Frjáls verslun - 01.08.1939, Blaðsíða 8

á •— með samþykki iðnráðsins —, þegar samningar
stóðu yfir um innflutning Dana til Englands, að iðnað-
urinn slægi af kröfum sínum um stærð þess hluta, sem
hann átti að fá af útflutningnum.
Vinnuveitcmdi oq vinnuþegar.
Sem iðjuhöldur hefir hann frá öndverðu litið á sig
sem miliigöngumann eigendanna og starfsmannanna,
ekki sem beinan þjón eigendanna. Hann telur það starf
sitt að vinna jafnt að því að auka hagnað fyrirtækis-
ins og veita jafnframt eins mörgum vinnu og hægt er
með sem beztum kjörum. Þótt þessi hugsun sé afar ein-
föld, var hún ekki til fyrir 100 árum, en hún hefir leitt
til ýmsra hlunninda, svo sem verkamannaferða, styrkt-
arsjóða, elliheimila, o. s. frv.
Hjá A. 0. hefir enginn kvæntur maður minna en
4800 kr. í kaup, og engin skrifstofustúlka minna en
1800 kr. Hann vill, að starfsfólkið geti lifað sæmilegu
lífi. —-
En Juncker vill líka þekkja allt starfsfólk sitt, því
að hann veit, að það er mikils virði fyrir hvert fyrir-
tæki, að hver maður vinni það starf, sem honum hent-
ar bezt. Hvern þriðjudag, kl. 11—12, geta allir, sem
vilja, gengið á fund hans, og hann veitir öllum áheyrn.
Hann veit, að peningar og ást eru mestu vandamál
mannlífsins. Juncker getur hjálpað í peningasökum, og
reynir að hjálpa í ástamálum. Eitt sinn var ung stúlka
hrifin af vélstjóra, en fólk hennar vildi gefa hana
bankamanni, af því að það þótti „fínna“. Þá sagði
Juncker við stúlkuna: „Segið foreldrunum, að eg hafi
haldið, að þeir væru gáfaðir — eftir útliti yðar að
dæma“.
En Juncker vill ekki, að blöðin séu að tala um „æf-
intýr“ o. þ. h., þegar hann styrkir einhvern til frek-
ara náms eða því um líkt. Hann hugsar aðeins um það,
að því meira sem maðurinn kunni, því meira gagn geti
hann gert fyrirtækinu.
Meðan Juncker var hjá 0. K., sá hann aldrei H. N.
Andersen — hann var hulinn í móðu fjarlægðarinnar.
Hann sýndi mönnum sjaldan hlýju. Hann hrósaði mönn-
um aldrei. Juncker hefir þveröfugar aðferðir: Hann
hrósar og lastar. Það er alltaf sama tilhneigingin, að
kynnasb starfsmönnurrt sínum. Jafnvel þegar ungir
menn hafa verið sendir í langar ferðir, skrifar hann
þeim bréf og hvetur þá til dáða. Hann áminnir menn
um, að halda fast við ákvarðanir sínar — nema það
sé fíflska að gera það. Hann fylgist með hverjum
nýjum starfsmanni frá öndverðu, til þess að sjá, hvar
hann geti notið sín bezt.
Maðurinn.
Hann er 41 árs og hefir i mörg ár verið að heita má
einvaldur í stærsta útflutningsiðnaði Dana. Hann hefir
séð hugmyndir sínar verða að veruleika, og aðra fara
að dæmi hans, löngu áður en hann er orðinn gamall, og
þó tekur það oftast mannsaldra, að koma sumum
hugmyndum í framkvæmd ... En guðirnir láta líka þá
verða fyrir sorgum, sem þeir öfunda (og þeir öfunda
þá, sem allt leikur í höndunum á). Þannig hefir Juncker
— sem alltaf hefir viljað létta byrðar annara — feng-
ið sína byrði að bera. Sú vera, sem hann unni mest, dó,
meðan hann hélt í hönd hennar.
8
En þegar maður er aðeins 41 árs, er hægt að byrja
lífið á ný.
Menn segja, að hann sé hrokafullur. Þegar Árósa-
búar koma til Kaupmannahafnar og sagt er við þá:
„Nú, þér þekkið þá Juncker forstjóra?“ svara þeir
jafnan: „Nei, enginn þekkir hann. Hann lokar sig inni
fyrir öllum“. Slíkt er álit margra utan fyrirtækisins,
því að hann þiggur engin heimboð. Hann hefir hvorki
löngun né tima til þess. Kveldin vill hann eiga sjálfur.
Þá fóðrar hann gullfiskana sína, kitlar skjaldbökuna
undir rófunni og hlúir að kókospálmunum, sem hann
hefir sjálfur ræktað, eða hann situr við eldstóna og
les „Psychologie der Massen“ eða bara leynilögreglu-
sögu. —
Árósabúarnir, sem ganga fram hjá húsinu hans,
myndu verða undrandi, ef þeir vissu, að hann grípur
stundum harmóníkuna sína og fer að leika á hana. —
Lund hans er margþætt.
Þegar yfirboðarar á skrifstofu hans ætla að gerast
harðstjórar, „kennir hann þeim að lifa“. En þegar
skap hans sjálfs ætlar að fara úr jafnvægi, þá flýr
hann til annara landa. Hann hefir alltaf eitthvað að
gera í hinum 80 löndum heims, en þegar hann hefir lok-
ið stöi'fum þar, hefir hann fataskipti. Þá sést ekki utan
á honum, að hann sé framkvæmdarstjóri, og hann hvei'f-
ur í hóp þeirra, sem ganga um göturnar. Það þykir hon-
um skemmtilegast að gera í París, því að þr.r eru menn
svo alþýðlegir.
CASSON: Maðurinn þarf »bætiefni«
Að einu leyti a. m. k. er maðurinn eins og vél — hann
er ekki sterkari en veikasti hluti hans.
Enginn maður og engin vél bilar að öllu leyti. Bilun-
in er venjulega á einum stað. En þá þarf að fá vara-
hlut eða — „bætiefni" í vélina eða manninn.
Við vitum, að þótt maðurinn sé ágætur að flestu leyti,
þá er þó einn veikleiki honum til tálmunar. Vegna þessa
eina veikleika eða galla er nafn mannsins sett á svarta
listann, og enginn vinnuveitandi heldur honum lengi
hjá sér.
Eg veit um veitingaþjón einn í London, sem hefir
alla þá kosti til að bera, sem yfirþjón í ágætu og stóru
gistihúsi þarf að prýða, en hann verður samt alla sína
ævi óbreyttur þjónn.
Veikleiki hans er — að jafnskjótt og hann er búinn
að safna sér £ 10, fer hann „á túr“.
Ef hægt væri að lækna þennan veikleika, myndi hann
komast í ágæta stöðu. En til þess þarf hann — „bæti-
efni“.
Geðvonzlca er ókostur margra manna — óstjórnleg
reiðiköst. Maðurinn er e. t. v. ágætlega að sér, en hann
heldur engri stöðu lengi. Hann þarf einnig „bætiefni".
Það kemur fyrir, en er mjög sjaldgæft, að menn með
svona veikleika taka ákvörðun um að lagfæra þá. Það
er hægt, en til þess að það megi takast, er mikill vilja-
kraftur og þrautseigja nauðsynleg.
FRJÁLS VERZLUN