Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1968, Blaðsíða 104
104
SVEINBJÖRN EGILSSON OG CARL CHRISTIAN RAFN
seifsdrápuþýðingarinnar]. Ég varð að slíta mig frá Ezekíel í sumar vegna Knytlingu,
og þótti mér þó hitt miklu skemmtilegra. En þá tekur ekki betra við, þegar Snorra-Edda
kemur, ég held ég drepist af leiðindum yfir henni.“
í þessu sama bréfi víkur Sveinbjörn sérstaklega að orðabókarverki sínu og eins Hall-
gríms Schevings, og verður ekki framhjá þeim bréfkafla gengið, þegar fjallað er um
þennan þátt í störfum Sveinbjarnar. Kaflinn er á þessa leið: „Uti er um það núna,
að Bókmenntafélagið geti tekið orðabók Schevings, hann fæst ekki til að redigera
hana, heldur vill alltaf vera að safna, hvað eð ogso er mikið gott, en langt um
skemmtilegra og fyrirhafnarminna. Það er heldur engum unnt að redigera hana,
so honum líki, enn þótt hann ekki vilji gera það sjálfur. So ég býst ekki við öðru
en hún hírist hjá honum, þar til hann fellur frá, hvörja ráðstöfun sem hann so gerir
fyrir henni. Þér viljið máske segja, að mér sé nær sjálfum að gefa út poetiska lexiconið
mitt! Mér sýnist það ríða minna á því, því enginn eða mjög fáir hirða um vísurnar,
og það er líka, að mér finnst, þeirrar náttúru, að prosaisk orðabók ætti að vera komin
á undan, því fyrr er ekki alséð, hvað er poetiskt og hvað prosaiskt. En þótt ég í
mínum conceptum engan mun hafi þar á gert, heldur tekið jafnt það poetiska og prosa-
iska allvíðast eða þar sem góðar bækur voru eftir að ganga, gekk mér það lil þess að
sýna aldur orðanna, eins þeirra hvörsdagslegu, því það er óyggjandi, að óbrjálaðra
er málið í vísum en öðru, þá á allt er litið, en í prósa, því afskrifarar hafa hér oft sett
klausur og meiningar í annað form en áður var, en slíkar breytingar gera þeir ekki
venjul. á vísum nema í einstaka orðum. Þar næst er líka hæpið að gefa út orðabók
yfir vísurnar, fyrr en Snorra-Edda með öllum sínum dilkum og kálfum er farin að
hlaupa um stekkinn; auk þess að maður getur eilíflega verið að grauta innan um þetta
og kannske aldrei komizt að því rétta, því það gildir í því philologiska eins og öðru,
quot capita, tot sensus.“-
Þótt orðabókarverkið sækti þannig aftur á Sveinbjörn, dróst enn, að hann gæti snúið
sér að því af alefli. í bréfi, sem hann skrifar Rafni 31. maí 1840, sjáum vér þó, að
hann hefur þá fyrir tilmæli Rafns í bréfum 9. marz og 1. apríl sent honum dálítið
sýnishorn skáldamálsorðabókarinnar, „ef hægt er að kalla hana því nafni, lok bók-
stafsins y, ásamt þ, æ og ö, alls 14 skrifuð blöð.“ Hann kveðst ennfremur hafa nokk-
urn veginn tilbúna stafina A, B, D og E, en slær varnagla með öllu verkinu, það
þurfi enn mikillar athugunar við.
Af bréfi Sveinbjarnar til Rafns 10. september 1840 sjáum vér, að Rafn hefur
skrifað honum tvö bréf 3. júlí og rætt við hann orðabókarverk hans og nánari tilhögun
þess. En þetta sumar hefur verið Sveinbirni erfitt, kona hans legið veik tólf vikur og
hann „ekkert skrifað, nema neyðzt til að böðla af Odysseunni einhvörneginn, því
Progarmurinn á nú að koma út um þ. 18 þessa mán. og þeir komnir langt með hann
í prentsmiðjunni“, eins og hann orðar það í bréfi til Jóns Sigurðssonar þennan sama
dag (10. sept.).1
1 Lbs. 595 4to.