Frjáls verslun - 01.09.1981, Blaðsíða 20

keypt til landsins eru þau aö heil-
brigöisráöherra ákvaö aö eitt slíkt
tæki væri keypt fyrir Landspítala í
tilefni 50 ára afmælis sjúkrahúss-
ins. Það var í sjálfu sér mjög hæpin
ákvöröun því slíkt tæki þarf að
vera til staðar þar sem heilaskurð-
lækningar eru gerðar, og hér á
landi eru þær einungis fram-
kvæmdar hér á Borgarspítala.
Sjúklingarnir sem not hafa fyrir
þessi tæki koma því hingað og
margir aðrir sem ekki er hægt að
flytja milli sjúkrahúsa. Því varð
Borgarspítalinn að eignast slíkt
tæki, og við fengum notað tæki frá
Oslo, þar sem þrjú voru fyrir, á
mjög góðu verði, 2,9 millj. kr., en
rúmlega ein milljón af þessari
upþhæð eru skattar til ríkisins.
Þetta er lítið hærri upphæð en
kosta átti til við endurnýjun einnar
röntgenstofu hjá okkur, en því
verki er nú hægt að fresta vegna
tilkomu þessa tækis."
— Hvert er álit þitt á fjárfestingu
í heilbrigðismálum? Er hún skyn-
samleg miðað við það litla fjár-
magn sem við höfum til ráðstöf-
unar?
„Aðalfjárfestingin hefur undan-
farin ár verið í heilsugæslustöðv-
um úti á landi þar sem reistar eru
miklar og stórar byggingar í þeim
tilgangi að reyna að laða starfsfólk
að þeim. En ég skil ekki hvernig
hægt er að byggja heilsugæslu-
stöð sem er stærri en frystihúsið í
byggðarlaginu.
En aðstæður úti á landi eru allt
aðrar en í Reykjavík, og ég tel það
skakkt að byggja upp alla þessa
þrjá spítala hér án nokkurs sam-
eiginlegs skipulags. Það er i raun-
inni fráleitt að Borgarspítali,
Landakot og Landspítali byggi
upp starfsemi sína sitt í hvora átt-
ina án nokkurs samhengis. Þegar
ríkið keypti Landakot á sínum tíma
hefði átt að endurskoða þetta mál.
Þá voru tímamót. Landakot hefði
átt að vera hluti af ríkisspítölunum
og hafa með höndum ákveðin
sérsvið en hætta bráðaþjónustu
(akut), því henni má ekki dreifa
eins og nú er gert. Nú er Landakot
sjálfseignarstofnun."
Hvernig má spara?
— Að lokum nokkrar spurning-
ar um sparnað. Hefur þú og þitt
starfsfólk einhverjar tillögur fram
að færa í því sambandi?
,,Það eru margir fundir haldnir
með starfsfólkinu þar sem rætt er
um sparnað fjármuna og efnis, og
yfirleitt eru margar tillögur í gangi
hér. En við verðum að gera okkur
grein fyrir því að sjúkrahús hafa í
sjálfu sér algera sérstöðu, því
starfsemin sem þar fer fram er
þess eðlis að við ráðum ekki hvað
við vinnum né hvenær. Við getum
ekki afmarkað verkefnin sem þarf
að leysa. Annaö séreinkenni
sjúkrahúsa er að við getum hvorki
mælt gæði né magn framleiðsl-
unnar eins og yfirleitt er unnt að
gera í öðrum rekstri. Það hefur
verið reynt að meta afköst og gæði
þessarar starfsemi m.a. á Norður-
löndum og í Bandaríkjunum, en
þaö er mjög erfitt og árangur hefur
orðið lítill. Við höfum því ekki þá
viðmiðun sem aðrir hafa. Annað,
sem ég hef rekið mig á, er að menn
gera ekki greinarmun á samdrætti
annars vegar og sparnaði í rekstri
hins vegar. Hér er mikill munur á.
Það er svo sem hægt að spara
með því að draga saman seglin, en
það er ekki það sem málið snýst
um.“
— Hvernig væri að láta fólkið
taka þátt í kostnaðinum — a.m.k. í
sambandi við aðgerðir sem ekki
flokkast beint undir sjúkdóma
eins og pjattplastaðgerðir, fóstur-
eyðingar o.fl. o.fl.?
„Samtrygging er nauðsyn, en
það er ekki hollt að afhenda fólki
alla þessa þjónustu ókeypis. Það
er sjálfsagt að fólk borgi til dæmis
fyrir plastaðgerðir ef um pjattað-
gerð er að ræða, en hins vegar eru
margar plastaðgerðir nauðsynleg-
ar.“
— Nú eru læknar dýr starfs-
kraftur og því áríðandi að hann
nýtist vel. Er nýting lækna á
Borgarspítala góð eða eitthvað
misjöfn á hinum ýmsu deildum?
„Nýting lækna getur verið léleg
hjá okkur, aðallega vegna þess
hve litlar deildir við rekum. Það
vantar hreinlega rúm til þess að
leggja inn sjúklinga, sérstaklega í
sérgreinunum. Það eru t.d. helm-
ingi færri rúm en eðlilegt má teljast
á háls-, nef- og eyrnadeildinni,
sem er eina deildin fyrir þessa
sérgrein á öllu landinu. Af þeim
sökum er hún dæmigerð í þessu
sambandi, en rúmaskorturinn er
líka vandamál á öðrum deildum
spítalans. Og þarna komum við
aftur inn a verkaskiptingu milli
sjúkrahúsanna. Þegar þröngar
sérgreinar eru reknar á fleiri en
einum stað stuðlar það að lélegri
nýtingu sérfræðinganna."
— Við komum áður inn á háan
rekstrarkostnað á hvert sjúkra-
rúm. í Ijósi þessa — er áhersla
lögð á stuttan legutíma sjúklinga?
„Legutími sjúklinga hefur styst
stórlega síðastliðin 10 ár. Fólk er
hér ekki stundinni lengur en með
þarf, og reyndar er okkur oft legið
á hálsi fyrir að senda sjúklinga
heim of fljótt. Og yfirleitt erum við
með yfirlagningar á deildunum —
þ.e. sjúklinga í aukarúmum."
Tilfinnanlegur skortur á
hjúkrunarfræðingum
— Hvernig hefur starfsemin
gengið sem rekin er utan Borgar-
spítalans í Fossvogi, t.d. á Fæð-
ingarheimilinu, Heilsuverndar-
stöð, Grensásdeild og í Hafnar-
búðum?
„Fæðingarheimilið er hálfnotað
— og er það mál allt kapituli fyrir
sig, þar sem sérhagsmunahópi
hefur tekist að afvegaleiða stjórn-
kerfið á kostnað skattborgaranna.
Hvað hinar deildirnar varðar
hafa þær gengið þokkalega, en
gegnumgangandi vandamál er
skortur á hjúkrunarfræðingum,
ekki síst á þessum sviöum, og
stendur hann reyndar sjúkrahús-
rekstri á öllu landinu fyrir þrifum.
Það er víða skortur á sérlærðu
starfsfólki í öörum greinum, en
hjúkrunarfræðingaskorturinn er
lang tilfinnanlegastur."
Nýja B-álman í byggingu.
20