lykta af stykkinu sem ég var
með likt og hann vissi á hverju væri
von.
Þrem vikum seinna keyptí ég aftur
Gouda-ost af sömu gerð í annarri
verzlun í Árbænum. Reyndist þar
vera um sama gallaða ostinn að ræða
og gaus lyktin strax upp og pakkinn
var opnaður. Maðurinn minn reyndi
að bragða á ostinum og sagði að
hann væri hroðalegur eftir að hafa
skyrpt honum út úr sér.
Kaupmaðurinn í verzluninni sem
ég keypti fyrra stykkið í sagðist hafa
endursent Osta og smjörsölunni heila
sendingu af þessum osti. Samt sem
áður fæst samskonar ostur þrem
vikum seinna í annarri búð. Er bara
beðið þar tíl fólk kvartar og því einu
bættur skaðinn?
Óskar Gunnarsson framkvæmda-
stjóri Osta og smjörsölunnar sagði
um þetta mál:
Það hefur komið upp visst vanda-
mál hjá einu mjólkurbúanna sem á
að vera búið að komast fyrir núna.
Ostur sem kom frá þessu búi varð
óætur eftir ákveðinn tíma eftir að
honum hafði verið pakkaö. Þegar
honum er pakkað loftþétt hleypir
pakkningin engu út þannig að neyt-
andinn fær þetta framan í sig. En
eins og ég sagði á að vera búið að
koma í veg fyrir þetta.
Það hefur komið fyrir að eitthvað
af svona ostí hefur farið út í búðirn-
ar. En við reynum að afturkalla
þegar svo hefur farið. Við pökkum
ekki frá mörgum búum sama daginn
þannig að ljóst á að vera hverjar búð-
anna hafa fengið ost frá hvaða búi.
En það er svolítið misjafnt hvað búð-
irnar kaupa ört frá okkur þannig að í
sumum tílfellum er osturinn þrjár
vikur eða mánuð í búðum áður en
hann selst og skemmdin uppgötvast.
-DS.