Frjáls verslun - 01.08.1939, Blaðsíða 2

vegamótum
EGAR þjóðstjórnin var sett á stofn í vetur,
varð verzlunarstéttin að sætta sig við að
eiga öll sín mál áfram undir þeim manni, sem
oft hefir lýst yfir því, að hann sé andvígur hags-
munum hennar. Sá maður hefir víða látið í ljós
þá skoðun sína, að einstaklings-verzlun eigi að
uppræta, því að hér hafi engan rétt á sér önnur
verzlun en sú, sem rekin er af ríkinu eða kaup-
félögum. Það er því ekkert undrunarefni, þótt
verzlunarstéttin beri ekki í þverpokum traustið
á núverandi viðskiptamálaráðherra.
Sú litla slökun á höftunum, sem um var samið
við stjórnarmyndunina, hefir nú loks fengizt
fram, eftir mikið þref. Virðist hafa þurft að
draga breytingarnar fram með töngum úr hönd-
um viðskiptamálaráðherra, þrátt fyrir það, að
breytingarnar voru bein skilyrði fyrir þátttöku
Sjálfstæðisflokksins í stjórninni. Slík framkoma
framsóknarráðherrans hlýtur að vekja talsverða
furðu hjá þeim, sem trúaðir voru á einlægni
hans og góðan vilja í samstarfinu, en hinir verða
lítið forviða, sem betur vita. — Verzlunarstétt-
in hefir litla ástæðu til að vera bjartsýn á
leiðrétting sinna mála, sem engin loforð hafa
verið gefin um, þegar átök þarf til að fá því
framgengt, sem gert var að skilyrði fyrir stjórn-
arsamvinnunni.
Því hafa margir glöggir menn spáð, að sam-
vinna flokkanna takist aldrei til lengdar, ef nú-
verandi viðskiptamálaráðherra verður áfram í
stjórninni. Líklega hefir enginn maður verið
þjóðinni óþarfari en hann með stefnu sinni í
verzlun og fjármálum undanfarið. Ef Fram-
sóknarflokkurinn ætlar að láta hans sjónarmið
ráða að sínu leyti í þessum málum framvegis,
þá er ólíklegt, að nokkur samvinna sé möguleg.
Þetta ætti hinum gætnari Framsóknarmönnum
að vera ljóst.
Þjóðstjórnin hefir nú verið við völd í fjóra
mánuði, og allan þann tíma hefir verið „logn“.
Engum sanngjörnum manni kemur til hugar
að búast við kraftaverki, þótt flokkarnir taki
höndum saman í svip, né að umbætur komi um
leið og sezt er í stólana. Þeir, sem tóku að sér
forustuna, verða að fá næði til að vinna a-ð mál-
unum. En Sjálfstæðismenn hafa ekki hugsað
sér það, að þeirra menn í ríkisstjórninni léki
kerensky-hlutverk í efnalegu hruni landsins,
sem röng fjármálastefna undanfarin tíu ár hef-
ir undirbúið. Ef þeim auðnast ekki að fá fram-
gengt þeim umbótum, sem Sjálfstæðismenn um
allt land telja nauðsynlegar til viðreisnar, þá
mun enginn óska þeim þess hlutskiptis, að halda
áfram að taka þátt í stjórninni.
Verzlunarstéttinni er ljóst, að málefni henn-
ar standa nú á vegamótum, og að hörð átök eru
framundan. Hún hefir aldrei verið ákveðnari en
nú, að hopa ekki um hársbreidd frá þeim kröf-
um sínum, að réttlæti og sanngirni fái að ráða
í verzlunarmálunum. Hún hefir hvorki skap né
vilja til að beygja sig fyrir því ranglæti, sem hér
er framið í verzlun og viðskiptum í skjóli ríkis-
valdsins, til eflingar hinni pólitízku samvinnu-
stefnu í landinu. Meðan núverandi viðskipta-
málaráðherra fær að ráða, býst verzlunarstétt-
in ekki við neinu góðu. Þess vegna mun hún við-
búin hverju sem að höndum ber. Hún mun fagna
því, sem gott er, en hún mun heldur ekki æðr-
ast, þótt á móti blási.
Hún mun standa fast og einhuga saman og
treysta meira á sjálfa sig en aðra.
*
Nú, þegar málefni verzlunarstéttarinnar
standa á mikilsvarðandi tímamótum, er þarf-
legt að rifja lítilsháttar upp baráttuaðferð
2
FRJÁLS VERZLUN