Frjáls verslun - 01.06.1966, Blaðsíða 19

Guðmundur H. Garðarsson:
íslendingar eiga að flýta sér hægf
- varðandi erlend hagsmunabandalög -
Umrœðuejni ráðstefnunuar er Fríverzlunarbanda-
lay Evrópu og staða Islands.
Frummœlendur. þeir ÞórhaUur Asgeirsson, ráðu-
neytisstjóri og Björgvin Guðmundsson, deildarstjóri,
haja gert máli þessu ítarleg, almenn skil. Ætlazt er
til, að 3 julltrúar atvinnusamtaka, verzlunar, iðn-
aðar og útjlutningsjramleiðslunnar, rœði EFTA
nokkuð í Ijósi þeirra at/vinnugreina, sem þeir starja í.
I minn hlut hejur jallið að jjalla stuttlega um
málið með tilliti til hagsmuna útjlutningsframleiðsl-
unnar gagnvart EFTA.
Samtök sjávarútvegsins og fiskiðnaðarins hafa
fylgzt vel með þróun þessara mála í átt til samein-
ingar Evrópu, sem átt hefur sér stað síðasta áratug-
inn. I gegnum störf sölustjóra útflutningssamtak-
anna hefur verið fylgzt með þróun markaðanna og
hinna beinu áhrifa á viðskiptastöðu íslands vegna
tilkomu Fxúveirzlunarbandalags Evrópu og sölu-
stefna mörkuð í samræmi við breyttar aðstæður,
auk þess, sem sérstökum fulltrúa hefur verið falið
að fylgjast með þessum málum sérstaklega. allt frá
árinu 1960. Forystumenn sjávarútvegs og fiskiðn-
aðar hafa því jafnan tiltækar allar upplýsingaa’ um
þróun bæði EBE og EFTA auk annarra markaða,
þannig að þeir geta brugið skjótt við og hagaö
sínum framleiðslu- og sölumálum eftir því, sem bezt
hentar hagsmunum i'itflutningsframleiðslunnar.
Á árunum 1960—1962 voru miklar umræður hér-
lendis um það, hvort æskilcgt væri, að ísland gerðist
aðili að EBE. Þá var talið nauðsynlegt, að til þess
að fá fullnægjandi upplýsingar um þáttökuskilyrði
og möguleika, að ákveðinn vilji um hugsanlega um-
sókn í bandalagið lægi fyrir. M. a. af þeim sökum
var þess óskað af hálfu útflutningssamtakanna, að
ísland sækti um upptöku í EBE. — Eftir þessa
samþykkt lágu allar upplýsingar fyrir, og að þeim
athuguðum vaa-ð sjávarútvegur og fiskiðnaður frá-
hverfur aðild Islands að EBE.
Samtök þessara atvinnugreina hafa ekki tekið,
enn sem kornið er, opinbera afstöðu til þess, hvort
ísland á að gerast aðili að EFTA eða ekki. Mál þessi
hafa vcrið rædd i stjórnum saintakanna, og nú sem
stendur standa yfir enn ítarlegri rannsóknir á stöðu
útflutningsframleiðslunnar, annars vegar gagnvart
EFTA og hins vegar gagnvart öðrum markaðssvæð-
um. Er þess að vænta, að niðurstöður þesara athug-
ana liggi fyrir í skýrsluformi í maí-júní nk., og
verði lagðar fyrir m. a. félagsmenn Sölumiðstöðvar
hiraðfrystihúsanna á aðalfundi, sem haldinn verður
í byrjun júní. Þar sem stór hluti forystumanna fisk-
iðnaðarins munu þá fyrir sitt leyti væntanlega
rnarka ákveðna stefnu gagnvart EFTA, mun ég
ekki ræða þesi mál nánar út frá því sjónarmiði,
hver muni verða hugsanleg afstaða fiskframleiðenda
í málinu. Hins vegar cr ljóst, að skoðanir framleið-
enda sjávarafurða, sem í sölumálum eru háðir mark-
aðsaðstöðu erlendis, hljóta að vera nokkuð þungir
á metunum, án þess þó að þeir öðrum þjóðfélags-
þegnunx frernur eigi að liafa nokkurt úrslitavald
um það, hvort ísland geiást aðili að EFTA eða
ekki.
En livað er það varðandi EFTA, sem hefur megin
þýðingu fya'ir íslenzku útflutningsframleiðsluna og
athuga þarf gaumgæfilega ?
1. Viðskiptalcgir hagsmunir, vegna betri tolla-
kjara fyrir íslenzkar sjávarafurðir, sem því
kann að fylgja að gerast aðili að EFTA.
2. Áhrif aðildar á viðskipti við önnur markaðs-
svæði, t. d. Austui'-Evrópu.
3. Hugsanleg áhrif aðildar á útflutning sjávar-
FltJÁLS VERZI.UN
19