Frjáls verslun - 01.01.1982, Síða 17
annar framleiðandi fór illa út úr því með bláa litinn sinn, því
að á honum var grænleitur blær. Það reið baggamuninn.
Tvisvar á ári fara þau Njáll og Lovísa til Ítalíu og Frakklands
til að kynnast tilboðum garnframleiðenda og þásérstaklega
til að skoða nýja liti. Lovísa var í Frakklandi nýlega og gat þá
séð litina, sem franskir framleiðendur verða með árið 1983
og borið þá síðan saman við ítalska framboðið fyrir sama ár.
Það erathyglisvert, að ítalirnir, sem eru með þrjá meginlita-
flokka, kalla þann Ijósasta „Islanda". Sýnir þettaaðerlendir
hönnuðir og framleiðendur eru farnir að taka vel eftir ís-
lenzkum tízkufatnaði.
- En hvernig er háttað jafnmikilvægum málum og hönn-
un á fatnaði hjá Iðunni, vali á mynstrum og öðrum út-
litsþáttum, sem úrslitum ráða um hvort varan selst eða
ekki?
„Við höfum átt mjög mikilsvert og árangursríkt samstarf
við danskan fatahönnuð, Kirsten Östergaard, sem áður
starfaði fyrir danska fyrirtækið Hjertegarn en er nú sjálf-
stæður hönnuður og ráðgjafi. Hún gerir m. a. uppskriftir að
handprjóni fyrir vikublöðin dönsku. Okkur finnst mjög til
fyrirmyndar hvernig hún skilarverkinu eftirað hafaverið hjá
okkur 2-3 daga í senn, teiknað og valið liti. Hún er vön að
starfa fyrirframleiðendurog vinnuröll útfærsluatriði til hins
ítrasta. Að þessu leyti gætu ýmsir innlendir hönnuðir lært
margt af Kirsten Östergaard."
Tölvunotkun í mynsturgerð
Nú líða aðeins tíu dagartil þrjár vikur frá því að ákvörðun er
tekin um framleiðslu á nýrri flíkog þangað til hún er komin á
markað. Tölvunotkun í mynsturgerðinni hjá Iðunni hefur
stytt þennan undirbúningstíma geysilega. Nú eru útbúnir
strimlar með mynsturforsögn fyrirtölvutæki, sem tengd eru
við prjónavélarnar og er það aðeins nokkurra klukkutíma
verk að útbúa strimilinn í stað þess að áður tók það 2-3
daga að gera mynstursþjöldin, sem sett voru í vélarnar.
Okkur lék forvitni á að vita hvað ein flík væri „prjónuð í
mörgum eintökum". Og eins og við var að búast er það
mjög misjafnt, að minnsta kosti tveir umgangar, þ. e. tvisvar
sinnum 480 stykki í fjórum litum. Ef um barnapeysur er að
ræða verður fjöldinn oftast mun meiri, ef til vill yfir 2000
stykki. Barnafatnaðurinn er verðlagður lægra en tízkufatn-
aður handa fullorðnum og þess vegna verður hann ekki
eins fyrir barðinu á erlendri samkeppni. Barnapeysur eru
um 30% af heildarframleiðslu Iðunnar síðustu árin, dömu-
peysur liðlega 40%. Alls eru prjónaðar yfir 100 mismunandi
gerðir af fatnaði yfir árið. Dæmi eru um það að tvær eða
þrjár gerðir af herrapeysum hafi gengið í eitt eða tvö ár á
innanlandsmarkaði, en hann verður annars mettaður á
skömmum tíma. Kaupmennirnirviljaalltaf fáeitthvað nýtttil
að örva sölu. Og það eru einmitt þeir, sem eigendur Iðunnar
vilja leita álits hjá. Fatakaupmenn eru tíðir gestir hjá verk-
smiðjunni, sem selur beint til þeirra og milliliðalaust. Kaup-
menn og kaupfélög úti á landi eru mjög mikilvægir við-
skiptavinir og þau Lovísa og Njáll sögðu að íbúar lands-
byggðarinnar hefðu raunverulega haldið íslenzkum fata-
iðnaði uppi undanfarin ár. Kaupstefnan íslenzkur fatnaður
er þýðingarmikill tengiliður milli framleiðenda og selj-
enda að þeirra mati. Hún var fyrst haldin í samkomuhúsinu
Lídó snemma á sjöunda áratugnum og hefur verið tvisvar á
ári á Hótel Loftleiðum mörg undanfarin ár fyrir forgöngu
Félags ísl. iðnrekenda. „Þetta er ódýrasta kynning sem ís-
lenzkir framleiðendur eiga kost á. Við fáum þarna t. d. 15
innkomur á tveimur tízkusýningum."
Á baklóðinni hjá Thor Jensen
Prjónastofan Iðunn. Ekki er því að neita, að nafnið er dálítið
Sambandslegt. Okkur datt í hug að spyrja, hvort uppruni
verksmiðjunnar hefði á nokkurn hátt verið tengdur umsvif-
um samvinnuhreyfingarinnar.
Tölvutækið, þar sem strimill með mynsturforsögninni fyrir
prjónavélarnar er búinn til.
Að meðaltali starfa 32 satarfsmenn allt árið hjá Iðunni,
flestir á saumastofunni.
Áður voru 10—12 prjónastofur í að framleiða fyrir innan-
iandsmarkað, núna eru það Iðunn og tvö önnur fyrirtæki.
17