Frjáls verslun - 01.12.1991, Blaðsíða 37

mjög mikilvægar í ákvarðanatöku
EB, t.d. í landbúnaðarmálum sem er
stærsti útgjaldaliður EB. EFTA hefur
mikinn áhuga á að sérfræðingar aðild-
arríkja þess geti haft áhrif með sam-
bærilegum hætti í málum sem snerta
EES. Það er ekki hægt með formleg-
um hætti því þá hefði EFTA áhrif á
innri ákvarðanatöku EB. Sérfræð-
ingar EFTA ríkja fá hins vegar að
fylgjast með og þegar framkvæmda-
stjórnin þarf að senda ráðherraráðinu
tillögu að ákvörðun er álit þeirra látið
fylgja með. Samþykkt EB löggjöf sem
snertir EES er send Sameiginlegu
nefndinni til að hún geti samþykkt við-
auka við EES-samninginn en hlutverk
nefndarinnar er m.a. að tryggja laga-
legt samræmi á EES. Náist ekki sam-
komulag innan 6 mánaða í nefndinni
vegna nýrrar löggjafar fellur hún úr
gildi á EES. Gert er ráð fyrir
ákveðnum fresti þar til ákvörðun tek-
ur gildi á EES í tilfelli þeirra ríkja sem
þurfa fyrst að uppfylla einhver stjóm-
arskrárákvæði. Takist ekki sam-
komulag með EB og EFTA um nýja
löggjöf, en EB ákveður að halda sínu
striki, getur það orðið til þess að hlut-
ar samningsins, sem tengjast þeirri
löggjöf, falli úr gildi. Ákvarðanir Sam-
eiginlegu nefndarinnar eru svo bind-
andi fyrir samningsaðila nema annað
sé tekið fram og þeir eiga að sjá til
þess að þeim sé framfylgt.
EFTIRLIT
Eftirlit með framkvæmd samnings-
ins verður í höndum framkvæmda-
stjórnar EB og nýrrar Eftirlitsstofn-
unar EFTA (The EFTA Surveillance
Authority). Stofnanirnar eiga að
vinna saman, skiptast á upplýsingum
og samræma vinnubrögð, bæði al-
mennt og í einstaka málum. Stofnan-
irnar láta hvor aðra vita um kvartanir
sem þeim berast um brot á samningn-
um. Þær eiga að afgreiða kærumál
eftir því sem það er í þeirra verka-
hring eða vísa málum áfram til réttra
stofnana. Ef ágreiningur rís svo á milli
þessara tveggja stofnana vísa þær
málinu til Sameiginlegu nefndarinnar.
Dugi það ekki er hægt að vísa máli
sem snýst um túlkun samnings til
EES dómstólsins. Eftirlitsstofnun
EFTA mun væntanlega hafa sam-
bærileg völd og framkvæmdastjóm
EB til að rannsaka mál þar sem grun-
ur leikur á að reglur hafi verið brotn-
ar. Kærumál sem eingöngu eru á milli
EFTA ríkja falla undir stofnunina og
mál innan EB falla undir fram-
kvæmdastjórnina og aðrar stofnanir
EB en í blönduðum málum (þ. e. á milli
svæða EB og EFTA) þurfti sérstaka
viðmiðun til að ákveða lögsögu
stofnananna tveggja. Til að jafna áhrif
vegna stærðarmunar fyrirtækja innan
EB og EFTA (og skapa Eftirlitsstofn-
un EFTA þar með einhver verkefni)
er miðað við að þegar 33% eða meira
af veltu fyrirtækja er innan EFTA
§alli Eftirlits- stofnunin um málið en
annars framkvæmdastjórnin.
ÖRYGGISÁKVÆÐI
í upphafi samningaviðræðna lögðu
EFTA ríkin fram langan lista yfir kröf-
ur um undanþágur. EB vildi ekkert
slíkt og smám saman hurfu undanþág-
ur en í staðin kom almennt öryggis-
ákvæði inn í samninginn. Gert er ráð
fyrir að samningsaðilar geti gripið til
einhliða aðgerða vegna erfiðleika í
efnahags-, félags- eða umhverfismál-
um, hvort sem er í einstökum grein-
um eða í landshlutum. Aðgerðir þarf
að tilkynna fyrirfram ef ekki er um
sérstök neyðartilvik að ræða. Rök-
stuðningur þarf að fylgja og aðgerðir
verða að vera í lágmarki. Sá samn-
ingsaðili, sem telur sig skaðaðan, get-
ur svo gripið til gagnaðgerða og eru
þau mál afgreidd á sama hátt.
EES DÓMSTÓLLINN
EB dómstóllinn túlkar sáttmála
bandalagsins og sker úr um réttmæti
lagasetningar og aðgerða stofnana,
stjórnvalda, fyrirtækja og einstakl-
inga EB landanna. EES dómstólnum
er ætlað sambærilegt hlutverk. Hann
verður nátengdur EB dómstólnum
með óformlegum hætti. Hvert EFTA
ríki útnefnir einn dómara en í hverju
máli verða 5 frá EB dómstólnum og 3
frá EFTA ríkjum. EES dómstóllinn
mun geta fjallað um deilumál samn-
ingsaðila, aðgerðir vegna eftirlits í
EFTA ríkjum, áfrýjun vegna ákvarð-
ana Eftirlitsstofnunar EFTA í sam-
keppnismálum og áfrýjun eftir dóm í
sérstökum undirrétti um samkeppn-
Á vorönn 1992 bjóðum við kennslu í fjölmörgum greinum. Tómstundanám — Bóklegar og
verklegar greinar og prófanám — Grunnskóli og framhaldsskóli.
Innritun fer fram íMiðbæjarskóla, Fríkirkjuvegi 1, um miðjan janúar n.k. Skrifstofan er
opin daglega frá kl. 13-21. Símar: 12992 og 14106.
Verslunarfólk ath! V.R. greiðir hluta af námskeiðagjaldi.
Við óskum landsmönnum öllum farsœls komandi árs. Þökkum samskiptin á liðnum árum.
37