Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1968, Blaðsíða 99
SVEINBJÖRN EGILSSON OG CARL CHRISTIAN RAFN
99
viljað kynna Sveinbirni fyrri útgáfustörf Rafns, en hér var um danska þýðingu hans
á fornaldarsögum svonefndum að ræða, og kom fyrsta bindið út 1821, en hið þriðja
og síðasta 1826.
Sveinbjörn fer í bréfi sínu nokkruin lofsorðum um verk Rafns, er hann segir: „Ég
undrast mjög, hversu langt þér eruð á veg komnir í íslenzkunni. Að vísu hef ég ekki
íslenzka textann til samanburðar, en meðferð yðar á hinum afar torskildu vísum,
sem þér birtið á frummálinu aftan við Ragnars sögu loðbrókar, sýnir, hve öflugir þér
eruð orðnir í málinu.“
Sveinbjörn ræðir síðan nokkuð um áætlun félagsins, er honum þykir vera í djarf-
ara lagi og fáeinum einstaklingum um megn. En auðfundið er, að hann langar til
að leggja þessu máli lið, svo að um muni, enda gafst honum hrátt kostur á því.
Fróðlegt er að sjá, að Sveinbjörn víkur síðar í þessu sama bréfi að öðru viðfangs-
efni, er hann var þá farinn að kljást við og fylgdi honum lengi upp frá því. í bréf-
inu segir hann svo m. a.: „Uppkasl það að skáldamálsorðahók, sem þér minnizt á,
er aðeins ófullkcmin ófullgerð tilraun. Ég hef átt við mikla örðugleika að etja, þar
sem eru miðlungi vel útgefnar sögur, og á ég þar við sagnaútgáfu Björns Markús-
sonar og að nokkru Eyrbyggju og Orkneyinga sögu, að því er tekur til meðferðar á
vísum. Skýringar eru einnig á íslenzku og í uppkasti, og hafði ég í fyrstu ætlað þeim
að verða mér sjálfum til leiðbeiningar. Þá eru enn nckkrir staðir í Skáldu, sem ég
skil ekki, og ég hef ekki séð Þórsdrápuþýðingu S [kúla] Thorlaciusar. Ég bað Jón
Brynjólfsson stúdent að skrifa upp handa mér vísurnar í Kormáks sögu, Gísla sögu
Súrssonar og Bjarnar sögu Hítdælakappa eftir einhverri góðri skinnbók, en við fráfall
hans fórst það fyrir.“
Sveinbjörn var engan veginn nýtiltekinn við hinn forna kveðskap. í Lbs. 421 4to
eru t. a. m. með hendi hans „Nockur orð úr Skáldu, Tractatu de Orthographia, Hátta-
lykli Snorra Sturlusonar. - Tölurnar vísa á blaðsíðutal þeirrar Eddu, sem Síra Þor-
valdur Böðvars. hefir skrifað og ég á.“ Efst á rönd fyrstu blaðsíðunnar stendur: „Nú
samanborið við Rasks-útgáfu af Snorra-Eddu [Sth. 1818] og sett * við variantes
hennar.“ Kveðskapur Sveinbjarnar frá þessu skeiði undir fornum háttum sýnir enn-
fremur ljóslega áhuga hans á þessum efnum.
í bréfi, sem Sveinbjörn skrifar Rasmus Rask frá Bessastöðum 7. ágúst 1823, segir
hann svo m. a. :x „Síðan fór ég hingað heim og hvíldi á mínum krækiberjum (lár-
berjum vildi ég segja) eins og ormur á gulli í nokkra stund, þar til mér fór að leiðast
að vera einsamall, hafði ég og áður heyrt, að það mundi ekki vera gott. Ég fór þá
og gifti mig Helgu Benediktsdóttur ass. Gröndals, það var í fyrra. - Meðan ég var hér
inni í einlífinu, hafði ég mér til skemmtunar á sumrin Eddu, sem þér höfðuð látið
prenta í Stokkhólmi, og fór ég þá að reyna til að leggja út vísurnar í Snorra-Eddu, og
vildi það ekki ganga greitt. Þó ég nú ekki skildi margt, liðkaðist ég þó smásaman, so
ég fór að búa mér til dálitla orðbók yfir vísurnar úr Snorra-Eddu og sumum prentuð-
um sögum, nema þeim frá Hólum, því mér fundust þær so óskiljanlegar.“
1 Breve fra og til Rasmus Rask, udgivet ved Louis Hjelmslev, Kbh. 1941, II, 74—75.