Frjáls verslun - 01.11.1998, Qupperneq 60

LÍFEYRISMÁL
menn eru skyldaðir til að greiða ákveðinn
hluta af launum sínum í lífeyrissjóð. A
móti koma skattafríðindi, hvorki er
greiddur af þessum sparnaði fjármagns-
tekjuskattur né eignarskattur - og tekju-
skatti er ifestað.
Ekkert annað sparnaðarform hefur
þessi skattfríðindi. Fólk má hins vegar
ekki taka sparnaðinn út nema á löngum
tíma þar sem hugmyndin er að sparn-
aðurinn dugi fyrir framfærslu þegar við-
komandi hættir á vinnumarkaði. Nú þegar
er ákveðin samkeppni á milli lífeyrissjóða,
og þá sérstaklega séreignarsjóðanna. Ætla
má að frelsi til að velja sér sjóð aukist á
næstu árum. Sú samkeppni sem það veitir
er besta tryggingin fyrir því að kostnaður
við sjóðina verði lágur og að fjárfestingar-
stefnan verði öruggari og með sem bestri
ávöxtun til lengri tíma.
í Kringlunni skömmu fyrir jól. Nýju lögin gefa kost á auknum lífeyrissparnaði og þar með
auknum ráðstöfunartekjum á eftirlaunaaldri.
sínum frá áramótum, auk þess sem þeim
gefst kostur á að greiða 2% í t.d. sér-
eignalífeyrissjóð sem getur verið fyrir utan
hinn hefðbundna lífeyrissjóð. Á móti
kemur að atvinnurekendum gefst
kostur á að greiða allt að 0,2% inn
á reikninga launþega í stað þess
að greiða 0,2% í tryggingagjald.
Rikið lækkar skattprósentuna
um 1% lfá áramótum og launa-
hækkun kemur til framkvæmda í
þjóðfélaginu. Þessi sparnaður
ætti því ekki að koma mikið
niður á ráðstöfunartekjum al-
mennings þó að auðvitað verði
það alltaf eitthvað.
TVÖ PRÓSENTIN
SKATTFRJALS
Þau 2%, sem einstaklingar
geta greitt til viðbótar í líf-
eyrissjóði á nýju ári, eru íjár-
magnstekjuskatts- og eignar-
skattsfrjáls; eins og annar
lífeyrissparnaður. Þau eru líka frádráttar-
bær frá skatti eins og þau 4% sem þeir
greiða núna í lífeyrissjóði. Þau verða ekki
skattlögð fyrr en við útgreiðslu og verða þá
skattlögð eins og önnur laun. Launþegar
þurfa ekki endilega að greiða þessi 2% í
lífeyrissjóð. Þeir geta líka greitt inn á
bundna bankareikninga eða sjóði á vegum
fjármálafyrirtækja, verðbréfafyrirtækja og
líftryggingafyrirtækja. Eina skilyrðið er að
einstaklingurinn skuldbindi sig tíl að taka
ekki út sparnaðinn fyrr en eftír sextugt og
getur hann þá tekið hann út á mjög
skömmum tíma, til dæmis á tveimur árum,
frá 65 tíl 67 ára, eða jafnvel i eingreiðslu
sem getur þá numið tugum
milljóna króna
eftír því hversu lengi hefur verið greitt í
sjóðinn. Séreignarsjóður einstaklingsins
erfist. Við fráfall fyrir sextugt má greiða
hann beint út.
En er bindingin ekki ákveðinn galli á
kerfinu þar sem ávöxtun helst ekki
endilega jafn góð í tugi ára og einstakl-
ingar geta þurft svigrúm, til dæmis tíl að
geta skipt um sjóð? Hugmyndin á bak við
lífeyrissjóðakerfið er einföld. Allir vinnandi
„ÆVITRYGGING" SJÓÐFÉLAGA
Samkvæmt nýju lögunum verða líf-
eyrissjóðirnir að tryggja sjóðfélögum
sínum lágmarks tryggingavernd sem felur
í sér nokkuð sem hægt er að kalla „ævi-
tryggingu”, þ.e. lágmarkstekjur út ævina -
hvaða aldri sem einstaklingurinn nær.
Upphæðin er 56% af ævitekjum reiknuðum
út frá tímabilinu frá 25 ára tíl 65 ára
aldurs. Einnig þarf að
tryggja sérörorku-
tryggingu, þ. e. mán-
aðarlegar örorkubæt-
ur tíl sjötugs - og er það
sama upphæð og ævi-
tryggingin. Þá er ið-
gjaldatrygging skylda
en hún þýðir að öryrki
þarf að geta greitt sömu
upphæð í sjóðinn tíl 70
ára eins og hann hefði
gert heföi hann ekki
verið öryrki. Til þessa að
geta gert það tryggir
hann sig fyrir iðgjöldun-
um. Barnabætur og maka-
bætur eru einnig skylda
fyrir sjóðina. Makalífeyr-
irinner50% af örorkulífeyri
samkvæmt nýja kerfinu.
í skýrslu nefndar um þjóðhagslegan
sparnað, Leiðir til að efla sparnað, sem
gefin var út af fjármálaráðuneytinu í
október síðastliðinn kemur fram að hver
og einn getur haft áhrif á ellilífeyri sinn
gegnum iðgjaldið.
Áðurnefnd 56% eru miðuð við 10%
iðgjald hjá einstaklingi sem greiðir í

60